Свештарска гробница
Свештарска гробница (бугарски: Свещарска гробница) е 2.5 км југозападно од селото Свештари, област Разград, кое е 42 км североисточно од градот Разград, во североисточна Бугарија. Гробницата е веројатно гробот на Дромихает (старогрчки: Δρομιχαίτης; ок. 300 – ок. 280 п.н.е.) кој бил крал на Гетите од двете страни на долниот дел на Дунав (денешна Романија и Бугарија) околу 300 п.н.е., и неговата сопруга, ќерката на кралот Лизимах (грчки: Λυσίμαχος; околу 360 – 281 п.н.е.) кој бил генерал и дијадох (т.е. „наследник“) на Александар Македонски.[1][2] Гробницата е дел од светското наследство на УНЕСКО.[3]
| светско наследство на УНЕСКО | |
|---|---|
 | |
| Место | Разград, Бугарија |
| Критериум | културно: (i), (iii) |
| Навод | 359 |
| Запис | 1985 (IX заседание) |
| Површина | 647.6 ha (1,600 acres) |
| Координати | 43°44′42″N 26°45′59″E / 43.744964°N 26.7663°E |
Општи информации
уредиОткриена и ископана во 1982 година за време на ископувањата на Могилата бр. 7 на источната тумска некропола Сборјаново (Гинина Могила) – тумул од раниот хеленистички период, Свештарската гробница била изградена во првата четвртина од 3 век п.н.е.[4] Изградбата на гробницата ги одразува основните структурни принципи на тракиските култни градби. Архитектонскиот декор на гробницата се смета за уникатен, со полихромни получовечки, полурастителни каријатиди и насликани мурали. Десетте женски фигури врежани во висок релјеф на ѕидовите на централната комора и украсите на лунетата во нејзиниот свод се единствените примери од овој тип досега пронајдени во тракиските земји. Тоа е исклучителен споменик на Гетите, тракиски народ кој бил во контакт со хеленистичкиот и хиперборејскиот свет, според античките географи.[3]
Во 2012 година, археолозите откриле значајно богатство во близина на селото. Богатството вклучувало златен прстен, 44 прикази на женски фигури и 100 златни копчиња, пронајдени во 150 гробници од 4 век п.н.е. Се претпоставува дека е дел од местото на гетскиот град Хелис.[1]
-
Влезот во Могилата -
Внатрешноста на гробницата -
Тракиската Свештарска гробница
Историја
уредиГетите биле во сојуз во Одриското Кралство во 5 век п.н.е.[5] Не е познато како се развивале односите меѓу Гетите и Одрисите. Балканските походи на Филип II Македонски помеѓу 352 и 340 п.н.е. ја скршиле одриската власт и Гетите профитирале од ситуацијата.[6][7] До втората половина на IV век, Гетите зазеле места на двата брега на долниот дел на Дунав[7][8] и овој регион процветал како никогаш досега.[9] Новите македонски освојувања, обезбедени со значителна воена моќ, предизвикале вознемиреност на соседните територии и на тој начин го поттикнале политичкото спојување на гетските племиња.[10]
Се претпоставува дека гетската гробница кај Свештари во западното Лудогорие во Бугарија била во близина на местоположбата на Хелис.[11] Во близина на мавзолејот, пронајдени се остатоци од голем антички град, заедно со десетици гробници од гетски могили. Населбата е сместена во природно упориште, плато опкружено како полуостров со клисурите на реката Крапинец.[12][13] Надворешниот камен ѕид, дебел до 4 метри, ги следи рабовите на полуостровот и брани територија од околу 10 хектари. Внатрешниот ѕид, со слична градба, опфаќа приближно четириаголна површина од околу 5 хектари.[13] Укрепената територија била релативно густо окупирана од живеалишта поврзани со мрежа од сообраќајници.[14] Наодите за датирање, како што се амфорски остатоци и монети, укажуваат на тоа дека оваа населба постоела помеѓу ок. 335 и ок. 250 п.н.е.[13][15]
Поврзано
уреди- Александровска гробница
- Гроб на Котис I (Могиланска могила)
- Голема Арсеналка
- Могила на грифоните
- Хелвеција
- Казанлачка гробница
- Оструша
- Гробница на Сеут III (Голема Косматка)
- Шушманец
- Долина на тракиските владетели
- Римска гробница (Силистра)
Наводи
уреди- ↑ 1,0 1,1 Delev, P. (2000). „Lysimachus, the Getae, and Archaeology“. The Classical Quarterly. New Series. 50 (2): 384–401. doi:10.1093/cq/50.2.384. JSTOR 1558897.
- ↑ Chichikova, Maria (2016). „The Hellenistic Necropolis of the Getic Capital at Sboryanovo (Northeastern Bulgaria).“. Во Henry, Olivier; Kelp, Ute (уред.). Tumulus as Sema: Space, Politics, Culture and Religion in the First Millennium BC. Boston: Walter de Gruyter GmbH & Co KG. стр. 243–259. ISBN 978-3-11-026750-1. OCLC 936205702.
- ↑ 3,0 3,1 „Thracian Tomb of Sveshtari“. UNESCO World Heritage Centre (англиски). Посетено на 2020-01-21.
- ↑ „Sveshtarska Tomb“. Ministry of Tourism (англиски). Посетено на 2020-01-21.
- ↑ Archibald 1994, стр. 472.
- ↑ Archibald 1994, стр. 467–472.
- ↑ 7,0 7,1 Lund 1992, стр. 43.
- ↑ Sîrbu 2006, стр. 42.
- ↑ Archibald 1994, стр. 473.
- ↑ Delev 2000, стр. 396,399.
- ↑ Delev 2000, стр. 400.
- ↑ Emilov 2007, стр. 63.
- ↑ 13,0 13,1 13,2 Delev 2000, стр. 398.
- ↑ Stoyanov & Mihaylova 1996, стр. 55.
- ↑ Stoyanov & Mihaylova 1996, стр. 55, 57.
Библиографија
уреди- Archibald, Zofia H. (1994). „Thracians and Scythians“. The Cambridge Ancient History. 6 (2. изд.).
- Delev, P. (2000). „Lysimachus, the Getae, and Archaeology“. The Classical Quarterly. Cambridge University. 50 (2): 384–401. doi:10.1093/cq/50.2.384. ISSN 1471-6844. JSTOR 1558897.
- Emilov, Julij (2007). „La Tène finds and the indigenous communities in Thrace. Interrelations during the Hellenistic period“. Studia Hercynia. 11: 57–75.
- Alexander Fol, M. Čičikova, T. Ivanov, T. Teofilov: The Thracian Tomb near the Village of Sveshtari, Sofia 1986.
- Alexander Fol: "Die thrakische Orphik oder Zwei Wege zur Unsterblichkeit", in Die Thraker. Das goldene Reich des Orpheus, Ausstellung 23. Juli bis 28. November 2004, Kunst- und Ausstellungshalle der Bundesrepublik Deutschland. Philipp von Zabern, Mainz 2004, pp. 177–186.
- Lund, Helene S. (1992). Lysimachus. A Study in Early Hellenistic Kingship. Taylor & Francis Ltd. ISBN 978-0415070614.
- Sîrbu, Valeriu (2006). „Elitele geţilor dintre Carpaţi şi Balcani (sec. IV-II a. Chr): 'prinţii de aur şi argint'“. Istros. XIII: 41–70.
- Stoyanov, T.; Mihaylova, Zh. (1996). „Metalworking in the Getic City in Sboryanovo locality near Isperih, NE Bulgaria (Preliminary report)“. Ephemeris Napocensis. 6: 55–77.
Дополнителна литература
уреди- Chichikova, Maria (2012). „Caryatids of the Royal Tomb at Sveshtari“. ORPHEUS. Journal of Indo-European and Thracian Studies. 19: 5–22.