Мосон (поларна станица)

Станицата Мосон, вообичаено наречена Мосон — една од трите постојани бази и истражувачки пунктови на Антарктикот управувани од Австралиската антарктичка дивизија (ААД). Мосон лежи во Холмовиот Залив во Мак. Робертсоновата Земја, Источен Антарктик во Австралиската Антарктичка Територија, територија за која има претензии Австралија. Основана во 1954 година, Мосон е најстарата антарктичка станица на Австралија и најстарата постојано населена станица на Антарктикот јужно од Јужниот Поларник.[2]

Станица „Мосон“
Антарктичка станица
Поглед кон станицата
Поглед кон станицата
Земја Австралија
АнтарктикАвстралиска Антарктичка Територија
РегионХолмов Залив
Мак. Робертсонова Земја
Источен Антарктик
Управувана одАвстралиска антарктичка дивизија
Основена13 февруари 1954 (1954-02-13)
Наречено поДаглас Мосон
Надм. вис.&1000000000000001500000015 м
Население
 • Вкупно
  • лето: 120
  • зима: 18
Час. појасMAWT (UTC+5)
ВидЦела година
ПериодГодишен
СтатусОперативен
ОбјектиОбјекти:[1]
  • Сместување со приватни спални соби и заеднички бањи
  • Голема трпезарија
  • Неколку заеднички места за седење
  • погодности вклучувајќи медицински објект и перални
  • Театар
  • Библиотека
  • Мала бања и сауна
  • Ѕид за качување
  • Зелена продавница
Мреж. местоaad.gov.au

Мосон била именувана во чест на австралискиот истражувач на Антарктикот Сер Даглас Мосон.[2][3]

Станицата била наведена во Регистарот на националниот имот во 2001 година и во списокот за наследство на Комонвелтот на 22 јуни 2004 година, како одраз на оживувањето на научните истражувања на Австралија и територијалните интереси на Антарктикот по Втората светска војна.

Станицата Мосон е база за научно-истражувачки програми, вклучително и подземен детектор на космички зраци, разни долгорочни метеоролошки аерономиски и геомагнетни проучувања, како и тековни биолошки проучувања за зачувување, особено на блискиот Аустер Рокери, место за размножување на царските пингвини и аделиските пингвини.[4]

Во станицата Мосон има околу 20 лица во зима и до 60 лица во лето. Таа е единствената станица на Антарктикот што користи генератори на ветер за над 70% од потребите за енергија, заштедувајќи над 600.000 литри на дизел-гориво годишно. Достапна е по море само за краток период секое австрално лето, помеѓу февруари и март.

Инфраструктурата на Мосон вклучува земјена станица со сателитска антена АНАРЕСАТ (Австралиски национален сателит за истражувачки експедиции на Антарктикот) за комуникација.[5]

Географија

уреди

Станицата Мосон се наоѓа во Холмовиот Залив, во Мак. Робертсоновата Земја, Источен Антарктик во Австралиската Антарктичка Територија, територија за која има претензии Австралија. Таа била именувана во јануари 1930 година од страна на Сер Даглас Мосон за време на неговото прво патување на Британската, австралиска и новозеландска истражувачка експедиција на Антарктикот (BANZARE), со бродот Дискавери. Се наоѓа во регион кој Мосон го прогласил за британска територија во неколку наврати во 1930 и 1931 година, а подоцна станал Австралиската Антарктичка Територија.

Некои значајни географски одлики во регионот ги вклучуваат планините Фрамнес, кои ја формираат драматичната позадина на станицата Мосон. Планините Фрамнес биле именувани во 1930-тите од страна на норвешки истражувачи финансирани од сопственикот на бродови и китоловски магнат Ларс Кристенсен.

Клима

уреди

Станицата Мосон доживува поларна клима:

Климатски податоци за Станица „Мосон“
Месец Јан Фев Мар Апр Мај Јун Јул Авг Сеп Окт Ное Дек Годишно
Највисока забележана °C (°F) 10.6
(51.1)
8.0
(46.4)
4.0
(39.2)
0.0
(32)
0.4
(32.7)
0.7
(33.3)
5.0
(41)
6.7
(44.1)
−0.6
(30.9)
0.6
(33.1)
6.1
(43)
9.3
(48.7)
10.6
(51.1)
Прос. висока °C (°F) 2.5
(36.5)
−1.4
(29.5)
−7.2
(19)
−11.8
(10.8)
−13.5
(7.7)
−13.5
(7.7)
−15.0
(5)
−15.5
(4.1)
−14.2
(6.4)
−9.9
(14.2)
−2.6
(27.3)
2.0
(35.6)
−8.3
(17.1)
Прос. ниска °C (°F) −2.7
(27.1)
−7.3
(18.9)
−13.3
(8.1)
−17.4
(0.7)
−19.3
(−2.7)
−19.6
(−3.3)
−21.0
(−5.8)
−21.7
(−7.1)
−20.5
(−4.9)
−16.4
(2.5)
−8.8
(16.2)
−3.3
(26.1)
−14.3
(6.3)
Најниска забележана °C (°F) −10.0
(14)
−17.3
(0.9)
−26.3
(−15.3)
−33.3
(−27.9)
−34.5
(−30.1)
−34.0
(−29.2)
−36.0
(−32.8)
−35.9
(−32.6)
−35.8
(−32.4)
−29.0
(−20.2)
−20.0
(−4)
−11.7
(10.9)
−36.0
(−32.8)
Сред. бр. сончеви часови месечно 257.3 220.4 167.4 114.0 49.6 0.0 18.6 93.0 150.0 235.6 258.0 272.8 1.836,7
Извор: Bureau of Meteorology[6]

Истражување

уреди

Во текот на март и април 1960 година, една анкета на АНАРЕ од станицата Мосон спровела барометриско контролно мапирање по трасата од 242 километри патување со санки со кучиња од Батербискиот ’Рт преку планините Непиер до островот Мартин во заливот на Едвард VIII.[7] Членовите на оваа група - предводена од Сид Киркби - станале првите луѓе што стапнале на планините Напиер. Највисокиот врв од овој мал опсег - планината Елкинс - бил идентификуван и именуван во тоа време по Теренс Џејмс Елкинс.[8] Многу други одлики на теренот биле мапирани, посетени или именувани како резултат на оваа експедиција, вклучувајќи го врвот Армстронг, Птичјиот Гребен, планината Грифитс, нунатакот Њуман, Вилкинсоновиот Врв и Младите Нунатаци.

Во 2018 година, астронаутот и академик Џеј СиБаки спровел истражување користејќи виртуелна реалност, на станицата Мосон на австралиската антарктичка дивизија, каде што експедиторите користеле VR-слушалки за да ги видат сцените на австралиските плажи, европските сцени од природата и северноамериканските природни сцени од шумите и урбаните средини, кои се разликуваат од изолацијата на белината и тишината на Антарктикот. Истражувањето требало да ги информира психолошките техники за поддршка на долготрајните вселенски летови, како на пример за астронаутите кои одат на Марс[9].

Историја

уреди

Во 1946 година, министерот за надворешни работи, Х.В. Еват ја искажал својата поддршка за предлогот на Даглас Мосон за воспоставување постојана австралиска база на Антарктикот.[10] Поминале уште седум години пред соодветен брод, Киста Дан, да биде изнајмен за да постави објекти на јужниот континент.

Местото на станицата било избрано во 1953 година од Филип Ло, првиот директор на ААД, кој направил воздушни фотографии за време на американската операција „Скок во височина“ од 1946-1947 година, избирајќи го местото на големото природно пристаниште и трајно изложената карпа за градење.[10] Станицата била изградена во 1954 година. Некои од малите претходно изработени колиби што се користеле во првите години остануваат на станицата, но тие се засенети од големите модуларни згради со челична рамка кои датираат од големата програма за обнова која започнала кон крајот на 1970-тите.

До 1959 година, капацитетите на станицата Мосон значително се прошириле. Персоналот во тоа време вклучувал 6 научници, 4 техничари, 2 пилоти, 2 набљудувачи на времето и 10 други. Претставените научни дисциплини вклучувале картографија, геологија и геомагнетизам, глациологија, сеизмологија, јоносферска и поларна физика, метеорологија и физиологија. Возилата вклучувале 2 авиони Де Хавиленд Канада DHC-2 Бивер, 3 трактори Катерпилер D4, 1 ТЕА-20 Фергусон и 1 Sno-Cat.[11]

Помеѓу 1953 и 1987 година, Мосон се снабдувала со поларни истражувачки бродови зајакнати со мраз, вклучувајќи ги Киста Дан, Магга Дан, Тала Дан и Нела Дан. Овој период завршил кога Нела Дан потонал на островот Мекквари на 3 декември 1987 година.[12]

Наводи

уреди
  1. „Living at Davis“. Australian Antarctic Division. Department of the Environment, Australian Government. 6 November 2002. Посетено на 11 July 2016.
  2. 2,0 2,1 „Mawson station: a brief history“. History of Australian Antarctic stations. Australian Antarctic Division. 12 August 2010. Посетено на 8 July 2016.
  3. Australian Philatelic Bulletin, Vol. 16, p. 28
  4. „Mawson science“. Australian Antarctic Division. 21 August 2006. Посетено на 8 July 2016.
  5. Yates, Peter (1 March 2006). „Wired for sound…and email…and video“ (PDF). Australian Antarctic Magazine. Australian Antarctic Division (10): 10. Архивирано од изворникот (PDF) на 2019-08-10. Посетено на 26 April 2017. The first satellite earth-station, which includes a 7.3 m dish antenna, was installed and commissioned at Davis in March 1987. Mawson was commissioned in January 1988, Casey in March 1988, and Macquarie Island in December 1988.
  6. „Monthly Climate Statistics for Mawson“. Climate statistics for Australian locations. Bureau of Meteorology. Посетено на 13 November 2016.
  7. Lambert, B.P. (1967). „Report on geodetic and cartographic activities, 1960-65“. The Polar Record. 13 (86): 703–37. doi:10.1017/S0032247400058393. Архивирано од изворникот на 2022-10-07. Посетено на 2022-10-07.
  8. „Mount Elkins“. Gazetteer of the Australian Antarctic Data Centre. Kingston, Tasmania: Australian Antarctic Data Centre, Department of the Environment and Energy. 2021. Посетено на 30 March 2021.
  9. Virtual reality beaches in Antarctica beating isolation and helping future astronauts, Carla Howarth, ABC News Online, 2018-10-10
  10. 10,0 10,1 Scott, Keith (1993). The Australian Geographic book of Antarctica. Terrey Hills, New South Wales: Australian Geographic. стр. 29–31. ISBN 1-86276-010-1.
  11. „International Antarctic Analysis Centre“. The Polar Record. 9 (62): 4765–87. 1959. doi:10.1017/S0032247400066651. Архивирано од изворникот на 2022-10-07. Посетено на 2022-10-07.
  12. „Lauritzen 'Dan' ships 1953-1987“. Australian Antarctic Division: Leading Australia's Antarctic Program. Australian Department of the Environment and Energy. 2017. Посетено на 31 March 2021.

Надворешни врски

уреди