Википедија

Ежово

Ежово (грчки: Δάφνη, Дафни; 1927-1928 г. Νεροπλατάνα, Нероплатана;[2] до 1927 г. Έζιοβα, Езјова,[3]) — село во Нигритско, Егејска Македонија, денес во општината Визалтија на Серскиот округ, Грција. Било населено со погрчени Македонци и Турци, иако изворите ги наведуваат првоспоменатите како „Грци“.

Ежово
Δάφνη
Ежово is located in Грција
Ежово
Ежово
Местоположба во областа
Ежово во рамките на Визалтија (општина)
Ежово
Местоположба на Ежово во Серскиот округ и областа Централна Македонија
Координати: 40°51.23′N 23°39.14′E / 40.85383° СГШ; 23.65233° ИГД / 40.85383; 23.65233
ЗемјаГрција
ОбластЦентрална Македонија
ОкругСерски
ОпштинаВизалтија
Општ. единицаТахино
Надм. вис.&10000000000000110000000110 м
Население (2021)[1]
 • Вкупно287
Час. појасEET (UTC+2)
 • Лето (ЛСВ)EEST (UTC+3)

Географија

уреди

Селото се наоѓа јужно од Сер на реката Ежовица во Серското Поле. Лежи на околу 5 км јужно од Џинџос.[4][5]

Историја

уреди

Средновековие

уреди

Во XIV век Ежово (Εζεβών) било седиште на Ежовско-стефанинската епископија во рамките на Серската митрополија.[6][7][8] На Богданска Планина над селото има остатоци од средновековната тврдина, седиште на епископот. Близу Светомаринската кула е средновековниот пештерен параклис „Св. Марина“.[9] Во селото исто така има и средновековна одбранбена кула од XV век.[10]

Во Отоманското Царство

уреди

Во османлиските дефтери од средината на XV век Ежово е споменато со 10 глави на семејства и еден ерген: Дабижив, Коста, Никола, Јано, Џуро, Петро, Драгаш, Јорг, Јорг, Којо и Јано. Вкупниот приход од селото изнесувал 510 акчиња.[11]

Околу 1459 г. Мехмед II ѝ го дал Ежово и околните села на неговата маќеа Мара Бранковиќ, која живеела во селото.[12] Таа имала намера да ги завешта на некој од светогорските манастири, но по нејзината смрт во 1487 г. османлиската држава си ги вратила. Во 1501-1507 г. Бајазит II го подарил Ежово на еден новооснован цариградски вакаф.[13] Се смета дека Мара некогаш живеела во одбранбената кула во Ежово.[14]

Во „Етнографија на вилаетите Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. Ежово (Ejovo) било село со 92 домаќинствана 110 муслимани и 160 „Грци“.[15]

Во 1889 г. Стефан Верковиќ („Топографическо-этнографическій очеркъ Македоніи“) напишал за Ежово:

„ Ежјово или Ежово: село со мешано население; една црква, една џамија; християните се Грци, а муслиманите Турци Коњари; се наоѓа на 5 часа од Сер.[16] “

Во 1891 г. Георги Стрезов напишал за селото:

„ Ежово, поскоро паланка отколку село, сместено на 1 час на ЈИ од Тахино и на 71⁄2 од Сер. Во ова село има пазар секој вторник; има чаршија со многу анови и дуќани. 60 македонски куќи и 60 грчки.[17] Грчка црква и грчко училиште.[18] “

На почетокот на XX век Ежово било село во Серската каза на Серскиот санџак. Според Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) во 1900 г. селото имало 750 жители, од кои 350 турци и 400 „Грци“.[19] По податоци на егзархискиот секретар Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 г. христијанското население на Ежово (Ejovo) се состоело од 400 „Грци“.[20]

Во Грција

уреди

По Балканските војни во 1913 г. селото е припоено кон Грција согласно Букурешкиот договор. Таа година населението броело 534 жители, а во 1920 г. во него се попишани 586 лица.[21] Во 1924 г. турското население е иселено во Турција по сила на Лозанскиот договор, а на негово место се доведени грчки колонисти. На пописот од 1928 г. Ежово е претставено како мешано село со 1.000 жители[21] од кои 411 лица (103 семејства) биле грчки дојденци.[22] Во 1927 г. селото е преименувано во Нероплатана, а во 1928 г. во Дафни.[23]

Во 1926 г. во Ежово е изградена црквата „Св. Ѓорѓи“.[9]

Во текот на 1960-тите години дошло до значаен пад на населението поради иселвуањето во поголемите градови.[21]

Месности во Ежово преименувани со службен указ на 6 јули 1968 г.
Име Грчки Ново име Грчки Опис
Ежовица[4] Έζιόβης Дафнис Рема Δάφνης Ρέμα[24] река на С од Ежово[4]
Лелеџик[4] Λελετζίκ Пеларгос Πελαργός[24] возвишение на СИ од Ежово (106 м)[4]

Население

уреди

Еве преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:

Година 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011 2021
Население 1066 1084 652 539 473 386 340 287
Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија

Личности

уреди

Културни и природни знаменитости

уреди
Цркви
Кули и тврдини

Наводи

уреди
  1. ↑ „Попис на населението од 2021 г. Трајно население“. Државен завод за статистика на Грција.
  2. ↑ „Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας“. Πανδέκτης: Name Changes of Settlements in Greece. Посетено на 12 април 2021.
  3. ↑ „Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας“. Πανδέκτης: Name Changes of Settlements in Greece. Посетено на 12 април 2021.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 По топографска карта М1:50 000, издание 1980-1985 „Генеральный штаб“
  5. ↑ „Κάστρο Εζεβών ή Κάστρο Εζεβάς“. Ελληνικά Κάστρα. Посетено на 29 февруари 2024.
  6. ↑ Fedalto, G (1988). Hierarchia ecclesiastica orientalis. Padova. стр. 441.
  7. ↑ Χρηστίδης, Νικόλαος Χρ (2012). Οι δρόμοι των Σερρών και η Ονοματολογία των (PDF) (грчки). Σέρρες: Αφοι Χαραλαμπιδη Ο.Ε. стр. 110. Посетено на 2 јули 2014.
  8. ↑ „Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου“. Ιερά Μητρόπολη Σερρών και Νιγρίτης. Посетено на 13 декември 2017.
  9. ↑ 9,0 9,1 „Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου“. Ιερά Μητρόπολη Σερρών και Νιγρίτης. Посетено на 24 октомври 2019.
  10. ↑ „Πύργος της Μάρως“. Ελληνικά Κάστρα. Посетено на 6 ноември 2016.
  11. ↑ Опширни пописни дефтери од XV век, том II, Архив на Македонија, Скопје 1973, стр. 122
  12. ↑ Матанов, Христо. Православната църква в българските земи през XV-XVII в., - в: Държава & църква - църква & държава в българската история. Сборник по случай 135-годишнината от учредяването на Българската екзархия, София, 2006, с. 123.
  13. ↑ Popović, M. Mara Branković: eine Frau zwischen dem christlichen und dem islamischen Kulturkreis im 15. Jahrhundert. Mainz, 2010, 122-127.
  14. ↑ Μουτσόπουλος, Ν. Ο πύργος της τσαρίτσας Μάρας στην Έζιοβα (Δάφνη). – Зборник посветен на Бошко Бабиќ. Прилеп, 1986, 161-163.
  15. ↑ Македония и Одринско : Статистика на населението от 1873 г. София: Македонски научен институт – София, Македонска библиотека № 33. 1995. стр. 122–123. ISBN 954-8187-21-3.
  16. ↑ Верковичъ, Стефанъ (1889). Топографическо-этнографическій очеркъ Македоніи (PDF). С. Петербургъ: Военная Типографія (въ зданіи Главнаго Штаба). стр. 60.
  17. ↑ Нраекувајќи ги „бугарски“ под влијание на бугарската пропаганда.
  18. ↑ Стрезов, Георги (1891). „Два санджака отъ Источна Македония“ (PDF). Периодическо списание на Българското книжовно дружество въ Средѣцъ. Средѣцъ: Държавна печатница. Година Седма (XXXVI): 848.
  19. ↑ Кѫнчовъ, Василъ (1900). Македония. Етнография и статистика. София: Българското книжовно дружество. стр. 180. ISBN 954430424X.
  20. ↑ Brancoff, D. M (1905). La Macédoine et sa Population Chrétienne : Avec deux cartes etnographiques (PDF). Paris: Librarie Plon, Plon-Nourrit et Cie, Imprimeurs-Éditeurs. стр. 200–201.
  21. ↑ 21,0 21,1 21,2 Симовски, Тодор Христов (1998). Населените места во Егеjска Македониjа (PDF). II дел. Скопjе: Здружение на децата-бегалци од Егејскиот дел на Македонија, Печатница „Гоце Делчев“. стр. 233–234. ISBN 9989-9819-6-5.
  22. ↑ Κατάλογος των προσφυγικών συνοικισμών της Μακεδονίας σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ) έτος 1928, Архивирано од изворникот на 30 јуни 2012, Посетено на 30 јуни 2012
  23. ↑ Λιθοξόου, Δημήτρης. Μετονομασίες των οικισμών της Μακεδονίας 1919 - 1971, Архивирано од изворникот на 30 јуни 2012, Посетено на 30 јуни 2012
  24. ↑ 24,0 24,1 „Β. Διάταγμα ΥΠ' Αριθ. 427. Περὶ μετονομασίας συνοικισμὤν, κοινοτήτων καὶ θέσεων“ (PDF). Εφημερίς της Κυβερνήσεως του Βασιλείου της Ελλάδος. Εν Αθήναις: Ἐκ τοῦ Εθνικού Τυπογραφείου. Τεύχος Πρώτον (Αριθμός Φύλλου 146): 1041. 1968. Занемарен непознатиот параметар |month= (help)
  25. ↑ „Κουντουράς Ιωάννης - Μακεδονομάχοι“. macedonian-fighters.com. Посетено на 22 септември 2021.
  26. ↑ „Παπρίκας ή Πάμπρικας Απόστολος - Μακεδονομάχοι“. macedonian-fighters.com. Посетено на 22 септември 2021.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Ежово&oldid=5206564“