Црква „Св. Варвара“ - Рајчица
Света Варвара — мала средновековна црква во дебарското село Рајчица, Македонија.[1]
Света Варвара
| |
Поглед на црквата во селото Рајчица, крај Дебарското Езеро | |
македонска православна црква | |
Епархија | Дебарско-кичевска |
Архијерејско намесништво | Дебарско |
Парохија | Дебарско-реканска |
Местоположба | |
---|---|
Координати | 41°30′58″N 20°32′34″E / 41.51611° СГШ; 20.54278° ИГД |
Место | Рајчица |
Општина | Дебар |
Држава | Македонија |
Општи податоци | |
Покровител | Света Варвара |
Изградба | 1597 |
Живопис | 1597 |
Архитектонски опис | |
Архит. тип | еднокорабна градба |
Црквата се наоѓа во маалото Рајчки, на зарамнета ливада високо над Дебарското Езеро и градот Дебар. Истата е прогласена за заштитен споменик на културата на Македонија.
Местоположба
уредиЦрквата се наоѓа во маалото Рајчки, средното маало на селото Рајчица. До нејзе се стигнува преку земјена патека, која започнува кога ќе заврши асфалтниот пат во маалото.
Во кругот на црквата постојат и гробишта кои припаѓаат на жителите на маалото Рајчки.
Историја
уредиВрз основа на зачуваните натписи, црквата била подигната во 1597 година. Во натписите испишани со старословенски букви се спомнуваат ктиторите Овчина и В’лкове. Натписите се наоѓаат нишата, над протезисот и на просторот помеѓу нишата на протезисот и апсидата.[2]
Во минатото била метох на Бигорскиот манастир.[3]
Во 1913 година црквата била целосно ограбена од Турците, при што биле ограбени повеќе скапоцени и старозаветни икони со вкупна вредност од 50 златници-наполеони.[4]
Во март 2016 година олтарниот дел на црквата бил целосно разоран од трагачи на злато. Биле забележани многу оштетувања во внатрешноста на црквата.[5]
Архитектура
уредиЦрквата е еднокорабна, со полуобличест свод, тристрана апсида (од надворешната) и полукружна апсида (од внатрешната страна). Градена е од кршен и делкан камен, кој е употребен само при создавање на вратата и прозорците. При градењето биле употребени и сполии од некој постар култен објект.[3]
Таа е мала по димензии и со неугледна надворешност.[2]
Фрескоживопис
уредиВо внатрешноста на црквата има добро зачуван фрескоживопис, кој е насликан истата година кога е подигната црквата. Имињата на зографот и на неговите двајца помошници остануваат непознати. Нивното сликарство нема поголеми ликовни вредности.[3]
Од некогашниот живопис се зачувани остатоци на источниот ѕид, меѓу кои подобро ликовите на „Св. Стефан“, „Омелисмос“, светители од „Великиот вход“, „Св. Роман“, „Благовештението“, „Богородица Ширшаја Небеса“ и фрагмент од композицијата „Вознесение Христово“.[2]
-
Фрескоживописот
-
Фреска на Свети Василиј
-
Фреска на Пресвета Богородица
-
Фреска во олтарниот дел
Иконостас
уредиНа импровизираниот дрвен иконостас има неколку икони од истите зографи.[3]
Галерија
уреди-
Поглед на црквата
-
Влезот
-
Ниша над влезот
-
Поглед на црквата
-
Апсидата
-
Гробови во дворот
-
Поглед на црквата
-
Поглед на црквата
Поврзано
уредиНаводи
уреди- ↑ Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски (2011). Валентина Божиновска (уред.). Карта на верски објекти во Македонија. Менора - Скопје: Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи. стр. 35.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Балабанов, Коста; Николовски, Антоние; Ќорнаков, Димитар (2010). Споменици на културата на Македонија (PDF). Скопје: Каламус. стр. 249.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Ристовски, Блаже, уред. (2009). „„Варвара, Св."“. Македонска енциклопедија. , книга I (А-Љ). Скопје: МАНУ. стр. 239. Text "series " ignored (help)
- ↑ Јовчевски Петко и Методија. „Рајчица и Рајчка парохија - крајот на XIX и првата половина на XX век“. Дебар, 2000 г. стр.57
- ↑ Вандали – трагачи на злато ја осквернија црквата на св. Варвара
Надворешни врски
уреди- Црква „Св. Варвара“ - Рајчица на Ризницата ?