Бањица

село во Општина Чашка

Бањица — село во Општина Чашка, во околината на градот Велес.

Бањица
Бањица во рамките на Македонија
Бањица
Местоположба на Бањица во Македонија
Бањица на карта

Карта

Координати 41°41′59″N 21°39′58″E / 41.69972° СГШ; 21.66611° ИГД / 41.69972; 21.66611
Регион  Вардарски
Општина Чашка
Население 119 жит.
(поп. 2021)[1]

Шифра на КО 07003
Надм. вис. 899 м
Бањица на општинската карта

Атарот на Бањица во рамките на општината
Бањица на Ризницата

Географија и местоположба

уреди

Населбата се наоѓа во северниот дел на територијата на Општината Чашка, во средното сливно подрачје на реката Тополка, од нејзината лева страна. Селото е рамнинско, на надморска височина од 310 метри. Од градот Велес населбата е оддалечена 16,5 километри.

Историја

уреди

Стопанство

уреди

Атарот е голем и зафаќа простор од 20,9 км2. На шумите отпаѓаат 747,7 ха, обработливото земјиште зазема површина од 638,2 ха, а пасиштата имаат површина од 611,1 ха. Селото има мешовита земјоделска функција.[2]

Население

уреди
Население во минатото
ГодинаНас.±%
1948525—    
1953502−4.4%
1961422−15.9%
1971320−24.2%
1981213−33.4%
ГодинаНас.±%
1991128−39.9%
1994102−20.3%
200255−46.1%
2021119+116.4%

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралство Југославија во 1931 година, селото имало 300 Македонци и 50 Албанци.[3]

Поради емиграција на населението, бројот на жителите во Бањица се намалил од 422 во 1961 година, на 102 жители во 1994 година, од кои 91 се Македонци, а 10 жители Албанци.

Според пописот од 2002 година селото имало околу 55 жители, сите Македонци.

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 119 жители, од кои 19 Македонци, 98 Албанци и 2 лица без податоци.[4]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година 1900 1905 1948 1953 1961 1971 1981 1991 1994 2002 2021
Население 260 176 525 502 422 320 213 128 102 55 119
Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[5]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[6]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[7]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[8]

Родови

уреди

Бањица е македонско село, а имало и Албанци во селото.

Според истражувањата од 1966 година, родови во селото се:

Македонски

  • Староседелци: Еленовци (4 к.), Врковци (4 к.), Басаровци (5 к.), Шојлевци (3 к.), Ицковци (3 к.), Миовци (2 к.), Гочевци (2 к.), Радини (2 к.), Џимударовци (2 к.), Пинговци (1 к.), Кашлаковци (2 к.), Дупишовци (4 к.) и Леовци (2 к.)
  • Доселеници: Отиштани (2 к.) доселени се од селото Отиштино. Таму биле староседелци; Ацевци (4 к.), Маркови (3 к.), Делимаровци (3 к.) и Митушеви (2 к.) доселени се во периодот од 1926-1928 година од селото Дреново. Таму биле староседелци; Коцеви (4 к.), Американовци (2 к.) и Бистричани (3 к.) доселени се од селото Бистрица; Црешневци (3 к.) доселени се од селото Црешнево; Бузалковци (1 к.) доселени се од селото Бузалково; Белештевци (2 к.) доселени се од селото Белештевица.

Албански

Општествени установи

уреди

Самоуправа и политика

уреди

Избирачко место

уреди

Во селото постои избирачкото место бр. 2227 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на објект на месна заедница.[10]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 30 гласачи.[11]

Културни и природни знаменитости

уреди
Археолошки наоѓалишта
  • Бањичко Кале — градиште од доцноантичко време и природна знаменитост со фосили од праисториска морска фауна
  • Глаучица — утврдена населба од римско време

Редовни настани

уреди

Личности

уреди

Култура и спорт

уреди

Иселеништво

уреди

Наводи

уреди
  1. „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
  2. Панов, Митко (1998). Енциклопедија на селата во Република Македонија. Скопје: Патрија. стр. 19.
  3. „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
  4. „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
  5. К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
  6. Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
  7. „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
  8. „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
  9. Трифуноски, Јован (1968). Областа на Бабуна и Тополка.
  10. „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 3 ноември 2019.
  11. „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-29. Посетено на 3 ноември 2019.

Надворешни врски

уреди