Јута (англиски: Utah) или официјално Држава Јута (State of Utah) е сојузна држава во западниот дел на САД. Јута е 45 држава која се приклучила на сојузот, односно Јута станала дел од САД на 4 јануари 1896 година. Државата е 13 по големина во САД, 34 по број на жители и 10 најслабо населена сојузна држава. Околу 80% од вкупно 2,817,222 жители на Јута живеат во регионот Васач Фронт, чиј центар е Солт Лејк Сити, кој воедно е и главен град на државата. Така, државата во најголем дел не е населена и населението е шесто најурбано во САД.[3] Јута се граничи со Аризона на југ, со Колорадо на исток, со Вајоминг на североисток, со Ајдахо на север и со Невада на запад. Исто така, Јута, има допирна точна со Ново Мексико.

Држава Јута
State of Utah
Знаме на Држава Јута Печат на Држава Јута
Знаме Печат
Прекар(и): Beehive State
Гесло: „Industry“ (Индустрија)
АлабамаАлјаскаАризонаАрканзасКалифорнијаКолорадоКонектикатДелаверФлоридаЏорџијаХаваиАјдахоИлиноисИндијанаАјоваКанзасКентакиЛуизијанаМејнМерилендМасачусетсМичигенМинесотаМисисипиМонтанаМисуриНебраскаНевадаЊу ХемпширЊу ЏерсиНово МексикоЊујоркСеверна КаролинаСеверна ДакотаОхајоОклахомаОрегонПенсилванијаРод АјлендЈужна КаролинаЈужна ДакотаТенесиТексасЈутаВермонтВирџинијаВашингтонЗападна ВирџинијаВисконсинВајоминг
Службен јазик Англиски
Главен град Солт Лејк Сити
Најголем град Солт Лејк Сити
Површина  13. место
 - Вкупно 219 887 км²
 - Широчина 435 км
 - Должина 565 км
 - % вода 3,25
 - Гео. ширина 109° 3′ W до 114° 3′ W
 - Гео. должина 37° N до 42° N
Население  34. место
 - Вкупно 2 233 169
 - Густина 10,50/км² (41. место)
Надм. вис.  
 - Највисока точка Врв Кингс[1]
4 126 м
 - Најниска точка Бивер Дем Вош[2]
664 м
Влез во сојузот  4 јануари 1896 (45)
Гувернер Џон Хантсмен, Џр. (Р)
Сенатори Орин Хеч (Р)
Боб Бенет (Р)
Делегација на конгресот
Часовен појас {{{часовен појас}}}
Кратенки UT US-UT
Портал www.utah.gov

Од религиска гледна точка, Јута е најхомогена држава во сојузот. Околу 60% од населението се членови на Црквата на Исус Христос на светците од последниот ден или познати како Мормони или Мормонска црква. Оваа црква има силно влијание врз културата и секојдневниот живот на Јута.[4][5]

Државата е центар за транспорт, информатичка технологија и истражување, владини сервиси, рударство и главно туристичко одредиште за туризам во природа. Според Бирото за попис на САД, Јута била најбрзо растечка сојузна држава во САД во 2008 година.[6] Сент Џорџ бил најбрзо растечки метрополски регион во САД во периодот од 2000 до 2005 година.[7]

Потекло на поимот

уреди

Името „Јута“ потекнува од името на племето Јути што значи „луѓе од планините“.[8] Прекарот на Јута е „Држава на пчелините кошници“.

Демографија

уреди

Бирото за попис на САД проценило дека населението на Јута во јули 2011 година било 2,817,222, што значи се зголемило за 1.93% од минатиот попис во 2010.[9] Голем дел од населението живее во поголемите градови во Васач Фронт, метрополски регион во близина на планините Васач. Исто така се забележил пораст на населението и надвор од овој урбан регион.

Според етничкото потекло на населението, Јута е составена од:[10]

  • 27.3% со англиско потекло
  • 12.3% со скандинавско потекло: (5.8% со данско, 4.1% со шведско и 2.4% со норвешко)
  • 12.1% со германско потекло
  • 9.0% со мексиканско потекло
  • 6.6% со американско потекло
  • 6.2% со ирско потекло
  • 4.6% со шкотско потекло
  • 2.2% со француско потекло
  • 2.2% со велшко потекло
  • 1.4% со шкотско-ирско потекло
  • 1.3% со швајцарско потекло

Политика

уреди

Како и останатите сојузни држави на САД, така и Јута, има извршна, законодавна и судска власт. Моментален гувернер на Јута е Гери Херберт,[11] кој ја презел функцијата на 11 август 2009 година. Гувернерот на Јута се избира за мандат од четири години. Законодавната власт на Јута е составена од Сенатот и Претставничкиот дом. Државните сенатори имаат мандат од четири години, додека претставниците мандат од две години. Врховниот суд на Јута е највисок суд во државата.

Административна поделба

уреди
 
Окрузите во Јута.

Јута е административно поделена на окрузи. Според административната поделба од 1918 година, државата има 29 окрузи.

Окрузи во Јута
округ седиште година на основање население (2010) % од вкупното население површина % од вкупната површина
Бивер Бивер 1856 6,162 0.23 % 2,592 ми (6,710 km2) 3.05 %
Бокс Елдер Бригам Сити 1856 49,975 1.79 % 6,729 ми (17,430 km2) 7.93 %
Кеш Логан 1856 112,656 4.12 % 1,173 квадратна милјаs (3,040 km2)* 1.38 %
Карбон Прајс 1894 21,403 0.71 % 1,485 ми (3,850 km2) 1.75 %
Дагет Манила 1918 938 0.03 % 723 ми (1,870 km2) 0.85 %
Дејвис Фармингтон 1852 306,479 10.79 % 634 ми (1,640 km2) 0.75 %
Душејн Душејн 1915 18,607 0.62 % 3,256 ми (8,430 km2) 3.84 %
Емери Касл Дејл 1880 10976 0.38 % 4,462 ми (11,560 km2) 5.26 %
Гарфилд Пејнгвич 1882 4,658 0.17 % 5,208 ми (13,490 km2) 6.13 %
Гранд Моаб 1890 9,589 0.35 % 3,694 ми (9,570 km2) 4.35 %
Ајрон Парован 1852 46,163 1.63 % 3,302 ми (8,550 km2) 3.89 %
Џуаб Нефи 1852 10,246 0.36 % 3,406 ми (8,820 km2) 4.01 %
Кејн Кејнаб 1864 6,577 0.24 % 4,108 ми (10,640 km2) 4.84 %
Милијард Филмор 1852 12,503 0.44 % 6,828 ми (17,680 km2) 8.04 %
Морган Морган 1862 8,669 0.32 % 611 ми (1,580 km2) 0.72 %
Пајут Џанкшн 1865 1,404 0.05 % 766 ми (1,980 km2) 0.90 %
Рич Рандолф 1868 2,205 0.08 % 1,086 ми (2,810 km2) 1.28 %
Солт Лејк Солт Лејк Сити 1852 1,029,655 37.37 % 808 ми (2,090 km2) 0.95 %
Сан Хуан Монтисело 1880 14,746 0.55 % 7,933 ми (20,550 km2) 9.34 %
Санпит Мантај 1852 27,822 0.93 % 1,603 ми (4,150 km2) 1.89 %
Севиер Ричфилд 1865 20,802 0.73 % 1,918 ми (4,970 km2) 2.26 %
Самит Колвил 1854 36,324 1.32 % 1,882 ми (4,870 km2) 2.22 %
Туила Туила 1852 58,218 2.08 % 7,287 ми (18,870 km2) 8.58 %
Јуинта Вернал 1880 32,588 1.09 % 4,499 ми (11,650 km2) 5.30 %
Јута Прово 1852 516,564 19.40 % 2,141 ми (5,550 km2) 2.52 %
Васач Хебер 1862 23,530 0.77 % 1,209 ми (3,130 km2) 1.42 %
Вашингтон Сент Џорџ 1852 138,115 5.03 % 2,430 ми (6,300 km2) 2.86 %
Вејн Лоа 1892 2,509 0.09 % 2,589 ми (6,710 km2) 2.90 %
Вебер Огден 1852 231,236 8.31 % 659 ми (1,710 km2) 0.78 %

Поголеми градови и населени места

уреди

Населението на Јута е сконцентрирано во две области: Васач Фронт, кој се наоѓа во северниот централен дел на државата и има население од над 2 милиони, и југозападна Јута, која е позната како Јутас Дикси и има население од околу 150,000 жители.

Според пописот од 2010 година, Јута била втора најбрзо растечка сојузна држава во САД со 23.8 проценти во периодот од 2000 до 2010 година, веднаш зад Невада. Сент Џорџ е исто така втор најбрзо растечки метрополски регион во САД.

Трите најбрзо растечки окрузи во периодот 2000-2010 година биле Васач (54.7%), Вашингтон (52.9%) и Туила (42.9%). Сепак, округот Јута добил најмногу прилив на население (148,028).

Ранг во
Јута
Град Население
(2010)
во градско подрачје
Територија Густина на
население
(/mi²)
Густина на
население
(/км2)
Округ
1 Солт Лејк Сити 186,440 109.1 ми (283 km2) 1,666.1 630 Солт Лејк
2 Вест Вели 129,480 35.4 ми (92 km2) 3,076.3 1236 Солт Лејк
3 Прово 112,488 39.6 ми (103 km2) 2,653.2 1106 Јута
4 Вест Џордан 103,712 30.9 ми (80 km2) 2,211.3 1143 Солт Лејк
6 Орем 88,328 18.4 ми (48 km2) 4,572.6 1881 Јута
5 Сенди 87,461 22.3 ми (58 km2) 3,960.5 1551 Солт Лејк
7 Огден 82,825 26.6 ми (69 km2) 2,899.2 1137 Вебер
8 Сент Џорџ 72,897 64.4 ми (167 km2) 771.2 385 Вашингтон
9 Лејтон 67,311 20.7 ми (54 km2) 2,823.9 1153 Дејвис
10 Тејлорсвил 58,652 10.7 ми (28 km2) 5,376.1 2094 Солт Лејк

Галерија

уреди
 
Национален парк Кањон Брус
 
Солт Лејк Сити
 
„Еденска градина“

Местоположба

уреди

Наводи

уреди
  1. „Elevations and Distances in the United States“. U.S Geological Survey. 29 април 2005. Архивирано од изворникот на 2008-06-01. Посетено на 8 ноември 2006.
  2. Arave, Lynn. „Utah's basement — Beaver Dam Wash is state's lowest elevation“. Deseret Morning News. Архивирано од изворникот на 2008-06-21. Посетено на 8 март 2007.
  3. „Introduction“. QGET Databook. Архивирано од изворникот на 2014-11-04. Посетено на August 27, 2009.
  4. U.S. Religious Landscape Survey 2008, the Pew Forum on Religion & Public Life, pp 99–100. Retrieved July 2, 2008.
  5. Salt Lake City (January 17, 2008). „LDS Church reports its membership records“. Newsroom.lds.org. Посетено на July 31, 2010.
  6. „Utah is Fastest-Growing State“. U.S. Census Bureau. December 22, 2008. Посетено на April 29, 2009.
  7. „Appendix E. – Ranking Tables“ (PDF). State and Metropolitan Area Data Book: 2006. U.S. Census Bureau. December 22, 2008. Посетено на April 29, 2009.
  8. Utah Quick Facts Архивирано на 22 февруари 2007 г. at Utah.gov
  9. „Annual Estimates of the Resident Population for the United States, Regions, States, and Puerto Rico: April 1, 2010 to July 1, 2011“ (CSV). 2011 Population Estimates. United States Census Bureau, Population Division. December 2011. Посетено на December 21, 2011.
  10. American FactFinder, United States Census Bureau. „2007–2009 American Community Survey 3-Year Estimates“. Factfinder.census.gov. Архивирано од изворникот на 2020-02-13. Посетено на November 2, 2011.
  11. „State of Utah: Office of the Governor“. Utah.gov. July 20, 2010. Посетено на July 31, 2010.

Поврзано

уреди

Надворешни врски

уреди

Општо

Влада

Воени

Карти и демографија

Туризам