Острово (Трубарево)

заштитено подрачје во Горно Лисиче

Островозаштитено подрачје и споменик на природата коешто се наоѓа покрај течението на реката Вардар. Иако е на левата страна на Вардар, тоа припаѓа во КО Горно Лисиче вонград, Општина Аеродром.[1][2]. Местото е во непосредна близина на селото Трубарево. Првично островот бил на десната страна на Вардар (и затоа е во лисичкиот атар), но поради исправување на водотекот на Вардар, завршил на левата страна на реката. Подрачјето зафаќа површина од околу 30 ха и и северно од него се природните наоѓалишта: Езерце, Арборетум.[3][4]

Острово
МестоГорно Лисиче, Општина Аеродром (во непосредна близина на Трубарево)
Прогласено1976
Карта

Опис

уреди

Денес на теренот се сочувани фосилните корита на двата ракавци на реката, но се покриени со хумусен слој, лисја и се обраснати со тревеста и грмушеста вегетација. Затоа и остовото од научен аспект се третира како фосилен остров на река Вардар. Во окружувањето на наоѓалиштето карактеристично е високото ниво на подземните води кај наоѓалиштето Езерце. Југоисточно од наоѓалиштето Острово (околу 500 м) протекува реката Вардар. Таа е основен хидрографски систем за поширокото окружување на наоѓалиштето. По течението на Вардар се наоѓаат еден поголем и неколку помали речни острови.

Растителен и животински свет

уреди

Во наоѓалиштето се издвоени два типа на биотопи: тревест и арбореален тип. Покрај нивното вештачко оформување се одвива и процес на природно обновување на дел од дендро-флората. Во приземниот кат има доста тревести видови од семејството на бесените (Poaceae), а од другите флорни елементи се застапени уште: сапунче, волчјо јаболко, вратика, змиско грозје. Од дрвенестите растенија и грмушките во наоѓалиштето се застапени: црн јасен, бозел, шипинка, брест, јавор, багрем, бела топола, црна топола, врес, бела врба, хмељ и други.

Пеперутките за ова место досега се слабо проучени. Со истражувањата во летото 2008 година регистрирани се 10 видови пеперутки и два вида вилински коњчиња. Од другите инсекти чести се: големиот жегач и 22 вида стакулци. Од мекотелите застапени се 3 вида копнени полжави, од кое еден вид е балкански ендемит. Херпетофауната (водоземци и влекачи) во наоѓалиштето е застапена со 6 вида. Орнитофауната во наоѓалиштето е претставена со 55 вида птици кои се застапени преку целата година, но има и преселни видови птици (во пролетниот, есенскиот и зимскиот миграциски период). Цицачите во наоѓалиштето се застапени со 20 вида од кои 14 вида се мали цицачи (лилаци потковичари, ноќници, вечерници) и 5 вида големи цицачи (шарена куна, јазовец, дива мачка, куна белка, верверичка и еж).

Според меѓународниот статус на видовата разновидност констатирано е дека на наоѓалиштето Острово постојат фаунистички видови кои се значајни за биоразновидноста на Македонија, но и пошироко, на европско и светско ниво. Имено, од херпетофауната 6 вида се со статус на заштитени видови во европски рамки. Во прилог II на Бернската конвенција се 4 вида; во прилог III на истата конвенција се 2 вида, а во списокот на КОРИНЕ биотопи се 3 вида. Од терофауната во наоѓалиштето се издвоени 14 видови со меѓународно значење, од кои во светската список на загрозени диви животински видови се 11 вида, во прилог II на Бернската конвенција се 3 вида, во прилог III се 4 вида, а во КОРИНЕ се 11 вида. Имено, со статус на загрозеност, односно ранливост се 9 вида лилјаци и 2 вида други цицачи. Од орнитофауната во наоѓалиштето се издвоени 27 вида птици со меѓународно значење. Во СПЕЦ. Категорија 2 се 6 вида, во СПЕЦ. Категорија 3 се 10 вида, а во СПЕЦ. Категорија 4 се 9 вида.

Заштита

уреди

Наоѓалиштето се одликува и со значајни образовни вредности поради кои во 1976 година бил прогласен како заштитено подрачје во категоријата споменик на природата.[5][6]

Поврзано

уреди
  • Трубаревски Острови — речни острови во заштитеното подрачје;
  • Дендропарк — арборетум кој постои од 1953 година; и
  • Езерце — од 1994 година прогласено како заштитено подрачје во категоријата споменик на природата.

Наводи

уреди
  1. „Графички регистар на улици и куќни броеви“. Катастар на Македонија. Архивирано од изворникот на 2022-06-26. Посетено на 3 август 2024.
  2. „OSSP (пребарување по имотен лист/парцела)“. Катастар на Македонија. Посетено на 3 август 2024.
  3. Острово – заборавеното богатство на Скопје“. Дома. 5 август 2022.
  4. ИЗВЕШТАЈ ЗА САМОЕВАЛУАЦИЈА НА УНИВЕРЗИТЕТОТ СВ. „КИРИЛ И МЕТОДИЈ’’ ВО СКОПЈЕ ШУМАРСКИ ФАКУЛТЕТ ВО СКОПЈЕ 2013
  5. Острово, Езерце и Арборетум-споменици на природата[мртва врска]
  6. МИНИСТЕРСТВО ЗА ЖИВОТНА СРЕДИНА И ПРОСТОРНО ПЛАНИРАЊЕ УПРАВА ЗА ЖИВОТНА СРЕДИНА; НАЦИОНАЛЕН СИСТЕМ НА ЗАШТИТЕНИ ПОДРАЧЈА. м-р Сашко Јорданов; 23-24.04.2009, Дојран