Антониј Погорељски

Антониј Погорељски (руски: Антоний Погорельский; Москва,1787 година - Варшава, 21 јули 1836 година) бил руски писател, член на Руската академија (1829). Тој пишувал под овој псевдоним во првата половина на 19 век. Алексеј Алексеевич Перовски (руски: Алексей Алексеевич Перовский).

Биографија уреди

Алексеј Перовски е роден во Москва во 1787 година. Тој е вонбрачен син на грофот Алексеј Разумовски. Грофот се погрижил идниот писател Погорељски да ги заврши студиите на Московскиот универзитет, како и неговите вонбрачни синови во 1805 година да добијат благородничка титула и презимето Перовски.

Во својата младост, Перовски учествувал како доброволец во војната во 1812 година и марширал со победничката војска низ Австрија, Прусија и Франција. Во 1813 година, капетанот Перовски станал аѓутант на принцот Репнин, рускиот генерален гувернер на Саксонија, поминал две години во Дрезден, тогаш еден од центрите на германската литература. Ернст Теодор Вилхелм Хофман живеел во тоа време во Дрезден. Иако нема информации за неговото запознавање со Хофман, Алексеј ги посетил литературните салони во Дрезден, се состанал со германски писатели и го почувствувал духот на германската литература од тоа време, во која преовладувала атмосферата на романтизмот, разговарале за делата на Лудвиг Тик и Клеменс Брентан - и овој дух го фасцинирал Перовски.Се вратил во Русија како обожавател и познавач на новата книжевна насока, германскиот романтизам.

Под псевдонимот Антониј Погорељски, Перовски го напишал првиот руски романтичен и фантастичен расказ „Лафертовска колачарка“ и го објавил во „Книжевни новости“ во 1825 година.

Самиот Пушкин бил воодушевен од приказната на Погорељски. Од прогонот во Михајловски, му напишал на својот брат: „Драг мој, каква убавина е„ мачорот на баба! Ја прочитав целата приказна двапати и во еден здив, а сега само се радувам на Трифон Фалалеич Мурклин. Јас се движам брзо, затворајќи ги очите, тресејќи ја главата и свиткувајќи го грбот. А Погореjски е Перовски, зарем не?“

Пушкин, далеку од Санкт Петербург, не можел да промаши кој може да биде автор на делото со кое бил воодушевен.

Подоцна,во „Погребник“, Пушкин ќе го спомне поштарот од приказната на Погорељски, што е повеќе од знак на внимание.

Погорељски подоцна ја вклучил „Лафертовска колачарка“ во збирката фантастични раскази под наслов „Двојник или Моите вечери во Маларусија“ (1828). Така, тој вовел две важни новини во руската литература: мотивот на двојникот, кој подоцна бил толку сеопфатен третиран во делата на многу писатели, Погорељски пред Гогољ, ја вовел бојата на украинската бајка. „Двојник или моите вечери во Маларусија“ како најава на Гогољ „Вечер на фарма во близина на Дикањке“ што излегла во годините 1831 година - 1832 година.

„Лафертовската слаткарка“ веќе бил во 1933 година преведен на француски јазик во двотомната антологија „Les Conteurs russes ou Nouvelles, Contes et Tradition russes“.

Во Русија, Погорељски предизвикал општо внимание. Избувнале полемики, отпор кон измислувањето и „мистериозни истории“. Марлински луто го негирал неразбирливиот Хофман,а Н. Пољевој напишал строг одговор на „Двојник“ на Погорељски, пишувајќи, меѓу другото: „Една од последиците на германскиот модел на пишување историја е тагата наметната од германската историја, покажувајќи му на човек во толку чудна врска што неговата слабост или кревкоста на умот и колебливоста премногу станува јавна. Постојат области во душата на човекот и општеството кои не треба да се допираат“.

Погорељски имал поинакво мислење: „Човекот има посебна склоност кон се чудесно, кон се што излегува од вообичаениот ред“.

Во 1829 година Погорељски ја објавил бајката „Црна кокошка или Подземни жители“, „Волшебна бајка за деца“ станала класично дело на руската литература за деца. Тој го напишал и романот „Манастирка“ (1830 - 1833 година), во која ги насликал природата и обичаите на благородништвото од Украина, приближувајќи се кон стилот со реален начин на пишување.

Антониј Погорељски починал во Варшава на 21 јули 1836 година.

До денес, „Лафертовска слаткарка“ и „Црна кокошка“ се сѐ уште живи.

Антониј Погорељски, воведувајќи го ликот на мажот од народот во литературата, бил претходник на Пушкин, Гогољ, Достоевски, неговата црна мачка била чест предок на мачката од познатиот роман на БулгаковМајсторот и Маргарита“.