Википедија

Дабово

село во Гуменџиско, Егејска Македонија

Дабово или Д’бово (грчки: Βαλτοτόπι, Валтотопи; до 1927 г. Δάμποβο/Ντάμποβο, Дамбово[2]) — село во Гуменџиско, Егејска Македонија, денес во општината Пајонија на Кукушкиот округ, Грција. Сè до 1920-тите било населено исклучиво со Македонци.[3]

Дабово
Βαλτοτόπι
Дабово is located in Грција
Дабово
Дабово
Местоположба во областа
Дабово во рамките на Пајонија (општина)
Дабово
Местоположба на Дабово во Кукушкиот округ и областа Централна Македонија
Координати: 40°56.28′N 22°34.17′E / 40.93800° СГШ; 22.56950° ИГД / 40.93800; 22.56950
ЗемјаГрција
ОбластЦентрална Македонија
ОкругКукушки
ОпштинаПајонија
Општ. единицаВалгаци
Надм. вис.&1000000000000004000000040 м
Население (2011)[1]
 • Вкупно215
Час. појасEET (UTC+2)
 • Лето (ЛСВ)EEST (UTC+3)

Географија

уреди

Селото се наоѓа на 7 км јужно од градот Бојмица, на извесно растојание од десниот брег на реката Вардар.

Историја

уреди

Во Отоманското Царство

уреди

В XIX век Дабово било македонско село во Кукушката каза. Црквата „Св. Константин и Елена“ на источниот крај на селото е од средината на XIX век.[4] Во „Етнографија на вилаетите Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. Дабово (Dabovo) било село во Кукушката каза со 45 куќи на 206 жители Македонци.[5][6] Меѓу 1896 и 1900 г. селото прешло под врховенството на Бугарската егзархија.[7]

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) во 1900 г. Дѫбово (Дамбово) било село во Гевгелиската каза со 276 жители Македонци.[5][8]

Целото село било под въховенството на Бугарската егзархија и во него работела бугарската пропаганда. По податоци на егзархискиот секретар Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 г. во Дабово (Dabovo) имало 360 Македонци, сите под егзархијата, и работело бугарско училиште.[5][9]

По податоци на Егзархијата во 1910 г. Дабово било чифлигарско село со 43 семејства сочинети од 170 жители Македонци, 17 Роми (150 чифлигари) и една црква.[5][10]

За време на Првата балканска војна во 1912 г. селскиот кмет на Христо Попдимитров е уапсен од грчката војска и затворен во Берскиот затвор.[11] Освен него, тепани и уапсени се Божил Иванов, Пеце Иванов, Петко Георгиев, Иван Караиванов, Васил Балинов, Димо Гонеов, Васил Георчев и попот Димитар.[12]

Боривое Милоевиќ („Јужна Македонија“) вели дека Д’бово (Дъбово) пред Балканските војни имало 35 куќи на Македонци христијани.[13]

Во Грција

уреди

По Балканските војни во 1913 г. Оризарци било пропоено кон Грција согласно Букурешкиот договор. Не можејќи да го поднесат теророт на грчката власт, најголем дел од населението морало да се исели во Бугарија (официјално 88 лица).[3] Во извештај од Солун во април 1914 г. бугарскиот дипломат Сократ Тодоров забележал:

„ Секојдневно пристигнуваат во Солун цели карвани бегалци од Кара Суле, Дабово, Бојмица, Куфалово и Мачуково.[14] “

На местото на мештаните се доселени жители на Киздервент во Мала Азија — Македонци од Охридско присилно иселени таму на почетокот на XVIII век за да бидат дервенџии, чиј јазик и денес е смеса од македонски со турски зборови.[15][16] Во 1926 г. селото е преименувано во Валтотопи.[17] Во 1928 г. селото е попишано со 373 жители[3] од кои 318 лица (89 семејства) биле дојденци, а останатите мештани.[18]

Културни и природни знаменитости

уреди
Цркви

Личности

уреди
  • Васил Балинов (1865 – ?) — терорист и куриер на ВМОРО
  • Димитар Николов (1890 – ?) — борец во МОО, Нестројна чета на XV Штипска дружина[19]

Наводи

уреди
  1. ↑ „Попис на населението од 2011 г. Трајно население“. Државен завод за статистика на Грција.
  2. ↑ „Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας“. Πανδέκτης: Name Changes of Settlements in Greece. Посетено на 12 април 2021.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Симовски, Тодор Христов (1998). Населените места во Егеjска Македониjа (PDF). II дел. Скопjе: Здружение на децата-бегалци од Егејскиот дел на Македонија, Печатница „Гоце Делчев“. стр. 58. ISBN 9989-9819-6-5.
  4. ↑ „17. Ιερός ναός Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης Βαλτοτοπίου“. Ανάδειξη των Μεταβυζαντινών Μνημείων στην Μητροπολιτική Περιφέρεια Γουμενίσσης- Αξιουπόλεως - Πολυκάστρου μέ κέντρο τό Δήμο Ευρωπού. Архивирано од изворникот на 4 март 2016. Посетено на 23 јуни 2014.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Како што е општопознато, Македонците во бугарските извори се присвојуваат и водат како Бугари, и покрај признанието дека самите се изјаснувале како Македонци.
  6. ↑ Македония и Одринско : Статистика на населението от 1873 г. София: Македонски научен институт – София, Македонска библиотека № 33. 1995. стр. 162–163. ISBN 954-8187-21-3.
  7. ↑ Шалдевъ, Хр (1936). „Екзархъ Йосифъ I за задачата на Екзархията следъ 1887 год“ (PDF). Илюстрация Илиндень. Илинденска организация. 9 (79): 1. Занемарен непознатиот параметар |month= (help)
  8. ↑ Кѫнчовъ, Василъ (1900). Македония. Етнография и статистика. София: Българското книжовно дружество. стр. 152. ISBN 954430424X.
  9. ↑ Brancoff, D. M (1905). La Macédoine et sa Population Chrétienne : Avec deux cartes etnographiques (PDF). Paris: Librarie Plon, Plon-Nourrit et Cie, Imprimeurs-Éditeurs. стр. 194–195.
  10. ↑ Шалдев, Христо. Областта Боймия в Югозападна Македония. Македонски преглед, 1930, 6:1, стр. 61–69.
  11. ↑ Генов, Георги (2007). Беломорска Македония : 1908 - 1916 (PDF). Toronto, New York: Благотворително издание на бежанците от Вардарска и Егейска Македония, емигранти в САЩ и Канада, Veritas et Pneuma Publishers Ltd., Multi-lingual Publishing House. стр. 162. ISBN 978-954-679-146-4 Проверете ја вредноста |isbn=: checksum (help).
  12. ↑ Yonov, Momchil. Complaints and destiny of the Bulgarians in Macedonia during Balkan wars 1912-1913, 1998, стр. 340.
  13. ↑ Милојевић, Боривоје Ж (1921). Јужна Македонија (PDF). Насеља српских земаља. стр. 29.
  14. ↑ Даскалов, Георги. „Българите в Егейска Македония - мит или реалност“. София, 1996, стр.145.
  15. ↑ Шишманов, Димитър. „Необикновената история на Малоазийските българи“, II издание, „Пони“, София, 2001, стр. 49-50.
  16. ↑ Καραλίδου, Φωτεινή, Η περίπτωση ενσωμάτωσης των κατοίκων του Κίζδερβεντ Μ. Ασίας στον ελλαδικό χώρο, μεταπτυχιακή εργασία, τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Φ.Λ.Σ., Α.Π.Θ., Θεσσαλονίκη, 1992., Архивирано од изворникот на 23 декември 2009, Посетено на 23 март 2010
  17. ↑ Δημήτρης Λιθοξόου. Μετονομασίες των οικισμών της Μακεδονίας 1919 - 1971, Архивирано од изворникот на 30 јуни 2012, Посетено на 30 јуни 2012
  18. ↑ Κατάλογος των προσφυγικών συνοικισμών της Μακεδονίας σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ) έτος 1928, Архивирано од изворникот на 20 јуни 2012, Посетено на 30 јуни 2012
  19. ↑ Македоно-одринското опълчение 1912-1913 г. : Личен състав по документи на Дирекция „Централен военен архив“ (PDF). София: Главно управление на архивите, Дирекция „Централен военен архив“ В. Търново, Архивни справочници № 9. 2006. стр. 501. ISBN 954-9800-52-0.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Дабово&oldid=5184550“