Гнилане
Гнилане (албански: Gjilan; српски: Гњилане) — град и општина во Источно Косово, и административен центар на областа. Познат е по тоа што овде е забележана најниската температура во Косово со -32,5 °C на 25 јануари 1963.
| Гнилане | |
|---|---|
| Општина и град | |
| Gjilan / Gjilani Gnjilane/ Гњилане | |
 Големата Џамија во Гнилане | |
  Гнилане | |
| Координати: 42°27′53″N 21°28′1″E / 42.46472° СГШ; 21.46694° ИГД | |
| Држава | Република Косово |
| Округ | Гнилане |
| Управа | |
| • Градоначаланик | Лутфи Хазири |
| Површина | |
| • Општина и град | 515 км2 (199 ми2) |
| • Градска | 13,302 км2 (5,136 ми2) |
| Население (2011) | |
| • Општина и град | 90,015 |
| • Густина | 229,7/км2 (5,950/ми2) |
| • Градскo | 54,239 |
| Часовен појас | CET (UTC+1) |
| • Лете (ЛСВ) | CEST (UTC+2) |
| Поштенски број | 60010 |
| Повик. бр. | +381 280 |
| Мреж. место | Municipality of Gjilan |
Историја уреди
Во 1915 година, во и околу градот, српската војска се спротивстави на Првата армија на Бугарија, за време на Првата светска војна во Битката на Косово. Таа битка резултираше со пораз на српската војска, и окупација од страна на силите сојузници со тогашната Германско Царство.
Во Втората светска војна имаше значителен износ на активности во и околу Гнилане од страна на партизаните кои се бореа против нацистичка Германија и нејзините сојузници. Споменици на овие акции сè уште може да се најдат денес, од кои еден се наоѓа во средината на селото Коретиште.
Во 1999 година, кампот Монтит беше основан надвор од градот, како база на операциите на КФОР за време на операцијата Придружете се на Гардијан, на местото на урнатата Српска воена база која е предадена на Косовскиот заштитен корпус во 2007 година, откако американскиот корпус го намали бројот на војниците. Гнилане, исто така, служи како регионално седиште на УНМИК од 1999 година.
Население уреди
Во март 2011 година, општината Гнилане има 90.015 жители, од кои околу 54.239 живеат во градот. Најголемиот дел од населението се Албанци, проследено со Срби, и мал број на малцинствата.
| Етнички состав | |||||||||||||
| Година/Население | Албанци | % | Срби | % | Роми | % | Други | % | Вкупно | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1953 | 24,797 | 50.87 | 19,196 | 39.32 | 48,748 | ||||||||
| 1961 | 29,942 | 57.12 | 18,297 | 34.91 | 735 | 1.50 | 52,415 | ||||||
| 1971 | 43,754 | 64.45 | 20,237 | 29.81 | 1,824 | 2.69 | 67,893 | ||||||
| 1981 | 59,764 | 71.08 | 19,212 | 22.85 | 3,347 | 3.98 | 1,762 | 2.1 | 84,085 | ||||
| 1991 | 79,357 | 76.54 | 19,370 | 18.68 | 3,477 | 3.4 | 1,471 | 1.4 | 103,675 | ||||
| 1998 | 94,218 | 79.4 | 19,481 | 16.4 | 3,568 | 3 | 1,387 | 1.2 | 118,654 | ||||
| 2011 | 87,814 | 97,45 | 624 | 0,7 | 361 | 0,4 | 1,379 | 1,52 | 90,178 | ||||
| Извор: Попис на СФРЈ 1991 и Попис на Косово 2011. | |||||||||||||
Стопанство уреди
Постојат 3.700 регистрирани приватни бизниси во општината кои вработуваат на 7.900 луѓе. Пред 1999 година, Гнилане беше важен индустриски центар во Косово. Уште работат фабриката за радијатори и фабриката за тутун, кои неодамна беа приватизирани. Новиот бизнис инкубатор во градот, поддржан од Европската агенција за реконструкција, започна со работа во летото 2007 година.
Надворешни врски уреди
- Општина Гнилане
- СОК Косово и население Архивирано на 13 јуни 2008 г.