Пурлида

село во Серско, Егејска Македонија

Пурлида или Порлида (грчки: Λιμνοχώρι, Лимнохори; до 1927 г. Πουρλίδα, Пурлида или Πορλίδα, Порлида;[2] 1927-1955 г. Κογχύλια, Конхилија[3]) — село во Серско, Егејска Македонија, денес во општината Долна Џумаја на Серскиот округ, Грција. Сè до 1920-тите било населено исклучиво со Македонци, а денес е мешано.[4]

Пурлида
Λιμνοχώρι
Пурлида is located in Грција
Пурлида
Пурлида
Местоположба во областа
Пурлида во рамките на Долна Џумаја (општина)
Пурлида
Местоположба на Пурлида во Серскиот округ и областа Централна Македонија
Координати: 41°12.21′N 23°12.17′E / 41.20350° СГШ; 23.20283° ИГД / 41.20350; 23.20283
ЗемјаГрција
ОбластЦентрална Македонија
ОкругСерски
ОпштинаДолна Џумаја
Општ. единицаДолна Џумаја
Надм. вис.&1000000000000003400000034 м
Население (2021)[1]
 • Вкупно414
Час. појасEET (UTC+2)
 • Лето (ЛСВ)EEST (UTC+3)

Географија

уреди

Селото се наоѓа во Серското Поле, северозападно од градот Сер и западно од Долна Џумаја. Лежи на источниот брег на Бутковското Езеро.

Историја

уреди

Во Отоманското Царство

уреди

ВО XIX век Пурлида било село во Серската каза.

Во 1891 г. Георги Стрезов напишал за селото:

Порлида, мало селце, 112 часа до Џумаја, на З до Струма. Од пакостите на реката селаните се принудени да се иселуваат, така што сега останаа само 15 куќи Македонци.[5] Чифлик. Рамницата на која се сместени горните четири села[6] се нарекува Прокопанско Поле и е едно од најплодните. Струма изобилно го напојува и често си ја менува дури и матката. На Ј е орманот, густ со вековни врби и тинести блата, така што климата е нездрава и поддржува секакви мијазми. Во орманот има многу диви свињи, јазовец, чакали; по пределите се шетаат и питоми свињи.[7]

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) од 1900 г. селото брои 160 жители Македонци христијани.[8][9]

Во селото работеле бугарската и грчката пропаганда. По податоци на егзархискиот секретар Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 г. христијанското население на Парлида (Parlida) се состои од 80 жители Македонци под Цариградската патријаршија. Во селото работело бугарско основно училиште.[10]

Во Грција

уреди

За време на Првата балканска војна селото е окупирано од бугарска војска, а по Втората балканска војна во 1913 г. е припоено кон Грција согласно Букурешкиот договор. Жителите на селото, заедно со оние на Мантар и Бурсук им се протиставувале на грчките денационализаторски мерки и одбивале да плаќаат владичина, да се поздравуваат на грчки за Велигден, да признаваат грчки поп и да одат во црква, а децата не ги пуштале во училиште бидејќи во него бил воведен грчкиот јазик.[11] Во 1913 г. селото имало 209 жители, а во 1920 г. тоа се намалило на 178 лица. Во 1924 г. под притисок на властите неколку семејства (39 лица) се иселиле во Бугарија. На нивно место власта довела грчки колонисти. Така, на пописот од 1928 г. Пурлида имала 216 жители, од кои 54 лица (18 семејства) биле грчки дојденци.[4] По 1935 г., откако е извршена мелиорација и регулација на коритото на Струма, селото Бурсук е потопено, и неговите жители се доселиле во Пурлида. Затоа на пописот од 1940 г. Пурлида се зголемила на 525 жители. Бугарска статистика од 1941 г. го води со 390 лица.[4]

За време на бугарската окупација во 1943-1944 г. кмет на селото бил Ангел Мантарлиев од соседното село Мантар.[12]

Месности во Пурлида преименувани со службен указ на 6 јули 1968 г.
Име Грчки Ново име Грчки Опис
Бујук Орман[13] Μπιούκ Όρμάν Мегало Дасос Μεγάλο Δάσος[14] месност на Ј од Пурлида[13]
Спотијани[13] Σπότιγιαννη Ставлос Σταύλος[14] месност на С од Пурлида[13]
Парушка[13] Παρούσκα Папаруна Παπαρούνα[14] месност на СИ од Пурлида;[13]

Население

уреди

Еве преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:

Година 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011 2021
Население 525 726 805 653 726 664 696 522
Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија

Личности

уреди
  • Андон Ангелов Порлиданов — револуционер, деец на ВМОРО и ВМРО, преселен во Петрич во 1923 г.[15]
  • Гого Дереџиев — револуционер, деец на ВМОРО, загинал пред 1918 г.[16]

Наводи

уреди
  1. „Попис на населението од 2021 г. Трајно население“. Државен завод за статистика на Грција.
  2. „Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας“. Πανδέκτης: Name Changes of Settlements in Greece. Посетено на 12 април 2021.
  3. „Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας“. Πανδέκτης: Name Changes of Settlements in Greece. Посетено на 12 април 2021.
  4. 4,0 4,1 4,2 Симовски, Тодор Христов (1998). Населените места во Егеjска Македониjа (PDF). II дел. Скопjе: Здружение на децата-бегалци од Егејскиот дел на Македонија, Печатница „Гоце Делчев“. стр. 205. ISBN 9989-9819-6-5.
  5. Нарекувајќи ги „Бугари“ под влијание на бугарската пропаганда.
  6. Пурлида, Мрсна, Голема Маала и Бахтијар.
  7. Стрезов, Георги (1891). „Два санджака отъ Источна Македония“ (PDF). Периодическо списание на Българското книжовно дружество въ Средѣцъ. Средѣцъ: Държавна печатница. Година Седма (XXXVI): 849.
  8. Како што е општопознато, Македонците во бугарските извори се присвојуваат и водат како Бугари, и покрај признанието дека самите се изјаснувале како Македонци.
  9. Кѫнчовъ, Василъ (1900). Македония. Етнография и статистика. София: Българското книжовно дружество. стр. 177. ISBN 954430424X.
  10. Brancoff, D. M (1905). La Macédoine et sa Population Chrétienne : Avec deux cartes etnographiques (PDF). Paris: Librarie Plon, Plon-Nourrit et Cie, Imprimeurs-Éditeurs. стр. 198–199.
  11. Цокова, Полина (2009). „Дейността на Неврокопската митрополия в периода на войните 1912 - 1919 година“. Исторически преглед. София: Институт по история при БАН. 65 (1–2): 95.
  12. Мантарлиев, Йордан. Бежанският и преселническият въпрос в България по време и след Втората световна война, София, 2016, с. 11.
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 13,5 По топографска карта М1:50 000, издание 1980-1985 „Генеральный штаб“
  14. 14,0 14,1 14,2 „Β. Διάταγμα ΥΠ' Αριθ. 427. Περὶ μετονομασίας συνοικισμὤν, κοινοτήτων καὶ θέσεων“ (PDF). Εφημερίς της Κυβερνήσεως του Βασιλείου της Ελλάδος. Εν Αθήναις: Ἐκ τοῦ Εθνικού Τυπογραφείου. Τεύχος Πρώτον (Αριθμός Φύλλου 146): 1045. 1968. Занемарен непознатиот параметар |month= (help)
  15. Радовски, Александър (2023). Комити от Македония. Сборник част 2. Велико Търново: Фабер. стр. 216. ISBN 978-619-00-1604-5.
  16. Македонцитѣ въ културно-политическия животъ на България: Анкета отъ Изпълнителния комитетъ на Македонскитѣ братства (PDF). София: Книгоиздателство Ал. Паскалевъ и С-ие, Държавна печатница. 1918. стр. 106.