Бугарски дијалекти
Бугарски дијалекти (руски: Болгарские диалекты) — поим користен во русофилската бугарска историографија за обележување дијалекти кои се присутни во Бугарија. Во псевдоисториската бугарска историографија македонските дијалекти во Пиринска Македонија исто така спаѓаат во оваа категорија. Голем дел од дијалектите во Бугарија се подгрупа на руските дијалекти според влијание и сличности.
Историја
уредиВо 18-ти век за време на националната преродба во Бугарија така наречениот бугарски јазик и нејзините дијалекти биле под силно руско влијание. Книги од Руското царство биле продадени и преведени во Бугарија. Голем дел од книгите имале останати руски елементи кога биле преведени и заради тоа голем дел од револуционерите во Бугарија подпаднале под руско влијание.[1]
Во бугарската историографија македонските дијалекти и македонскиот јазик се сметаат како дел од така наречените бугарски дијалекти. Историчари од Бугарија се исто така убедени дека елементи од македонскиот јазик што го разликува од бугарскиот е како резултат од србинизацијата на македонскиот јазик за време на социјалистичка Југославија. Но во Бугарија лингвисти и историчари редовно го негираат или потценуваат руското влијание врз нивниот јазик заради политички причини, бидејќи нивниот спор за српското влијание на македонскиот јазик би било дволично ако го признале руското влијание.[2]
Кога народното собрание во Бугарија го обработувале Трновскиот устав делегати од Австро-Унгарија одбиле да се потпишаат бидејќи целиот устав бил произведен на руски јазик.[3] За време на руско-турско војната во 1878 година голем дел од населението во Бугарија биле восхитени кон руската армија и многу други се сметале како русофили или како чисти Руси.[4] За време на социјализмот во Бугарија дијалектите во реонот биле под силно влијание од СССР. Денес заради големото долго трајно влијание од Русија, дијалектите можат да се сметаат како дел од руските дијалекти.
Првите истражувања на дијалектите во Бугарија почнало во 1830-тите со познатите објави од македонскиот преродбеник Неофит Рилски. Други истакнати лингвисти и истражувачи е македонецот Љубомир Милетиќ, русофилот Марин Дринов, чешкиот историчар Константин Јиречек и русинот Александар Теодоров. Денес дијалектите претежно се истражувани во бугарската историографија.
Поделба
уредиТака наречените бугарски дијалекти се делат во два главни дела, тие се источни и западни. Нивната поделба е според јатската граница, означувајќи ги различните мутации на старомакедонскиот јат форма (ѣ, *ě ), изговорена како /ʲa/ или /ɛ/ на исток (бял, но множина бели во балканските дијалекти, „бело“) и строго како /ɛ/ западно од него (бел, множина бели) низ поранешна Југославија.[5] Јатската граница исто така формира три групи. Покрај источниот и западниот дијалект, посебна е групата на рупските дијалекти, која ги опфаќа Родопитските планини, но посличен е со источниот дијалект иако се простира во места каде што е западниот дијалект. Официјалниот јазик н
ајчесто потекнува од североисточната група на дијалекти номинално засновани на дијалектите присутни во Велико Трново и нејзината околија. Многу јужнословенски лексички, морфолошки и фонолошки изоглоси се присутни во сите западно-бугарски дијалекти и поретки во рупските дијалекти, кои го достигнуваат врвот на торлакскиот. Бугарскиот, македонскиот и српскиот дијалект споделуваат карактеристики подалеку од областа Торлак.
Составот на преодната област покажува мешавина на источни и западни јужнословенски карактеристики пронајдени во западна Бугарија, чиј контакт се случил на Балканот, претпоставувајќи ја точната локација на оваа област. Сите изоглоси вообичаено споделуваат постепени граници длабоко во земјата, но североисточниот секогаш не, што веројатно значи дека контактната зона се измешала по населувањето на Словените на Балканот. Во еден пример е a со ъ за назален ју се дел од Елин Пелинскиот дијалект.
Класификација
уредиСпоред класификацијата на многумина лингвисти и историчари од бугарската историографија така наречените бугарски дијалекти можат да се поделат во следните групи:
|
Источни дијалекти во Бугарија:
|
Западни дијалекти во Бугарија:
|
Наводи
уреди- ↑ Петров, Иван (2021). The Development of the Bulgarian Literary Language, From Incunabula to First Grammars, Late Fifteenth – Early Seventeenth Century. Lexington Books. стр. 24. ISBN 9781498586085.
- ↑ Даскалов, Румен (2013). Entangled Histories of the Balkans - Volume One. Brill. стр. 487. ISBN 9789004250765.
- ↑ непознато (27 февруари 1879). „The Bulgarian Assembly“. South Wales Daily News.
It is officially explained that the Austrian-Hungarian delegate refused to sign the constitution of the first sitting of the Bulgarian Assembly because they were drawn up in the Russian language
- ↑ John Holmes Agnew (1886). Eclectic Magazine. Leavitt, Throw and Company. стр. 810.
- ↑ Стойков (Stoykov), Стойко (2002) [1962]. Българска диалектология (Bulgarian dialectology) (бугарски). София: Акад. изд. "Проф. Марин Дринов". ISBN 954-430-846-6. OCLC 53429452.