Октан

Октан
Систематско име	октан
	Други називи n-октан; октакарбан
Назнаки
CAS-бр.	111-65-9
3DMet	B00281
Бајлштајн	1696875
ChEBI	CHEBI:17590
ChEMBL	ChEMBL134886
ChemSpider	349
DrugBank	DB02440
EC-број	203-892-1
Гмелин	82412
	МХН InChI=1S/C8H18/c1-3-5-7-8-6-4-2/h3-8H2,1-2H3 ; Key: TVMXDCGIABBOFY-UHFFFAOYSA-N ;
3Д-модел (Jmol)	Слика
KEGG	C01387
MeSH	octane
PubChem	356
RTECS-бр.	RG8400000
	SMILES CCCCCCCC ;
UNII	X1RV0B2FJV
ОН-бр.	1262
Својства
Хемиска формула
Моларна маса	0 g mol−1
Изглед	безбојна течност
Мирис	бензински
Густина	0,703 г/см3
Точка на топење
Точка на вриење
Растворливост во вода	0,007 мг/дм3 (при 20 °C)
log P	4,783
Парен притисок	1,47 kPa (при 20,0 °C)
Хенриева константа (kH)	29 nmol/(Pa·кг)
Конјуг. киселина	октониум
Магнетна чувствителност (χ)	−96,63·10−6 см3/mol
Показател на прекршување (nD)	1,398
Вискозност	0,509 mPa·s (25 °C); 0,542 mPa·s (20 °C);
Термохемија
Ст. енталпија на; формирање ΔfHo298	−252,1 - −248,5 kJ/mol
Ст. енталпија на; согорување ΔcHo298	−5,53 - −5,33 MJ/mol
Стандардна моларна; ентропија So298	361,20 J/(K·mol)
Специфичен топлински капацитет, C	255,68 J/(K·mol)
Опасност
	GHS-ознаки:
Пиктограми
Сигнални зборови	ОПАСНОСТ
Изјави за опасност	H225, H304, H315, H336, H410
Изјави за претпазливост	P210, P261, P273, P301+P310, P331
NFPA 704	1 3 0
Температура на запалување	{{{value}}}
Температура на; самозапалување	2,200 °C (3,990 °F; 2,470 K)
Граници на запалливост	0,96 – 6,5 %
	Смртоносна доза или концентрација:
LDLo (најниска објавена)	428 мг/кг (глушец, венски)
	NIOSH (здравствени граници во САД):
PEL (дозволива)	TWA 500 мд (2350 мг/м3)
REL (препорачана)	TWA 75 мд (350 мг/м3) C 385 мд (1800 мг/м3) [15-мин.]
IDLH (непосредна опасност)	1000 мд
Дополнителни податоци
	(што е ова?) (провери); Освен ако не е поинаку укажано, податоците се однесуваат на материјалите во нивната стандардна состојба (25 °C, 100 kPa)
	Наводи

За класификацијата на горивата, видете Октански број.

Октан — јаглеводород и алкан so хемиската формула C
8H
18 и згусната структурна формула CH
3(CH
2)
6CH
3. Има многу структурни изомери кои се разликуваат по мерата и местото на разгранување на јаглеродната верига. Еден од овие изомери, 2,2,4-триметилпентан (наречен изооктан) се користи како една од стандардните вредности во октанскиот број.

Ова соединение е состојка на бензинот.^[4] Како и сите јаглеводороди со мала молекулска маса, октанот е испарлив и многу запалив.

Во бензинот уреди

Зборот „октан“ се користи за октански број, кој е показател за способноста на горивото да го сузбие тропањето кај моторите со разни соодноси на набивање, што е својствено за разгранетите ланчени изомери на октанот, особено за изооктанот. Октанскиот број на бензинот не е непосредно поврзан со моќноста на моторот. Употребата на повисокооктанско гориво отколку предвиденото за моторот не ја зголемува неговата моќ.

Октанскиот број првично е утврден со мешање на горива само од нормален хептан и изооктан (2,2,4-триметилпентан, високоразгранет октан) и давање на противтропачки оцени од нула за нормален хетптан до 100 за чист изооктан. Противтропачката способност е зависна од уделот на изооктан во смесата. Различните изомери на октанот даваат помал или поголем октански број. На пример, n-октан (правиот ланец со 8 јаглеродни атоми без разгранетост) има негативна оценка од -20, а чистиот изооктан се оценува со 100. Некои горива имаат октански број поголем од 100, особено тие што содржат метанол или етанол.

Изомери уреди

Октанот има 18 структурни изомери (24 броејќи ги стереоизомерите):

октан (n-октан)
2-метилхептан
3-метилхептан (2 енантиомера)
4-метилхептан
3-етилхексан
2,2-диметилхексан
2,3-диметилхексан (2 енантиомера)
2,4-диметилхексан (2 енантиомера)
2,5-диметилхексан
3,3-диметилхексан
3,4-диметилхексан (2 енантиомера + 1 мезосоединение)
3-етил-2-метиплентан
3-етил-3-метиплентан
2,2,3-триметилпентан (2 енантиомер)
2,2,4-триметилпентан (изооктан)
2,3,3-триметилпентан
2,3,4-триметилпентан
2,2,3,3-тетраметилбутан

Наводи уреди

↑ „octane - Compound Summary“. PubChem Compound. USA: National Center for Biotechnology Information. 16 септември 2004. Identification and Related Records. Посетено на 6 јануари 2012.
↑ Dymond, J. H.; Oye, H. A. (1994). „Viscosity of Selected Liquid n‐Alkanes“. Journal of Physical and Chemical Reference Data. 23 (1): 41–53. Bibcode:1994JPCRD..23...41D. doi:10.1063/1.555943. ISSN 0047-2689.
↑ „Octane“. Immediately Dangerous to Life and Health. National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
↑ „октан“ — Дигитален речник на македонскиот јазик

Надворешни врски уреди

Меѓународна картичка за хемиска безбедност 0933 (англиски)
„Џебен водич за опасните хемиски материи #0470“. Национален институт за безбедност и здравје при работа (NIOSH). (англиски)

[1] „octane - Compound Summary“. PubChem Compound. USA: National Center for Biotechnology Information. 16 септември 2004. Identification and Related Records. Посетено на 6 јануари 2012.

[Dymond1994-2] Dymond, J. H.; Oye, H. A. (1994). „Viscosity of Selected Liquid n‐Alkanes“. Journal of Physical and Chemical Reference Data. 23 (1): 41–53. Bibcode:1994JPCRD..23...41D. doi:10.1063/1.555943. ISSN 0047-2689.

[3] „Octane“. Immediately Dangerous to Life and Health. National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).

[4] „октан“ — Дигитален речник на македонскиот јазик

[1]

[2]

[3]

[4]

Назнаки




Систематско име	октан^[1]
Други називи n-октан октакарбан
CAS-бр.	111-65-9^Ок
3DMet	B00281
Бајлштајн	1696875
ChEBI	CHEBI:17590^Н
ChEMBL	ChEMBL134886^Ок
ChemSpider	349^Ок
DrugBank	DB02440^Н
EC-број	203-892-1
Гмелин	82412
МХН InChI=1S/C8H18/c1-3-5-7-8-6-4-2/h3-8H2,1-2H3^Ок Key: TVMXDCGIABBOFY-UHFFFAOYSA-N^Ок
3Д-модел (Jmol)	Слика
KEGG	C01387^Ок
MeSH	octane
PubChem	356
RTECS-бр.	RG8400000
SMILES CCCCCCCC
UNII	X1RV0B2FJV^Ок
ОН-бр.	1262
Својства
Хемиска формула
Моларна маса	0 g mol⁻¹
Изглед	безбојна течност
Мирис	бензински
Густина	0,703 г/см³
Точка на топење
Точка на вриење
Растворливост во вода	0,007 мг/дм³ (при 20 °C)
log P	4,783
Парен притисок	1,47 kPa (при 20,0 °C)
Хенриева константа (k_H)	29 nmol/(Pa·кг)
Конјуг. киселина	октониум
Магнетна чувствителност (χ)	−96,63·10⁻⁶ см³/mol
Показател на прекршување (n_D)	1,398
Вискозност	0,509 mPa·s (25 °C)^[2] 0,542 mPa·s (20 °C)
Термохемија
Ст. енталпија на формирање Δ_fH^o₂₉₈	−252,1 - −248,5 kJ/mol
Ст. енталпија на согорување Δ_cH^o₂₉₈	−5,53 - −5,33 MJ/mol
Стандардна моларна ентропија S^o₂₉₈	361,20 J/(K·mol)
Специфичен топлински капацитет, C	255,68 J/(K·mol)
Опасност
GHS-ознаки:
Пиктограми
Сигнални зборови	ОПАСНОСТ
Изјави за опасност	H225, H304, H315, H336, H410
Изјави за претпазливост	P210, P261, P273, P301+P310, P331
NFPA 704	1 3 0
Температура на запалување	{{{value}}}
Температура на самозапалување	2,200 °C (3,990 °F; 2,470 K)
Граници на запалливост	0,96 – 6,5 %
Смртоносна доза или концентрација:
LD_Lo (најниска објавена)	428 мг/кг (глушец, венски)^[3]
NIOSH (здравствени граници во САД):
PEL (дозволива)	TWA 500 мд (2350 мг/м³)
REL (препорачана)	TWA 75 мд (350 мг/м³) C 385 мд (1800 мг/м³) [15-мин.]
IDLH (непосредна опасност)	1000 мд
Дополнителни податоци

Ок(што е ова?) (провери) Освен ако не е поинаку укажано, податоците се однесуваат на материјалите во нивната стандардна состојба (25 °C, 100 kPa)
Наводи