Идно време во македонскиот јазик

Македонски глаголски форми
	Општо категорија време; ; категорија начин; ; категорија лице; ; категории род и број; ; категорија вид; ; категорија залог; ; категорија преодност; ; образување на глаголи; ; класификација; ; ; Прости глаголски форми сегашно време; ; минато определно свршено време; ; минато определено несвршено време; ; заповеден начин; ; глаголска л-форма; ; глаголска придавка; ; глаголска именка; ; глаголски прилог; ; Сложени глаголски форми минато неопределено свршено време; ; минато неопределено несвршено време; ; предминато време; ; идно време; ; минато-идно време; ; идно прекажано време; ; можен начин; ; има-конструкција; ; сум-конструкција; ; да-конструкција; ; Поврзано македонска граматика македонски јазик
	Кутијава: преглед; разговор; уреди;

Идно време — едно од сложените глаголски форми на македонскиот јазик и едно од неколкуте идни глаголски форми. Идното време во македонскиот јазик се користи за искажување на идно дејство, но исто така може да се искаже некое минато или сегашно дејство. Идното дејство во македонскиот јазик се образува со помош на честичката ќе и глаголот што се менува.

Образување

Индото време во македонскиот јазик се образува со честичката ќе и со глаголот што се менува, каде честичката е пред глаголот. Глаголот ги зема соодветните форми од сегашното време^[1].

	игра	носи	везе
Јас	ќе играм	ќе носам	ќе везам
Ти	ќе играш	ќе носиш	ќе везеш
Тој, таа, тоа	ќе игра	ќе носи	ќе везе
Ние	ќе играме	ќе носиме	ќе веземе
Вие	ќе играте	ќе носите	ќе везете
Тие	ќе играат	ќе носат	ќе везат

Одречните форми на идното време се образуваат со прибавување на честичката не пред идното време^[1].

пр: Јас не ќе играм фудбал.

Ако се изразува поголема сигурност во вршењето или невршењето на идното дејство, тогаш се употребува конструкција од глаголот има, партикулата да и сегашното време^[1].

пр: Утре има да одам на часови! или Утре нема да одам на часови!

Кај некои дијалекти, особено северозападните и западните, при изговор се случува спојување на честичката 'ќе' со глаголот, па така реченицата „Јас ќе одам во град“ може да се изговори како „Јас ќ'одам во град“.

Употреба

Графички приказ на идното време во македонскиот јазик.

Со идното време во македонскиот јазик се означува дејство кое се врши или се извршува по момемнтот на зборувањето^[1].

пр: Марко ќе оди во Охрид.

Поимот иднина може да се однесува не само на периодот по сегашноста, туку у на периодот по некој момент во минатото, како на пример во реченицата: Пред една недела ми кажаа дека Марија ќе оди во Охрид. Во овој пример се користи глаголската форма ќе оди и означува идност во однос на некое друго време, а не во однос на сегашноста.

Покрај стандардното и основно значење за идност, идното време се користи за искажување и на^[1]:

минатост
заповед
претпоставка
севременост
повторливост
услов
можност

Наводи

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Стојка Бојковска, Димитар Пандев, Лилјана Минова - Ѓуркова, Живко Цветковски (2001). Македонски јазик за средно образование. Скопје: Просветно Дело АД. стр. 128 и 129. Недостасува |author1= (help)CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)

Поврзано

Надворешни врски

Македонска граматика од Виктор Фридман. (англиски)
Граматика на македонскиот литературен јазик Архивирано на 30 јуни 2017 г. од Хорас Лант. (англиски)
Македонска граматика Архивирано на 24 септември 2011 г. од Круме Кепески. (македонски)

[македонска_граматика-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Стојка Бојковска, Димитар Пандев, Лилјана Минова - Ѓуркова, Живко Цветковски (2001). Македонски јазик за средно образование. Скопје: Просветно Дело АД. стр. 128 и 129. Недостасува |author1= (help)CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)

[1]