Википедија

Усеркаф

Усеркаф (познат на старогрчки јазик како Усерхерис, Ούσερχέρης) бил египетски фараон, основач на Петтата династија, кој владеел од седум до осум години на почеток од 25 век п.н.е. Тој, веројатно, припаѓал на гранката на кралско семејство од Четвртата династија, иако неговите родители се неизвесни и не се знае идентитетот на неговата кралица. Усеркаф можеби бил син на Кенткаус I кој се оженил со Неферхетепес. Имал барем една ќерка и многу веројатно син, кој го наследи како фараон Сахуре.

Усеркаф
Ouserkaf, Woserkaf, Usercherês, Ούσερχέρης
Главата на Усеркаф, пронајдена во неговиот храм на сонцето
Фараон на Египет
ВладеелСедум години кон крајот на 26 век п.н.е. до почеток на 25 век п.н.е..[note 1], Петта египетска династија
ПретходникШепсескаф (најверојатно) или Тамфтис (познат и како Џедефптах)
НаследникСахуре
СопружнициНеферхетепес (најверојатно) или Кенткаус I
Татконепознат
Мајкакенткаус I?
Радџедет (според мит)
СпоменициУсеркафова пирамида
Пирамида на Неферхетепес
Сончев храм на Усеркаф
Храм на Монту во Ел-Тод

Неговото владеење го навестувало подемот на култот на Ра, кој делотворно станал бог на Египет во текот на Петтата династија. Усеркаф можби бил висок свештеник на Ра пред да се искачи на престолот и изградил храм сонце, познат како Некхенре, меѓу Абусир и Абу Гураб. Со тоа тој воспоставил традиција проследена од неговите наследници во период од 80 години. Некхенре во суштина функционирал како храм на мртовечница за зајдисонцето. Ритуалите што се изведувале во храмот биле првенствено посветени на Ра како творец и Ра како татко на кралот. По смртта на Усеркаф, неговиот храм бил граден во четири фази, и бил поставен голем обелиск.

Усеркаф изградил пирамида во Сакара, близу до онаа на Џосер, место кое што архитектите биле принудени да го постават храмот во невообичаена положба, јужно од пирамидата. Вториот бил многу помал од оние изградени за време на Четвртата династија, но погребниот комплекс бил раскошно и екстензивно украсен со убави насликани релјефи. Покрај пирамида и храм, Усеркаф изградил помала пирамида блиску до неговата за една од неговите кралици, најверојатно Неферхетепес. Иако Усеркаф бил предмет на погребен култ по неговата смрт, како и другите кралеви од Петтата династија, тој бил релативно неважен и бил напуштен по завршувањето на династијата. Малку од неговите активности се познати освен изградбата на пирамидата и храмот на сонцето. Надвор од границите на Египет, можеби имало воена експедиција во Ханаан или во Источна пустина, а трговските контакти со егејската цивилизација се чини дека постоеле во тоа време.

Картуш на Усеркаф, Кралски списокт од Абидос

Точното времетраење на владеењето на Усеркаф не е познато. Со оглед на историските и археолошките докази, консензусот меѓу египтолозите е дека владеел седум до осум години[11][24][25][26] на почетокот од Петтата династија на Египет.[15] Прво, анализата на речиси истовремените кралски анали на Старото Кралство покажува дека владеењето на Усеркаф било забележано во осум оддели што одговараат на цели седум години, но не и многу повеќе.[note 2] [29] Второ, за Усеркаф е запишано владеење од седум години во третата колона, ред 17 од Кралскиот канон од Торино,[30] документ препишан за време на владеењето на Рамзес II од постари извори.[31]

Основач на Петтата династија уреди

Поделбата на античките египетски кралеви во династии е изум на Манетон во делото Aegyptiaca, наменето да се придржува кон очекувањата на патроните на Манетон, птоломејските владетели на Египет.[32] Меѓутоа, разликата помеѓу Четвртата и Петтата династија може да биде призната од страна на древните Египќани, како што е запишано во многу постара традиција[33] пронајдена во приказна од папирусот Весткар. Во оваа приказна, на кралот Куфу од четвртата династија му бил претскажан крај на неговата линија и подем на нова династија преку пристапувањето на тројца браќа, синови на Ра, на престолот на Египет. Оваа приказна датира од Седумнаесеттата или можеби Дванаесеттата династија.[34]

Надвор од таквите историски докази, поделбата меѓу Четвртата и Петтата династија се чини дека ги одразува вистинските промени кои се случувале во тоа време, особено во египетската религија и во улогата на кралот.[35] Надмоќта на Ра над остатокот од египетскиот пантеон и зголемената кралска посветеност кон Ра, го направил еден вид бог на државата,[25] новина во споредба со Четвртата династија, кога поголем акцент бил ставен на кралските погребувања.[9]

Позицијата на Усеркаф пред да се искачи на престолот е непозната. Гримал наведува дека можел да биде висок свештеник на Ра во Хелиополис или Сакебу, култен центар на Ра, спомнат во папирусот Весткар.[21][36] Хипотезата за поврзаноста меѓу почетокот на Петтата династија и Сакебу првпат била предложена од страна на египтологот Флиндерс Петри, кој истакнал дека во египетските хиероглифи името Сакебу наликува на она на Елефантина, градот кој Манетон го дава како лулка на Петтата династија.

Цилиндричен печат на Усеркаф на кој пишува: Усеркаф сакан од боговите, сакан од Хатор[note 3][36][38]

Белешки, наводи и извори уреди

Белешки уреди

  1. ↑ Proposed dates for Userkaf's reign: 2560—2553 BC,[1] 2513—2506 BC,[2][3][4] 2504—2496 BC,[5] 2498—2491 BC,[6] 2494—2487 BC[7][8][9] 2479—2471 BC,[10] 2466—2458 BC[11] 2465—2458 BC,[12][13][14][15] 2454—2447 BC,[16] 2454—2446 BC,[5] 2435—2429 BC,[17][18] 2392—2385 BC[19]
  2. ↑ Older analyses of the document by Breasted and Daressy had already established that Userkaf reigned 12 to 14 years[27] or 12 to 13 years[28] respectively.
  3. ↑ The seal was in the British Museum at the end of the 19th century.[37]

Наводи уреди

  1. ↑ Hayes 1978, стр. 58.
  2. ↑ Verner 2001c, стр. 91.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Altenmüller 2001, стр. 598.
  4. ↑ El-Shahawy & Atiya 2005, стр. 61.
  5. ↑ 5,0 5,1 von Beckerath 1997, стр. 188.
  6. ↑ Clayton 1994, стр. 60.
  7. ↑ Malek 2000a, стр. 98 & 482.
  8. ↑ Rice 1999, стр. 215.
  9. ↑ 9,0 9,1 David & David 2001, стр. 164.
  10. ↑ von Beckerath 1999, стр. 285.
  11. ↑ 11,0 11,1 Helck 1981, стр. 63.
  12. ↑ Encyclopædia Britannica 2018.
  13. ↑ Arnold 1999.
  14. ↑ Wilkinson 2000, стр. 121.
  15. ↑ 15,0 15,1 Lehner 2008, стр. 140.
  16. ↑ CMA 2018.
  17. ↑ Strudwick 1985, стр. 3.
  18. ↑ Hornung 2012, стр. 491.
  19. ↑ Dodson & Hilton 2004, стр. 288.
  20. ↑ 20,0 20,1 20,2 20,3 20,4 Leprohon 2013, стр. 38.
  21. ↑ 21,0 21,1 21,2 21,3 21,4 Grimal 1992, стр. 75.
  22. ↑ 22,0 22,1 Magi 2008, стр. 12.
  23. ↑ Digital Egypt 2018.
  24. ↑ Grimal 1992, стр. 76.
  25. ↑ 25,0 25,1 Malek 2000a, стр. 98–99.
  26. ↑ von Beckerath 1997, стр. 155.
  27. ↑ Breasted 1906, стр. 68–69, § 153–160.
  28. ↑ Daressy 1912, стр. 206.
  29. ↑ Hornung 2012, стр. 484.
  30. ↑ Verner 2001a, стр. 385.
  31. ↑ Hornung 2012, стр. 136.
  32. ↑ Redford 2001, стр. 336–337.
  33. ↑ Malek 2000a, стр. 98.
  34. ↑ Burkard, Thissen & Quack 2003, стр. 178.
  35. ↑ Goedicke 2000, стр. 405–406.
  36. ↑ 36,0 36,1 Petrie 1897, стр. 70.
  37. ↑ Petrie 1897, стр. 71.
  38. ↑ Petrie 1917, pl. IX.

Извори уреди

Allen, James; Allen, Susan; Anderson, Julie; Arnold, Arnold; Arnold, Dorothea; Cherpion, Nadine; David, Élisabeth; Grimal, Nicolas; Grzymski, Krzysztof; Hawass, Zahi; Hill, Marsha; Jánosi, Peter; Labée-Toutée, Sophie; Labrousse, Audran; Lauer, Jean-Phillippe; Leclant, Jean; Der Manuelian, Peter; Millet, N. B.; Oppenheim, Adela; Craig Patch, Diana; Pischikova, Elena; Rigault, Patricia; Roehrig, Catharine H.; Wildung, Dietrich; Ziegler, Christiane (1999). Egyptian Art in the Age of the Pyramids. New York: The Metropolitan Museum of Art. ISBN 978-0-8109-6543-0. OCLC 41431623.
Altenmüller, Hartwig (1995). Kessler, Dieter; Schulz, Regine (уред.). „Die "Abgaben" aus dem 2. Jahr des Userkaf“. Münchner Ägyptologische Untersuchungen, Gedenkschrift für Winfried Barta (германски). 4: 37–48. OCLC 811863261.
Altenmüller, Hartwig (2001). „Old Kingdom: Fifth Dynasty“. Во Redford, Donald B. (уред.). The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt, Volume 2. Oxford: Oxford University Press. стр. 597–601. ISBN 978-0-19-510234-5.
Arnold, Dieter (1996). Die Tempel Ägyptens: Götterwohnungen, Baudenkmäler, Kultstätten (германски). Augsburg: Bechtermünz. ISBN 978-3-86-047215-6.
Arnold, Dieter (2001). „Tombs: Royal tombs“. Во Redford, Donald B. (уред.). The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt, Volume 3. Oxford: Oxford University Press. стр. 425–433. ISBN 978-0-19-510234-5.
Arnold, Dieter (2003). The encyclopaedia of ancient Egyptian architecture. London: I. B. Tauris. ISBN 978-1-86064-465-8.
Arnold, Dorothea (July 19, 1999). „Old Kingdom Chronology and List of Kings“. Metropolitan Museum of Art. Посетено на August 11, 2018.
Bárta, Miroslav (2017). „Radjedef to the Eighth Dynasty“. UCLA Encyclopedia of Egyptology.
Baud, Michel; Dobrev, Vassil (1995). „De nouvelles annales de l'Ancien Empire Egyptien. Une "Pierre de Palerme" pour la VIe dynastie“ (PDF). Bulletin de l'Institut Francais d'Archeologie Orientale (BIFAO) (француски). 95: 23–92. ISSN 0255-0962. Архивирано од изворникот (PDF) на 2015-04-02.
Baud, Michel (1999a). Famille Royale et pouvoir sous l'Ancien Empire égyptien. Tome 1 (PDF). Bibliothèque d'étude 126/1 (француски). Cairo: Institut français d'archéologie orientale. ISBN 978-2-7247-0250-7. Архивирано од изворникот (PDF) на 2019-12-29. Посетено на 2019-05-24.
Baud, Michel (1999b). Famille Royale et pouvoir sous l'Ancien Empire égyptien. Tome 2 (PDF). Bibliothèque d'étude 126/2 (француски). Cairo: Institut français d'archéologie orientale. ISBN 978-2-7247-0250-7. Архивирано од изворникот (PDF) на 2015-04-02.
Breasted, James Henry (1906). Ancient records of Egypt historical documents from earliest times to the persian conquest, collected edited and translated with commentary. Chicago: The University of Chicago press. OCLC 778206509. Посетено на August 9, 2018.
Burkard, Günter; Thissen, Heinz Josef; Quack, Joachim Friedrich (2003). Einführung in die altägyptische Literaturgeschichte. Band 1: Altes und Mittleres Reich. Einführungen und Quellentexte zur Ägyptologie. 1,3,6. Münster: LIT. ISBN 978-3-82-580987-4.
Clayton, Peter (1994). Chronicle of the Pharaohs. London: Thames & Hudson. ISBN 978-0-500-05074-3.
Daressy, Georges (1912). La Pierre de Palerme et la chronologie de l'Ancien Empire (француски). 12. Cairo: Bulletin de l'Institut Français d'Archéologie Orientale. стр. 161–214. ISSN 0255-0962. Посетено на Aug 11, 2018.
David, Ann Rosalie; David, Antony E (2001). A Biographical Dictionary of Ancient Egypt. London: Seaby. ISBN 978-1-85-264032-3.
Desplancques, Sophie (2006). L'institution du Trésor en Egypte: Des origines à la fin du Moyen Empire. Passé Présent (француски). Paris: Presses de l'Université Paris-Sorbonne. ISBN 978-2-84-050451-1.
Dodson, Aidan; Hilton, Dyan (2004). The Complete Royal Families of Ancient Egypt. London: Thames & Hudson Ltd. ISBN 978-0-500-05128-3.
„Don't Eat the Pictures: Sesame Street at the Metropolitan Museum of Art“. IMDb. April 30, 2005. Посетено на January 7, 2019.
Dorman, Peter (2002). „The biographical inscription of Ptahshepses from Saqqara: A newly identified fragment“. Journal of Egyptian Archaeology. 88: 95–110. doi:10.1177/030751330208800107. JSTOR 3822338.
Edel, Elmar; Ricke, Herbert (1965). Das Sonnenheiligtum des Königs Userkaf. Beiträge zur ägyptischen Bauforschung und Altertumskunde (германски). 7, 8. Kairo: Schweizerisches Institut für ägyptische Bauforschung und Altertumskunde. OCLC 77668521.
El-Awady, Tarek (2006). „The royal family of Sahure. New evidence.“ (PDF). Во Bárta, Miroslav; Krejčí, Jaromír (уред.). Abusir and Saqqara in the Year 2005. Prague: Academy of Sciences of the Czech Republic, Oriental Institute. стр. 191–218. ISBN 978-80-7308-116-4. Архивирано од изворникот (PDF) на 2011-02-01.
El-Khouly, Aly (1978). „Excavations at the Pyramid of Userkaf, 1976: Preliminary Report“. The Journal of Egyptian Archaeology. 64 (1): 35–43. doi:10.1177/030751337806400105.
El-Shahawy, Abeer; Atiya, Farid S. (2005). The Egyptian Museum in Cairo. A Walk Through The Alleys of Ancient Egypt. Cairo: Farid Atiya Press. ISBN 978-9-77-171983-0.
Edwards, David (2004). The Nubian Past. Oxon: Routledge. ISBN 978-0-41-536988-6.
Gauthier, Henri (1906). „Note et remarques historiques III: Un nouveau nom royal“. Bulletin de l'Institut Français d'Archéologie Orientale (француски). 5: 41–57. ISSN 0255-0962.
Goedicke, Hans (1967). Königliche Dokumente aus den Alten Reich. Ägyptologische Abhandlungen. 14. Wiesbaden: Harrassowitz. OCLC 4877029.
Goedicke, Hans (2000). „Abusir–Saqqara–Giza“. Во Bárta, Miroslav; Krejčí, Jaromír (уред.). Abusir and Saqqara in the year 2000. Archív orientální, Supplementa. 9. Prague: Academy of Sciences of the Czech Republic, Oriental Institute. стр. 397–412. ISBN 978-8-08-542539-0.
Grimal, Nicolas (1992). A History of Ancient Egypt. Translated by Ian Shaw. Hoboken, New Jersey: Wiley-Blackwell. ISBN 978-0-631-19396-8.
Guerrier, Éric (2006). Les pyramides: l'enquête (француски). Coudray-Macouard: Cheminements, DL. ISBN 978-2-84-478446-9.
Gundlach, Rolf (2001). „Temples“. Во Redford, Donald B. (уред.). The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt, Volume 3. Oxford: Oxford University Press. стр. 363–379. ISBN 978-0-19-510234-5.
Hayes, William (1978). The Scepter of Egypt: A Background for the Study of the Egyptian Antiquities in The Metropolitan Museum of Art. Vol. 1, From the Earliest Times to the End of the Middle Kingdom. New York: Metropolitan Museum of Art. OCLC 7427345.
„Head of King Userkaf, c. 2454-2447 BC“. The Cleveland Museum of Art. Посетено на Aug 11, 2018.
Helck, Wolfgang (1981). Geschichte des alten Ägypten. Handbuch der Orientalistik. Abt. 1: Der Nahe und Mittlere Osten. 1. Leiden, Köln: Brill. ISBN 978-9-00-406497-3.
Hellouin de Cenival, Jean-Louis; Posener-Krieger, Paule (1968). The Abusir Papyri, Series of Hieratic Texts. London: British Museum. OCLC 899032263.
Hornung, Erik; Krauss, Rolf; Warburton, David, уред. (2012). Ancient Egyptian Chronology. Handbook of Oriental Studies. Leiden, Boston: Brill. ISBN 978-90-04-11385-5. ISSN 0169-9423.
Janák, Jiří; Vymazalová, Hana; Coppens, Filip (2011). „The Fifth Dynasty 'sun temples' in a broader context“. Во Bárta, Miroslav; Coppens, Filip; Krejčí, Jaromír (уред.). Abusir and Saqqara in the Year 2010. Prague: Charles University in Prague, Faculty of Arts. стр. 430–442. ISBN 978-8-07-308385-4.
Kaiser, Werner (1956). „Zu den Sonnenheiligtümern der 5. Dynastie“. Mitteilungen des Deutschen Archäologischen Instituts, Abteilung Kairo. 14: 104–116. ISSN 0342-1279.
Kaplony, Peter (1981). Die Rollsiegel des Alten Reiches. Katalog der Rollsiegel II. Allgemeiner Teil mit Studien zum Köningtum des Alten Reichs II. Katalog der Rollsiegel A. Text B. Tafeln (германски). Bruxelles: Fondation Egyptologique Reine Élisabeth. ISBN 978-0-583-00301-8.
Labrousse, Audran; Lauer, Jean-Philippe (2000). Les complexes funéraires d'Ouserkaf et de Néferhétepès. Bibliothèque d'étude, Institut d'archéologie orientale, Le Caire (француски). 130. Cairo: Institut français d'archéologie orientale. ISBN 978-2-72-470263-7.
Lehner, Mark (2008). The Complete Pyramids. London: Thames & Hudson Ltd. ISBN 978-0-500-05084-2.
Leprohon, Ronald J. (2013). The Great Name: Ancient Egyptian Royal Titulary. Writings from the Ancient World. 33. Atlanta: Society of Biblical Literature. ISBN 978-1-58983-736-2.
Lepsius, Karl Richard (1972). Denkmäler aus Ægypten und Æthiopien. Geneva: Éditions de Belles-Lettres. OCLC 941020412.
Magi, Giovanna (2008). Saqqara: the Pyramid, the Mastabas and the Archaeological Site. Firenze: Bonechi. ISBN 978-8-84-761500-7.
Mahfouz, Naguib (2006). Voices from the Other World : Ancient Egyptian Tales. Cairo, New York: American University in Cairo Press. ISBN 978-9-77-416029-5.
Malek, Jaromír (2000a). „The Old Kingdom (c.2160–2055 BC)“. Во Shaw, Ian (уред.). The Oxford History of Ancient Egypt. Oxford University Press. стр. 83–107. ISBN 978-0-19-815034-3.
Malek, Jaromir (2000b). „Old Kingdom rulers as "local saints" in the Memphite area during the Old Kingdom“. Во Bárta, Miroslav; Krejčí, Jaromír (уред.). Abusir and Saqqara in the Year 2000. Prag: Academy of Sciences of the Czech Republic – Oriental Institute. стр. 241–258. ISBN 978-80-85425-39-0.
Mariette, Auguste (1889). Maspero, Gaston (уред.). Les mastabas de l'ancien empire, fragments du dernier ouvrage d'Auguste Édouard Mariette (француски). Paris: Friedrich Vieweg. OCLC 2654989.
Morales, Antonio J. (2006). „Traces of official and popular veneration to Nyuserra Iny at Abusir. Late Fifth Dynasty to the Middle Kingdom“. Во Bárta, Miroslav; Coppens, Filip; Krejčí, Jaromír (уред.). Abusir and Saqqara in the Year 2005, Proceedings of the Conference held in Prague (June 27–July 5, 2005). Prague: Academy of Sciences of the Czech Republic, Oriental Institute. стр. 311–341. ISBN 978-80-7308-116-4.
Nuzzolo, Massimilano (2007). „Sun Temples and Kingship in the Ancient Egyptian Kingdom“. Во Goyon, Jean Claude; Cardin, Christine (уред.). Actes du neuvième congrès international des égyptologues, Grenoble 6-12 Septembre 2004. Orientalia Lovaniensia analecta. 150. Leuven, Dudley: Peeters. стр. 1401–1410. ISBN 978-9-04-291717-0.
Petrie, Flinders (1897). A History of Egypt. Volume I: From the Earliest Times to the XVIth Dynasty (third. изд.). London: Methuen & Co. OCLC 493045619.
Petrie, Flinders (1917). Scarabs and Cylinders with Names: Illustrated by the Egyptian Collection in University College, London (PDF). London: British School of Archaeology in Egypt, University College: Bernard Quaritch. OCLC 55858240.
Quirke, Stephen (2001). The Cult of Ra : Sun-Worship in Ancient Egypt. New York: Thames & Hudson. ISBN 978-0-50-005107-8.
Redford, Donald B. (2001). „Manetho“. Во Redford, Donald B. (уред.). The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt, Volume 2. Oxford: Oxford University Press. стр. 336–337. ISBN 978-0-19-510234-5.
Rice, Michael (1999). Who is Who in Ancient Egypt. London & New York: Routledge. ISBN 978-0-203-44328-6.
Sethe, Kurt Heinrich (1903). Urkunden des Alten Reichs (германски). Wikipedia entry: Urkunden des Alten Reichs. Leipzig: J.C. Hinrichs. OCLC 846318602.
Stadelmann, Rainer (2007). „Der Kopf des Userkaf aus dem "Taltempel" des Sonnenheiligtums in Abusir“. Sokar (германски). 15: 56–61. ISSN 1438-7956.
Strudwick, Nigel (1985). The Administration of Egypt in the Old Kingdom: The Highest Titles and Their Holders (PDF). Studies in Egyptology. London; Boston: Kegan Paul International. ISBN 978-0-7103-0107-9. Архивирано од изворникот (PDF) на 2014-04-03. Посетено на 2019-05-24.
Strudwick, Nigel C. (2005). Texts from the Pyramid Age. Writings from the Ancient World (book 16). Atlanta: Society of Biblical Literature. ISBN 978-1-58983-680-8.
„Userkaf“. Digital Egypt. University College London. Посетено на August 11, 2018.
„Userkaf“. Encyclopædia Britannica. 20 July 1998. Посетено на 11 August 2018.
Verner, Miroslav (1980a). „Excavations at Abusir“. Zeitschrift für Ägyptische Sprache und Altertumskunde. 107. стр. 158–169. ISSN 2196-713X.
Verner, Miroslav; Zemina, Milan (1994). Forgotten Pharaohs, Lost Pyramids: Abusir (PDF). Prague: Academia Škodaexport. ISBN 978-80-200-0022-4. Архивирано од изворникот (PDF) на 2011-02-01.
Verner, Miroslav (1998). Die Pyramiden. Reinbek bei Hamburg: Rowohlt. ISBN 978-3-49-807062-5.
Verner, Miroslav (2000). „Who was Shepseskara, and when did he reign?“ (PDF). Во Bárta, Miroslav; Krejčí, Jaromír (уред.). Abusir and Saqqara in the Year 2000. Prague: Academy of Sciences of the Czech Republic, Oriental Institute. стр. 581–602. ISBN 978-80-85425-39-0. Архивирано од изворникот (PDF) на 2011-02-01.
Verner, Miroslav (2001a). „Archaeological Remarks on the 4th and 5th Dynasty Chronology“ (PDF). Archiv Orientální. 69 (3): 363–418. ISSN 0044-8699. Архивирано од изворникот (PDF) на 2016-03-04. Посетено на 2019-05-24.
Verner, Miroslav (2001b). „Old Kingdom: An Overview“. Во Redford, Donald B. (уред.). The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt, Volume 2. Oxford: Oxford University Press. стр. 585–591. ISBN 978-0-19-510234-5.
Verner, Miroslav (2001c). „Pyramids“. Во Redford, Donald B. (уред.). The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt, Volume 3. Oxford: Oxford University Press. стр. 87–95. ISBN 978-0-19-510234-5.
Verner, Miroslav (2002). The Pyramids: The Mystery, Culture and Science of Egypt's Great Monuments. London: Atlantic Books. ISBN 978-1-90-380945-7.
Verner, Miroslav (2007). „Sahure's Causeway. New Archaeological Discoveries in the Abusir Pyramid Field“. Archaeogate Egittologia. ISSN 1973-2953. Архивирано од изворникот на July 16, 2011. Посетено на August 11, 2018.
von Beckerath, Jürgen (1982). „Niuserre“. Во Helck, Wolfgang; Otto, Eberhard (уред.). Lexikon der Ägyptologie. Band IV: Megiddo - Pyramiden (германски). Wiesbaden: Harrassowitz. стр. 517–518. ISBN 978-3-447-02262-0.
von Beckerath, Jürgen (1997). Chronologie des pharaonischen Ägypten: die Zeitbestimmung der ägyptischen Geschichte von der Vorzeit bis 332 v. Chr. Münchner Ägyptologische Studien. 46. Mainz am Rhein: Verlag Philipp von Zabern. ISBN 978-3-80-532310-9.
von Beckerath, Jürgen (1999). Handbuch der ägyptischen Königsnamen. Münchner ägyptologische Studien (германски). 49. Mainz: Philip von Zabern. ISBN 978-3-8053-2591-2.
Voß, Susanne (2004). Untersuchungen zu den Sonnenheiligtümern der 5. Dynastie. Bedeutung und Funktion eines singulären Tempeltyps im Alten Reich (PDF) (PhD). OCLC 76555360. Архивирано од изворникот (PDF) на 2016-03-04. Посетено на 11 June 2015.
Waddell, William Gillan (1971). Manetho. Loeb classical library, 350. Cambridge, Massachusetts; London: Harvard University Press; W. Heinemann. OCLC 6246102.
Wildung, Dietrich (1969). Die Rolle ägyptischer Könige im Bewußtsein ihrer Nachwelt. Teil I. Posthume Quellen über die Könige der ersten vier Dynastien. Münchener Ägyptologische Studien (германски). 17. München, Berlin: Deutscher Kunstverlag. OCLC 698531851.
Wilkinson, Richard (2000). The Complete Temples of Ancient Egypt. London: Thames & Hudson. ISBN 978-0-50-005100-9.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Усеркаф&oldid=5184276“