Александровац (Неготин)

Александровац е село во Србија во општина Неготин во областа Бор и се наоѓа покрај границата со Бугарија. Според пописот од 2011 година има 459 жители (според пописот од 2002 година имало 588 жители). До 1993 година населбата го имала официјалното име Злокуќе (Службен весник на Република Србија 106/93).

Александровац (Неготин) сателитска снимка
Александровац (Неготин) сателитска снимка
Александровац (Неготин)
Александровац (Неготин)

Географски одлики

уреди

Селско-сточарското село Александровац се наоѓа југоисточно од Неготин. Се наоѓа на десната долинска страна на реката Тимок под ридот Бели брег (265). Северната географска широчина на населбата е 43 ° 2 "29", источната географска должина е 22 ° 26 "24", а површината е 1.157 хектари. До оваа населба може да се постигне од страна на асфалтен пат од Неготин над Кобишница, Вељкова, Рогљево и планината Рајац.

Населбата првпат била спомната во турските пописи во 1491 година, односно 1521 година под името Зокушан (Злокуќе). До крајот на Првата светска војна (1918) селото припаѓало на Бугарија). Во периодот меѓу двете светски војни се викало Александровац (именувано по кралот на Кралство Југославија Александар I Караѓорѓевиќ), а старото име било вратено во 1947 година. Од 1993 година повторно се вика Александровац.

Околу селото се наоѓаат ридовите Џалу Маре, Лак, Грндури и Појениќ, а пониско од селото се Куратури и Селиште. Поток што минува низ селото и кој се нарекува Алу бугару изворот е на српско-бугарската граница, тече низ селото и се влева во Тимок.[1]

Историја

уреди

Се смета дека селото настанало во 17 век и дека е доста поврзано со Ковилово. Има информации дека првата населба настанала кога Словените се преселиле од југ по битката за Косово, дека била мала населба која била напуштена поради турското угнетување и воените конфликти. На местото Липија е формирана нова населба со 50 до 60 бараки, а потоа покрај Тимок до чешмата Селиште кај денешната населба. Има информации и дека липјани тогаш формирале село на местото Лак над денешен Александровац.[2]

Според турските записи, селото најпрво се викало Кутуловац и Злокуќе. Помеѓу двете светски војни се викало Александрово, по војната Злокуќе, а сега Александровац.[3]

Во пописот на Коста Јовановиќ, врз основа на истражувањата што ги направил во 1912 и 1914 година 1921 - 1923 година и 1925 година за ова село нема податоци. По Втората светска војна во селото немало доселување.[4]

Самата населба нема посебни делови, но одредени области се именувани по семејства (Пашујковиќи, Уруковиќи, Николиќи, Царановиќи и др.). Антропогеографските и етнолошките студии ја класифицирале како влашка населба. Селска слава во населбата е Свети Илија.

Населението на Александровац е православно (слави Петковица, Св. Аранѓела и Свети Никола), на пописот национално се декларирале како српско население и главно се занимаваат со земјоделство, сточарство и лозарство. Во населбата во 1921 година живееле 930 жители, а во 2002 г. само 577 жители. Од оваа населба на привремена работа во странство живеат 220 жители.

Четирикласното основно училиште во населбата постои како подрачно одделение на училиштето „Момчило Ранковиќ “ од Рајац. Учебна 2006/2007 година година имало 20 ученици. Населбата располага со земјоделска задруга (од 1933 г.), електрично осветлување (од 1955 г.), водовод (од 1975 г.), 2 бакалници, 2 кафулиња и систем за кабловска телевизија (од 1992 г.). Асфалтираниот пат го добиле во 1977 година, а телефонските врски со светот од 1986 година.

Демографија

уреди

Во населеното место Александровац живеат 503 возрасни лица, а просечната возраст на населението е 46,0 години (45,3 за мажи и 46,7 за жени). Во населбата има 174 домаќинства, а просечниот број на членови по домаќинство е 3,38.

Населението во оваа населба е многу нехомогено.

Наводи

уреди

 

  1. Трокановић, Јордан (2011). Тимочка села и Видински пашалук. Неготин: Историјски архив Неготин,. стр. 134. ISBN 978-86-84187-29-3.CS1-одржување: излишна интерпункција (link)
  2. Трокановић, Јордан (2011). Тимочка села и Видински пашалук. Неготин: Историјски архив Неготин,. стр. 135. ISBN 978-86-84187-29-3.CS1-одржување: излишна интерпункција (link)
  3. Трокановић, Јордан (2011). Тимочка села и Видински пашалук. Неготин: Историјски архив Неготин,. стр. 128, 135. ISBN 978-86-84187-29-3.CS1-одржување: излишна интерпункција (link)
  4. Група аутора (1968—1969.). Неготинска Крајина - гласник Етнографског музеја; Др Мирослав Драшкић "Порекло становништа и етнички процеси у селима неготинске општине". Београд: Етнографски музеј. стр. 62. Проверете ги датумските вредности во: |year= (help)

Надворешни врски

уреди