Фридрих III (изборен кнез на Саксонија)
Фридрих III или Фридрих Мудриот (германски: Friedrich der Weise, роден во 17 јануари 1463 во Торгау - починал на 5 мај 1525 во Лангау) — владетел од династијата Ветинци како изборен кнез од Саксонија во периодот од 1486 до 1525 година. Фридрих е познат по тоа што му помогнал на Мартин Лутер и му дал азил во неговата земја[1], поддржувајќи ја реформацијата и лутеранството.
| Фридрих III | |
|---|---|
| Изборен кнез на Саксонија Ландгроф од Тирингија | |
 | |
| Изборен кнез на Саксонија | |
| На престол | 26 август 1483 – 5 мај 1525 |
| Претходник | Ернест |
| Наследник | Јохан |
| Роден(а) | 17 јануари 1463 Торгау |
| Починал(а) | 5 мај 1525 (возр. 62) Лангау |
| Почивалиште | Витенберг |
| Династија | Ветинци |
| Татко | Ернест |
| Мајка | Елизабета Баварска |
| Вероисповед | Римокатоличка црква подоцна Лутеранство |
Рани години
уредиФридрих бил најстариот син на изборниот кнез Ернест од Саксонија (1441-1486) и неговата сопруга Елизабета (1443-1484), ќерка на баварскиот војвода Албрехт III.
Управување
уредиТој го наследил неговиот татко на 23 години во 1486 година и управувал со Војводство Саксонија-Витенберг и Изборно Кнежевство Саксонија заедно со својот брат Јохан.
Во 1493 година во Ерусалим станал витез на Орденот на Светиот гроб. Тој бил еден од најголемите поседувачи на реликви од Светата земја[2]. Тој имал 17443 предмети, вклучувајќи реликви од Света Ана, гранка од капината на Мојсеј, млеко од Дева Марија. Во следните години неговата збирка од реликви надминала 19.000 парчиња[3].
Во 1502 година го основал Универзитетот Витенберг. Во 1519 година, по смртта на царот Максимилијан, изборните кнезови му ја понудиле царската круна, но тој не се чувствувал доволно силен за тоа и истиот предлог го одбил. Од мај 1521 до март 1522 година, Мартин Лутер престојувал во замокот Вартбург откако бил земен под заштита на Фридрих по неговото исклучување од папата Лав X и судењето на собирот во Вормс, но во текот на своето управување никогаш не се сретнал со него.
Семејство
уредиФридрих не се оженил, но со Ана Велер, од неаристократско семејство, имал неколку деца.
Литература
уреди- Georg Spalatin,Christian Gotthold Neudecker,Ludwig Preller, Historischer nachlass und briefe, 1851, S. 89 f.
- Johannes Hofsommer: Friedrich der Weise und die Reformation. Norderstedt 2008, ISBN 978-3-640-12620-0.
- Klaus Kühnel: Friedrich der Weise, Kurfürst von Sachsen. Eine Biographie. Wittenberg 2004, ISBN 3-933028-81-7.
- Heinrich Theodor Flathe, Friedrich III. der Weise. Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). 7. Duncker & Humblot, Leipzig 1877, S. 779–781..
- Friedrich Wilhelm Bautz, Friedrich der Weise, Kurfürst von Sachsen. Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). 2, Bautz, Hamm 1990, ISBN 3-88309-032-8, Sp. 128–129.
Наводи
уреди- ↑ http://www.reformationhappens.com/movements/magisterial/
- ↑ Spalatin, Georg (1851). Historischer Nachlass und Briefe. стр. 89.
- ↑ Geoffrey Parker; Caleb Carr; и др. (2001). „Martin Luther Burns at the Stake, 1521“. Во Robert Cowley (уред.). The collected What if? : eminent historians imagining what might have been. New York: G. P. Putnam's Sons. стр. 511. ISBN 0-399-15238-5.
Надворешни врски
уреди| „Фридрих III (изборен кнез на Саксонија)“ на Ризницата ? |
- Оваа статија има содржини изведени од Шлаф-Херцоговата енциклопедија на религиозно знание, 1914, која е во јавна сопственост.
Фридрих III (изборен кнез на Саксонија) Роден(а): 17 јануари 1463 Починал(а): 5 мај 1525
| ||
| Претходник Ернест |
Изборен кнез на Саксонија 1486–1525 |
Наследник Јохан |