Aлфа Змија или α Змија, формално именувана како Унукалхај ( /ˌjuːnək.ælˈh/ ),[11] е двојна ѕвезда во главата ( Serpens Caput ) на екваторијалното соѕвездие Змија . Со привидна визуелна величина од 2,6, оваа ѕвезда е најсветлата во соѕвездието и може да се гледа со голо око од поголемиот дел од Земјата . Мерењата на паралаксата ја процениле нејзината оддалеченост на околу 74 светлосни години (23 парсеци) од Сонцето .

α Змија
Локацијата на α Змија (заокружено)
Податоци од набљудување
Епоха J2000      Рамноденица J2000
Соѕвездие Змија
Ректасцензија 15ч 44м &1000000000160743100000016,07431с[1]
Деклинација +06° 25′ &1000000000032263300000032,2633″[1]
Прив. величина (V) 2.623[2]
Особености
Развојна фаза Хоризонтална гранка[3]
Спектрален тип K2 IIIb CN1[4]
U−B Боен показател +1.248[2]
B−V Боен показател +1.167[2]
Астрометрија
Радијална брзина (Rv)+2.63[5] км/с
Сопствено движење (μ) Рект: +133.84[1] млс/г
Дек.: +44.81[1] млс/г
Паралакса (π)44.10 ± 0.19[1] млс
Оддалеченост74,0 ± 0,3 сг
(22,68 ± 0,10 пс)
Апсолутна величина (MV)0,88 ± 0,03[6]
Податоци
Маса1,61 ± 0,18[7] M
Полупречник12.19[8] R
Површ. грав. (log g)2.4[8]
Сјајност58,9 ± 3[7] L
Температура4.687 ± 59[7] K
Вртежна брзина (v sin i)4.3[9] км/с
Старост2,06 ± 0,33[7] Гг.
Други ознаки
Unukalhai, Cor Serpentis, Alpha Ser, α Ser, 24 Serpentis, BD+06° 3088, HD 140573, HIP 77070, HR 5854, SAO 121157, ADS 9765, CCDM 15442+0626[10]
Наводи во бази
SIMBAD— податоци

Својства

уреди

Алфа Змија е џиновска ѕвезда со ѕвездена класификација K2IIIbCN1, откако го потрошила водородот во нејзиното јадро и еволуирала далеку од главната низа . Има 1,6 пати поголема маса и 13,5 пати поголем од радиусот од Сонцето. Најверојатно станува збор за хоризонтална гранка или ѕвезда од црвена грутка, која спојува хелиум во јаглерод и потешки елементи во неговото јадро. Делотворната температура на надворешната обвивка е 4.687 K, давајќи и портокалова нијанса која е карактеристична за ѕвезда од типот К. Таа е класифицирана како силна CN-ѕвезда, покажувајќи поголема јачина од очекуваната во цијаногените ленти.[12][13]

Оваа ѕвезда зрачи околу 30 пати поголема сјајност од онаа на Сонцето, додека уште 32 пати поголема од сјајноста на Сонцето се емитува во инфрацрвеното светло, вкупно 70 пати. Придружник со светлинска величина +11,8 е на аголна разделба од 58 лачни секунди од Алфа Змија, додека ѕвезда со 13-та светлинска величина лежи на 2,3 лачни минути .

Именување

уреди

Алфа Змија ( латинизиран во Alpha Serpentis ) е ознака добиена според Бајеровото означување на системот.

Нејзиното традиционално име е Унукалхај (а понекогаш се користат и Унук ал Хај или Унук Еихај ) потекнува од арапскиот израз عنق الحيّة ʽunuq al-ḥayyah „вратот на змијата“ и Cor Serpentis од латинскиот „Срцето на змијата“. Во 2016 година, Меѓународната астрономска унија организирала Работна група за имиња на ѕвезди (WGSN) [14] за да ги каталогизира и стандардизира соодветните имиња за ѕвездите. WGSN го одобрила името Унукалхај за оваа ѕвезда на 21 август 2016 година и сега е внесено во Каталогот на имиња на ѕвезди на IAU.[15]

Алфа Змија е член на домородниот арапски астеризам ал-Насак ал-Јамани „Јужна линија“ на ал-Насакан „Двете линии“,[16] заедно со Делта Змија, Епсилон Змија, Делта Змијоносец, Епсилон Змијоносец, Зета Змијоносец и Гама Змијоносец .[17] Според каталогот на НАСА од 1971 година, ал-Насак ал-Јамани или Насак Јамани било името на две ѕвезди: Делта Змија како Насак Јамани I и Ипсилон Змија како Насак Јамани II .[18]

На кинески ,天市右垣( Tiān Shì Yòu Yuán), што значи Десен ѕид на небесниот пазар, се однесува на астеризам кој претставува единаесет стари држави во Кина и кој ја означува десната граница на оградата, која се состои од Алфа Змија, Бета Херкул, Гама Херкул, Капа Херкул, Гама Змија, Бета Змија, Делта Змија, Ипсилон Змија, Делта Змијоносец, Ипсилон Змијоносец и Зета Змијоносец .[19] Следствено, кинеското име за самиот Алфа Змија е天市右垣七( Tiān Shì Yòu Yuán qī , англиски: the Seventh Star of Right Wall of Heavenly Market Enclosure ), и ја претставува состојбата Шу (蜀) (заедно со Ламбда Змија во делата на RHAllen).

Наводи

уреди
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 van Leeuwen, F. (November 2007), „Validation of the new Hipparcos reduction“, Astronomy and Astrophysics, 474 (2): 653–664, arXiv:0708.1752, Bibcode:2007A&A...474..653V, doi:10.1051/0004-6361:20078357, S2CID 18759600
  2. 2,0 2,1 2,2 Gutierrez-Moreno, Adelina; и др. (1966), „A System of photometric standards“, Publications of the Department of Astronomy University of Chile, Publicaciones Universidad de Chile, Department de Astronomy, 1: 1–17, Bibcode:1966PDAUC...1....1G
  3. Kaler, James B., „UNUKALHAI (Alpha Serpentis)“, Stars, University of Illinois, Посетено на 2012-01-11
  4. Keenan, Philip C.; McNeil, Raymond C. (1989). „The Perkins catalog of revised MK types for the cooler stars“. Astrophysical Journal Supplement Series. 71: 245. Bibcode:1989ApJS...71..245K. doi:10.1086/191373.
  5. Famaey, B.; и др. (January 2005), „Local kinematics of K and M giants from CORAVEL/Hipparcos/Tycho-2 data. Revisiting the concept of superclusters“, Astronomy and Astrophysics, 430 (1): 165–186, arXiv:astro-ph/0409579, Bibcode:2005A&A...430..165F, doi:10.1051/0004-6361:20041272, S2CID 17804304
  6. Carney, Bruce W.; и др. (March 2008), „Rotation and Macroturbulence in Metal-Poor Field Red Giant and Red Horizontal Branch Stars“, The Astronomical Journal, 135 (3): 892–906, arXiv:0711.4984, Bibcode:2008AJ....135..892C, doi:10.1088/0004-6256/135/3/892, S2CID 2756572
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 Baines, Ellyn K.; Armstrong, J. Thomas; Schmitt, Henrique R.; Zavala, R. T.; Benson, James A.; Hutter, Donald J.; Tycner, Christopher; Van Belle, Gerard T. (2018), „Fundamental Parameters of 87 Stars from the Navy Precision Optical Interferometer“, The Astronomical Journal, 155 (1): 30, arXiv:1712.08109, Bibcode:2018AJ....155...30B, doi:10.3847/1538-3881/aa9d8b, S2CID 119427037.
  8. 8,0 8,1 Gray, David F.; Kaur, Taranpreet (September 2019). „A Recipe for Finding Stellar Radii, Temperatures, Surface Gravities, Metallicities, and Masses Using Spectral Lines“. The Astrophysical Journal. 882 (2): 16. Bibcode:2019ApJ...882..148G. doi:10.3847/1538-4357/ab2fce. S2CID 203078143. 148.
  9. Massarotti, Alessandro; и др. (January 2008), „Rotational and Radial Velocities for a Sample of 761 HIPPARCOS Giants and the Role of Binarity“, The Astronomical Journal, 135 (1): 209–231, Bibcode:2008AJ....135..209M, doi:10.1088/0004-6256/135/1/209, S2CID 121883397
  10. „UNUKALHAI -- Star in double system“, SIMBAD, Centre de Données astronomiques de Strasbourg, Посетено на 2012-01-11
  11. Kunitzsch, Paul; Smart, Tim (2006). A Dictionary of Modern star Names: A Short Guide to 254 Star Names and Their Derivations (2nd rev.. изд.). Cambridge, Massachusetts: Sky Pub. ISBN 978-1-931559-44-7.
  12. Keenan, Philip C.; и др. (July 1987). „Recognition and classification of strong-CN giants“. Publications of the Astronomical Society of the Pacific. 99: 629–636. Bibcode:1987PASP...99..629K. doi:10.1086/132025.
  13. „The Colour of Stars“, Australia Telescope, Outreach and Education, Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation, December 21, 2004, Архивирано од изворникот на February 22, 2012, Посетено на 2012-01-16
  14. IAU Working Group on Star Names (WGSN), International Astronomical Union, Посетено на 22 May 2016.
  15. „IAU Catalog of Star Names“. Посетено на 28 July 2016."IAU Catalog of Star Names".
  16. Kunitzsch, P.; Smart, T. (2006), A Dictionary of Modern Star names: A Short Guide to 254 Star names and Their Derivations (Second Revised. изд.), Cambridge, MA: Sky Publishing, стр. 31, ISBN 1-931559-44-9
  17. Allen, R. H. (1963), Star Names: Their Lore and Meaning (Reprint. изд.), New York, NY: Dover Publications Inc, стр. 243, ISBN 0-486-21079-0, Посетено на 2010-12-12
  18. Jack W. Rhoads - Technical Memorandum 33-507-A Reduced Star Catalog Containing 537 Named Stars, Jet Propulsion Laboratory, California Institute of Technology; November 15, 1971
  19. (на кинески) 中國星座神話, written by 陳久金.