Кротењето на опаката

Кротењето на опаката (англиски: англиски: The Taming of the Shrew) — една од првите театарски претстави на Вилијам Шекспир и една од неговите први три комедии (заедно со Комедија на забуни и Двајцата велможи од Верона). Веројатно напишана во 1594 година, содржи пет чина.

Кротењето на опаката

Жанр	Комедија

Пролог

• Прв дел: Кристофер Слај, лимар пијаница, исфрлен од крчмата заспива под жбуњето. Го открива еден земјопоседник и неговата свита кои се враќаат од лов. Господарот одлучува да се забавува на негова сметка; го носи дома во неговата најубава соба. Пристигнува трупа глумци, кои господарот веднаш ги ангажира да ѝ служат на неговата цел.
• Втор дел: Слај се буди во раскошна спална соба, украсена со богатство и со слуги на располагање. Тој е наведен да верува дека се разбудил од петнаесетгодишно ментално растројство, дека е благороден и богат господар; еден паж се преправа дека е негова сопруга; господарот на местото му најавува дека ќе се приреди комедија за да се прослави неговото оздравување.

Заплет

Чин IV, сцена III.

Баптиста, стар аристократ од Падова, има грижа: да ја омажи својата најстара ќерка Катарина која има ужасен нарав и која секогаш сака да го има последниот збор. Така дали ќе може да ја омажи својата втора ќерка, слатката Бјанка, која веќе ја посакуваат двајца додворувачи, лордовите Хортенсио и Гремио. Од Пиза пристигаат младиот господар Лучентио и неговиот верен слуга Транио. Лучентио се вљубува во Бјанка и за да може полесно да ѝ пријде, бара од неговиот слуга да го замени како господар, што го доведува Транио во ривалство со Гремио и Хортенсио. Потоа од Верона доаѓа господинот Петручио, со неговиот слуга Грумио.

Петручио има само една работа на ум; да се ожени за богата жена за да му го исполни животот, во спомен на неговиот покоен татко. Затоа тој оди да го најде Баптиста и го убедува да му ја претстави најстарата ќерка. По оваа многу потресна сцена на запознавање, тој го моли Баптиста да му ја даде раката на Катарина, која потоа ја води во Верона. Започнува да ја „спрема“ со тоа што, меѓу другото, ја лишува од храна, сон и ја тера да носи убава облека.

Во меѓувреме, Транио, многу паметен, наоѓа начин да го исфрли додворувачот на Бјанка, Гремио, додека Лучентио, преправен во професор по наука и книжевност, ја заведува. Потоа се венчаваат во тајност, а Хортенсио, во очај, го напушта случајот и заминува да се жени со вдовица.

Претставата завршува со враќањето на Петручио и Катарина на имотот на татко ѝ. За да ја прослават венчавката, се собираат сите гости, како и Лучентио и Хортенсио со своите сопруги. Тројцата мажи се обложуваат - која од нивните жени ќе биде најпокорна. Катарина, која станала совршено мудра, го слуша повикот на нејзиниот сопруг, а Петручио го добива облогот.

Адаптации

Кротењето на опаката, стрип од Леонс Бире објавен во Ле рир (Le Rire) бр. 233 (22 април 1898 година).

Балет

• Во 1968 година, кореографот Џон Кранко премиерно го поставил балетот Der Widerspenstigen Zähmung (Кротење на опаката) во Балетот во Штутгарт со музика компонирана од Курт-Хајнц Штолце.
• Во 2014 година, кореографот Жан-Кристоф Мајо, директор на Балетот Монте-Карло, создал нов балет за Бољшој, на музика од Шостакович.

Филм

• 1908 година: Кротењето на опаката (The Taming of the Shrew), 17-минутен американски нем краток филм во режија на Д.В. Грифит, со Флоренс Лоренс во главната улога и Артур В. Џонсон како Петручио
• 1911 година: The Taming of the Srew, британски нем краток филм во режија на Френк Р. Бенсон
• 1911 година: Кротењето на опаката (La Mégère apprivoisée), француски нем краток филм во режија на Анри Дефонтен
• 1915 година: The Taming of the Srew, британски краток филм во режија на Артур Бакнер
• 1923 година: The Taming of the Srew, британски краток филм во режија на Едвин Џеј Колинс
• 1929 година : The Taming of the Shrew (The Taming of the Shrew), американски филм во режија на Сем Тејлор, адаптација на драмата со „дополнителен дијалог од Сем Тејлор“, според заслугите на филмот во кој глумат Мери Пикфорд и Даглас Фербенкс
• 1956 година: The Taming of the Srew (La fierecilla domada ), шпански филм во режија на Антонио Роман, со Кармен Севиља во насловната улога
• 1967 година: The Taming of the Shrew, италијанско - американски филм во режија на Франко Зефирели, адаптација на претставата, со Елизабет Тејлор во насловната улога и Ричард Бартон како Петручио
• 1999 година: Десет добри причини што ги мразам кај тебе (10 Things I Hate About You), американски филм во режија на Гил Јунгер, модерна адаптација на претставата во која глумат Хит Леџер и Џулија Стајлс

Музика

• 1930 година: Увертира La bisbetica domata, op. 61, од Марио Кастелнуово-Тедеско
• 1948 година: Бакни ме, Кејт, мјузикл на Кол Портер, во кој глумците вежбаат музичка адаптација на The Taming of the Srew . Самиот наслов на мјузиклот е цитат од чинот 5, сцена 2, од оригиналната драма, каде Петручио изјавува „Зошто постои девојка ! Ајде, бакни ме, Кејт“.

Надворешни врски

• (англиски) Кротењето на опаката (целосно дело)
  • Злобната жена се освести
• (англиски) Целосните дела на Вилијам Шекспир Архивирано на 5 септември 2012 г. (онлајн дела на Шекспир)