Долна Сушица (Светиврачко)
Долна Сушица — село во Светиврачко, Пиринска Македонија, денес во општината Свети Врач на Благоевградската област, југозападна Бугарија.
| Долна Сушица Златолист | |
|---|---|
 Поглед кон селото | |
  Долна Сушица | |
|
Местоположба во областа   Долна Сушица | |
| Координати: 41°29′N 23°25′E / 41.483° СГШ; 23.417° ИГД | |
| Земја | Бугарија |
| Област | Благоевградска област |
| Општина | Свети Врач |
| Површина | |
| • Вкупна | 12.625 км2 (4,875 ми2) |
| Надм. вис. | 376 м |
| Население (2015) | |
| • Вкупно | 10 |
| • Густина | 0,00.079/км2 (0,0.021/ми2) |
| Час. појас | EET (UTC+2) |
| • Лето (ЛСВ) | EEST (UTC+3) |
| Пошт. бр. | 2830 |
| Повик. бр. | 07438 |
Географија и местоположба
уредиСелото Долна Сушица се наоѓа во Петричко-Санданската котлина во југозападниот дел од планината Пирин, на 32 км југоисточно од градот Свети Врач. Селото се наоѓа на надморска висина од 376 метри. Атарот на селото зафаќа површина од 12.625 км2.
До селото се стигнува преку селото Катунци, кое се наоѓа на 7 километри јужно од него. Патот не е асфалтиран на некои места. Изградена е еколошка патека од Мелник до селото, која продолжува до Роженскиот манастир. Климата е преодна средоземна со летни минимални и зимски максимални врнежи. Просечните годишни врнежи од дожд се околу 550 мм. Низ селото тече малата река Кавакли дере. На север од селото се наоѓаат Мелничките пирамиди[1].
На името на селото е именуван рид Златолист (Zlatolist Hill), кој се наоѓа на полуостровот Тринити, Антарктида.
Историја
уредиРана историја
уредиАрхеолошките остатоци од времето на антиката и средниот век се регистрирани на територијата на селото. На подрачјето Свети Никола (околу 1 км северозападно од селото) се сочувани урнатини на средновековна црква[1][2].
Османлиско Царство
уредиСелото се споменува во османлиски дефтери од 1611 - 1617 година, 1623 - 1625 година и 1650 и 1660 година.[1]. Во 17 - 19 век, селото било поврзано со индустријата за обработка на железо. Неговите жители се занимавале со обработка на руда, особено железо[3]. Во текот на 19 век, селото било чисто македонско и припаѓало кон Мелничката каза на Отоманското Царство. Во 1857 година била изградена црквата „Свети Ѓорѓи“, а во 1887 година црквата „Света Петка“[4]. Во „Етнографија на Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. Долна Сушица (Dolne-souchitsa) е село со 42 семејства и 150 Македонци[5][6].
Во 1891 година Георги Стрезов за селото напишал:
Суха Сушица, село на И од Мелник 1 час пат. Изградено на ридовите на клисура. Многумина продаваат обработено железо и зеленчук во Мелник. Црква Свети Ѓорѓи. 40 бугарски куќи.[5][7]
Во 1896-1900 година, селото паднало под водство на Бугарската егзархија[8] Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) во 1900 година селото имало 440 жители, сите Македонци[5][9]. Селото било под влијание на Бугарската егзархија. Според податоците на секретарот на егзархијата Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во селото живееле 520 Македонци под врховенството на Бугарската егзархија, работело едно егзархиско училиште со 1 учител и 17 ученици[5][10].
По избувнувањето на Балканските војни во 1912 година, 11 лица од селото биле доброволци во Македонско-одринските доброволни чети[11].
Бугарија
уредиПо крајот на Балканските војни, селото било вклучено во составот на Бугарија.
| Година | 1934 | 1946 | 1956 | 1965 | 1975 | 1985 | 1992 | 2001 | 2011 | 2015 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Жители | 414 | 484 | 400 | 199 | 94 | 69 | 43 | 37 | 19 | 10 |
 |
Културни знаменитости
уреди
Главната атракција на селото е црквата „Свети Ѓорѓи“. Храмот бил изграден во 1857 година. Храмот бил насликан во 1876 година од Теофил Минов од селото Караќој, Неврокоп[14]. Бидејќи Теофил во тоа време имал 11 години, постојат шпекулации дека авторот е неговиот постар брат, Марко Минов, сè додека не се исклучи можноста Теофил да учествувал во изработката на фреските. Исто така, постојат хипотези дека во работењето учествувал и зографот Милош Јаковлев[15]. На средина, под куполата, се наоѓа мермерна плоча со двоглав орел - амблем на Цариградската патријаршија. Се верува дека доколку се застане на неа, плочата ќе донесе здравје. Во 90-тите години, храмот бил обновен и околу него бил формиран манастирски комплекс. Во оваа црква на почетокот на минатиот век живеела Стојна. Таа била монахиња која пророкувала и им помагала на луѓето. Се смета дека предвидувала исто како и Баба Ванѓа. Во женското одделение се чува ќелијата во која живеела. Во црковниот двор на гробот на пророчицата е подигнат споменик.
Селото е познато и по визбите за вино.
Редовни настани
уреди- 6 мај – Ѓурѓовден
Личности
уреди- Родени
- Стојан Папев (о. 1810 – о. 1900), деец
- Починати
- Преподобна Стојна (1883 – 1933), јасновидка
Надворешни врски
уреди- Златолист
- Слики од селото Архивирано на 10 август 2020 г.
Наводи
уреди- ↑ 1,0 1,1 1,2 Енциклопедия „Пирински край“, том I. Благоевград: Редакция „Енциклопедия“. 1995. стр. 358. ISBN 954-90006-1-3.
- ↑ Цветков, Борис (2002). Селищната мрежа в долината на Средна Струма през Средновековието: IX - XVIII век. София. стр. 105.
- ↑ Георгиев, Георги К (1953). Железодобивната индустрия в Мървашко (планината Алиботуш и съседните и планини). София. стр. 54.
- ↑ Мичев, Николай (2005). Речник на имената и статута на населените места в България 1878 – 2004. София: ИК „Петър Берон: Изток-Запад“. ISBN 954-321-071-3.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Како што е општопознато, Македонците во бугарските извори се присвојуваат и водат како Бугари, и покрај признанието дека самите се изјаснувале како Македонци.
- ↑ Македония и Одринско. Статистика на населението от 1873 г., Македонски научен институт, София, 1995, стр. 140-141.
- ↑ Стрезов, Георги. Два санджака от Източна Македония. Периодично списание на Българското книжовно дружество в Средец, кн. XXXVII и XXXVIII, 1891, стр. 25.
- ↑ Илюстрация Илинден, 1936, бр. 79, стр. 1
- ↑ Кънчов, Васил. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, стр. 90.
- ↑ Brancoff, D.M. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, pp. 192-193.
- ↑ „Македоно-одринското опълчение 1912 – 1913 г. Личен състав“, Главно управление на архивите, 2006, стр. 882
- ↑ 12,0 12,1 (бугарски) https://web.archive.org/web/20160304125710/http://www.nsi.bg/nrnm/show9.php?sid=2212&ezik=bul. Архивирано од за населението на с. Златолист, общ. Сандански, обл. Благоевград изворникот Проверете ја вредноста
|url=(help) на 2016-03-04. Посетено на 2018-02-04. Отсутно или празно|title=(help) - ↑ „Национален статистически институт. Население по области, общини, населени места и възраст към 01.02.2011 г.“ (бугарски). Архивирано од изворникот на 2013-08-14. Посетено на 2012-03-18.
- ↑ Енциклопедия „Пирински край“, том II. Благоевград: Редакция „Енциклопедия“. 1999. стр. 405–406. ISBN 954-90006-2-1.
- ↑ Димитров, Владимир. Зографите от фамилията Бундовци (Минови) от Галичник и техните творби в България. Нов български университет, стр. 458. УДК. 75.052-05(497.7)