Предминато време во македонскиот јазик

Македонски глаголски форми
	Општо категорија време; ; категорија начин; ; категорија лице; ; категории род и број; ; категорија вид; ; категорија залог; ; категорија преодност; ; образување на глаголи; ; класификација; ; ; Прости глаголски форми сегашно време; ; минато определно свршено време; ; минато определено несвршено време; ; заповеден начин; ; глаголска л-форма; ; глаголска придавка; ; глаголска именка; ; глаголски прилог; ; Сложени глаголски форми минато неопределено свршено време; ; минато неопределено несвршено време; ; предминато време; ; идно време; ; минато-идно време; ; идно прекажано време; ; можен начин; ; има-конструкција; ; сум-конструкција; ; да-конструкција; ; Поврзано македонска граматика македонски јазик
	Кутијава: преглед; разговор; уреди;

Предминато време (плусквамперфект) — едно од сложените глаголски форми со кои се служи македонскиот јазик. Самото име означува и покажува за какво граматичко време се работи, односно со ова време се означува минато дејство кое се случило пред друго минато дејство. Предминатото време се образува со сум конструкција и со глаголска л-форма.

Образување

Формите на предминатото време во македонскиот јазик се образуваат со употреба на сум конструкцијата во минато определено несвршено време и со глаголската л-форма која најчесто е од свршен глагол. За полесен преглед на формите на глаголите следува табеларен приказ на три сменети глаголи по лица^[1].

	прочита	прати	излезе
Јас	бев прочитал	бев пратил	бев излегол
Ти	беше прочитал	беше пратил	беше излегол
Тој, таа, тоа	беше прочитал (а)*	беше пратил (а)*	беше излегол (излегла)*
Ние	бевме прочитале	бевме пратиле	бевме излегле
Вие	бевте прочитале	бевте пратиле	бевте излегле
Тие	беа прочитале	беа пратиле	беа излегле

* - форма за женски род.

Употреба

Графички приказ на предминатото време. Во црвено е првото минато дејство, а во зелено второто минато дејство.

Ова сложено глаголско време означува дејство што се случило пред друго дејство во минатото.^[1]

пр: Кога ги побаравме, тие веќе беа изглегле од дома.

Иако има и други значења надвор од основното значење, предминатото време во современиот македонски јазик има многу поограничена употреба во споредба со останатите македонски глаголски времиња и начински форми. Ова време го истиснуваат минатото неопределено или определено време и конструкциите со глаголска придавка, посебно кога се употребуваат без сопоставување со друго минато дејство. Така реченицата Беше се облекол како за на свадба може да се искаже и како Беше облечен / се имаше облечено/ се облекол како за на свадба.^[1]

Наводи

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 Стојка Бојковска, Димитар Пандев, Лилјана Минова - Ѓуркова, Живко Цветковски (2001). Македонски јазик за средно образование. Скопје: Просветно Дело АД. стр. 127 и 128. Недостасува |author1= (help)CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)

Поврзано

Надворешни врски

Македонска граматика од Виктор Фридман. (англиски)
Граматика на македонскиот литературен јазик Архивирано на 30 јуни 2017 г. од Хорас Лант. (англиски)
Македонска граматика Архивирано на 24 септември 2011 г. од Круме Кепески. (македонски)

[македонска_граматика-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 Стојка Бојковска, Димитар Пандев, Лилјана Минова - Ѓуркова, Живко Цветковски (2001). Македонски јазик за средно образование. Скопје: Просветно Дело АД. стр. 127 и 128. Недостасува |author1= (help)CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)

[1]