Черпишта
Черпишта или Черништа (грчки: Τερπνή, Терпни; до 1923 г. Τσέρπιστα, Церписта[2]) — село во Нигритско, Егејска Македонија, денес во општината Визалтија на Серскиот округ, Грција. Иако изворите го претставуваат населението како грчко, всушност се работи за погрчени Македонци.
| Черпишта Τερπνή | |
|---|---|
  Черпишта | |
|
Местоположба во областа   Черпишта | |
| Координати: 40°54.59′N 23°28.53′E / 40.90983° СГШ; 23.47550° ИГД | |
| Земја | Грција |
| Област | Централна Македонија |
| Округ | Серски |
| Општина | Визалтија |
| Општ. единица | Нигрита |
| Надм. вис. | 70 м |
| Население (2021)[1] | |
| • Вкупно | 1.593 |
| Час. појас | EET (UTC+2) |
| • Лето (ЛСВ) | EEST (UTC+3) |
Географија
уредиСелото се наоѓа во Серското Поле, на 1 км северно од Нигрита, во северното подножје на Богданска Планина.
Историја
уредиВо Отоманското Царство
уредиЦрквата „Св. Димитриј“ е од 1740 г.[3]
Во „Етнографија на вилаетите Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. Черипишта (Tchéripischta) имало 150 домаќинства со 306 Грци и 120 муслимани.[4]
Во 1889 г. Стефан Верковиќ („Топографическо-этнографическій очеркъ Македоніи“) напишал за Черпишта:
| „ | Черписта — село со мешано население, муслиманите се Турци Коњари, христијаните — Грци; една црква, едно училиште, една џамија и едно муслиманско училиште (мектеб). Оддалечено е на половина час од Нигрита.[5] | “ |
Во 1891 г. Георги Стрезов напишал за селото:
| „ | Чирпишта, на СЗ од Нигрита, во подножјето на Бешичка Планина, на растојание 1⁄2 час. Ова село некогаш цветало, сега сосем опаднало; жителите се задолжени до уши. До Чирпишта се гледаат урнатини од стари ѕидини од непозната епоха. 120 куќи, половината Турци, а половината христијани — Грци. Имаат црква.[6] | “ |
Според Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) на почетокот на XX век Черпишта имало 460 жители Турци и 500 Грци.[7] По податоци на егзархискиот секретар Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 г. христијанското население на Черништа (Tchetnichta) се состоело од 800 Грци и во селото имало грчко училиште.[8]
Во Грција
уредиПо Балканските војни во 1913 г. селото е припоено кон Грција согласно Букурешкиот договор. Истата година населението броело 938 жители, а во 1920 г. се накачило на 1.333 лица.[9] Во 1920-тите турското население е иселено во Турција по сила на Лозанскиот договор, а на негово место се доведени грчки колонисти. На пописот од 1928 г. Черпишта е мешано мештанско-дојденско село со 2.044 жители,[9] од кои 280 лица (64 семејства) биле дојденци, а останатите мештани.[10] Во 1923 г. селото е преименувано во Терпни.[11]
Во понатамошните години селото продолжило да расте поради новостекнатата земја добиена по пресушувањето на Тахинското Езеро.[9]
| Име | Грчки | Ново име | Грчки | Опис |
|---|---|---|---|---|
| Сали Милос[12] | Σαλή Μύλος | Севастианон Рема | Σεβαστειανόν Ρέμα[13] | името на Голема Река во нејзиното горно течение на Богданска Планина[12] |
| Амбарудија[12] | Άμπαρούδια | Апотикес | Αποθήκες[13] | врв на Богданска Планина на ЈЗ од Черпишта (926 м)[12] |
| Морава[12] | Μουράβα | Мермингас | Μέρμηγκας[13] | централниот венец на Богданска Планина на ЈЗ од Черпишта (807,4 м)[12] |
| Крендишта[12] | Κρέν Τίστα/Κρεντίστα[14] | Иконостаси | Εικονοστάσι[13] | возвишение на Богданска Планина на ЈЗ од Черпишта[12] |
| Патрах[12] | Πατράχι | Стронгилон | Στρογγυλόν[13] | возвишение на Богданска Планина на ЈЗ од Черпишта[12] |
| Мација[15] | Ματσιά | Самаринон Рема | Σαμαρινόν Ρέμα[13] | името на реката Лагатрис во нејзиното горно течение[15] |
| Ќадули[12] | Κιαδούλι | Исома | Ίσωμα[13] | месност на СИ од Черпишта[12] |
| Косело[12] | Κοσιέλο | Камбос | Κάμπος[13] | месност на С од Черпишта[12] |
Население
уредиЕве преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:
| Година | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 | 2021 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Население | 2.663 | 2.603 | 2.872 | 2.616 | 2.514 | 2.316 | 2.189 | 2.169 | 1.593 |
- Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија
Културни и природни знаменитости
уреди- Црква „Св. Димитриј“ од 1740 г.
- Црква „Св. Три Јерарси“ од 1974 г.
Наводи
уреди- ↑ „Попис на населението од 2021 г. Трајно население“. Државен завод за статистика на Грција.
- ↑ „Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας“. Πανδέκτης: Name Changes of Settlements in Greece. Посетено на 12 април 2021.
- ↑ „Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου“. Ιερά Μητρόπολη Σερρών και Νιγρίτης. Посетено на 3 ноември 2014.[мртва врска]
- ↑ Македония и Одринско : Статистика на населението от 1873 г. София: Македонски научен институт – София, Македонска библиотека № 33. 1995. стр. 122–123. ISBN 954-8187-21-3.
- ↑ Верковичъ, Стефанъ (1889). Топографическо-этнографическій очеркъ Македоніи (PDF). С. Петербургъ: Военная Типографія (въ зданіи Главнаго Штаба). стр. 58.
- ↑ Стрезов, Георги (1891). „Два санджака отъ Источна Македония“ (PDF). Периодическо списание на Българското книжовно дружество въ Средѣцъ. Средѣцъ: Държавна печатница. Година Седма (XXXVI): 843.
- ↑ Кѫнчовъ, Василъ (1900). Македония. Етнография и статистика. София: Българското книжовно дружество. стр. 179. ISBN 954430424X.
- ↑ Brancoff, D. M (1905). La Macédoine et sa Population Chrétienne : Avec deux cartes etnographiques (PDF). Paris: Librarie Plon, Plon-Nourrit et Cie, Imprimeurs-Éditeurs. стр. 200–201.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 Симовски, Тодор Христов (1998). Населените места во Егеjска Македониjа (PDF). II дел. Скопjе: Здружение на децата-бегалци од Егејскиот дел на Македонија, Печатница „Гоце Делчев“. стр. 243. ISBN 9989-9819-6-5.
- ↑ Κατάλογος των προσφυγικών συνοικισμών της Μακεδονίας σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ) έτος 1928, Архивирано од изворникот на 30 јуни 2012, Посетено на 30 јуни 2012
- ↑ Λιθοξόου, Δημήτρης. Μετονομασίες των οικισμών της Μακεδονίας 1919 - 1971, Архивирано од изворникот на 30 јуни 2012, Посетено на 30 јуни 2012
- ↑ 12,00 12,01 12,02 12,03 12,04 12,05 12,06 12,07 12,08 12,09 12,10 12,11 12,12 12,13 По топографска карта М1:50 000, издание 1980-1985 „Генеральный штаб“
- ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 13,5 13,6 13,7 „Β. Διάταγμα ΥΠ' Αριθ. 427. Περὶ μετονομασίας συνοικισμὤν, κοινοτήτων καὶ θέσεων“ (PDF). Εφημερίς της Κυβερνήσεως του Βασιλείου της Ελλάδος. Εν Αθήναις: Ἐκ τοῦ Εθνικού Τυπογραφείου. Τεύχος Πρώτον (Αριθμός Φύλλου 146): 1042. 1968. Занемарен непознатиот параметар
|month=(help) - ↑ Λιθοξόου, Δημήτρη. „Μετονομασίες θέσεων (μικροτοπωνυμίων)“. Δημήτρης Λιθοξόου.
- ↑ 15,0 15,1 Nigríta GSGS (Series); 4439. 1st ed. Lambert conical orthomorphic spheroid Bessel proj. Prime meridians: Greenwich and Athens. "Reproduced from M.D.R. 610/10395." In collections: Greece 1:100k Topographic Maps. Digital Archive McMaster University. London: War Office. 1944.