Бурјатски јазик
Бурјатскиот (буряад хэлэн buryaad khelen) е монголски јазик кој е мајчин јазик на Бурјатите. Јазикот понекогаш се смета и за дијалект на монголскиот јазик. Повеќето Бурјати живеат во Русија, во Бурјатија, каде е службен јазик.[1] Во Русија јазикот го зборуваат 353,113 луѓе (според пописот од 2002), а во Монголија и Кина околу 100.000 луѓе.[2] Јазикот се пишува на кирилица во Русија.[3]
Бурјатски јазик | |
---|---|
буряад хэлэн buryaad khelen | |
Застапен во | Русија (Бурјатија), Монголија, Кина |
Народ | Бурјати, Баргански Монголци |
Говорници | (330,000 во 1982–2010 г.)e17 |
Јазично семејство | монголски
|
Писмо | кирилица (бурјатска азбука), монголско писмо, вагиндра |
Статус | |
Службен во | Бурјатија, Русија |
Јазични кодови | |
ISO 639-2 | bua |
ISO 639-3 | bua — опсежен код Поединечни кодови: bxu — кинески бурјатски bxm — монголски бурјатски bxr — руски бурјатски |
Linguasphere | part of 44-BAA-b |
| |
Фонологија
уредиВо бурјатскиот ги има следниве фонеми /i, ə, e, a, u, ʊ, o, ɔ/ (плус неколку дифтонзи),[4] краткото /e/ се изговара [ɯ], а согласките се /b, g, d, th, m, n, x, l, r/, /s, ʃ, h, j/.[5]
Граматика
уредиБурјатскиот има зборовен редослед подмет-предмет-прирок и има самогласна хармонија. Наместо употреба на предлози, бурјатскиот користи постпозиции. Јазикот има осум падежа: номинатив, акузатив, генитив, инструментал, аблатив, индефинит, комитатив и датив-локатив.[6]
Примери
уредимакедонски | класичен монголски | бурјатски | |
1 | еден | Nigen | Negen |
2 | два | Qoyar | Khoyor |
3 | три | Ghurban | Ghurban |
4 | четири | Dörben | Dürben |
5 | пет | Tabun | Taban |
6 | шест | Jirghughan | Zurghaan |
7 | седум | Dologhan | Doloon |
8 | осум | Naiman | Nayman |
9 | девет | Yisun | Yühen |
10 | десет | Arban | Arban |
Наводи
уреди- ↑ Skribnik 2003: 102, 105
- ↑ Skribnik 2003: 102
- ↑ Skribnik 2003: 105
- ↑ Poppe 1960: 8
- ↑ Svantesson et al. 2005ː 146; the status of [ŋ] is problematic, see Skribnik 2003: 107. In Poppe 1960's description, places of vowel articulation are somewhat more fronted.
- ↑ „Overview of the Buriat Language“. Learn the Buriat Language & Culture. Transparent Language. Архивирано од изворникот на 2016-06-04. Посетено на 4 Nov 2011.
Литература
уреди- Poppe, Nicholas (1960): Buriat grammar. Uralic and Altaic series (No. 2). Bloomington: Indiana University.
- Skribnik, Elena (2003): Buryat. In: Juha Janhunen (ed.): The Mongolic languages. London: Routledge: 102-128.
- Svantesson, Jan-Olof, Anna Tsendina, Anastasia Karlsson, Vivan Franzén (2005): The Phonology of Mongolian. New York: Oxford University Press.
- Walker, Rachel (1997): Mongolian stress, licensing, and factorial typology. (Online on the Rutgers Optimality Archive website: roa.rutgers.edu/view.php3?id=184.)
Дополнителни информации
уреди- Санжеев Г. Д. (1962). „Sanzheev, G.D. Grammar of Buryat. Phonetics and morphology“ (PDF, 23 Mb) (руски).
Надворешни врски
уреди- Руско-бурјатски речник
- Бурјатски учебник Архивирано на 19 декември 2012 г.
Оваа статија поврзана со алтајските јазици е никулец. Можете да помогнете со тоа што ќе ја проширите. |