Википедија

Култ на личноста кон Хејдар Алијев

Култот на личноста на Хејдар Алиејв, познат и како Хејдаризам [1][2] (азерски: heydərizm),[3] станал значаен дел од азербејџанската политика и општество откако тој дошол на власт во 1993 година и продолжил по неговата смрт во 2003 година, кога неговиот син Илхам Алијев го наследил.[4][5] Алиејв, поранешен член на советското политбиро и лидер на Советски Азербејџан од 1969 до 1987 година, станал претседател на Азербејџан во 1993 година. Потоа почнал внимателно да дизајнира автократски систем, со големо потпирање на членовите на семејството и кланот, преку приходите од нафта и покровителство.[6]

Алијев во 1997 г

Во Азербејџан Хејдар Алијев е претставен како „татко на азербејџанската нација“.[7]

Сликата на Хејдар Алиев во Азербејџан

уреди

Алијев долго време бил обвинуван за кршење на човековите права и формирање автократски систем во Азербејџан, при што многу критичари дури го карактеризирале режимот како тоталитарен.[8][9] Неговиот култ на личност е споредуван со оние во Советскиот Сојуз, карактеризиран со атмосфера на страв во Азербејџан и цензура на печатот.[10] Ова продолжило и по неговата смрт. Според азербејџанскиот аналитичар Зафар Гулиев, назначувањето на Илхам Алијев за наследник на неговиот татко во 2003 година поттикнал процес на потврдување на култот на личноста на неговиот претходник и препишување на неодамнешната азербејџанска историја.[11]

Во својата книга од 2003 година Новата голема игра: Крв и нафта во Средна Азија, германскиот новинар Луц Клевеман ја опишал ситуацијата: Во своето осумгодишно владеење, автократот оркестрирал вистински култ на личноста. Сликите на Алијев како сфинги зјапаат од ѕидот во секоја канцеларија низ земјата. Сликите со натпис „Сјајниот син на народот“ прикажуваат неверојатно подмладен претседател кој испушта црвени и жолти зраци на светлина, додека всушност осумдесетгодишниот Алијев боледува од рак и одамна го избрал својот син Илхам да го наследи како претседател.[12]

Опозицискиот аналитичар Зардушт Ализаде рекол дека Алиев „беше последниот претставник на политичкото наследство на Сталин и Берија. [Тој] ги олицетвори најстрашните искуства во судбината на азербејџанскиот народ.“ [13] Записите и дебатите на американскиот Конгрес од 2006 година, исто така, изразиле загриженост за тоа како владата на Илхам Алијев одржува „посебна државна телевизиска мрежа од советската ера и го издигна Хејдар Алијев до статус на помала култна личност“.[14]

Американскиот новинар и специјалист за Кавказ, Томас Голц напишал во 1998 година: Што се грижам за крајното наследство на Хејдар. Со помош на култот на личноста хранет со нафта на кој би му позавидил неговиот ментор Леонид Брежњев, Хејдар успеа да се наметне како персонификација на Азербејџан—l'État, c'est moi.[15]

Џули Хил го опишал култот во нејзината книга од 2005 година, Повторно посетен Патот на свилата: пазари, трговци и минариња, на следниов начин: Помеѓу супермаркет и продавница за железарија на прометна улица блиску до центарот на градот [Баку] има плакат на кој се прикажани портретите на Хејдар Алијев, подоцнежен претседател на Азербејџан и, според зборовите на неговиот син Илхам Алијев, актуелниот претседател, „основач на независна азербејџанска држава“. Во Баку, знаците на појавувањето на култот на Алијев, кој почина во 2003 година, се насекаде. Неговиот портрет свети од постери на сообраќајните раскрсници. Аеродромот, училиштата и фабриките се именувани по него. Неговата биста е во јавните згради. Мојот прв инстинкт беше да помислам дека секогаш присутните портрети се нешто незначително за неговиот наследник. Но, беше очигледно дека културата што ја создаде Хејдар сега добро му служи на Илхам. Синот ја презеде власта по смртта на неговиот татко и ја зацврсти контролата по изборите опфатени со измами во ноември 2005 година.[16]

Реакција на Хејдар Алијев

уреди

Во 2001 година, кога новинарите од земјите на ЗНД го прашале Хејдар Алијев за неговиот култ на личноста, тој одговорил: Народот ме сака, не можам ништо со тоа. Не така одамна, претседателот на извршниот комитет на градот Гања одлучи да постави моја статуа пред зградата на комитетот. Му се јавив и му реков дека е непотребно. Тој се спротивстави, но јас му реков „стави статуа откако ќе умрам..."[17]

Места именувани по Хејдар Алијев

уреди
 
Меѓународниот аеродром Хејдар Алијев во Баку
 
Парк Хејдар Алијев во Тбилиси, Грузија

Секој град во Азербејџан има улица именувана по Хејдар Алијев, вклучувајќи и една од централните авении на главниот град Баку.[18] Според официјалните информации, во Азербејџан има 60 музеи и центри кои го носат името на Хејдар Алијев.

Други места именувани по него вклучуваат:

Надвор од Азербејџан

уреди

Outside of Azerbaijan

уреди

На 14 јуни 2005 година, комеморативна плоча била отворена во Санкт Петербург, Русија на улицата Гороковаја бр. 6, во близина на куќата во која живеел Алиев од 1949 до 1950 година.[43]

Друго

уреди

Редот Хејдар Алиев, основан во 2004 година, е врховен ред на Република Азербејџан .[44]

Ѓул бајрами

уреди

Годишно, од 2000 година, во Баку се одржува фестивал во чест на Хејдар Алијев, наречен Ѓул бајрами, што во превод значи „Цветен празник“. Почнува на 10 мај и трае неколку дена. Традиционално се одржува во паркот Хејдар Алијев, пред Централната банка на Азербејџан, каде што се собрани уникатни цвеќиња од целиот свет.[45] Според опозицискиот весник „Јени Мусават“, на овој фестивал во 2013 година биле потрошени над 76 милиони долари.[46]

Филмови

уреди

Во 2003 година биле снимени два филма во знак на сеќавање на 80-тиот роденден на Алијев. Црна етикета (Qara nişanə) бил режиран од Вагиф Мустафаев, а полскиот глумец Тадеуш Хук ја играл улогата на Алијев. Моментот на вистината бил режиран од Рамиз Фаталијев со рускиот глумец Александар Балуев кој ја игра главната улога.

Поштенски марки

уреди
  •  
    2001 година
  •  
    2003 година
  •  
    2003 година
  •  
    2008 година
  •  
    2013 година
  •  
    2013 година

Статуи и споменици

уреди

Во Азербејџан

уреди

Речиси секој поголем азербејџански град има барем еден споменик на Хејдар Алијев. По неговата смрт во 2003 година, многу повеќе биле подигнати во Азербејџан и во други земји, особено во постсоветските држави.

Во главниот град Баку, има најмалку три статуи на Хејдар Алијев: на меѓународниот аеродром Хејдар Алијев, во Алејата на честа и во паркот Хејдар Алијев на улицата Рашид Бехбудов.

Населбите во Азербејџан со статуи и споменици на Хејдар Алијев вклучуваат:

Надвор од Азербејџан

уреди
 
Статуата на Алијев во Белград

Од смртта на Алијев во 2003 година, многу статуи се поставени и надвор од Азербејџан.

Првата статуа на Алијев надвор од Азербејџан била поставена во Киев (2004).[85][86] Истата година, бистата на Алијев била поставена во Букурешт, во паркот именуван по него во 2007 година.[27] Подоцна статуи биле подигнати во Комрат, Гагаузија, Молдавија (2007),[87][88] Тбилиси (2007) [89] Каљуб, предградие на Каиро (2008) [90] белградскиот парк Ташмајдан (2011) [91] и Мексико Сити (2012).[92] Сепак, вториот бил отстранет во 2013 година по значителни контроверзии.[93]

За само две години, три статуи на Алијев биле подигнати во Русија: во Уљјановск (2009),[94] село Џемикент, округ Дербентски, Дагестан (2010) [95] и Астрахан (2010).[96]

Статуи на Алијев биле поставени и во четири турски градови: Карс (2007),[97] Анкара,[98] Истанбулскиот парк Хајдар Алијев,[99] и Измир (2018).[39] Биста на Алијев била поставена во Ташкент, Узбекистан во 2018 година [100]

Поврзано

уреди

Наводи

уреди
  1. ↑ „Implementation of Resolution 1358 (2004) on the functioning of democratic institutions in Azerbaijan“ (PDF). Parliamentary Assembly of the Council of Europe. 20 September 2004. стр. 12. Архивирано од изворникот (PDF) на 22 November 2014. It should also reconsider the disadvantages of «heydarism», the personality cult following the deceased President...
  2. ↑ Muradova, Mina (12 October 2008). „Islam Not an Issue in Azerbaijan's Presidential Campaign“. eurasianet.org. Open Society Institute. Архивирано од изворникот на 25 March 2017. Посетено на 22 November 2014. ...Heydarism [a reference to the late President Heydar Aliyev, father of current President Ilham Aliyev] as a cult of the personality...
  3. ↑ Bahadir, Xaliq (13 May 2013). „Tanınmışların heydərizm dartışması“. azadliq.info (азербејџански).
  4. ↑ „Heidar Aliev, maestro of the Caucasus“. The Economist. August 31, 2000. Посетено на September 24, 2012.
  5. ↑ Kucera, Joshua (May 20, 2008). „Travels in the Former Soviet Union. Entry 2: The Cult of Heydar Aliyev“. Slate. Посетено на September 23, 2012.
  6. ↑ „Azerbaijan: Turning Over a New Leaf?“. Baku/Brussels: International Crisis Group. April 13, 2004. Архивирано од изворникот на September 2, 2012. Посетено на September 30, 2012.
  7. ↑ Day, [edited by] Alan J.; East, Roger; Thomas, Richard (2002). A political and economic dictionary of Eastern Europe (1.. изд.). London: Europa Publications. стр. 16. ISBN 1-85743-063-8.CS1-одржување: излишен текст: список на автори (link)
  8. ↑ Karatnycky, Freedom House Survey Team; Adrian; editor; coordinator, survey (1999). Freedom in the world: the annual survey of political rights & civil liberties, 1998-1999. New Brunswick: Transaction Pub. стр. 77. ISBN 0-7658-0012-8.CS1-одржување: излишен текст: список на автори (link)
  9. ↑ Sedat Laciner, Mehmet Ozcan, Ihsan Bal and Halil Ibrahim Bahar (eds.) (2009). USAK Yearbook of International Politics and Law Vol. 2. International Strategic Research Organization. стр. 364. ISBN 978-605-4030-09-5.CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link) CS1-одржување: излишен текст: список на автори (link)
  10. ↑ Minahan, James (1998). Miniature empires: a historical dictionary of the newly independent states (1.. изд.). Westport, Conn.: Greenwood. стр. 29. ISBN 0-313-30610-9.
  11. ↑ „Зафар Гулиев: Азербайджан в тисках клана и культа личности [Zafar Guliyev: Azerbaijan is in the grip of clans and personality cults]“ (руски). REGNUM. 2007. Посетено на 30 September 2012.
  12. ↑ Kleveman, Lutz (2003). „Pipeline Poker: Baku's Oil Boom]“. The New Great Game: Blood and Oil in Central Asia. ISBN 978-1-5558-4665-7.
  13. ↑ de Waal, Thomas (5 February 2005). „Heidar Aliev: A Political Colossus“. Institute for War & Peace Reporting. Посетено на 30 September 2012.
  14. ↑ United States of America Congressional Record Proceedings and Debates of 109th Congress Second Session. 7 April – 5 May 2006. стр. 6398.
  15. ↑ Goltz, Thomas (1998). Azerbaijan Diary: A Rogue Reporter's Adventures in an Oil-Rich, War-Torn, Post-Soviet Republic. M.E. Sharpe. стр. xxv. ISBN 9780765632074.
  16. ↑ Hill, Julie (2006). The Silk Road revisited: markets, merchants and minarets. Bloomington, Ind.: AuthorHouse. стр. 220–221. ISBN 978-1-4259-7280-6.
  17. ↑ Aliyeva, Ayten (19 December 2003). „"Культ личности" или "народная любовь"?['Cult of personality' or 'love of the nation'?]“ (руски). BBC Russian. Посетено на 30 September 2012.
  18. ↑ „Heydar Aliyev Ave“. Google Maps. Посетено на 1 October 2012.
  19. ↑ „About the airport“. Azerbaijan Airlines. Архивирано од изворникот на 24 June 2012. Посетено на 30 September 2012.
  20. ↑ „Ilham Aliyev attended the opening of Heydar Mosque in Baku“. president.az. Official website of the President of the Republic of Azerbaijan. 26 December 2014.
  21. ↑ „Heydar Aliyev Georgia-Azerbaijan Humanitarian University opened in Marneuli“. avciya.az. 20 November 2008.
  22. ↑ „First lady rüzgarı“. Hürriyet (турски). 15 April 2004. Посетено на 27 December 2020.
  23. ↑ „Ряд улиц Астаны получил новые названия [Number of streets of Astana were renamed]“ (руски). kazakh.ru. 12 July 2004. Посетено на 1 October 2012.
  24. ↑ „Heydar Aliyev Park opened in Istanbul“. Today.az. 13 July 2006. Посетено на 1 October 2012.
  25. ↑ „В Тбилиси открылся памятник Гейдару Алиеву и сквер его имени [A statue and a square f Heydar Aliyev were opened in Tbilisi]“ (руски). REGNUM. 12 May 2007. Посетено на 1 October 2012.
  26. ↑ „Азербайджанские парламентарии участвуют в церемонии открытия парка имени Гейдара Алиева в Анкаре [Azeri parliamentaries participated in the opening ceremony of Heydar Aliyev Park in Anakara]“ (руски). REGNUM. 14 June 2007. Посетено на 1 October 2012.
  27. ↑ 27,0 27,1 Открытие в Бухаресте "парка Тей - Аллеи Гейдара Алиева" [Park of Heydar Aliyev is opeben in Bucharest] (руски). Embassy of the Republic of Azerbaijan in Romania. September 24, 2007. Архивирано од изворникот на March 4, 2012. Посетено на September 24, 2012.
  28. ↑ „По итогам визита Ильхама Алиева в Иорданию подписаны четыре документа [Azerbaijan and Jordan signed four documents on cooperation]“ (руски). REGNUM. 31 July 2007. Посетено на 1 October 2012.
  29. ↑ „В Анкаре открыта улица Гейдара Алиева [Heydar Aliyev street opened in Ankara]“ (руски). Day.az. 6 November 2008. Посетено на 1 October 2012.
  30. ↑ „Foça'da Haydar Aliyev Ormanı kuruldu“. Yeni Şafak (турски). 1 April 2010. Посетено на 27 December 2020.
  31. ↑ „Avenue named after Heydar Aliyev opened in Hadera, Israel“. APA. 7 May 2010. Посетено на 1 October 2012.[мртва врска]
  32. ↑ Meyta, Alena (28 October 2010). „В Киеве появился сквер имени Гейдара Алиева [A square named after Heydar Aliyev appeared in Kyiv]“ (руски). RIA Novosti. Архивирано од изворникот на 16 July 2012. Посетено на 1 October 2012.
  33. ↑ „В турецкой провинции Коджаэли открыт парк имени Гейдара Алиева [Heydar Aliyev park was opened in Turkey's Kocaeli province]“ (руски). Trend.az. 27 December 2010. Посетено на 1 October 2012.
  34. ↑ „В Турции открыли мост имени Гейдара Алиева [Bridge named after Heydar Aliyev opened in Turkey]“ (руски). Aze.az. 18 March 2011. Архивирано од изворникот на 18 July 2012. Посетено на 1 October 2012.
  35. ↑ „В школе имени Гейдара Алиева в Анкаре отметили турецкий национальный праздник [Trukish national holiday celebrated in Heydar Aliyev school in Ankara]“ (руски). Trend.az. 23 April 2011. Посетено на 1 October 2012.
  36. ↑ „В турецком городе Игдыр открылся лицей имени общенационального лидера Гейдара Алиева [A lycee is opened in Turkish Igdir named after Heydar Aliyev]“ (руски). Day.az. 1 May 2011. Посетено на 1 October 2012.
  37. ↑ „Улица в одном из российских городов названа именем общенационального лидера Гейдара Алиева [Street named after Heydal Aliyev opened in a Russian city]“ (руски). Trend.az. 10 May 2011. Посетено на 1 October 2012.
  38. ↑ „В Астрахани открылась школа имени Гейдара Алиева [School named after Heydar Aliyev opened in Astrakhan]“ (руски). Trend.az. 24 October 2011. Посетено на 1 October 2012.
  39. ↑ 39,0 39,1 „Karşıyaka'da 'Aliyev' büstü açıldı“. Hürriyet (турски). 1 March 2018. Посетено на 23 October 2020.
  40. ↑ „Haydar Aliyev Caddesi“. Google Maps. Посетено на 23 October 2020.
  41. ↑ „Haydar Aliyev Bulvarı“. Google Maps. Посетено на 23 October 2020.
  42. ↑ „Aliağa Heydar Aliyev Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi“. Ministry of Education. Посетено на 23 October 2020.
  43. ↑ В Петербурге открыли памятную доску Гейдару Алиеву[мртва врска] // Информационное агентство Росбалт. — 14 июня 2005
  44. ↑ „Закон Азербайджанской Республики Об учреждении орденов и медалей Азербайджанской Республики Об учреждении орденов и медалей Азербайджанской Республики [Azerbaijani law on medals and orders]“. Архивирано од изворникот на 26 April 2012. Посетено на 1 October 2012.
  45. ↑ В Баку привезли 116 тонн цветов из Голландии, Италии, Франции и Германии (руски). Aze.az. 10 May 2012. Посетено на 2 October 2012.
  46. ↑ „Radio Liberty: Tens of millions of dollars, which could provide thousands of people with housing, are spent on Flower Festival“. Panorama.am. 10 May 2013. Посетено на 12 May 2013.
  47. ↑ „Ильхам Алиев посетил памятник Гейдару Алиеву в Агджабеди [Ilham Aliyev visited the monument to Heydar Aliyev in Agjabedi]“. 1News.az (руски). 6 May 2011. Посетено на 30 September 2012.
  48. ↑ „Ильхам Алиев посетил памятник великому лидеру Гейдару Алиеву в Агдаше [Ilham Aliyev visited the monument to national leader Heydar Aliyev in Agdash]“ (руски). Official website of the President of the Republic of Azerbaijan. 30 October 2011. Посетено на 30 September 2012.
  49. ↑ „Имени Гейдара Алиева [Named after Heydar Aliyev]“ (руски). Radio Free Europe/Radio Liberty. 12 October 2010. Архивирано од изворникот на 24 August 2011. Посетено на 30 September 2012.
  50. ↑ „Ilham Aliyev visited the monument to national leader Heydar Aliyev in Astara“. Official website of the President of the Republic of Azerbaijan. 15 April 2011. Посетено на 30 September 2012.
  51. ↑ „В лицее имени Мубариза Ибрагимова в Билясуваре прошло мероприятие, посвященное Дню знаний [An event on the Day of Knowledge was held in the Mubariz Ibragimov Lyceum Bilasuvar]“ (руски). 1News.az. 17 September 2012. Посетено на 30 September 2012.
  52. ↑ „Ilham Aliyev visited the statue of nationwide leader Heydar Aliyev in Jalilabad“. Official website of the President of the Republic of Azerbaijan. 31 July 2012. Посетено на 30 September 2012.
  53. ↑ „Monument of Heydar Aliyev“. The Ministry of Culture and Tourism of the Republic of Azerbaijan. Архивирано од изворникот на 4 March 2016. Посетено на 30 September 2012.
  54. ↑ „Памятник Гейдара Алиева и музей памяти - Гянджа [Statue and memorial of Heydar Aliyev in Ganja]“ (руски). Navigator.az. Архивирано од изворникот на 2019-07-14. Посетено на 2012-10-02.
  55. ↑ „Ильхам Алиев посетил памятник Гейдару Алиеву в Геранбое - ФОТО“ (руски). 18 October 2014.
  56. ↑ „Ильхам Алиев посетил памятник общенациональному лидеру Гейдару Алиеву в Горадизе“. president.az (руски). 28 August 2014.
  57. ↑ „Ильхам Алиев посетил памятник Гейдару Алиеву в Имишли [Ilham Aliyev visited the statue of Heydar Aliyev in Imishli]“. Kavkaz-News. 6 May 2011. Посетено на 30 September 2012.[мртва врска]
  58. ↑ „Президент Ильхам Алиев Побывал в селе Ивановка Исмаиллинского района [President Ilham Aliyev visited village Ivanovka of Ismail rayon]“ (руски). Official site of Permanent Spiritual Christian Molokans in Russia. 29 October 2011. Посетено на 30 September 2012.
  59. ↑ „Ilham Aliyev visited the statue of nationwide leader Heydar Aliyev in Masalli“. Official website of the President of the Republic of Azerbaijan. 13 March 2011. Посетено на 30 September 2012.
  60. ↑ „Ilham Aliyev visited the monument to national leader Heydar Aliyev in Naftalan“. Official website of the President of the Republic of Azerbaijan. 10 February 2011. Посетено на 30 September 2012.
  61. ↑ „Ильхам Алиев посетил памятник Гейдару Алиеву в Самухе [Ilham Aliyev visited Heydar Aliyev's statue in Samux]“ (руски). 1News.az. 10 February 2011. Посетено на 30 September 2012.
  62. ↑ „Ильхам Алиев посетил памятник Гейдару Алиеву в Огузе [Ilham Aliyev visited Heydar Aliyev's statue in Oguz]“ (руски). 1News.az. 16 November 2011. Посетено на 30 September 2012.
  63. ↑ „Ильхам Алиев посетил памятник Гейдару Алиеву в Габале [Ilham Aliyev visited Heydar Aliyev's statue in Gabala]“ (руски). 1News.az. 18 November 2011. Посетено на 30 September 2012.
  64. ↑ „Президент Ильхам Алиев совершил поездку в Газах [Ilham Aliyev visited Gazakh]“ (руски). ANS-Press. 12 April 2012. Посетено на 30 September 2012.
  65. ↑ „Ильхам Алиев посетил памятник общенациональному лидеру Гейдару Алиеву в Гахе [Ilham Aliyev visited national leader Heydar Aliyev's statue in Gakh]“ (руски). Trend.az. 17 November 2011. Посетено на 30 September 2012.
  66. ↑ „Открытие памятника общенациональному лидеру Гейдару Алиеву в Кенгерлинском районе [Ilham Aliyev opened the statue of national leader Heydar Aliyev in Kengerli rayon]“ (руски). Xalq Qazeti. 6 October 2010. Архивирано од изворникот на 5 March 2016. Посетено на 30 September 2012.
  67. ↑ „Ильхам Алиев посетил памятник Гейдару Алиеву в Гобустане [Ilham Aliyev visited the Heydar Aliyev statue in Gobustan]“ (руски). Səs İnformasiya Agentliyi. 13 September 2011. Архивирано од изворникот на 4 March 2016. Посетено на 30 September 2012.
  68. ↑ „Ильхам Алиев: "Губа располагает очень большим туристическим потенциалом" [Ilham Aliyev: "Guba has great tourist attraction potential"]“ (руски). 1News.az. 25 September 2011. Посетено на 30 September 2012.
  69. ↑ „Визит президента И. Алиева в Кусары [Visit of President Alitev to Kusary]“ (руски). Kusari.com. 13 August 2011. Архивирано од изворникот на 4 March 2016. Посетено на 30 September 2012.
  70. ↑ „Ильхам Алиев посетил памятник Гейдару Алиеву в Агдаме [Ilham Aliyev visited Heydar Aliyev's statue in Agdam]“ (руски). 1News.az. 11 November 2010. Посетено на 30 September 2012.
  71. ↑ „Ильхам Алиев посетил памятник Гейдару Алиеву в городе Саатлы [llham Aliyev visited Heydar Aliyev's statue in Saatly]“ (руски). 1News.az. 5 May 2011. Посетено на 30 September 2012.
  72. ↑ „Ильхам Алиев посетил памятник Гейдару Алиеву в Сабирабаде [Ilham Aliyev visited the monument of Heydar Aliyev in Sabirabad]“ (руски). 1News.az. 1 November 2010. Посетено на 30 September 2012.
  73. ↑ „Ильхам Алиев посетил памятник Общенациональному лидеру Гейдару Алиеву в Сальяне [Ilham Aliyev visited the monument of national leader Heydar Aliyev in Salyan]“ (руски). 1News.az. 14 March 2012. Посетено на 30 September 2012.
  74. ↑ „Ильхам Алиев посетил памятник общенациональному лидеру Гейдару Алиеву в Шабране [Ilham Aliyev visited the monument of national leader Heydar Aliyev in Shabran]“ (руски). 1News.az. 15 August 2011. Посетено на 30 September 2012.
  75. ↑ Image of the statue in Şamaxı
  76. ↑ „Президент Азербайджана посетил памятник общенациональному лидеру Гейдару Алиеву в Шеки [Azerbaijani President visits monument to national leader Heydar Aliyev in Shaki]“ (руски). Trend.az. 9 September 2012. Посетено на 30 September 2012.
  77. ↑ „WWWAZPRESSAZ_5049_3.jpg (1000x667 pixels)“. Посетено на 6 March 2015.
  78. ↑ „Поездка Президента Азербайджана Ильхама Алиева в Сиязаньский и Шабранский районы. В Сиязани открылся Центр Гейдара Алиева [Visit of President of Azerbaijan Ilham Aliyev and Siyazan Shabran areas. In Siyazan opening of Heydar Aliyev Center]“ (руски). Xalq Qazerti. 16 August 2011. Архивирано од изворникот на 5 March 2016. Посетено на 30 September 2012.
  79. ↑ „Ильхам Алиев посетил памятник Гейдару Алиеву в Сумгайыте [Ilham Aliyev visited the monument to Heydar Aliyev in Sumgayit]“ (руски). 1News.az. 19 December 2011. Посетено на 30 September 2012.
  80. ↑ „Президент Ильхам Алиев посетил памятник общенациональному лидеру Гейдару Алиеву в Товузе [President Ilham Aliyev visited the monument to national leader Heydar Aliyev in Tovuz]“ (руски). AzTV. 9 February 2011. Архивирано од изворникот на 26 September 2012. Посетено на 30 September 2012.
  81. ↑ „Президент Азербайджана принял участие в открытии Центра Гейдара Алиева в Уджаре [Azerbaijani President attends opening of Heydar Aliyev Center in Ujar]“ (руски). Trend.az. 30 October 2011. Посетено на 30 September 2012.
  82. ↑ „Monument to Heydar Aliyev“. The Ministry of Culture and Tourism of the Republic of Azerbaijan. Архивирано од изворникот на 4 March 2016. Посетено на 30 September 2012.
  83. ↑ „Поездка Президента Азербайджана Ильхама Алиева в Хызинский район. Открытие Центра Гейдара Алиева [Visit of President of Azerbaijan Ilham Aliyev in Khizi region. Opening of Heydar Aliyev]“ (руски). Xalq Qazeti. 20 July 2011. Архивирано од изворникот на 6 March 2016. Посетено на 30 September 2012.
  84. ↑ „Ильхам Алиев посетил памятник Гейдару Алиеву в Хырдалане - ФОТО“. 1news.az (руски). 3 October 2014.
  85. ↑ В Киеве открыт памятник Гейдару Алиеву (руски). Корреспондент.net. June 4, 2004. Посетено на August 10, 2012.
  86. ↑ Photo of Aliyev's state in Kiyev
  87. ↑ Эксперты: Установка в Гагаузии бюста Гейдара Алиева - "признание его заслуг перед всем тюркским миром" [Experts say installation of Aliyev's bust is "recognition of his achievements for the Turkic people"] (руски). REGNUM. November 20, 2007. Посетено на September 24, 2012.
  88. ↑ Photo of the statue in Comrat, Moldova
  89. ↑ Iashvili, Aleksandr (May 14, 2007). Саакашвили отдал должное ветерану КГБ [Saakashvili paid tribute to the veteran of KGB] (руски). Izvestia. Посетено на September 24, 2012.
  90. ↑ Farid Arifoglu; Anrey Shary (June 8, 2011). Памятник президенту как экспортный товар [President's statue an export product] (руски). Radio Free Europe/Radio Liberty. Посетено на September 24, 2012.
  91. ↑ „Belgrade erects statue to former Azerbaijani President“. Hürriyet Daily News. September 6, 2011. Посетено на September 24, 2012.
  92. ↑ В Мехико открылись Парк мексикано-азербайджанской дружбы и установленный в нем памятник общенациональному лидеру Гейдару Алиеву [A park of Mexican-Azerbaijani friendship and a state of national leader Heydar Aliyev were opened in Mexico] (руски). Azerbaijan State Telegraph Agency. August 24, 2012. Посетено на September 24, 2012.
  93. ↑ „Mexico moves Azeri ruler statue“. BBC News (англиски). 2013. Посетено на 2018-05-04.
  94. ↑ Aleksandr Narodetsky (November 27, 2009). Ильхам Алиев штампует памятники отцу Гейдару, в Казахстане неистребим дух Ленина [Ilham Aliyev is stamping states of his father Heydar and spirit of Lenin in invincible in Kazakhstan] (руски). Radio Free Europe/Radio Liberty. Посетено на September 24, 2012.
  95. ↑ В Дагестане открыт памятник Общенациональному лидеру Азербайджана Гейдару Алиеву [A statue was opened to the national leader of Azerbaijan Heydar Aliyev in Dagestan]. Day.az (руски). June 16, 2010. Посетено на September 24, 2012.
  96. ↑ Открытие памятника Гейдару Алиеву в Астрахани - еще одно свидетельство дружбы между Азербайджаном и Россией - Президент Ильхам Алиев [Ilhan Aliyev: "The opening of Heydat Aliyev's statue in Astrakhan proves the strength of the friendship between Azerbaijan and Russia]. Trend.az (руски). October 27, 2012. Посетено на September 24, 2012.
  97. ↑ „Haydar Aliyev, ölümünün 4. yılında Kars'ta anıldı“ [Heydar Aliyev's 4th anniversary of death was commemorated in Kars] (турски). Cihan Haber Ajansı. December 11, 2007. Посетено на September 25, 2012.
  98. ↑ „Panoramio - Photo of 06.05.2009 Ankara, Haydar Aliyev heykeli“. Посетено на 6 March 2015.
  99. ↑ „Panoramio - Photo of Haydar Aliyev Parkı“. Посетено на 6 March 2015.
  100. ↑ Kangarli, Gulu (9 May 2018). „Bust of national leader Heydar Aliyev unveiled in Tashkent“. azertag.az.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Култ_на_личноста_кон_Хејдар_Алијев&oldid=5241151“