Мојанци (Скопско)
Мојанци — село во Скопскиот Регион и второ по големина село во Општина Арачиново, во околината на градот Скопје.
| Мојанци | |
  Мојанци Местоположба на Мојанци во Македонија
Мојанци на карта
| |
| Координати 42°2′51″N 21°34′17″E / 42.04750° СГШ; 21.57139° ИГД | |
| Општина |  Арачиново
|
| Население | 2.912 жит. (поп. 2021)[1]
|
| Шифра на КО | 25090 |
| Надм. вис. | 428 м |
|
Мојанци на општинската карта  Атарот на Мојанци во рамките на општината | |
 Мојанци на Ризницата
| |
Географија и местоположба
уредиСелото се наоѓа на рамничарските предели на северна Скопска Котлина, или на јужните граници на Скопска Црна Гора. Оддалечено е 15 километри североисточно од Скопје.
Во повисоките делови на атарот се наоѓало поранешното село Бара, напуштено некаде помеѓу двете светски војни.
Историја
уредиВо XIX век, селото е дел од нахијата Чаирско Поле (Блатија) во Скопската каза во Отоманското Царство.
Според опширните османлиски дефтери за населението на Скопската Каза од 1832/33 година, селото е заведено под името Мојанце и било муслиманско, со 17 муслимански домаќинства. На овој попис биле забележани 83 мажи муслимани, со 17 новороденчиња. Се проценува дека селото во тој период имало 200 жители.[2]
Според статистиката на бугарскиот етнограф Васил К’нчов (Македонија. Етнографија и статистика) од 1900 година, во Мојанци живееле 120 жители, од кои 30 Македонски христијани и 90 Арнаути[3] муслимани.
Во 1913 година, во селото биле евидентирани 185 жители. Било дел од Општина Брњарци.
Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралство Југославија во 1931 година, селото имало 250 Албанци.[4]
Демографија
уредиСпоред статистиката на бугарскиот етнограф Васил К’нчов (Македонија, Етнографија и статистика) од 1900 година, селото Мојанци имало 120 жители, од кои 90 Албанци и 30 Македонци.[5]
На пописот од 2002 година, селото имало 2.325 жители. Следува табела на националната структура на населението:[6]
| Националност | Вкупно |
| Македонци | 2 |
| Албанци | 2.315 |
| Турци | 0 |
| Роми | 0 |
| Власи | 0 |
| Срби | 0 |
| Бошњаци | 0 |
| останати | 8 |
Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:[7]
| Година | 1900 | 1905 | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1994 | 2002 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Население | 120[5] | 120[8] | 361 | 414 | 392 | 537 | 120 | 1.519 | 2.325 |
Според последниот попис на населението на Македонија од 2021 година, Мојанци има 2.912 жители.
Следува табела на народносната структура на населението:
| Народност | Вкупно |
| Македонци | 1 |
| Албанци | 2.865 |
| Турци | 0 |
| Роми | 0 |
| Власи | 0 |
| Срби | 0 |
| Бошњаци | 0 |
| Други | 46 |
Родови
уредиМојанци е албанско село.
Според истражувањата од 1954 година, родови во селото се:
- Доселеници: Демовци (23 к.) потекнуваат од предокот Адем. Него го викнале православните Македонци да биде говедар кај нив и така тој се заселил во селото. Потоа земал за жена некоја православна Македонка и така е основан овој род. Го знаат следното родословие: Бајрам (жив на 45 г. во 1954 година) Амет-Бајрам-Исен-Адем, основачот на родот; Идризовци или Ашани (18 к.) потекнуваат од предокот Идриз. Тој се доселил околу средината на XIX век. Потекнуваат од фисот Бериш; Оџалари (4 к.), Тенџер (2 к.) и Барци (1 к.) доселени се од селата на Кумановска црна гора. Првите два рода од селото Брест, а третиот од раселеното село Бара. Потекнувале од фисот Бериш.[9]
Самоуправа и политика
уредиИзбирачко место
уредиВо селото постои избирачкото место бр. 2338 според Државната изборна комисија, сместено во основното училиште.[10]
Иселеништво
уредиПостари македонски иселеници од селото имало во Арачиново (Велковци, Кузманови и Јаќимовци). Но и од таму се иселени. Некои македонски родови во 1878 година, во текот на Српско-турската војна се преселиле во Србија.[9]
Поврзано
уредиНаводи
уреди- ↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
- ↑ Османлиски документи за историјата на Македонија - пописи од XIX век на муслиманското население - Скопски Санџак, каза Скопје. Скопје: д-р Емил Крстески. 2020.
- ↑ Албанците биле забележани под терминот Арнаути.
- ↑ „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
- ↑ 5,0 5,1 Кънчов, В. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, с.256
- ↑ Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X
- ↑ Население на Република Македонија според изјаснувањето за етничката припадност, по населени места, според пописите на население 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 1994 и 2002 година (согласно територијалната организација од 1996 година). База на податоци МАКСтат Архивирано на 10 декември 2021 г.. Државен завод за статистика.
- ↑ D.M.Brancoff. "La Macedoine et sa Population Chretienne". Paris, 1905, р.116-117.
- ↑ 9,0 9,1 Трифуноски, Јован (1964). Сеоска насеља Скопске котлине. Скопје: Филозофски факултет.
- ↑ „Описи на ИМ“. Државна изборна комисија. Посетено на 13 октомври 2021.
Надворешни врски
уреди- Сателитска снимка на Мојанци на Карти на Гугл