Арамејска азбука
Арамејската азбука често се нарекува и како абџад, односно согласна азбука која се користела за пишување на арамејски јазик. Таа настанала од феникиската азбука и се одделила потполно од 8 век п.н.е. Како и останатите абџадски азбуки, сите букви се согласки од кои некои означуваат долги самогласки.
| Арамејска азбука | |
|---|---|
| Тип | |
Период | 800 п.н.е. до 600 г. |
| Правец на пишување | од десно кон лево  |
| Јазици | арамејски, хебрејски, сириски, мандајски |
| Сродни писма | |
Матични системи | прахананска азбука
|
Изведени системи | хебрејска набатаеанска сириска палмиренско мандајско брахмиско пахлевиско согдинска гандхариско грузиска |
| ISO 15924 | |
| Уникод | |
Арамејската азбука е историски значајна бидејќи сите денешни блискоисточни писма се наследници од ова писмо, како и некои алтајски јазици во Централна и Источна Азија. Тоа е поради широката зборуваност на јазикот како лингва франка и како службен јазик на Новоасирското, Вавилонското и Периското Царство. Светите книги на јудаизмот и исламот, како и некои христијански и будистички текстови биле напишани на писма што биле поврзани со арамејското писмо.
Историја
уредиНајраните натписи на арамејски јазик биле со феникиска азбука. Подоцна таа варијанта на писмо прераснала во посебно писмо приложено подолу. Постепено арамејскиот станал лингва франка на Средниот Исток и ги заменил постоечките јазици во империите во тој регион. Постепено и хебрејскиот јазик го прифатил ова писмо, а пред тоа тој јазик користел азбука слична на феникиската.
Азбука
уреди| Име на буква | Форма на буква | Еквивалент на хебрејски | Еквивалент на сириски | Звучна вредност |
|---|---|---|---|---|
| Алаф | 
|
א | ܐ | /ʔ/; /aː/, /eː/ |
| Бет | 
|
ב | ܒ | /b/, /v/ |
| Гамал | 
|
ג | ܓ | /ɡ/, /ɣ/ |
| Далат | 
|
ד | ܕ | /d/, /ð/ |
| Хе | 
|
ה | ܗ | /h/ |
| Вав | 
|
ו | ܘ | /w/; /oː/, /uː/ |
| Заин | 
|
ז | ܙ | /z/ |
| Хет | 
|
ח | ܚ | /ħ/ |
| Тет | 
|
ט | ܛ | /tˁ/ |
| Јуд | 
|
י | ܝ | /j/; /iː/, /eː/ |
| Каф | 
|
כ ך | ܟܟ | /k/, /x/ |
| Ламад | 
|
ל | ܠ | /l/ |
| Мим | 
|
מ ם | ܡܡ | /m/ |
| Нун | 
|
נ ן | ܢܢ ܢ | /n/ |
| Семкат | 
|
ס | ܣ | /s/ |
| Е | 
|
ע | ܥ | /ʕ/ |
| Пе | 
|
פ ף | ܦ | /p/, /f/ |
| Саде |  , 
|
צ ץ | ܨ | /sˤ/ |
| Коп | 
|
ק | ܩ | /q/ |
| Реш | 
|
ר | ܪ | /r/ |
| Шин | 
|
ש | ܫ | /ʃ/ |
| Тау | 
|
ת | ܬ | /t/, /θ/ |
Наводи
уреди- Daniels, Peter T., et al. eds. The World's Writing Systems Oxford. (1996)
- Coulmas, Florian. The Writing Systems of the World Blackwell Publishers Ltd, Oxford. (1989)