Ханс Холајн (германски: Hans Hollein), (Виена, 30 март 1934 - (Виена, 24 април 2014) – еден од најважните австриски модерни архитекти и дизајнери[1]. Добитник на Прицкеровата награда за архитектура (1985), познат и како еден од првите автори на постмодернизмот.

Ханс Холајн
Hans Hollein
Холајн во 1976 година
Роден(а)30 март 1934
Виена, Австрија
Починал(а)24 април 2014
Виена, Австрија
Националноставстриска
УстановаУметничка академија Виена
Музеј Абтајберг во Менхенгладбах, Германија (1972-82)
Хас-хаус во Виена (1985-90)

Животопис

уреди

Ханс Холајн е роден во семејство на рударски инженери. Најпрво студирал архитектура на Академијата за ликовни уметности во Виена кај Клеменс Холцмајстер. Работел во неколку агенции со седипте во САД и Шведска. Студиите ги продолжил во Чикаго, каде дипломирал во 1959 година на „Технолошкиот институт Илионис“, а магистрирал во 1960 година на Универзитетот Беркли во Калифорнија.

Во 1964 година се вратил во Виена каде основал сопствена агенција „Ателје Холајн“. Бил уредни на магазинот „Бау“ (Изградба) од 1964 до 1970 година. Покрај тоа, работел како дописник на домашни и странски новини. Пред да стекне меѓународна слава, Ханс Холајн бил гостувачки професор на факултети, како што биле универзитетот Вашингтон во Сент Луис, Јејл, УКЛА и Охајо стејт јуниверзите, Колумбус. Исто така бил професор по дизајн и архитетктура на Уметничката академија во Диселдорф.[2]

На меѓународната сцена бил присутен од уредувањето на музејот Абтајберг во Менхенгладбах (Германија) од 1972 до 1982 година во кој го дефинирал својот постомодерен стил каде „архитектурата ја одредува психичката и физичката состојба“. Со изведбата на зградата Хас-хаус во Виена (1985-1990) ги потврдил своите идеи и ги обогатил со раскошни детали [3].

Дела

уреди
 
Музеј на модерната уметност, Франкфурт на Мајна, Германија (1983-1991)

Холајн во своето дело „Сè е архитектура” (Alles ist Architektur) уште во 1967 година ги објаснил темелите на своето делување при што „човекот ги создава уметничките услови, архитектурата ја одредува физичката состојба”. Имено, тој на архитектурата не гледа низ материјалност и строго ја поткрепува својата теорија дека животот е поттикнат од архитектурата, а не обратно. Затоа тој ги користи сите подрачја поврзани со уметноста, како што се сликарството или дизајнот, што ги збунува и овие дисциплини. Тој го замислил т.н. „мегалитски град“ низ низа колажи, обожава измени на цели, во уметноста како и во архитектурата.

Неговите дела се обележени со изразита смисла за детали и користење племените материјали како мермер или бакар.

Архитектурата е култна, тоа е време, симбол, знак, израз на лицето.

Архитектурата е контрола на телесната температура – заштитно куќиште.

Архитектурата е дефиниција - спецификација – простор на опкружувањето.

Архитектурата е уредување на психичката состојба

—Ханс Холај, Сè е архитектура, 1967

Хронолошки попис на поважните дела

уреди
 
Градба со коли, Zentrum für Kunst und Medientechnologie, Карлсруе, Германија (2011)
 
Седиште на Интербанк, Лима, Перу (2000)

Галерија

уреди

Наводи

уреди
  1. "The 2006 Time 100" Архивирано на 23 август 2013 г., Time, 8 мај 2006 (англиски)
  2. Hans Hollein (германски) Preuzeto 16. svibnja 2013.
  3. Francis Rambert, Hans Hollein (француски)

Надворешни врски

уреди