Арапско-израелска војна од 1967 (наречена и Шестдневна војна) — воен конфликт кој се водел помеѓу Израел и арапските соседи Египет, Јордан и Сирија од 5 јуни до 10 јуни 1967 година. Војната завршила со победа на Израел, кој во војната ги зазел Појасот Газа, Синај, Западниот брег и Голанската Висорамнина. Последиците од оваа војна влијаат врз геополитичката ситуација во регионот и денес.

Шестдневна војна
Дел од Арапско-израелскиот конфликт

Карта на политичката состојба по војната.
Датум 5–10 јуни 1967 (6 дена)
Место Среден Исток
Исход Израелска победа
Територијални
промени
Израел ги зазел и окупирал Појасот Газа и Синајскиот Полуостров од Египет, Западниот Брег (вклучувајќи го и Источен Ерусалим) од Јордан и Голанската Висорамнина од Сирија[1][2]
Завојувани страни
 Израел Египет
 Сирија
 Јордан
Ирак[3]
Команданти и водачи
Израел Леви Ешкол
Израел Моше Дајан
Израел Јицак Рабин
Израел Узи Наркис
Израел Мота Гур
Израел Израел Тал
Израел Мордехаи Ход
Израел Јешајаху Гавиш
Израел Ариел Шарон
Израел Езер Вајцман
Израел Шломо Ерел
Израел Давид Елазар
Египет Гамал Абдел Насер
Египет Абдел Хаким Амер
Египет Абдул Муним Риад
Јордан Хусеин
Јордан Заид ибн Шакер
Јордан Асад Ганма
Сирија Салах Џадид
Сирија Нуредин ал-Атаси
Ирак Абдул Рахман Ариф
Израелски трупи истражуваат уништен египетски авион

Повод

уреди

Периодот по Суецката криза не поминувал без конфликти помеѓу Израел и соседните арапски земји. Помеѓу 1965 и 1967 година се случиле низа сериозни инциденти на границата на Израел со Сирија и Јордан. Поддршката на Сирија за терористички напади од страна на палестинската организација Фатах врз еврејското население била повод за израелска инвазија врз арапските држави. Во почетокот на 1967 година, Израел бил цел на напади од страна на сириското воздухопловство главно во Ерусалим, во кои биле срушени и шест сириски авиони.

Тек на војната

уреди

Шестдневната војна траела од 5 јуни до 10 јуни 1967 г. Од израелска гледна точка, војната била превентивен воен поход, чија цел е зачувување на израелската држава од пропаѓање како и зачувување на идентитетот на Евреите. Војната била многу добро стратегиски разработена и иницирана од страна на генерал Моше Дајан, тогашниот израелски министер за одбрана.

Причина за оваа војна е, од една страна, притисокот на Египет врз мировните сили на ООН, дислоциран по Синајската кампања од 1956 година и новата египетска поморска блокада, која го затвора Акапскиот Залив за израелско пристаниште; а од друга страна, од концентрацијата на арапските армии на израелските граници во мај 1967 година.

Успехот на Израел

уреди

Резултати од војната

уреди

Последиците од војната директно влијаеле на денешната геополитичка ситуација на регионот. Дипломатски односи помеѓу земјите кои учествувале во оваа војна биле постигнети во 1991 година.

Наводи

уреди
  1. „Milestones: 1961–1968“. Office of the Historian. Посетено на 2018-11-30. Between June 5 and June 10, Israel defeated Egypt, Jordan, and Syria and occupied the Sinai Peninsula, the Gaza Strip, the West Bank, East Jerusalem, and the Golan Heights
  2. Грешка во Lua: bad argument #1 to 'match' (string expected, got nil)
  3. Krauthammer 2007.
  4. Oren, p. 237

Надворешни врски

уреди