Натриум оксид
Натриум оксид — хемиско соединение со формула Na2O. Се користи во керамика и чаши. Тоа е бела цврста супстанца, но соединението ретко се среќава. Наместо тоа, „натриум оксид“ се користи за опишување на компоненти на различни материјали како што се чаши и ѓубрива кои содржат оксиди кои вклучуваат натриум и други елементи.
| |||
Назив според МСЧПХ Натриум оксид | |||
Други називи Динатриум оксид | |||
Назнаки | |||
---|---|---|---|
1313-59-3 | |||
EC-број | 215-208-9 | ||
| |||
3Д-модел (Jmol) | Слика | ||
PubChem | 73971 | ||
| |||
UNII | 3075U8R23D | ||
ОН-бр. | 1825 | ||
Својства | |||
Хемиска формула | |||
Моларна маса | 0 g mol−1 | ||
Изглед | бела цврста супстанца | ||
Густина | 2.27 g/cm3 | ||
Точка на топење | |||
Точка на вриење | |||
сублимира at 1275 °C | |||
Реагира да формира NaOH | |||
Растворливост | Реагира со етанол | ||
−19.8·10−6 cm3/mol | |||
Структура | |||
Кристална структура | Antifluorite (лице центрирано кубни), cF12 | ||
Fm3m, No. 225 | |||
Tetrahedral (Na+); cubic (O2−) | |||
Термохемија | |||
Ст. енталпија на образување ΔfH |
−416 kJ/mol[1] | ||
Стандардна моларна ентропија S |
73 J/(mol·K)[1] | ||
Специфичен топлински капацитет, C | 72.95 J/(mol·K) | ||
Опасност | |||
Безбедност при работа: | |||
Главни опасности
|
корозивен, бурно реагира со вода | ||
GHS-ознаки: | |||
Пиктограми
|
[2] | ||
Изјави за опасност
|
H314 | ||
Изјави за претпазливост
|
P260, P264, P280, P301+P330+P331, P303+P361+P353, P304+P340, P305+P351+P338, P310, P321, P363, P405, P501 | ||
NFPA 704 | |||
Температура на запалување | незапаллив | ||
Безбедносен лист | ICSC 1653 | ||
Слични супстанци | |||
Други анјони | Натриум сулфид Натриум селенид Натриум телурид Натриум полонид | ||
Други катјони | Литиум оксид Калиум оксид Рубидиум оксид Цезиум оксид | ||
Дополнителни податоци | |||
(што е ова?) (провери) Освен ако не е поинаку укажано, податоците се однесуваат на материјалите во нивната стандардна состојба (25 °C, 100 kPa) | |||
Наводи |
Структура
уредиСтруктурата на натриум оксидот е одредена со рендгенска кристалографија. Повеќето оксиди на алкални метали M2O (M = Li, Na, K, Rb) се кристализираат во антифлуоритната структура. Во овој мотив позициите на анјоните и катјоните се обратни во однос на позициите во CaF2, при што јоните на натриум се тетраедрално координирани со 4 оксидни јони и оксидот кубично координирани до 8 натриумови јони.[3][4]
Подготовка
уредиНатриум оксид се произведува со реакција на натриум со натриум хидроксид, натриум пероксид или натриум нитрит:[5]
- 2 NaOH + 2 Na → 2 Na2O + H2
До степен до кој NaOH е контаминиран со вода, соодветно се користат поголеми количини на натриум. Вишокот на натриум се дестилира од суровиот производ.[6]
Вториот метод вклучува загревање на мешавина од натриум азид и натриум нитрат:[6]
- 5 NaN3 + NaNO3 → 3 Na2O + 8 N2
Согорувањето на натриум во воздухот произведува мешавина од Na2O и натриум пероксид (Na2O2).
Употреба
уредиИзработка на стакло
уредиЧашите често се опишуваат во однос на нивната содржина на натриум оксид иако тие навистина не содржат Na2O. Понатаму, таквите чаши не се направени од натриум оксид, туку еквивалент на Na2O се додава во форма на „сода“ (натриум карбонат), која го губи јаглерод диоксидот на високи температури:
- Na2CO3 → Na2O + CO2
- Na2O + SiO2 → Na2SiO3
- Na2CO3 + SiO2 → Na2SiO3 + CO2
Типично произведено стакло содржи околу 15 % натриум оксид, 70 % силициум диоксид и 9 % вар (калциум оксид). Натриум карбонатната „сода“ служи како флукс за намалување на температурата на која се топи силициумската смеса. Таквото сода-вар стакло има многу пониска температура на топење од чистиот силициум диоксид и има малку поголема еластичност. Овие промени настануваат затоа што материјалот базиран на Na2[SiO2]x[SiO3]-нешто пофлексибилен.
Реакции
уредиНатриум оксидот реагира лесно и неповратно со вода и дава натриум хидроксид:
- Na2O + H2O → 2 NaOH
Поради оваа реакција, натриум оксидот понекогаш се нарекува основен анхидрид на натриум хидроксид (поархаично, „анхидрид на каустична сода“).
Наводи
уреди- ↑ 1,0 1,1 Zumdahl, Steven S. (2009). Chemical Principles 6th Ed. Houghton Mifflin Company. стр. A23. ISBN 978-0-618-94690-7.
- ↑ Sigma-Aldrich Co., Sodium oxide. Посетено на 2014-05-25.
- ↑ Zintl, E.; Harder, A.; Dauth B. (1934). „Gitterstruktur der oxyde, sulfide, selenide und telluride des lithiums, natriums und kaliums“. Zeitschrift für Elektrochemie und Angewandte Physikalische Chemie. 40 (8): 588–93. doi:10.1002/bbpc.19340400811. S2CID 94213844.
- ↑ Wells, A. F. (1984) Structural Inorganic Chemistry, Oxford: Clarendon Press ISBN 0-19-855370-6
- ↑ Greenwood, Norman N.; Earnshaw, Alan (1997). Chemistry of the Elements (2. изд.). Butterworth-Heinemann. ISBN 0080379419.
- ↑ 6,0 6,1 E. Dönges (1963). „Sodium Oxide (IV)“. Во G. Brauer (уред.). Handbook of Preparative Inorganic Chemistry, 2nd Ed. 1pages=975-6. NY,NY: Academic Press.
Надворешни врски
уреди- Натриум оксид на Ризницата ?