Џејмс Дин Бајрон (8 февруари 193130 септември 1955) — американски филмски глумец. Тој е културна икона, која е најдобро отелотворена во насловот на неговиот најпознатиот филм, Бунтовник без причина (1955), во кој тој глуми како проблематичен тинејџер од Лос Анџелес по име Џим Старк. Останатите две улоги го дефинираат неговиот статус на ѕвезда, како осаменикот Кол Траск во филмот Источно од рајот (1955), како и на груб земјоделец, Џет Ринг, во Џин (1956). Вечната слава и популарност на Дин, се потпираат на неговите настапи само на овие три филма, во кои кај сите ги има водечките улоги. Со неговата прерана смрт, во сообраќајна несреќа, само го зацврсти својот легендарен статус.[1] Дин беше првиот добитник на посмртен Оскар во номинација за најдобар глумец со што и понатаму останува единствен глумец кој имал две посмртни номинации за глума.[2] Во 1999 година, Американскиот филмски институт го рангира Дин на 18-тото место за најдобра машка филмска ѕвезда на нивните јубиларни АФИ -100 години ... 100 список на ѕвезди.[3]

Дин во 1955 година.

Ран живот уреди

Џејмс Дин е роден на 8 февруари 1931 година, во Севен Гејблс во апартманите во куќа во Марион, Индијана, син на Винтон Дин и Милдред Вилсон. Шест години откако неговиот татко го напуштил земјоделието за да стане забен техничар, Џејмс и неговото семејство се преселуваат во Санта Моника, Калифорнија. Семејството поминало неколку години таму, и судејќи според нештата, младиот Дин бил многу близок со неговата мајка. Според Мајкл Де Анџелис, таа била "единствената личност која е во состојба да го разбере него". Тој бил запишан во Брентвуд, државно училиште кое се наоѓа во Брентвуд, град кој е во соседство на Лос Анџелес, кога неговата мајка починала од рак, а Дин имал девет години.

Не можејќи да се грижи за неговиот син, Винтон Дин го испраќа Џејмс да живее со сестра си Ортенсе и нејзиниот сопруг Марко Винслоу, на една фарма во Фермоунт, Индијана, САД, каде што тој бил воспитуван во верски дух. Дин побарал совет и пријателство од страна на Методистичкиот свештеник Џејмс Де Верд. Се чинело дека тој имал формативно влијание врз Дин, особено по неговите идни интереси во борбите со бикови, автомобилски трки, но и во театарот. Според Ј. Били Харбин, "Дин имал интимен однос со својот свештеник ... кој започна во неговата завршна година од средното училиште и траел повеќе години." Нивната сексуална врска подоцна била прикажана во 1994 година, во книгата, Булевар на скршени соништа: животот, времињата, и легендата за Џејмс Дин од Пол Александар.

Во средно училиште, вкупните резултати на Дин биле средни. Сепак, тој бил популарен спортист во училиштето, успешен играч на бејзбол и на кошаркарските тимови, во меѓувреме студирал драма и се натпреваруваал во судска медицина преку Средношколско судската асоцијација на Индијана. По завршувањето на средното училиште Фермоунт, на 16 мај 1949 година, Дин се преселил назад во Калифорнија со неговото кусоного детективско куче, Макс, да си живее со татко му и со маќеата. Тој се запишал во Санта Моника на колеџ (Cанта Моника Колеџ) и дипломира на пред-право. Дин се префрлил во Лос Анџелес и го променил своето школување, посветувајќи се на драма, што резултирало со оддалечување од неговиот татко. Тој се заколнал во Сигма Ну братството, но никогаш не бил активен во него. Додека бил во Лос Анџелес, е избран од многу, од 350 глумци да ја игра улогата на Малком во Магбет. Во тоа време, тој, исто така, започнува со глума, во глумечката работилница на Џејмс Вајтмор. Во јануари 1951 година, тој го напушта школувањето во Лос Анџелес, за да продолжи со полно работно време, градејќи глумечка кариера.

Глумечка кариера уреди

 
Дин во Источно од Рајот (1955).

Прво телевизиско појавување на Дин, било во телевизиска реклама на Пепси Кола. Тој се откажал од колеџот за да се работи со полно работно време и бил во улогата на Џон саканиот следбеник, во Хил број еден, во посебната велигденска програма и споредни улоги во филмовите, „Фиксна бајонета!“, „Морнари пазете се“, и „Ја видел ли некој мојата Гал?“. Единствено, тој зборува само во филмот „Морнари пазете се“, комедија на Парамаунт, каде што глумат Дин Мартин и Џери Луис. Овде Дин добива улога како боксерски тренер. Додека се мачел да добие работни места во Холивуд, Дин, исто така, работел и како паркинг надзорник, на КБС студиос, за кое време тој се запознава со Роџерс Brackett, радио-директор на рекламна агенција, кој му понудил стручна помош и насоки во својата избрана кариера, како и место за престој. Во октомври 1951 година, следејќи го глумецот Џејмс Вајтмор и советот на својот ментор Роџерс Бракет, Дин се преселува во Њујорк. Таму тој работел како хостес во квизот Победи го часовникот. Тој, исто така, се појавува во неколку епизоди во сериите на CBS Телевизијата, Веб, Студио Еден, и Лукс Видео Театарот, пред стекнување односно одобрување за прием на легендарното глумечко Студио, за да студира на Методи на глумецството, под надзор на Ли Стразберг. Горд на ова свое остварување, Џејмс Дин, од Студиото, во 1952 испраќа писмо до неговото семејство велејќи дека е во најголемото училиште на театарот. Дека се запознал со големите луѓе како Марлон Брандо, Џули Харис, Артур Кенеди, Милдред Данкок.... Многу малку ја имале таа чест... Тоа е најдоброто нешто што може да му се случи на еден глумец. Јас сум еден од најмладите кој им припаѓа.

Кариерата на Дин беше во зародиш...Играл во повеќе епизоди од раните 1950-ти години, во телевизиски емисии, како Крафт Телевизија Театар, Роберт Монтгомери Презентс, Денџер, и Џенерал електрик театар. Една од раните улоги, за Си-Би-Ес серијалот Омнибус во епизодата "Слава во цвет", каде што Дин претставува тип на млад и незадоволен човек, што подоцна ќе се овековечи во Бунтовник без причина. (Тоа лето, во 1953 на програмата, исто така е познат по песната "Лудиот човек", една од првите драмски ТВ програми во функција на рокенролот.) Во 1954 година, Дин добива позитивни критики за театарската улога како "Бачир", за подведување на млади северноафрикански слуги, во адаптација на книгата на Андре Гајд, Аморалист, после која улога започнале да пристигнуваат повици од Холивуд.

Источно од рајот уреди

Во 1953 година, режисерот Елија Казан е во потрага по вистински емоцијален глумец за да ја игра комплексната улога на "Кол Траск", на сценаристот Пол Озборн, со адаптација на романот на Џон Стенбек од 1952 година, Источно од рајот. Долгите роман се занимаваа со приказните на семејствата Траск и Хамилтон во текот на три генерации, фокусирајќи се особено на животите на последните две генерации во долината Салинас во Калифорнија, и тоа од средината на 19 век па сè до 1910-те.

Спротивно на тоа, филмот избра да доминира претежно ликот на Кол Траск. Првично, навидум побожен, далечен и емотивно повознемирен од неговиот брат близнак Арон, се согледува дека Кол за кратко време станува, вреден, работлив, со чувство за бизнис, па дури повеќе и од нивниот благочестив и постојано неодобрителен татко (кој го игра Рејмонд Меси), обидувајќи се да измисли зеленчук за смрзнување, и далечната мајка за Кал открива дека е мадам, во бордел(Jo Ван Флит). Елија Казан, му рекол на Кал пред кастингот дека го сакал Брандо за таа улогата. Озборн го предложил Дин на Стенбек; на кого не му се допаѓало тоа да идниот нобеловец биде млад човек, но сепак сметал дека тој е идеален за таа улога. Казан започнал со кастингот за филмот, пробувајќи го релативно непознатиот млад глумец во улогата. На 8 април 1954 година, Дин го напушта Њујорк и се упатува кон Лос Анџелес за да го започне снимањето. глумечката изведба на Дин во филмот ја навестува улогата како Џим Старк во Бунтовник без причина. И двата лика се гневни кон остарените протагонисти и неразбрани отпадници, очајни по желба за одобрение од родителот.

Голем дел од перформансите на Дин во филмот сеизведени без сценарио, вклучувајќи го и неговиот танц во областа насадена со грав и неговото фасцинантно стоење, додека се вози на кровот на колата (после барањето на неговата мајка, во блискиот град). Најпознатата импровизација во текот на филмот беше, кога татко му Кол го одби неговиот паричен подарок од 5,000 долари (понудени како репарација за бизнис загубата на татко му). Наместо да бега од својот татко како што се вели во сценариото, Дин инстинктивно се свртува кон Меси и во плач го прегрнува. Ова парче и шокантната реакција на Меси беа зачувани во филмот од страна на Казан.

На Оскарите во 1955 година, Дин доби посмртна номинација за најдобар глумец во главна улога за неговиот настап во Источно од рајот, со што беше прва посмртна номинација во историјата на Оскарите. (Жан Иглс е неофицијално номинирана за најдобра споредна женска улога во 1929 година, кога правилата за избор на победникот биле различни.)

Бунтовник без причина уреди

Дин брзо се надоврза на неговата улога во Источно од рајот, со главната улога во Бунтовник без причина, филм што ќе се покаже како многу популарен, посебно помеѓу тинејџерите. Во филмот често е цитиран како точен приказ, тинејџерскиот гнев. Во филмот кој беше во режија на Николас Реј, тој глуми заедно со глумците тинејџери Натали Вуд, Сал Минео и Денис Хопер.

Џин уреди

Џин, кој беше објавен посмртно во 1956 година, го прикажа Дин како игра значајна улога со Елизабет Тејлор и Рок Хадсон. Ова се должи на неговата желба да избегне да биде типичен како Џим Старк и Кал Траск. Во филмот, тој игра Џет, тексашки нафтен богаташ. Неговата улога беше забележителна и значајна во тој филм, со цел да се прикаже една постара верзија на неговиот лик во една сцена, каде Дин си ја бојадиса косата сива и со избричен дел на челото, за да се постигне импресија на коса во опаѓање. Џин, ќе биде последниот филм на Дин. На крајот од филмот, Дин требаше да одржи еден говор во пијана состојба на банкетот, која сцена го носи името "Последната вечера", бидејќи тоа беше последната сцена, пред неговата ненадејна смрт. Дин промрморе толку тешко, што на сцената подоцна мораше да биде ре-снимена од страна на неговиот двојник, бидејќи Дин почина пред да биде завршен филмот. За Оскарите во 1956 година, Дин го доби својот втор посмртен Оскар за наоминација за најдобар глумец, токму за неговата улога во Џин.

Тркачка кариера и "Малото копиле" уреди

Кога Дин ја доби улогата во Источно од рајот, тој самиот го купи црвениот тркачки опремен МГ - ТД, а набргу потоа, еден бел Форд Country Squire Woodie караван. Дин го надградува неговиот МГ до 1954-та, Порше 356 Speedster, со кој возеше во трки. Дин беше втор во Палм Спрингс трките во март 1955, откако возачот беше дисквалификуван, тој дојде до трето место во мај 1955 година во Бејкерсфилд и беше на четврто место на трките во Санта Моника. Подоцна овој месец, тој се повлекува од трките соочувајќи се со дефект на моторот. Во текот на снимањето на филмот Бунтовник без причина, Дин прави замена на својот 356 Speedster за едниот и единствен 90 Порше 550 Spyders. Тој потшишал договор, со кој му се забранува учествувањето на трките додека трае снимањето на филмот, но после тоа тој бил слободен да се трка повторно. Поршето беше, всушност, само привремена кола на Дин, откако му е доставен супериорниот Лотус Mk. Тој му беше потребен автомобил за да продолжи да се натпреварува на трките во Салинас, Калифорнија. Поршето 550 на Дин му беше приспособено од страна на Џорџ Барис, кои ќе оди за да го дизајнира Бетмобилот. Диновото "Порше" било нумерирано со бројот 130 на предната страна и одпозади. Колата имала клупа за седење (наместо класични седишта) и две црвени ленти во задниот дел на предната хауба. На колата и е даден прекар "Малото копиле". Прекарот бил даден од страна на Бил Хикман, неговиот јазичен тренер за филмот Џин. Дин го ангажирал автомобилскиот сликар и уметник за тетоважи Дин Џефрис за да наслика мало копиле на автомобилот. Кога Дин му се претстави на глумецот Алек Гинис надвор пред еден ресторан, тој побара од него да погледне во Спајдерот. Алек Гинис, загледувајќи се во воодушевувачкиот автомобил, му се обратил на Дин со зборовите: „ Доколку влезеш во тој автомобил, ќе те најдат мртов во него до истово време следната недела “. Оваа средба се случила на 23 септември 1955 година, седум дена пред смртта на Дин.

Лични односи уреди

Сценаристот Вилијам Баст, беше еден од најблиските пријатели на Дин, факт кој е признаен од страна на семејството на Дин.[4] Според Баст кој бил првиот биограф на Дин (1956), тие биле цимери во Лос Анџелес, а подоцна и во Њујорк, и го познавал Дин во текот на последните пет години од неговиот живот. Педесет години по смртта на Дин, тој истакна дека во нивното пријателство е вклучена и одредна сексуална интимност.[5]

Рано во кариерата на Дин, откако го потпишал договорот со "Ворнер брадерс", објавува студиото, Одделението за односи почнало со генерирање на приказни за љубовните врски на Дин со различни млади глумецки кои воглавно биле подведувани на муштерии од страна на холивудскиот агент на Дин, Дик Клејтон. Студиските соопштенија за јавноста исто така го групират Дин заедно со уште двајца други глумци, Рок Хадсон и Таб Хантер, кои биле наречени ергени кои сè уште не нашле време за да се посветат на една жена. "Тие велат дека нивните филмски проби се во спротивност со нивните проби за брак."[6]

Најдобро запаметен однос на Дин беше со младата италијанска глумица Пјер Анџели, која ја сретнал додека Анџели била на снимање на филмот Сребрениот колеж на соседот Варнер, и со која си размениле предмети и накит како знак за љубов. Мајката на Анџели се изјаснила дека не го има одобрено тој однос, бидејќи Дин не бил од Католичката вера.

Во својата автобиографија, режисерот на Источно од рајот, Елија Казан, при отфрлањето на идејата дека Дин би можел да има успех со жените, тврде дека тој ги има слушано при гласното водење љубов во соблекувалната на Дин. Казан беше цитиран велејќи за Дин дека "Тој секогаш имаше неизвесни односи со девојките."[7] За многу кратко време приказната за љубовна афера на Дин и Анџели, беше дури и промовирана од страна на самиот Дин, кој ги задоволи и потврди разните озборувања од страна на колумнистите, како и на неговата филмаска партнерка, Џули Харис, која во интервју објави дека Дин и рекол дека е лудо заљубен во Анџели. Сепак, во почетокот на октомври 1954 година, Анџели неочекувано ја објавува, односно ја обелоденува нејзината веридба со италијанско-американскиот пејач Вик Дејмон, вест која предизвикала огромна нервоза кај Дин. Веќе следниот месец, Анџели стапила во брак со Дејмон и колумнистите за жолтиот печат објавиле дека Дин, или некој облечен како него ја следел свадбата од другата страна на патот со мотор. Меѓутоа, кога Баст го испрашувал за изјавите по весниците, Дин негирал дека тој би сторил нешто толку глупаво, а Баст, како и Пол Александар, сметал дека односот бил само публицитетен трик.[8][9] Пјер Анџели само еднаш има зборувно за односот со Дин, и тоа во нејзиниот подоцнежен живот, во едно интервју, давајќи живописни описи на романтични состаноци на плажа. Диновиот биограф Џон Хавлет, ќе рече дека сето тоа изгледало како пуста фантазија, како што тврди Баст.

глумицата Лиз Шеридан тврди дека таа и Дин имале една кратка афера во Њујорк. Во своите мемоари, таа исто така вели дека Дин имал сексуална вмешаност со режисерот Роџерс Бракет, и ја опишува својата негативна реакција на оваа ситуација. Сепак, Баст е скептичен дали Дин и Шеридан имале вистинска љубовна афера бидејќи тие не поминувале многу време заедно.

Дин го избегнал регрутирањето со тоа што се декларирал како хомосексуалец, нешто кое во тоа време било класифицирано од страна на американската влада како ментално нарушување. Кога бил прашан за ова, тој рекол: "Не, јас не сум хомосексуалец. Но, јас исто така нема да одам низ животот со едната рака врзана позади мојот грб."

Смрт уреди

Непосредно пред почетокот на снимањето на филмот Источно од рајот, Дин се спријателил со коњскиот тренер Монти Робертс. Робертс го претставил Дин во јавноста помеѓу луѓето од таа бранша по што двајцата станале многу блиски пријатели. Дин планирал да се сретне со Робертс набргу по завршувањето на трката на 30 септември, за да разговараат околу плановите за изградба на ранчот, кој ќе биде во сопственост на Дин, но под менаџерство на Робертс. Робертс и неговата сопруга беа првите луѓе кои ќе разберат за смртта на Дин преку телефонскиот повик, од страна на автомобилскиот механичар на Дин, Ролф Вутерик, веднаш по инцидентот, повик во кој Вутерик одвај промрморел со скршена вилица дека Дин починал. Робертс и неговото семејство не присуствуваа на погребот на Дин, бидејќи, иако двајцата се сметале себеси за 'браќа', нивното пријателство им било непознато за семејството на Дин.

На 30 септември 1955 година, Дин заедно со неговиот механичар Ролф Вутерик тргнале од „Натпреварувачки мотори ", каде што го подготвувале тркачкото Порше 550 Spyder тоа утро, за спортската автомобилска трка во Салинас, Калифорнија. Дин планирал поршето да го испроба возејќи го до местото на натпреварувањето Салинас, а приколката да е закачена зад неговиот Нов Ford Country Squire караван, управуван од Хикман и фотографот Санфорд Рот, кој беше со план да направи фото приказна за Дин на трките. Во последен момент, Дин одлучува да го вози Spyder-от, откако воочил дека е потребно повеќе време за да може да се запознае со автомобилот. Во 15:30, Дин беше казнет во Метлер станицата, во Керн Каунти, за возење 65 милји на час (105 километри на час), во зона каде што е дозволено ограничување до 55 милји на час (89 километри на час). Возачот на Фордот беше казнет за возење 20 милји на час (32 километри на час) над границата од дозволенот, затоа што ограничувањето на брзината за сите возила кои влечат приколка зад себе била 45 милји на час (72 километри на час). Подоцна возејќи тој се одлепил од Фордот оставајќи го далеку зад себе, а овие пак застанале во едно мало место со име „Напуштена планина“, за да наполнат гориво, и се сретнале со колегата тркач Ленс Ревентлоу.

По напуштањето на месноста „Напуштена планина“, Дин возел кон запад на патот 466, подоцна Државен пат 46, источно од Cholame, San Luis Obispo County, кога црно-бел автомобил Форд Тјудор купе од 1950 година, управуван во спротивна насока од страна на 23 годишниот Кал Поли кој бил студент, се префрлил на државниот пат број 41 преминувајќи во лентата на Дин. Така, двата автомобили се судриле директно еден со друг. Според една приказна објавена на 1 октомври 2005, во издание на "Лос Анџелес тајмс“, Калифорнискиот патролен полицаец Рон Нелсон и неговиот партнер биле на кафе пред завршувањето на смената во Пасо Роблес, кога биле повикани на местото на несреќата, каде што се видело несвесното тело на Дин и силното негово дишење додека веќе се наоѓал во амбулантното возило на Прва помош. Болничарите укажувале прва помош на Вутерик кој бил исфрлен од автомобилот и лежел на работ од патот до оштетеното Порше – Спајдер, во едвај свесна состојба, но преживеа со скршена вилица и други повреди. Џејмс Дин бил однесен во Пасо Роблес болницата, каде што бил прогласен за мртов веднаш по пристигнувањето, во 17:59 часот, од страна на лекарите кои биле присутни во собата за итни случаи. Неговите последни зборови, изговорени токму пред судирот, биле кога Вутерик му рекол на Дин да успори кога го виделе автомобилот Форд купе пред нив како вози во нивната лента, и се вели дека биле: "Тоа момче мора да се тргне кога ... ќе не види нас. "

Според обдукцијата, се верува дека главата на Дин удрила во предниот дел од другиот автомобил. Овој удар на телото, како и придружните повреди при несреќата резултирале со скршен врат, плус неколку скршеници на вилицата, рацете и нозете, како и масивни внатрешни повреди. Со обдукцискиот извештај, се верува дека загинал околу 10 минути по несреќата при испитувања во амбулантната кола. Со години, имало гласини од страна на фотограф, нивен пријател, кој сообраќал кон метсото на трката со друг автомобил, дека имал фотографии од Дин, заробен во автомобилот како биле мртви или умирале. Ваквите фотографии никогаш не се појавија во јавноста. Спротивно на извештаите за пребрзото возење на Дин, кои опстојуваат и со децении по неговата смрт, Нелсон ќе рече: "повредите и позицијата на телото на Дин посочуваат дека неговата брзина била 55 милји на час или 88 километри на час." Совозачот на другиот автомобил, се здобил со мали гребнатинки на носот и на челото и не беше на распит во полиција за да биде испрашан како се случила несреќата. Тој беше интервјуиран од страна на весникот Тулар Адвас, веднаш по несреќата,каде што вели дека тој не го видел автомобилот на Дин како се приближува, но после тоа, одбива некогаш воопшто, повторно да зборува јавно за податоци во врска со несреќата. Тој продолжил да го поседува и да работи во електро бизнисот, а починал од рак на белите дробови во 1995 година. Вутерик загинал во сообраќајна несреќа во Германија во 1981 година откако преживеа неколку обиди за самоубиство.

Додека траело завршувањето на снимањето на филмот Џин, и околу промовирањето на Бунтовник без причина, Дин снимил краток разговор со глумецот Гиг Јанг за една епизода на Ворнер Брос, во која Дин, наместо да ја каже популарната фраза "Животот кој ќе го спасиш, може да биде твојот", тој вели "Животот кој можеби ќе го спасиш, може да биде мојот." Ненадејна смрт на Дин го поттикна студиото за да направи римејк на една секција, на едно парче кое никогаш не се емитуваше, иако во последните неколку изданија на снимката, погрешно беа најавувани низ јавноста. (Сегментот може, сепак да се види како на ВХС од 2001 година и на ДВД изданијата од 2005 година на Бунтовник без причина).

Споменик уреди

Податотека:JamesDeanMemorialCholame.jpg
Споменик на Џејмс Дин во Cholame, Калифорнија. Дин почина на околу 900 метри источно од ова дрво.

Џејмс Дин е погребан на гробиштата во Фаирмоунт Парк, Индијана. Во 1977 година, во спомен на Дин бил изграден споменик во Cholame, Калифорнија. Стилизирана, скулптурата е составена од бетон и челик околу едно дрво кое расте кон небото во предниот дел на поштенската канцеларија во Cholame. Скулптурата е направена во Јапонија и се транспортирала до Cholame, придружуван од добротворот на проектот, Сеита Ониши. Ониши го одбрал местото после испитување на локацијата на несреќата, каде што сега има малку повеќе сообраќајни знаци и светкави жолти сигнали. Оригиналната крстосница на автопат 41 и 46, каде што се случила незгодата сега е пасиште. Двете насоки, беа коригирани и поместени, за да се направи побезбедна раскрсница. Во септември 2005 година, на раскрсницата на автопатите 41 и 46 биле посветени на Џејмс Дин, со поставување на споменик на крстосницата, како дел од одбележувањето на 50-годишнината од неговата смрт. Датумот, часот на раѓање и денот на смртта на Дин, се гравирани во скулптурата, заедно со еден ракопис, од пријателот на Дин Вилијам Баст, еден од омилените стихови на Дин од Антоан де Сент Егзипери, "Малиот принц", "Она што е од суштинско значење е невидливо за окото. "

Документарен филм уреди

 
Гробот на Дин во неговото родно место во Индијана.

На 15 февруари 2009 година, сите три полициски офицери кои се занимавале со Џејмс Дин на денот на неговата смрт, полицискиот офицер Оти Хантер, кој го казни Дин за брзо возење и офицерите Ерни Трипке и Роналд Нелсон, кои ја истражува фаталната несреќа, учествувале во SCVTV документарниот филм во копродукција на Санта Кларита, во кој ги споделија своите спомени и сеќавања од тој кобен ден. Материјали од легендата: Последното возење на Џејмс Дин. (Документарец).

Наследството и легендарниот статус уреди

Влијанието врз културата и медиумите уреди

Американските тинејџери во времето на големите филмови на Дин се идентификуваа со Дин и со улогите кои тој ги одигра, особено во Бунтовник без причина: типичен тинејџер, најден каде што никој, дури ни неговите врсници, не можејќи да го разберат. Џо Хјамс вели дека Дин бил "една од ретките ѕвезди, како и Рок Хадсон и Монтгомери Клифт, кои и од мажите и од жените биле сметани за секси." Според Мерџори Гарбер, овој квалитет е недефинираното екстра нешто кое некој го прави ѕвезда. Легендарноста на Дин се препишува на потребата на јавноста од некој кој ќе може да застане позади презреаните младинци на времето, како и на андрогонијата која ја проектирал преку екраните. Дин исполнет со љубов и нежност кон вљубениот Сал Минео, во Бунтовник без причина продолжува да ја допира и возбудува геј публиката со својата искреност. Читателите на Геј Тајмс списанието, го имаат прогласено Дин за геј икона на сите времиња.

Дин е често споменуван во песни како и во телевизиски емисии, филмови, книги и романи. Во една епизода на Degrassi: The Next Generation, карактерот на Либерти се споредува со бунтовен, преку анти-социјалниот Шон Камерон како Џејмс Дин. На серијалот Среќните денови, ликот Фонзи има слика на Дин во неговата соба на плакарот до огледалото. А слика од Дин, исто така, се појавува на ѕидот на Ризо во филмот Маснотии. На американската верзија на ТВ серијата Queer as Folk, главниот лик Брајан Кини го споменува Џејмс Дин заедно со Кобејн и Хендрикс, велејќи: "Тие се сите легенди. Тие секогаш ќе бидат млади, а и тие секогаш ќе бидат убави". Во алтернативна историја, во книгата На пат кон дома од Хари Туртлдав, за Дин е наведено дека не го загубил животот во сообраќајна несреќа и дека направил уште неколку филмови, вклучувајќи ги и Спасувањето на приватниот Ранфал, врз основа на Спасувајќи го војникот Рајан. Имотот на Дин сè уште заработува околу 5.000.000 долари годишно, според магазинот "Форбс".

На 20 април 2010 година, долго "изгубената" во живо епизода на "Џенерал електрик театар“ во кој Џејмс Дин е откриен од страна на NBC писателот Вејн Федерман додека работи на телевизиската ретроспективата на Роналд Реган. Епизодата, првично се емитува во декември 1954 година, и го привлече вниманието на меѓународната јавност и ја претставуваа на бројни национални медиуми, вклучувајќи: CBS Evening News, NBC Nightly News, Добро утро Америка. Подоцна беше откриено дека некои снимки од епизодата, насловена како The Dark, Dark days, првпат е објавена во документарецот од 2005 година, Џеjмс Дин: вечно млад.

Шпекулирања за сексуална ориентација уреди

Денес, Дин често се смета за икона поради неговиот "експериментален живот", вклучувајќи ја и неговата амбивалентна сексуалност.

Вилијам Баст, еден од најблиските пријатели на Дин, беше првиот биограф на Дин (1956). Тој го објави откривањето во надградбата на својата прва книга, во која по многу години успешно затајување на прашањето за тоа дали тој и Дин биле сексуално активни, тој конечно потврдува. Во оваа втора книга, Баст ги опишува тешките околности на нивната взаемна инволвираност и исто така пишува искрено и за некои други пријавени хомосексуални врски на Дин, особено говори за пријателството на глумецот со Роџерс Брекет, влијателниот продуцент на радио драми кој му помогнал на Дин во неговата кариера со корисни професионални контакти.

Новинарот Џо Хјамс изјавува дека хомосексуалната активност на Дин би можело да се вклучува во онаа која е строго само заради "кревање на фама", како средство за унапредување на неговата кариера. Вал Холи забележува дека, според холивудскиот биограф Лоренс Ј. Квирк, Холивудскиот геј колумнист Мајк Коноли, ќе ја стави на тапет бисексуалноста на најистакнатите млади глумци, меѓу кои Роберт Френсис, Гај Медисон, Ентони Перкинс, Ник Адамс и Џејмс Дин." Сепак, "Кревањето на прашина заради публицитетска слава" е само поим за кој се дебатира со Баст и други биографи на Дин. Настрана од мислењето на Баст, за својот однос со Дин, пријателот на Дин, велосипедистот и членот на Night Watch, Џон Гилмор тврди дека Дин "експериментирал" сексуално, но без да дообјасни.

Сценаристот Гевин Ламберт, и самиот хомосексуално ориентиран и дел од Холивуд геј круговите на 1950-тите и 1960-тите години, го опиша Дин како хомосексуалец. Режисерот на Бунтовник без причина, Николас Реј на едно снимање е забележано како вели дека Дин е хомосексуалец. Покрај тоа, Вилијам Баст и биографот Пол Александар заклучиле дека Дин е хомосексуалец, додека Џон Хаулет заклучува дека Дин бил "сигурен бисексуалец". Биографијата напишана од Џорџ Пери ги намалува овие аспекти за експериментирањата околу сексуалноста на Дин. Сепак, Хјамс и Пол Александар исто така тврдат дека односот на Дин со пастирот Де Вирд, бил исто така заемен и од сексуален аспект. Баст, исто така покажува дека Дин имал и познавање на геј баровите и обичаите. Следствено, Роберт Олдрич и Гари Вотерспун во книгата "Кој е кој во современа Геј и Лезбејска Историја: Од Втората светска војна до денес" (2001) вклучуваат записи и за Џејмс Дин.

Проклетството на "Малото копиле" уреди

Од смртта на Дин, се има појавено и "легендата", дека неговото Порше 550 Spyder е "проколнато" и наводно има повредено или убиено уште неколку други лица во годините после неговата смрт. Една верзија на приказната оди вака: Познатиот автомобилски производител, Џорџ Барис купил крш за 2.500 долари, само за да ја извлече приколката од него, и при тоа механичарот кој работел си ја скршил ногата. Набргу потоа, Барис го продава моторот и возниот механизам, на физичарите Троја Мекхенри и Вилијам Ешрид. Тие требало да се натпреваруваат еден со друг, но првиот, ќе биде убиен веднаш, кога неговото возило ќе излезе надвор од контрола и ќе удри во дрво, а вториот бил сериозно повреден кога неговото возило излетало додека навлегувало во една крива. Барис подоцна продава две гуми, кои функционираат како добри. Тоа биле гумите кои останале неоштетени од сообраќајната незгода на Дин, кои му пукаат на купувачот во текот на возењето и предизвикуваат несреќа во која се превртува автомобилот на несреќмиот купувач. Потоа, двајца млади крадци биле повредени при обид да украдат дел од автомобилот. Кога еден се обидел да го украде воланот од Поршето, неговата рака била повредена од шилест метал. Подоцна, еден друг човек бил повреден додека се обидувал да украде крвавото предно седиште. Ова ќе биде последната сламка за Барис, кој одлучил да го однесе „Малото копиле“ далеку, но брзо бил убеден од Калифорнија Highway Patrol, да ја даде на безбедносна изложба на хаварисани автомобили покрај автопатот. Првата изложба организирана од страна на полицијата, за автомобилот заврши неуспешно, откако гаражата каде се чуваа автомобилите, а и Спајдер-от се запали, уништувајќи се' освен самиот автомобил, кој немаше никакви оштетувања од оганот. Вториот таков настан, во Сакраменто, во едно средно училиште, заврши кога автомобилот падна врз еден студент кршејќи му го колкот. "Малото копиле" предизвика и доста проблеми додека се транспортирало неколкупати. На пат кон Силанас, камионот со возилото изгубил контрола, со што возачот излетал, паднал на грб и за малку не бил смачкан од поршето. Во два одделни случаја, еднаш на автопат, и повторно во Орегон, автомобилот излетал и од други камиони додека се транспортирал. Иако немало повредени, случаите биле пријавени, а шофершајбната на друго возило во Орегон била скршена. Неговото последо експонирање на изложби организирани од полицијата, беше во 1959 година. Во 1960 година, кога се вратил автомобилот кај Џорџ барис, во Лос Анџелес, Калифорнија, автомобилот мистериозно исчезнал. Од тој ден, автомобилот повеќе не е виден. Додека тоа се покажало невозможно, досега да се потврди или негира, сите тврдења во оваа легенда, се соочени од неколку јасни фактички грешки. Барис не бил првиот купувач на хаварисаното Порше 550. Потоа се јавува и фактот дека Троја Мекхенри и Вилијам Ешрид, како 550 Спајдер сопственици, го купиле хаварисаниот автомобил директно од осигурителната компанија. Тие ги отстраниле управувачкиот неханизам, управувачот и други механички компоненти за да ги искористат како стари делов во своите автомобили, а дури потоа тие ја продаваат школката од автомобилот на Џорџ Барис. Вилијам Ешрид го употребил моторот во неговиот тркачки автомобил лотус. Троја Мекхенри загинува на трката во Помона 1956 година, кога управувачката летва Питман, монтирана на неговиот Порше 550 откажал. Но тоа не бил единствениот од "проколнатите" делови кои биле монтирани на неговото Порше 550. Авто историските атракции во Roscoe, Илиноис тврдат дека поседуваат последен дел од Спајдер-от на Дин (мал дел со големина од неколку квадратни инчи). Сепак, ова не е точно, бидејќи е познато дека постојат сè уште и некои други поголеми делови. Патничката врата била изложена во Авто музејот во Воло. Моторот (90.059) кој е пријавен, уште е во сопственост на синот на починатиот д-р Ешрих. И на крај возобновениот трансмисионен-менувач на „Порше" (10046) познато дека е во сопстваност на автомобилскиот колекционер Џек Стил.

Наводи уреди

  1. Goodman, Ezra (24 September 1956). „Delirium over dead star“. Life (magazine). стр. Vol. 41 No. 13 75–88.
  2. David S. Kidder; Noah D. Oppenheim (14 October 2008). The Intellectual Devotional Modern Culture: Revive Your Mind, Complete Your Education, and Converse Confidently with the Culturati. Rodale. стр. 228. ISBN 978-1-60529-793-4. Посетено на 21 July 2013. Dean was the first to receive a posthumous Academy Award nomination for acting and is the only actor to have received two such posthumous nominations.
  3. „AFI's 100 Years...100 Stars“. American Film Institute.
  4. Perry, George, James Dean, London, New York: DK Publishing, 2005, p. 68 ("Authorized by the James Dean Estate")
  5. Bast 2006, стр. 133, 183–232
  6. Michael DeAngelis, Gay Fandom and Crossover Stardom: James Dean, Mel Gibson and Keanu Reeves, p. 98.
  7. Donnelley, Paul (2003). Fade to Black: A Book of Movie Obituaries. London, England: Omnibus Press. стр. 31. ISBN 978-0711995123.
  8. Alexander, Paul, Boulevard of Broken Dreams: The Life, Times, and Legend of James Dean, New York: Viking, 1994
  9. Bast 2006, стр. 197