Википедија

Ломбок

Индонезиски остров

Ломбок (индонезиски: Lombok) — остров во покраината Западните Мали Сундски Острови во Индонезија. Тој е дел од Малите Сундски Острови, со Ломбочкиот Проток кој на запад го одвојува од Бали и Аласкиот Теснец меѓу него и Сумбава на исток. Тоа е прилично кружен, со "опашка" (полуостровот Секотонг) на југозапад, околу 70 километри долг и со вкупна површина од околу 4514 км2. Најголемиот град на островот е Матарам.

Ломбок
Од лево кон десно: Аан Бич, свадба, кампување над врвот на Ринџани, плажа Сенгиги, водопад Сенару
Местоположба (црвено) на Ломбок
Географија
МестоЈугоисточна Азија
Координати8°33′54″S 116°21′04″E / 8.565° ЈГШ; 116.351° ИГД / -8.565; 116.351
АрхипелагМали Сундски Острови
Површина4.514,11 км2
Највисоко издигнување3,726 м
Највисока точкаРинџани
Управување
Индонезија
ПокраинаЗападни Мали Сундски Острови
Најголема населбаМатарам (pop. 420,941)
Демографија
Население3,311,044 (2014)
Густина733,5 /km2 (18.998 /sq mi)
Етнички групиСасак, Балијци, Мбоџо, Тјонгоа-перанакан, Сумбаванци, Арапски Индонезијци

Ломбок по големина и густина како и по културното наследство наликува на соседниот остров Бали, кој се наоѓа на запад. Сепак, тој административно е дел од Западна Ниса Тенгара, заедно со поголемот и поретко населениот остров Сумбава, на исток. Ломбок е опкружен со голем број помали острови локално наречени Гили.

На островот живеат околу 3.35 милиони Индонезијци како што е запишано во деценискиот попис од 2014.[1][2][3][4]

Администрација уреди

Ломбок е под администрацијата на гувернерот на покраината Западни Мали Сундски Острови (Nusa Tenggara Barat). Покраината е управувана од покраинската престолнина Матарам во Западен Ломбок.

Островот административно е поделен на четири области (kabupaten) и еден град (kota). Тие според површина и население, согласно пописот во 2010 (и најновиот во јануари 2014), се следниве:

Област Површина
(км2) 		Население
(2005) 		Население
(2010) 		Население
(2014) 		Главен град
Северен Ломбок



(Ломбок Утара) 		776,25 (вклучени во



Западен Ломбок) 		199.904 210,133 Танџунг
Западен Ломбок



(Ломбок Барат) 		862,62 757.369 599.609 644,586 Герунг
Централен Ломбок



(Ломбок Тенгах) 		1.208,39 810.645 859.309 903,432 Праја
Источен Ломбок



(Ломбок Тимур) 		1.605,55 1.039.195 1.105.671 1,153,773 Селонг
Матарам (Град) 61,30 342.896 402.296 441,064 Матарам
Вкупно 4.514,11 2.950.105 3.166.789 3,352,988

Историја уреди

 
Сасак поглавари на Ломбок кои се здружиле со Холанѓаните да се спротивстават на балиската окупација.
 
75 каратен дијамант на изложба во Музејот Волкенкунде, Лајден. Земени биле 230 килограми злато, 7000 кг сребрен накит и скапоцени камења од кралската палата на Ломбок по холандската инвазија во 1894. Само дел од богатството било вратено назад на Индонезија во 1977 година.[5]

Освен документот Бабад Ломбок (Babad Lombok) кој ја евидентирал ерупцијата во 1257 на Самалас, малку е познато за Ломбок пред 17 век. Во минатото тој бил составен од бројни мали држави кои се такмичеле една со друга и со секоја владеел некој 'принц' од племето Сасак. Ова неединство било искористено од соседните Балијци кои ја преземале контролата на Западен Ломбок во почетокот на 17 век. Макасарезите во меѓувреме го нападнале Источен Ломбок од нивните колонии во соседната Сумбава. Холанѓаните први дошле на Ломбок во 1674 а Холандската источноиндиска компанија го склучила својот прв договор на Ломбок со некоја принцеза Сасак. Балијците успеале да го преземат цел остров од 1750 и островот се поделил на четири балиски царства. Во 1838, кралството Матарам ги ставил своите соперници под контрола.

Односите меѓу народот Сасак и Балијците во Западен Ломбок во голема мера биле хармонични и тие меѓусебно се венчавале. На источниот дел од островот односите не биле толку пријателски и Балијците одржувале контрола од тврдини.

 
Холандска интервенција во Ломбок и Карангасем против Балијците во 1894.

За време на една од многуте Сасачки селски бунтови против Балијците, сасачките поглавари испратиле емисари кај Холанѓаните на Бали и ги поканиле да владеат со Ломбок. Во јуни 1894, генералниот гувернер на Холандската источноиндиска компанија, Ван дер Вик, потпишал договор со сасачките бунтовници во Источен Ломбок. Тој испратил голема војска на Ломбок и балискиот раџа капитулирал пред холандските барања. (Види Холандска интервенција во Ломбок). Целиот остров бил припоен на Холандската источноиндиска компанија во 1895 г. Холанѓаните се паметат во Ломбок како ослободители од балиската хегемонија.

За време на Втората светска војна Јапонците ги нападнале и ги окупирале Малите Сундски Острови, вклучувајќи го островот Ломбок. Тие испловиле од пристаништето Соеробаџа во 09:00 часот на 8 март 1942 година и продолжиле кон Ломбок. На 9 мај 1942 година во 17:00 часот флотата пловела во пристаништето Ампенан на Ломбок. Холандските бранителите биле наскоро поразени и островот бил окупиран.[6]

По прекинот на непријателствата, јапонските окупаторски сили во Индонезија биле повлечени а Ломбок се вратил привремено под холандска контрола. По индонезиската независност од Холанѓаните, Балијците и аристократијата на Сасак продолжиле да владеат во Ломбок. Во 1958 година, островот бил вметнат во покраината Западни Мали Сундски Острови со Матарам како главен град на покраината. Во тек на Новиот поредок на Претседателот Сухарто (1967-1998), Ломбок доживеал одреден степен на стабилност и развој, но не до степен на бум и богатството на Јава и Бали. Неуспешните посеви довеле до глад во 1966 година и недостатоци на храна во 1973 година. Националната владина transmigrasi програма преселила многу луѓе надвор од Ломбок. Во 1980-те надворешни инвеститори и шпекуланти поттикнале растечки туристички бум иако локалниот дел на приходите бил ограничен. Индонезиската политичка и економска криза од крајот на 1990-тите тешко се одразила на Ломбок. Во јануари 2000 година, немири избувнале низ Матарам со христијаните и етничките Кинези кои биле главни жртви. Туризмот опаднал, но во последните години истиот забележува подем.

 
Претседателот Џоко Видодо испитува штета од земјотрес.

Катастрофален земјотрес уреди

Во јули 2018 во земјотресот во Ломбок загинале 20 лица и биле повредени стотици. Земјотресот предизвикал значителна штета на островот и поттикнал друг поголем земјотрес којшто следел осум дена подоцна.[7][8] На 5 август 2018 земјотресот имал моментна магнитуда од 7.0, и тоа предизвикало катастрофални штети на северниот дел на Ломбок и била причинета штета во близина на Бали. Земјотресот предизвикал над 550 смртни случаи а повеќе од 7.000 биле повредени.[9] Друг земјотрес на 19 август 2018 се случил во Ломбок, при што загинале 13 лица и биле оштетени 1800 згради.[10]

Географија уреди

 
Планината Ринџани видена од Гили Ер
 
Езерото Сегара Анак на врвот на Планината Ринџани

Островот е веднаш источно од Ломбочкиот Проток кој ја одбележува биогеографската поделба помеѓу фауната на индомалајската екозона и јасно различната фауна на Австралазија. Оваа разлика, позната како Волесова Линија го земала своето име од Алфред Расел Волес[11] (1823-1913). Волес бил првиот човек кој коментирал за поделбата помеѓу двата региони, како и за ненадејната граница помеѓу двата биома.[12] На истокот на Ломбок лежи Аласкиот Теснец, тесно водно тело кој го дели островот Ломбок од соседнот остров Сумбава. Островската топографија е доминирана од централно поставениот стратовулкан Планината Ринџани, втор највисок вулкан во Индонезија, кој се издига на 3726 метри надморска височина, правејќи го Ломбок осмиот највисок остров на светот. Најновата ерупција на Ринџани се случила во септември 2016 година во Гунунг Баруџари. Во ерупцијата во 2010 пепелта се издигнала 2 километри во атмосферата од конусот Баруџари во калдерското езеро на Ринџани, Сегара Анак. Лава течела во калдерското езеро, подигајќи ја неговата температура, додека пепелта паднала на оштетените култури, на падините на Ринџани. Вулканот и неговото кратерско езеро, Сегара Анак (дете на морето) се заштитени со Националниот Парк Гунунг Ринџани основан во 1997 година. Најновите докази покажуваат дека древен вулкан, Планината Самалас, од кој сега останала само калдерата, бил изворот на ерупцијата во 1257 година, една од најголемите вулкански ерупции во пишаната историја, кои предизвикале во светот промени на временските услови.[13]

Висорамнините на Ломбок се покриени со шуми и најчесто се неразвиени. На високите низини се одгледува ориз, соја, кафе, тутун, памук, цимет, какао, каранфилче, маниока, пченка, кокос, копра, банани и ванила кои се главните култури што се одгледуваат на плодни почви на островот. Јужниот дел од островот е плоден но посув, особено кон јужното крајбрежје.

Ломбок е опкружен со многу мали островчиња кои локално се нарекуваат Гили.

Проблем со водоснабдување уреди

 
Локалните деца од народот Сасак (ок. 1997)

Снабдувањето со вода во Ломбок е истакнат и претставува проблем за снабдувањето со вода на главниот град на покраината, Матарам, и на островот во целина. Јужните и централните области се најкритички погодени. Во Западна Нуса 160 илјади хектари од вкупно 1960 илјади хектари се сметаат за погодени со овој проблем.[14]

Во 2010 година покраинските власти сите шест изборни единици ги прогласиле за сушни области.[15] Сумбава, другиот главен остров на покраината, исто така, доживеал тешка суша во 2010 година.[16]

Области во јужниот дел на Ломбок се класифицираат како суви и склони кон недостигот на вода што се должи на ниското ниво на врнежи и недостаток на извори на вода. Во мај 2011 година, започнала изградба на брана на околу 430 хектари. Со изградба на браната ќе се приспособат 25.7 милиони кубни метри вода со можност за наводнување на 10,350 хектари обработливо земјиште.[17]

Демографијата уреди

 
Домородните Сасак танчери вршење на традиционалните Ломбок воен танц ок. 1880

На островот 85% жители се припадници на народот Сасак, чие потекло се смета дека мигрирале од Јава во првиот милениум пред нашата ера. Други жители вклучуваат околу 10-15% Балијци, Кинески Индонезијци, Јаванци, Симбаванци и Арапски Индонезијци.

Населението Сасак се културно и лингвистички тесно поврзани со Балијците, но за разлика од хиндуистичките Балијци, на островот мнозинството се муслимани и пејзажот е испрекината со џамии и минариња. Исламските преданија и празници имаат влијание на островските дневни активности.

Во 2008 година, островот Ломбок броел 866,838 домаќинствата и просек на 3.635 лица по домаќинство.[18]

Пописот во 2014 регистрирал население од 4,773,795 луѓе[19] во покраината на NTB, од кои 70.24% живеат на Ломбок, чие население на тој датум изнесувало 3,352,988.[19]

 
Најстарата џамија датира од 1634 во Бајан.
 
Традиционалните Сасак куќи.

Религија уреди

 
Пура Меру во Матарам, хинду храм изграден во 1720.

На островот е домородните Сасак се претежно муслимани[20] сепак пред доаѓањето на Исламот Ломбок се соочувал со долг период на хинду и будистичко влијание што дошло на островот преку Јава. Малцинство балиска хиндуистичка култура останува во Ломбок. Исламот бил донесен во Ломбок од страна на трговците дојдени од Сумбава во 17 век, кои потоа се утврди во Источен Ломбок. Други сметаат дека првите влијанија пристигнале во првата половина на шеснаесеттиот век.[21] Исламот е зголемен во популарност во почетокот на дваесеттиот век..[21]

Хиндуизмот е практикуван од етнички Балијци и малцинство на домородните Сасак. Според локалните легенди, две од најстарите села на островот, Бајан, и Сембалун, се основани од страна на принцот од Маџапахит.[21] Според пописот на населението во 2010 приврзаниците на хиндуизмот се 101,000 луѓе со најголема концентрација во областа на Матарам каде што изнесува 14% од населението.[22]

Христијанството е постојано кај мали заедници, вклучително некои етнички Кинески имигранти од Бали и Источни Мали Сундски Острови. Постојат римокатолички цркви и парохии во Ампенан, Матарам, Праја и Танџунг. Постои католичката болница во Матарам.

Многу влијае на анимистичко верување преовладуваат кај Сасак, повеќето од нив веруваат во постоењето на духови или духови.[23] Традиционалната магија е постојана за чување од злото и болести и да се бараат решенија за кавги и одбивност.

Економија и политика уреди

Ломбок е оддалечен од Бали само 40 километри.[24] Ломбок често се рекламира како "недопрен Бали," или "Бали, сестрата на островот Ломбок." Со поддршка од централната власт, Ломбок и Сумбава се развиваат како второ одредиште за меѓународни и домашни туризам во Индонезија. Отворањето на Меѓународниот Аеродром Ломбок на 1 октомври 2011 помогнал во потфатот за развој на туризмот.

Нуса Тенгара Барат и Ломбок може да се сметаат за економски послаби согласно светските стандарди и голем дел од населението живее во сиромаштија. Сепак, островот е плоден, во повеќето области има доволно врнежи за земјоделството и поседува различни климатски зони. Сепак, месното население сè уште страда од глад поради сушата и земјоделство.

Процентот на населението кое живее во сиромаштија во руралните средини на Нуса Тенгара Барат во 2008 година бил 29.47%, а во 2009 година бил 28.84%. За оние кои живеат во руралните области и во 2008 година тоа бил 19.73% во 2009 се намалил малку до 18.40%.[25]

 
Локалните Sasak деца (ок. 1997)

Туризам уреди

Туризмот е важен извор на приход за Ломбок. Поразвиен за туризмот е областа на островот која е на западниот брег и е центрирана околу градот Сенгиги. Околу градот се најразвиените туристички објекти. На западниот брег, крајбрежен туризам се шири по 30 километарска лента по крајбрежниот пат северно од Матарам и стариот аеродром во Ампенан. Многу хотели и летувалишта нудат сместување кои се движат од буџетски до луксузни.

Други туристички одредишта ги вклучуваат Планината Ринџани, Гили Бидара, Гили Лаванг, Парк Нармада и Парк Мајура и Кута (јасно различни од Кута, Бали).[26] Секотонг, во југозападниот Ломбок, е многу популарен заради неговите многубројни и разновидни нуркачки локации.

Туристички развој започнал во средината на 1980-тите, кога Ломбок привлекол внимание како "недопрена" алтернатива на Бали. Првично, нискобуџетни бунгалови имало во места како Гили острови и Кута, Ломбок на Јужниот Брег. Овие туристички сместувања во голема мера биле во сопственост и управувани од страна на локалните бизнис претприемачи.

Во 1990-тите на националната влада во Џакарта, почнала да преземе активна улога во планирањето и за промовирање на туризамот на Ломбок.

Во јануари 2000 година, радикални исламски агитатори од новоформираната Џемаа Исламија предизвикале верски и етнички насилства во Ампенан областа на Матарам и јужното подрачје на Сенгиги Многу странски иселеници и туристи биле привремено евакуирани на Бали. Бројни странски амбасади издале патни предупредувања за потенцијалната опасност од патување во Индонезија.

Последователно на тоа, бомбашките напади во 2002 на Бали, бомбашките напади во 2005 на Бали драматично влијаеле на туризмот во Ломбок.[27]

По 2010 година се бележи рапидно заживување и промовирање на туризмот.

 
Пристаниште Лабухан Ломбок, Ломбок, Индонезија

Сообраќај уреди

Индонезиската владата е активна во промовирање на Ломбок и соседниот Сумбава како второ туристичко одредиште по Бали..[28][29] Имало подобрување на инфраструктурата на островот, вклучувајќи пат, надградба и изградба на нов меѓународен аеродром во островите на југ.[30]

  • Меѓународниот Аеродром Ломбок (Bandara Internasional Lombok) (IATA: LOP, ICAO: WADL) е на југозапад од малиот регионален град Праја во Јужен и централен Ломбок. Започнал со работа на 1 октомври 2011 година. Го заменува аеродромот Селапаранг во близина на Ампенан.[31][32] Тоа е единствен меѓународен аеродром во рамките на покраината Западна Нуса Тенгара (Nusa Tenggara Barat).
  • Селапаранг Аеродром во Ампенан бил затворен на 30 септември 2011. Тоа претходно обезбедувал капацитети за домашни услуги на Јава, Бали, и Сумбава и меѓународни услуги на Сингапур до Куала Лумпур преку Сурабаја и Џакарта.
  • Лембар - морско пристаниште за траект за патни возила и патнички услуги..[33]
  • Ламбухан Ломбок ферибот пристаниште на источниот брег обезбедува ферибот за патни возила и патнички услуги да Пото Тано на Сумбава.
  •  
    Еден од уникатните традиционалните занаети во Ломбок
  •  
    Гили островите
  •  
    Гребен кај Гили Островите
  •  
    Плажа Мавун

Поврзано уреди

Наводи уреди

  1. ↑ „Lombok Island & West Nusa Tenggara Demography & Gender Ratio (Based on BPS 2014 Census)“. MarlionLLC. 19 August 2017. Архивирано од изворникот на 2017-08-19. Посетено на 19 August 2017.
  2. ↑ „15 Things You Should Visit in Lombok“. 2015. Посетено на June 6, 2015.
  3. ↑ „Population of Indonesia by Province“. Badan Pusat Statistik Republik Indonesia (Statistics Indonesia). 2010. Архивирано од изворникот на 22 August 2017. Посетено на 7 February 2011.
  4. ↑ Thomas Brinkhoff (18 February 2012). „INDONESIA: Urban City Population“. City Population. Thomas Brinkhoff. Посетено на 16 August 2012.
  5. ↑ „NMVW-collectie“.
  6. ↑ L, Klemen (1999–2000). „The Lesser Sunda Islands 1941-1942“. Forgotten Campaign: The Dutch East Indies Campaign 1941-1942. Архивирано од изворникот на 2012-03-25. Посетено на 2018-12-31.
  7. ↑ Liputan6.com. „Korban Jiwa Gempa Lombok Bertambah Jadi 20 Orang“. liputan6.com. Посетено на 2018-08-05.
  8. ↑ „Asia Pacific: Multiple disasters affect millions in the region“. ReliefWeb (англиски). Посетено на 2 August 2018.
  9. ↑ Lamb, Kate (6 August 2018). „Indonesia earthquake: at least 91 dead after quake strikes Lombok and Bali“. The Guardian (англиски). London. Посетено на 6 August 2018.
  10. ↑
  11. ↑ Dr George Beccaloni; Charles Smith (2012). „Other things named after Wallace“. The Alfred Russel Wallace Website. Dr George Beccaloni. Архивирано од изворникот на 2012-06-27. Посетено на 16 August 2012.
  12. ↑ „The world's biomes“. Ucmp.berkeley.edu. Посетено на 2010-10-06.
  13. ↑ „Source of massive volcanic eruption found in Indonesia“. USA Today. September 30, 2013. Посетено на 19 October 2013.
  14. ↑ „NTB Akan Alami Krisis Air Bersih“. Viva.co.id. May 20, 2009. Архивирано од изворникот на 2010-11-22. Посетено на 6 May 2009.
  15. ↑ Fitri R (8 September 2010). „Water Everywhere, but Not a Drop to Drink“. Jakarta Globe online. Посетено на 9 September 2010.
  16. ↑ Bestbeach., Ltd (2012). „Geography of Lombok“. Lombok's Guide. Bestbeach., Ltd. Архивирано од изворникот на 2013-07-28. Посетено на 16 August 2012.
  17. ↑ „New dam to resolve water crisis“.
  18. ↑ „By Regency / Municipality in West Nusa Tenggara Year 2008“. Badan Pusat Statistik Provinsi Nusa Tenggara Barat (Central Bureau of Statistics West Nusa Tenggara Province). December 11, 2009. Архивирано од изворникот на 2017-08-21. Посетено на 30 August 2010.
  19. ↑ 19,0 19,1 „Архивиран примерок“. Архивирано од изворникот на 2017-08-19. Посетено на 2017-08-19.
  20. ↑ „Religion by Location“. Adherents.com. Архивирано од изворникот на 2010-11-30. Посетено на 2010-10-06.
  21. ↑ 21,0 21,1 21,2 „From Ancestor Worship to Monotheism, by Sven Cederroth, Politics of Religion in Lombok“. NB this article is not currently available from previous URL source (Aug 2010). Temenos 32 (1996), 7–36. 1996. Архивирано од изворникот (acrobat pdf) на 2001-12-01. Посетено на 2005-06-13.
  22. ↑ „Peringatan“.
  23. ↑ Telle, Kari G. (2000). „Feeding the dead; Reformulating Sasak mortuary practices: Bijdragen tot de Taal, Land-en Volkenkunde 156 (2000), no: 4, Leiden, 771–805“. KITLV.
  24. ↑ Weiner, Eric (2008-09-21). „Next Stop – Lombok Island, Indonesia – Living in Bali's Shadow, but Maybe Not for Long – NYTimes.com“. Indonesia: Travel.nytimes.com. Посетено на 2010-04-04.
  25. ↑ Source: Adapted from National Social Economic Survey (SUSENAS) (December 11, 2009). „Poverty Line, Number and Percentage of Poor People in West Nusa Tenggara Province in March 2008 – March 2009“. Badan Pusat Statistik Provinsi Nusa Tenggara Barat (Central Bureau of Statistics West Nusa Tenggara Province). Архивирано од изворникот на 2017-08-21.
  26. ↑ „Lombok International Airport to operate soon“.
  27. ↑ „U.S. lifts Indonesia travel warning“. Usatoday.Com. 2008-05-25. Посетено на 2010-04-04.
  28. ↑ „President gives full support to tourism“. The Jakarta Post, Senggigi, West. Nusa Tenggara, Panca Nugraha, The Archipelago. 2009-07-07. Посетено на 2009-07-08.
  29. ↑ „Lombok, Sumbawa eying 1 million tourists by 2012“. MissJoaquim. 2017-08-19. Архивирано од изворникот на 2017-08-19. Посетено на 2017-08-19.
  30. ↑ Sertori, Trisha (2009-06-07). „An invitation from Lombok“. The Jakarta Post. Посетено на 2009-07-07.
  31. ↑ „Airport Development News“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 2009-12-29. Посетено на 2010-10-06.New Lombok International Airport, The Directorate General of Air Communication, and PT. (Persero) Angkasa Pura 1, Project Summary, Jakarta, 4th January 2005
  32. ↑ „Архивиран примерок“. Архивирано од изворникот на 2011-10-07. Посетено на 2011-10-07.
  33. ↑ „Pelabuhan Lembar NTB Tambah Dermaga Baru“. February 9, 2014.

Библиографија уреди

Надворешни врски уреди

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Ломбок&oldid=5131932“