Кривени

**Кривени**
	Кривени
	Кривени Местоположба на Кривени во Македонија Кривени на карта
	Координати 41°08′25″N 21°01′26″E / 41.14028° СГШ; 21.02389° ИГДКоординати: 41°08′25″N 21°01′26″E / 41.14028° СГШ; 21.02389° ИГД
Регион	Горна Преспа
Општина	Ресен
Население	15 жит.; (поп. 2021)
Шифра на КО	23020
	Кривени на општинската карта ; Атарот на Кривени во рамките на општината
	Кривени на Ризницата

Кривени — село во Општина Ресен, во околината на градот Ресен.

Географија и местоположба уреди

Селото Кривени се наоѓа на околу 5,6 километри (воздушна линија, сметано од средиштата на населените места) северно од Ресен, длабоко вовлечено во една од пазувите на планината Бигла и од сите страна опкружена со нејзините истурени разграноци. Соседни села се Лева Река (на северозапад; 2,5 км) од северозапад, Смилево (на исток; 7,6 км), Златари (на југоисток; 4,1 км) и Јанковец (на југ; 3,5 км), Избишта (на запад; 1,8 км).

Историја уреди

Стопанство уреди

Население уреди

Население во минатото

Година	Нас.	±%
1948	532	—
1953	521	−2.1%
1961	443	−15.0%
1971	302	−31.8%
1981	145	−52.0%

Година	Нас.	±%
1991	73	−49.7%
1994	49	−32.9%
2002	27	−44.9%
2021	15	−44.4%

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Кривени живееле 450 жители, сите Македонци.^[2] Според егзархискиот секретар Димитар Мишев, („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Кривени имало 520 Македонци, под врховенството на Бугарската егзархија.^[3]

Во 2002 година во селото живееле 27 жители, сите Македонци.^[4]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 15 жители, од кои 14 Македонци и 1 останат.

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	450	520	532	521	443	302	145	73	49	27	15

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[5]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[6]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[7]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[8]

Родови уреди

Кривени е македонско село.

Родови во селото се: Божиновци, Бочкаровци, Бојковци, Волчевци, Ѓуровци, Иловци, Јоцковци, Коловчевци, Кузаревци, Карадаковци, Лабачевци, Митановци, Милошевци, Мицковци, Мазевци, Недановци, Несторовци, Настевци, Наумовци, Писовци, Перевци, Павловци, Ризмановци, Рунчевци, Радевци, Секуловци, Старчевци, Стојановци, Салабашовци, Тодоровци, Трпевци, Талушевци и Танѕуровци.^[9]

Според истражувањата на Бранислав Русиќ во 1949 година, родови во селото се:

Староседелци: Божиновци со Грујовци (30 к.), Трпчевци со Бојковци и Павлевци (39 к.), Митановци со Милошовци (10 к.), Бочкаровци со Коловци, Јоцковци и Писовци (11 к.), Велковци (7 к.) и Несторовци со Сургуновци и Ѓуровци (3 к.)
Доселеници: Козаревци и Здравевци (2 к.) доселени се од селото Боиште кај Демир Хисар; Гроздановци (1 к.) доселени се од селото Бела Црква (Долна или Горна, или пак во прилепско).^[10]

Градба во средишниот дел на селото
Куќи во северниот дел на селото
Куќа во северниот дел на селото
Куќа во северниот дел на селото
Куќа во средишниот дел на селото
Штала во средишниот дел на селото
Куќа во средишниот дел на селото
Куќа во средишниот дел на селото
Куќа во средишниот дел на селото

Општествени установи уреди

Самоуправа и политика уреди

Избирачко место уреди

Во селото постои избирачкото место бр. 1633 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на продавница.^[11]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 33 гласачи.^[12]

Културни и природни знаменитости уреди

Црквата „Св. Ѓорѓи“.

Цркви^[13]

Црква „Св. Ѓорѓи“ — главната селска црква;
Црква „Св. Илија“ — манастирска црква длабоко во планината;

Домот „Кривени“ (десно).

Разно

Домот „Кривени“ - место за културни манифестации во средиштето на селото.

Археолошки наоѓалишта^[14]

Чешино — населба од доцноантичко време;
Старо Кривени — осамен наод од римско време;

Редовни настани уреди

Личности уреди

Геро Ресенски - македонски војвода
Бише - ресенски војвода на ВМОРО во почетокот на 1903 година^[15]
Крсте Стојанов (1880 - 1905) - македонски издавач
Стефан Лазов - војвода на четата на село Перово во Илинденското востание^[16]
Димитар Талев Кипревски — македонски револуционер од ВМОРО.^[17]
Павле Настов Кузмановски — македонски револуционер од ВМОРО.^[17]
Стефан Лазаров Груевски — македонски револуционер од ВМОРО.^[18]
Сотир Лазов Груевски — македонски револуционер од ВМОРО.^[18]
Панде Димитров Божиновски — македонски револуционер од ВМОРО.^[19]
Сотир Јанков Божиновски — македонски револуционер од ВМОРО.^[19]
Тасе Мицев Божиновски — македонски револуционер од ВМОРО.^[19]
Ноне Божиновски — македонски револуционер од ВМОРО.^[19]
Тодор Стефанов Бојковски — македонски револуционер од ВМОРО.^[19]
Ефто Наумов Павлов — македонски револуционер од ВМОРО.^[20]
Нанчо Гошев Петковски — македонски револуционер од ВМОРО.^[20]
Панде Божиновски - учесник во Шпанската граѓанска војна. Бил во 11-та бригада – баталјон „Линколн“.^[21]
Михаил Бочкаровски (Калија) - Чарли (1895 - 1938), учесник во Шпанската граѓанска војна^[22]

Култура и спорт уреди

Иселеништво уреди

Стари иселеници до 1949 година има во Бугарија (шест семејства), Аргентина (три семејства), Северна Америка (дваесет семејства), Австралија (четири семејства), Србија (едно семејство), Ресен (две семејства), Демир Капија (едно семејство) и во Битола (четири семејства).^[10]

Галерија уреди

Улица во средишниот дел на Кривени
Улица во северниот дел на Кривени
Улица во средишниот дел на Кривени
Куќи во средишниот дел на Кривени
Улица во средишниот дел на Кривени
Улица во средишниот дел на Кривени
Куќа во средишниот дел на Кривени
Улица и куќи во средишниот дел на Кривени
Улица во средишниот дел на Избишта

Наводи уреди

↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
↑ Васил К’нчов. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900, стр. 241.
↑ Brancoff, D.M. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, рр. 168-169.
↑ Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X
↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
↑ „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
↑ Јовановски, Владо (2005). Населбите во Преспа. Скопје: Ѓурѓа.
↑ ^10,0 ^10,1 Русиќ, Бранислав. Фонд Русиќ. Архивски Фонд на МАНУ к-2, АЕ 87.
↑ „Описи на ИМ“. Посетено на 3 ноември 2019.
↑ „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-29. Посетено на 3 ноември 2019.
↑ Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски (2011). Валентина Божиновска (уред.). Карта на верски објекти во Македонија. Менора - Скопје: Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи. ISBN 978-608-65143-2-7.
↑ Коцо, Димче (1996). Археолошка карта на Република Македонија. Скопје: МАНУ. ISBN 9789989101069
↑ Николов, Борис Й. Вътрешна македоно-одринска революционна организация. Войводи и ръководители (1893-1934). Биографично-библиографски справочник, София, 2001, стр. 18.
↑ Николов, Борис Й. Вътрешна македоно-одринска революционна организация. Войводи и ръководители (1893-1934). Биографично-библиографски справочник, София, 2001, стр. 92.
↑ ^17,0 ^17,1 Јасмина Дамјановска, Ленина Жила и Филип Петровски (2016). Илинденски сведоштва. том II, дел II. Скопје: Државен архив на Република Македонија.
↑ ^18,0 ^18,1 Јасмина Дамјановска, Ленина Жила и Филип Петровски (2016). Илинденски сведоштва. том I, дел II. Скопје: Државен архив на Република Македонија.
↑ ^19,0 ^19,1 ^19,2 ^19,3 ^19,4 Јасмина Дамјановска, Ленина Жила и Филип Петровски (2016). Илинденски сведоштва. том I, дел I. Скопје: Државен архив на Република Македонија.
↑ ^20,0 ^20,1 Јасмина Дамјановска, Ленина Жила и Филип Петровски (2017). Илинденски сведоштва. том IV, дел II. Скопје: Државен архив на Република Македонија.
↑ Перо Коробар, Божо Стефановски (ур.) „Во интернационалните бригади на Шпанија“, „Студентски збор“, Скопје, 1989, 215-220
↑ Ѓорѓи Танковски и др. (ур.) „Зборник на загинати борци во НОВ и револуцијата од Ресен и Ресенско“, Ресен, 1983, 123 стр.

Надворешни врски уреди

Кривени на Ризницата

[Попис2021-1] „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.

[:0-2] Васил К’нчов. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900, стр. 241.

[:1-3] Brancoff, D.M. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, рр. 168-169.

[4] Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X

[К’нчов-5] К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900

[Бранков-6] Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.

[макстат-7] „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.

[макстат2-8] „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.

[9] Јовановски, Владо (2005). Населбите во Преспа. Скопје: Ѓурѓа.

[:6-10] 10,0 ^10,1 Русиќ, Бранислав. Фонд Русиќ. Архивски Фонд на МАНУ к-2, АЕ 87.

[11] „Описи на ИМ“. Посетено на 3 ноември 2019.

[12] „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-29. Посетено на 3 ноември 2019.

[13] Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски (2011). Валентина Божиновска (уред.). Карта на верски објекти во Македонија. Менора - Скопје: Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи. ISBN 978-608-65143-2-7.

[14] Коцо, Димче (1996). Археолошка карта на Република Македонија. Скопје: МАНУ. ISBN 9789989101069

[15] Николов, Борис Й. Вътрешна македоно-одринска революционна организация. Войводи и ръководители (1893-1934). Биографично-библиографски справочник, София, 2001, стр. 18.

[16] Николов, Борис Й. Вътрешна македоно-одринска революционна организация. Войводи и ръководители (1893-1934). Биографично-библиографски справочник, София, 2001, стр. 92.

[:2-17] 17,0 ^17,1 Јасмина Дамјановска, Ленина Жила и Филип Петровски (2016). Илинденски сведоштва. том II, дел II. Скопје: Државен архив на Република Македонија.

[:3-18] 18,0 ^18,1 Јасмина Дамјановска, Ленина Жила и Филип Петровски (2016). Илинденски сведоштва. том I, дел II. Скопје: Државен архив на Република Македонија.

[:4-19] 19,0 ^19,1 ^19,2 ^19,3 ^19,4 Јасмина Дамјановска, Ленина Жила и Филип Петровски (2016). Илинденски сведоштва. том I, дел I. Скопје: Државен архив на Република Македонија.

[:5-20] 20,0 ^20,1 Јасмина Дамјановска, Ленина Жила и Филип Петровски (2017). Илинденски сведоштва. том IV, дел II. Скопје: Државен архив на Република Македонија.

[21] Перо Коробар, Божо Стефановски (ур.) „Во интернационалните бригади на Шпанија“, „Студентски збор“, Скопје, 1989, 215-220

[22] Ѓорѓи Танковски и др. (ур.) „Зборник на загинати борци во НОВ и револуцијата од Ресен и Ресенско“, Ресен, 1983, 123 стр.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]


Кривени

Кривени Местоположба на Кривени во Македонија Кривени на карта
Координати 41°08′25″N 21°01′26″E / 41.14028° СГШ; 21.02389° ИГД / 41.14028; 21.02389Координати: 41°08′25″N 21°01′26″E / 41.14028° СГШ; 21.02389° ИГД / 41.14028; 21.02389
Регион	Горна Преспа
Општина	Ресен
Население	15 жит. (поп. 2021)^[1]
Шифра на КО	23020

Кривени на општинската карта Атарот на Кривени во рамките на општината
Кривени на Ризницата