Јога(јуџ) (санскрит, Pāli: योग yóga) е именка која е составен од два збора, „јо-га“ и значи спрегнување или соединување на Брахман (апсолут, космичка свест) со Атман (поединечна трансцендентална свест). Даршана ги претставува шесте ортодоксни филозовски правци: мимамса, веданта, самкја, јога, нјаја и ваишешика. Филозофскиот дел во јогата е преземен од Самкја. Јогата била пренесувана од големите мудреци и Ришии (Свети учители) исклучително по усмен пат, и не можел секој да ја изучува. Во Ведите и Упанишадите се пишува за јогата, но методиката и поврзаноста за првпат ја канонизира и опишува Патанџали во афоризмите за јога, попознати како Аштанга Јога („осумчлена јога“).

Статуа на Шива во јога медитација
Дел од статиите
Хиндуизам
Историја  · Божества
Секти  · Митологија
Верувања
Реинкарнација  · Мокша
Карма  · Самсара  · Маја
Нирвана  · Дарма
Јога  · Ајурведа
Југа  · Вегетаријанство
Бакти  · Арта
Текстови
Упанишади  · Веди
Багават гита
Рамајана  · Махабхарата
Пурана  · Аранјака
Сродни статии
Хиндуизам по земји
Водачи  · Мандир  ·
Касти  · Мантра
Речник  · Празници
Мурти

Целите на јогата се различни и се движат од подобрување на здравјето до достигнување на Мокша - ослободување. Во рамките на хинду-училиштата на Адваита Веданта, шавизмот и џаинизмот, целта на јогата добива форма на Мокша, која е ослободување од сите световни страдања и циклусот на раѓање и смрт, Самсара, до точката на сфаќање на идентитетот со Врховниот Брахман. Во Махабхаратата, целта на јогата е различно опишана, како влегување во светот на Брахма, како Брахман, или како спознавање на Брахман или Атман, кој продира низ сите нешта. За училиштата бхакти за Ваишавизам, бхакти или самиот обред на Свајам Бхагаван може да биде крајната цел на процесот на јога, каде што целта е да се ужива вечна врска со Вишну.

Терминологија

уреди

Санскритскиот збор „јог“а има буквалното значење на „јарем“ или „чин на впрегнување“ и е изведен од коренот yuj.[1] Во ведскиот санскрит, зборот „јога“, покрај својата буквална смисла, на впрегнување на волови или коњи, има и фигуративна смисла, каде што го зема општото значење на „работа, употреба, примена, извршување“ (споредбено со фигуративната употреба на „впрегнува“, како во „да се стави нешто во употреба“). Сите понатамошни развитоци на смислата на овој збор се пост-ведски, а чувството на „напор, настојување, ревност, посветеност“ се наоѓа во епскиот санскрит. Потехничка смисла на зборот „јога“, опишувајќи го системот на медитација или следење, чинот на одмарање на менталната активност и постигнување на „возвишена состојба“ се појавил со почетокот на будизмот (5 век п.н.е.), и бил прифатен од филозофијата Веданта од 4 век п.н.е.

Постојат голем број делови кои ја содржат јогата во санскрит, многу од кои не се поврзани со техничката или духовна смисла која ја има преземено зборот во Веданта. Јогата во овие зборови прима значења како што се „унија, врска, контакт“, или „метод, примена, перформанси“, итн. На пример, Гуна јога (guṇá-yoga) значи "контакт со ’рбетот ", Чакра јога (cakrá-yoga) има медицинска смисла на „примена на лонгета или сличен инструмент со помош на чекреци (во случај на преместување на бутот)“; candrá-yoga има астрономска смисла на „спој на месечината со соѕвездијата“; Пум јога (puṃ-yoga) е граматички термин кој изразува „врска или однос со маж“, и др.

Многу такви делови исто така се наоѓаат на поширокото поле на религијата. Така, Бхакти јога (bhakti-yoga) значи "посветен прилог" во монотеистичкото Бхакти движење. Терминот Крија јога (kriyā-yoga) има граматичка смисла, што значи "врска со глаголот". Но, на истиот дел, исто така му е дадено техничко значење во Јога сутри (Yoga Sutras), која ги назначува "практичните" аспекти на филозофија, односно „обединување со Врховниот“, поради извршување на должностите во секојдневниот живот.

Историја

уреди

Пред Патанџали

уреди

Праисторија

уреди

Најраните описи на методите на јогата се наоѓаат во Ведите и потекнуваат од третиот милениум пред новата ера.[1] Неколку жигови откриени во пределите на цивилизацијата од долината на Инд, кои се претпоставува дека датираат од средината на третиот милениум пред нашата ера па и повеќе, прикажуваат фигури во седечки позиции кои наликуваат на поза за јога или медитација, покажувајќи "форма на ритуала дисциплина, што претставува предвесник на јогата", според археологот Григориј Посел (Gregory Possehl). Тоа претставувало еден вид поврзување помеѓу жиговите на долината Инд со јога и практикување на медитација, за кои се шпекулирало од страна на многу научници, иако не постоел убедлив доказ. Поконкретно, научниците и археолозите ја забележале блиската сличност на јогистите (yogic) и медитативните пози прикажани на жиговите со оние на разни Тиртханкарас (Tirthankaras): на позата "kayotsarga" на Рсабха (Rsabha) и "mulabandhasana" на Махавира (Mahavira) заедно со жиговите на кои била насликана медитативна фигура нападната од исправени змии, која покажувала сличности со иконографијата на Парсава (Parsva). Сите тие се показател не само за поврзаноста помеѓу цивилизацијата на долината на Инд и џаинизмот, но и го покажуваат придонесот на џаинизмот на разните практики на јога.

Техники за доживување на повисоки состојби на свест во медитација биле развиени од страна на традицијата на Шраманите и традицијата на Упанишадите.

Иако нема јасни докази за медитација во пред-будистичкиот период, во раните Брахминик (Brahminic) текстови, постои мислење дека безобличната медитација може да потекнува од традицијата Брахминик (Brahminic). Ова било основано на силна паралела помеѓу космолошките извештаи Упанишадик (Upanishadic) и медитативни цели на двајца професори на Буда, како што било запишано на почетокот на будистички текстови. Како и некои помалку веројатни можности, изнесениот поглед дека космолошките извештаи во Упанишадите (Upanishads) одразуваат контемплативна традиција, а со тоа е констатирано дека Насадија Сукта (Nasadiya Sukta) содржи докази за контемплативната традиција, најрано дури и на почетокот на доцниот РГ ведскиот период.

Ран Будизам

уреди

Повеќе од техничката смисла на зборот "јога", опишувајќи систем на медитација или концентрација со цел на запирање на менталната активност и постигнување на "возвишена состојба" се појавила со почетокот на будизмот. Будистичките текстови се веројатно најраните текстови кои севкупно ги опишувале техниките на медитацијата. Тие опишуваат медитативни вежби и состојби кои се наведува дека постоеле пред Буда, како и оние кои за првпат биле развиени во рамките на будизмот.

Во Хинду скриптите, оваа смисла на зборот "јога" првпат се појавува во средината на Упанишадите (Upanishads), како на пример Ката Упанишад (Katha Upanishad) ( 400 п.н.е.). Шветашватара Упанишад (Shvetashvatara Upanishad) напоменува дека: "Кога ќе се појават земјата, водата огнот, воздухот и акаса (akasa), кога петте својства на елементите, наведени во книгите на јога, ќе се манифестираат, потоа телото на јогистот (yogi) станува прочистено од огнот на јогата и тој е слободен од болест, старост и смрт. " (Стих 2.12). Уште поважно во следниве стихови (2.13) се споменува, на "претходници????? за совршенство во јога", имено, леснотијата и здравјето на телото, отсуство на желба, чистиот тен, пријатноста на гласот, сладок мирис и благо лачење.

Раниот будизам приклучил состојба на медитативна апсорпција. Повеќето антички изрази на јогистичките идеи се пронајдени на почетокот на проповедите на Буда. Едно од клучните иновативни учења на Буда било тоа дека медитативната апсорпција мора да се комбинира со ослободувачкото сознавање. Разликата помеѓу учењето на Буда и јогата кои биле презентирани во почетокот на текстовите Брахминик (Brahminic) била фрапантна. Медитативните состојби сами по себе не претставувале крај, според Буда, дури и највисоката медитативна состојба била ослободителна. Наместо постигнување на целосен прекин на мислата, мора да се случи некој вид на ментална активност: ослободувачко спознание, врз основа на практиката на умствената свест.

Буда, исто така, се повлекол од поранешното јогистичко мислење, отфрлајќи ја раната идеја на Брахминик (Brahminic) за ослободување по смртта. Ослободувањето за јогистичките Брахминик (Brahminic) претставувало сфаќањето на смртта како недвојна медитативна состојба која е очекувана во текот на животот. Всушност, на старите Брахминик (Brahminic) метафори за ослободување на смртта на вештите јогисти (" постанување смирен", "излегување") , Буда им дал ново значење, а нивна референтна точка станала мудрец, кој е ослободен во живот.

Индиска антика

уреди

Класичната јога како систем на размислување, со цел за обединување на човечкиот дух со Ишвара (Ishvara) односно, "Врховното Битие", била развиена на почетокот на будизмот, хиндуизмот и џанизмот за време на индиската антика, меѓу Маурјан (Mauryan) и ерата Гупта (Gupta era), (приближно 2 век п.н.е. до 5 век од нашата ера).

Јога Сутри на Паџантали

уреди

Во хиндуистичката филозофијата, јогата е името на еден од шест ортодоксни филозофски школи. Филозофскиот систем на јогата е во тесна врска со училиштето Самкхија (Samkhya). Училиштето за јога објаснето од мудрецот Патанџали (Patanjali) ја прифаќа психологијата и метафизиката на Самкхија (Samkhya), но е по теистично, како што било просведочено од додавањето на божественото лице на Самкхија (Samkhya) 25 елементи од реалноста. Паралелата помеѓу јогата и Самкија (Samkhya) била толку блиска што Макс Милер (Max Müller) рекол дека „двете филозофии биле популарна тема на разговор, разликувајќи се една од друга како Самкхија (Samkhya) со Самкхија (Samkhya) без Господ ....“ Интимната врска помеѓу Самкхија (Samkhya) и јогата била објаснета од Хајнрих Цимер (Heinrich Zimmer):

   Овие две, се сметаат во Индија како близнаци, два аспекта на една единствена дисциплина. Санкхија (Sāṅkhya) обезбедува основена теоретска изложба на човековата природа, енумерација и дефинирање на неговите елементи, анализа на нивниот начин на соработка во состојба на ропство ("bandha"), и опишување на нивната состојба од одмотување или одделување со ослободување ("mokṣa"), додека јогата ја третира посебно динамиката на процесот за одмотување, и препорачува практични техники за стекнување на ослободување, или "изолација-интеграција" ("kaivalya").

Патанџали се смета како основач на официјалната филозофија на јогата. Тој ги дефинирал основите на класичната јога во делото „Јога сутра“, составено од 196 записи, а создавањето на ова дело научниците го датираат меѓу вториот век п.н.е. и четвртиот век од новата ера. Основниот принцип во ова дело се однесува на јогата како средство за „запирање на вителот во свеста и мислите“.[1]

Јогата на Патанџали е позната како Раџа-јога, која претставува систем за контрола на умот. Патанџали го дефинира зборот „јога“, во својата втора сутра, која претставува дефинирачка сутра за севкупното творештво:

   योग: चित्त - वृत्ति निरोध: 
   (Yogas Citta-vṛtti-nirodhaḥ) 
   - Јога сутри 1,2 ????????

Оваа сликовита дефиниција го поврзуваат значењето на три санскритски термини. И. К. Таимни (I. K. Taimni) ја преведува како "Јогата е забрана (nirodhaḥ) од модификации (vṛtti) на умот (Citta)". Употребата на зборот (nirodhaḥ) во почетната дефиниција на јога е пример на важната улога што ја играат будистичката техничка терминологија и концептите во Јога сутра; ова укажува на тоа дека Патанџали (Раtanjali) бил свесен за будистичките идеи и ги проткајал во неговиот систем. Свами Вивекананда (Swami Vivekananda) сутрата ја преведува како "Јогата претставува ограничување на умствените работи (Citta) од преземање на најразлични форми (Vrittis)".

Пишувањето на Патанџали (Patanjali), исто така, станала основа за системот кој се нарекува Аштанга јога ("Ashtanga Yoga, "Осум-делна јога"). Овој концепт на осум делови потекнува од 29 сутри од втората книга, а е суштинска одлика на практично секоја варијација на јога Раџа (Raja Yoga) која се учи денес. Осумте делови се:

  • Јама (Yama, петте "воздржувачки"): без насилство, без лажење, без лакомство, без сензуалност, и без посесивност.
  • Нијама (Niyama, петте "одбележувачки"): чистота, задоволство, штедење, учење, и предавање кон Бога.
  • Асана (Asana): буквално значи "седиште", а во Патанџали Сутра (Patanjali Sutra) се однесува на седечката позиција која се користи за медитација.
  • Пранајама (Pranayama, "запирам здив"): Prāna, здив ", āyāma", да се ограничи или запре. Исто така протолкувано како контрола на силата на животот.
  • Пратјахара (Pratyahara, "апстракција"): Повлекување на сетилните органи од надворешни објекти.
  • Дхарана (Dharana, "концентрација"): фиксирање на вниманието на еден предмет.
  • Дхјана (Dhyana, "медитација"): интензивно набљудување на природата на предметот на медитација.
  • Самадхи (Samadhi, "ослободување"): спојување на свеста со предметот на медитација.

Во поглед на ова учење, највисокото постигнување не ја открива дека искусната разновидност на светот претставува илузија. Секојдневието е реално. Исто така, највисокото постигнување е настанот кога еден од многуте поединечни суштества ќе се открие себеси, не постои едно универзално суштество кое е заедничко на сите лица.

Јога (Yoga) и Самкхија (Samkhya)

уреди

Патанџали го систематизирал концептот на јога и наместил како позадина на метафизиката на Самкхија (Samkhya), која тој ја презел со мали варијации. Во раните остварувања, принципите на јога се појавиле заедно со идеите Самкхија. Коментарите на Вјаса (Vyasa) за Јога-сутрите, исто така, наречени Samkhyapravacanabhasya, ги изведува интимните врски меѓу двата система.

Јогата се согласува со основната метафизика на Самкхија (Samkhya), но и се разликува од тоа дека додека Самкхија (Samkhya) тврди дека знаењето е средство за ослободување. Јогата е систем на активна борба, ментална дисциплина и одговорна постапка. Јогата, исто така, го воведува концептот на Бог. Понекогаш, системот на Патанџали е познат како Шешвара Самкхија, како спротивност на Капила, Ниривара Самкхија.

Бхагавад Гита

уреди

Бхагавад Гита (Bhagavad Gita) или "Песната на Господ", го употребува терминот "јога" интензивно во различни насоки. Во прилог на целото шесто поглавје посветено на традиционалната употреба на јога, вклучувајќи ја и медитацијата, воведува три познати видови на јога:

  • Карма Јога (Karma yoga): На јога за дејствување,
  • Бхакти јога (Bhakti yoga): На јога на посветеност,
  • Џнана јога (Jnana yoga): На јога на знаење.

Во главата 2 од Бхагавад Гита (Bhagavad Gita), Кришна (Krishna) и ја објаснува на Арџуна (Arjuna) суштината на јога, како се практикува во секојдневниот живот:

   योगस्थ: कुरु कर्माणि सङ्गं त्यक्त्वा धनंजय. 
   सिद्ध्यसिद्ध्यो: समो भूत्वा समत्वं योग उच्यते .. 
   (Јога-sthaḥ kuru karmani sangam tyaktvā dhananjaya 
   siddhy-asiddhyoḥ samo bhutvā samatvam јога ucyate) 
   - Бхагавад Гита 2,48

А. Ц. Бхактиведанта Свами Прабхупада (A. C. Bhaktivedanta Swami Prabhupada) го преведува како "Бидете непоколебливи во јога (јога-sthaḥ), о Арџуна (Arjuna). Изведете ја својата должност (kuru karmani) и откажете ги сите прилози (sangam) за успех или неуспех (siddhy-asiddhyoḥ). Ваквата рамномерност на умот (samatvam) е наречена јога.

Мадхусудана Сарасвати (Madhusudana Sarasvati) (роден околу 1490 година?????) ја дели Гита (Gita) на три дела, првите шест поглавја се занимаваат со Карма јога (Kharma yoga), другите шест во средината со Бхакти јога (Bhakti yoga), и последните шест со Џнана (Jnana, знаење). Други пак припишуваат различна "јога" за секоја глава, одбележувајќи осумнаесет различни видови јога.

Јога (Yoga) и Џаинизам (Jainism)

уреди

Според "Tattvarthasutra," текст на џанизмот од 2 век од нашата ера, "Јога" е збир на сите активности на умот, говорот и телото. Умасватија (Umasvatiја) ја нарекува јогата причина за асрава (asrava) или кармички прилив, како и како една од суштинските- самјак царитра (samyak caritra) -во патот кон ослободувањето. Во својот "Niyamasara", Ацарја Кундакунда (Acarya Kundakunda), ја опишува јога бхакти (yoga bhakti) како пат кон ослободувањето како највисока форма на посветеност. Ацарја Харибхадра (Acarya Haribhadra) и Ацарја Хемцандра (Acarya Hemacandra) ги споменуваат петте големи завети на аскети и 12 помали завети на лаици за јога. Ова доведе до тоа, одредени индологисти како д-р Роберт Џ. Зиденбос (Robert J. Zydenbos) да го нарече џаинизмот, суштински, систем на јога, мислење кое прераснало во полноправна религија.

Петте јамас (yamas) или ограничувања на јога сутри на Патанџали (Patanjali) носат сличност со петте големи завети на џаинизам, укажувајќи историја на големо преплетување помеѓу овие традиции.

Јогацара (Yogacara) учење

уреди

Во доцната фаза на Индиската антика, во пресрет на развојот на класичниот хиндуизам, движењето Јогацара (Yogacara) се јавува во периодот Гупта (Gupta од 4 до 5 век). Јогацара (Yogacara) го добива името од рамката на "јога" за ангажирање на практики кои водат кон патот на бодхистатива (bodhisattva). Сектите на Јогацара (Yogacara) ја предавале "јогата", како начин да се постигне просветлување.

Среден век

уреди

Практикувањето на јогата останало во развој за време на класичниот хиндуизам, како и сродните техники на медитација во рамките на будизмот во текот на средновековниот период.

Јога во класичната литература Џан (Jain)

уреди

Првата канонска литература на Џан (Jain) како Ацаргансутра (Acarangasutra) и текстовите како Нијамасара (Niyamasara), Татвартхасутра (Tattvarthasutra)) итн имале голема поврзаност со јогата, како начин на живот за лаици и аскети. Подоцнежните текстови кои дополнително се разработени врз концептот јогата на Џан (Jain) се како што следува:

  • Пујапада (Pujyapada, 5 век од нашата ера)
    • Иштопадеш (Ishtopadesh)
  • Ацара Харибхадра Сури (Acarya Haribhadra Suri, 8 век од нашата ера)
    • Јогабинду (Yogabindu)
    • Јогадрисисамуцаја (Yogadristisamuccaya)
    • Јогасатака (Yogasataka)
    • Јогавимисика (Yogavimisika)
  • Ацарја Јоинду (Acarya Joindu, 8 век од нашата ера)
    • Јогасара (Yogasara)
  • Асарја Хемацандра (Acarya Hemacandra, 11 век од нашата ера)
    • Јогасастра (Yogasastra)
  • Ацарја Амитагати (Acarya Amitagati, 11 век од нашата ера)
    • Јогасарапрабхрта (Yogasaraprabhrta)

Бхакти (Bhakti) движење

уреди

Движењето Бхакти (Bhakti) било развиено во средновековниот хиндуизам и се залагало за концептот на сопствен Бог (или "Врховната Божја Личност"), поттикнато од Алварус (Alvars) на Јужна Индија во 6 до 9 век, како и стекнување на влијание низ цела Индија од 12 до 15 век, кои доведуваат развој секти како што Гаудија Ваишнавизам (Gaudiya Vaishnavism). Бхагавата Пурана (Bhagavata Purana) е важен текст на Бхакти (Bhakti) движењето во Ваишнавизам (Vaishnavism). Таа се фокусира на концептот на Бхакти (посветеност кон Бога) во теолошки рамки на Кришнаизмот (Krishnaism).

Бхагавата Пурана (Bhagavata Purana) ја образложува верската посветеност како еден вид на јога, наречен бхактијога (bhaktiyoga). Тој исто така ја нагласува кирјајога (kriyāyoga), односно посветеноста на божество во секојдневието. (4.13.3).

Бхагавата Пурана (Bhagavata Pурана) претставува коментар и образложение на Бхагавагита (Bhagavadgita), еден постар текст на епската Махабхарата кој бил од големо значење за Ваишнавизмот (Vaishnavism) за време на движење Бхакти (Bhakti). Во Бхагавагита (Bhagavadgita) (3.3), jñānayoga е стекнување на вистинско знаење, што е спротивно на кармајога (karmayoga), извршување на соодветни верски обреди.

Оваа терминологија вклучувајќи различни видови на јога довеле до концептот на четири видови јога во модерниот хиндуизам. Тоа се:

  1. Карма јога (Karma Yoga)
  2. Бхакти јога (Bhakti Yoga)
  3. Раџа јога (Raja Yoga)
  4. Џнана јога (Jnana Yoga)

Во оваа употреба, изразот "јога" престанува да се преведува како "систем на медитација" и добива многу повеќе од општа смисла на "религиозен пат". Така, Карма јога е "патека за постапување", Бхакти јога "патека на посветеност" и Џнана јога "патека на знаење", стојат рамо до рамо со Раџа јога, "патека на медитација"" како алтернативна можност кон религиозните исполнување.

Хата Јога (Hatha Yoga)

уреди

Хата Јога (Hatha Yoga) е посебен систем на јога опишан од Јоги Сватмарама (Yogi Swatmarama), преведувач на Хата јога Прадипика (Hatha Yoga Pradipika) од 15 век во Индија. Хата јога значително се разликува од Раџа јога од Патанџали (Patanjali) по тоа што се фокусира на шаткарма (shatkarma), чистењето на физичкото тело што води кон прочистување на умот ("ha"), и "prana", или витална енергија (tha). Во споредба со седиштето асана (asana), или држењето за медитација на Раџа јога на Patanjali, го одбележува развојот на асанас (asanas, множина) во 'пози' на целото тело, во популарна употреба и заедно со своите современи варијации, е стил со којшто многу луѓе го поврзуваат со зборот "јога" денес.

Современа историја

уреди

Преродба на Хиндуизмот

уреди

Нови училишта на Јога биле воведени во контекст на преродбата на хиндуизмот кон крајот на 19 век.

Физичките пози на Хата јога (Hatha Yoga) имаат традиција која датира од 15 век, но тие не биле широко употребувани во Индија пред почетокот на 20 век. Хата јога (Hatha Yoga) била поддржана од голем број гуруа на крајот на 19 до почетокот на 20 век во Индија, вклучувајќи ги Шри Кришнамацхарја (Sri Krishnamacharya) во јужна Индија, Свами Сивананда (Swami Sivananda) на север, Шри Јогендра (Sri Yogendra) во Бомбај, и Свами Кувалјананда (Swami Kuvalyananda) во Лонавала (Lonavala).

Во 1946 година, Парамаханса Јогананда (Paramahansa Yogananda) во својата “Автобиографија на јоги” го вовел терминот Крија јога (Krya Yoga) за традицијата на јога пренесувана од неговата лоза на гуруа, од кои потекнуваат Јуктесвар Гуру (Yukteswar Giri) и Лахири Махасаја (Lahiri Mahasaya) од Махаватар Бабаџи (Mahavatar Babaji) (1860). Исто така влијателни во развојот на модерната јога биле Титрумалаи Кришнамацарја (Tirumalai Krishnamacharya), и неговиот ученик К. Паттабхи Џоис (К. Pattabhi Jois), кој го вовел неговиот стил на Аштанга Винјаса јога (Ashtanga Vinyasa Yoga) во 1948 година. Повеќето системи на Хата јога кој се развиле од 1960 година во "експанзијата на јога" на Запад се добиени од системот Џоис (Jois) ".

Прифаќање на Западот

уреди

Јогата го привлекла внимание на образованата западна јавност во средината на 19 век заедно со другите теми на хинду филозофијата. Првиот хинду учител, кој активно се залагал и пренесувал аспекти на јога на западната јавност, бил Свами Вивекенанда ( Swami Vivekananda), кој бил на турнеја низ Европа и САД во 1890.

На запад, зборот "јога" и денес обично се поврзува со Хата јога (Hatha Yoga) и нејзините асанас (asanas, пози) или како вид на вежба. Во 1960, интересот на западните земји за хинду духовноста го достигнала својот врв, што довело до голем бројот на Нео-Хинду училишта, посебно водени за западната јавност. Меѓу професорите на Хата јога кои биле активни во западниот дел во овој период се: Б. К. С. Ијенгар (B. K. S. Iyengar), К. Патаби Џоис (К. Pattabhi Jois) и Свами Вишну-девананда (Swami Vishny-devananda) и Свами Сатишидананда (Swami Satchidananda). Втората "експанзија на јогата" следела во 1980, кога Деан Орниш (Dean Ornish), следбеник на Сатишидананда, ја поврзал јогата со здравјето на срцето, воведувајќи ја јогата како физички систем на здравствена вежби надвор од контра-култура или езотеријалните кругови, неповрзани со верска деноминација.

Голем број на истражувања за јогата се појавиле како дополнителна интервенција за болните од рак. Јогата се користела кај болните од рак за намалување на депресија, несоница, болка и замор и зголемување на контролата на стравот. Mindfulness Based Stress Production (MBSR) програми, а ја вклучувале јога како техника на тело и ум за намалување на стресот. Една студија покажала дека по седум недели групата третирана со јога забележала значително помалку промени во расположение и намален стрес во споредба со контролната група. Уште една студија покажа дека MBSR покажал позитивни ефекти врз спиењето, квалитетот на живот, и духовно растење.

Шизофренијата, исто така била една од темите за студиите на јога. Способноста на јогата за подобрување на когнитивните функции и намалување на стресот ја прави привлечна во лекувањето на шизофренија, поради нејзината поврзаност со когнитивните дефицити и повторното враќање на стресот. Во една студија, на крајот од четири месеци пациентите третирани со јога биле подобри во нивните социјални и професионални функции и квалитетот на нивниот живот.

Трите главни цели на Хата јога (вежбањето, дишењето, медитацијата ) биле корисни за оние кои страдаат од срцеви болести. Генерално, студии за ефектите на јога за срцеви заболувања укажуваат на тоа дека јогата може да го намали високиот крвен притисок, подобрување на симптомите на срцева слабост, подобрување на срцева рехабилитација и пониски фактори за кардиоваскуларни ризик.

Долгогодишните практикувачи на јога во САД објавиле дека имаат мускулно-скелетно подобрување и подобрување на менталното здравје, како и намалување на симптомите на астма кај астматичарите. Редовената употреба на јога ги зголемува ГАБА (GABA) нивоата на мозокот и е покажано дека го подобрува расположението и вознемиреноста повеќе од други метаболички вежби , како што џогирање или пешачење. Спроведувањето на животниот стил на јога кундалини (Kundalini Yoga) се покажал како помош на зависниците од злоупотреба на дроги и го зголемил квалитетот на нивниот живот, според психолошки прашалници како што се Идентификациско ниво на однесување и симптоми и Индексот на квалитетот на подобрување.

Споредба на јогата со други системи на медитација

уреди

Тантра

уреди

Тантризмот (Tantrism) е практика која би требало да го промени односот на своите практикувачи кон обичната социјална, религиозна и логична реалност во која живеат. Преку практикување на тантрата, поединец гледа реалноста како маја (maya), илузија и поединецот постигнува ослободување од неа. И тантра и јога нудат патеки кои го ослободуваат лицето од зависноста од светот. Додека јогата се потпира на прогресивно ограничување на надворешните влијанија; тантрата се потпира на преобразбата на сите надворешни влијанија, така што човекот веќе не е зависен од нив, но може да ги преземе или да ги остави по своја волја. И двете го прават човек, независна личност. Особено овој пат кон спасението помеѓу неколкуте понудени од хиндуизмот, го поврзува тантризмот (Tantrism) на оние практики на индиските религии, како јога, медитација, и социјално одрекување, кои се засновани на времено или трајно повлекување од социјалните односи и методи.

Роберт Свобода (Robert Svoboda), вака се обидува да ги сумира трите главни патишта на ведското знаење:

Затоа што секој отелотворен поединец е составен од тело, ум и дух, античките Риши (Rishis) од Индија, кои ја развиле науката на животот, ја организирале нивната мудрост во три тела на знаење: Ајурведа (Ayurveda), која се занимава главно со физичкото тело; Јога (Yoga) која се занимава главно со духот; и Тантра (Tantra) што главно се занимава со умот. Филозофијата на сите три е идентичен, а нивните манифестации се разликуваат по нивните различни акценти. Ајурведа најмногу се занимава со физичка основа на животот, концентрирајќи се на својата хармонија на умот и духот. Јогата го контролира телото и умот, за да им овозможи да се усогласат со духот и тантрата која бара употреба на умот да се балансира со барањата на телото и духот.

Во текот на тантрички практики и студии, на студентот понатаму му е наложена техниката на медитација, особено чакра медитација. Ова е често во ограничена форма, во однос на начинот на кој е познат овој вид на медитација и се користи од страна на практикувачите на тантра и јогистите на друго место, но е повеќе елаборирана од претходно иницираната медитација. Се смета дека тоа е еден вид на Кундалини Јога (Kundalini Yoga) која цели кон пренесување на божицата во чакра која се наоѓа во "срцето", за медитација и поклонување.

Будизам

уреди

Иако корените на јогата лежат во почетокот на будизмот и неговата интеракција со Веданта (Vedanta), будистички медитација или дхјана (dhyana) во средновековниот период има посебен развој од јогата како што е утврдено од страна на Патанџали (Patanjali) и неговите потомци.

Зен будизам

уреди

Зен (чие име доаѓа од санскрит "dhyaana" преку кинески "Ch'an") е форма на будизмот Махајана (Mahayana). Училиштето за будизам Махајана (Mahayana) е познато по неговата близина со јогата. На Западот, зен често оди заедно со јогата; двете училишта на медитација покажуваат очигледни семејни сличности. Овој феномен заслужил посебно внимание бидејќи зен будистичкото училиште на медитација, има некои корени во јогистичките практики. Некои од основните елементи на јогата се важни и за будизмот воопшто и особено за зен.

Тибетски будизам

уреди

Јогата е централна тема во тибетскиот будизам. Во духот на традицијата Нјингма (Nyingma), патот на медитациската пракса е поделен на девет јанас (yanas), или возила,за кој се вели дека се многу продлабочени. Последните шест се опишани како јога јанас (yoga yanas). Крија јога (Kriya Yoga), Упа јога (Upa Yoga), јога Јана (Yoga yana), Маха јога (Mahā yoga), Ану јога(Anu yoga), а крајната практика, Ати јога(Ati јога). Сарма (Sarma) традициите, исто така ги вклучуваат Крија, Упа (наречени "Charya"), и јога со видот на Анутара (Anuttara) јога како замена за Маха јога (Maha yoga) и Ати јога (Ati yoga).

Други практики на тантра јога го вклучуваат системот на 108 телесни пози кои го вежбаат дишењето и срцевиот ритам. Нјингма (Nyingma) традицијата, исто така практикува Јантра јога (Yantra yoga, Tib. "Trul Khor"), дисциплина која вклучува вежбање на дишењето или Пранајама (Pranayama), медитативно осознание и прецизни динамични движења за концентрирање на практикантот. Држењето на тело на тибетските антички јогисти е прикажано на ѕидовите на летниот храм на Далај Лама (Dalai Lama) на Лукханг (Lukhang). Полупопуларната сметка на тибетската јога од Чанг (Chang,1993) се однесува на caṇḍalī (Tib. "tummo"), производство на топлинска енергија во сопственото тело, како што е и "самата основа на целата територија на тибетската joга." Чанг, исто така тврди дека тибетската јога вклучува помирување на привидни поларитети, како прана (prana) и умот, поврзувајќи го ова со теоретските импликации на тантризмот (tantrism).

Христијанска медитација

уреди

Некои христијани ја интегрираат јогата и други аспекти од источната духовност со христијанската молитва и медитација. Ова се должи на желбата да се доживее Бог во поцелосен начин. Римокатоличката црква, и некои други христијански организации изразија загриженост и негодување во поглед на некои источни и нови практики кои вклучуваат јога и медитација.

Во 1989 и 2003 година, Ватикан издал два документи: Аспекти на христијанската медитација и "Одразот на еден христијанин кон Новата ера", што во најголем дел биле критични за источните и нови практики. Во 2003 бил објавен документ, како прирачник од деведесет страни, со детали за позицијата на Ватикан по тоа прашање. Ватикан предупредил дека концентрацијата на физичкиот аспект на медитација “може да се деформира во култ кон телото“ и дека телесното едначење со мистицизмот “може исто така да доведе до физичко пореметување, и повремено и морално пореметување.“ Ваква загриженост може да се забележи од почетокот на христијанството, кога црквата се противела на верувањето дека спасот не доаѓа преку верата туку преку внатрешно мистично знаење. Во писмото, исто така стои “човек може да види дали и како (молителот) може да биде збогатен со методите на медитација во други религии и култури“, но ја задржува идејата дека “мора да постои некаков вид на борба помеѓу природата (друг се приближува до) на молителот и христијанското верување за крајната реалност. Некои фундаменталистички христијански организации го сметаат практикувањето на јога за несогласно со нивната религиозна позадина и според тоа, за не-христијанска практика. Исто така се смета како дел од новото движење, и според тоа, како неспојлив со христијанството.

Суфизам

уреди

Развојот на суфизмот бил значително поттикнат од страна на индиските јогистички практики, каде ги прилагодиле држењата на телото (asanas) и контролата на дишењето (pranajama). Древинот текст за јога „Амритакунда“ („базен од нектар“), бил преведен на арапски и персиски на почетокот на 11 век. Неколку други текстови за јога биле прифатени од суфиската традиција, но типично текстовите покрај материјалите за јога ги ставиле практиките на суфиите без каков било вистински обид за интеграција и синтеза. Јогата за индиските суфии станала позната со текот на времето, не била пронајдена поврзаност со јогата од историските почетоци на традицијата.

Главното исламско тело на Малезија, во 2008 ставила fatwa, која легално не е приврзувачка кон тоа муслиманите да практикуваат јога, кажувајќи дека има елементи на“ индиско духовно учење“ и дека неговото практикување претставува богохулство и според тоа и haraam. Муслиманските учители на јога во Малезија ја критикувале одлуката и ја сметале за “навредувачка“. Сестрите на исламот, група на жените, за женските права, исто така изразила разочарување и напоменала дека нејзините членови ќе продлжат со своите јога часови. Фатва изјавила дека практикувањето на јога само во физичка смисла е дозволено, но дека го забранува говорењето на религиозни мантри.

Наводи

уреди
  1. 1,0 1,1 1,2 Марко Симиќ, „Јога - совршен склад на телото и умот“, Betty магазин, година V, број 54, август 2018, стр. 24.