Страв
Страв — чувство предизвикано од согледана опасност или закана која предизивкува објавување на промени во метаболизмот и во одредени органски функции и на крај промена во однесувањето, како што се: бегство, криење или замрзнување од перцепираните трауматски настани. Стравот кај луѓето може да се случи како реакција на одреден специфичен стимул кој се јавува во сегашноста или во очекување на идните закани што се сметаат како ризик за телото или животот. Одговорот на стравот произлегува од перцепцијата на опасност која доведува до конфронтација или бегство или избегнување на заканата (исто така познат како „бори се-или-бегај“ одговор), која во екстремни случаи на страв (ужас и терор) може да биде одговор на замрзнување или парализа. Кај луѓето и животните, стравот се менува со процесот на разбирањето и учењето. На тој начин, стравот е оценето како рационално или соодветно и ирационални или несоодветна. Ирационален страв се нарекува фобија.
Стравот како тема во уметноста и во популарната култура
уредиСтравот како мотив во книжевноста
уреди- „Страв“ — песна за деца на хрватскиот поет Григор Витез.[1]
- „СТрав“ (српски: Страх) — песна на српскиот поет Оскар Давичо.[2]
- „На срцето, молејќи го да нема страв“ (англиски: To His Heart, Bidding it Have no Fear) - песна на ирскиот поет Вилијам Батлер Јејтс.[3]
- „Страв“ - збирка поезија на шведскиот писател Пер Лагерквист од 1916 година.[4]
- „Свештен страв“ - песна на македонскиот поет Анте Поповски.[5]
- „Леб и страв“ (српски: Hleb i strah) - кус роман на српскиот писател Милисав Савиќ од 1991 година.[6]
- „Нашиот страв“ - песна на полскиот поет Збигњев Херберт.[7] [8]
Стравот како мотив во популарната музика
уреди- „Страв од смртта“ (хрватски: Strah od smrti) — песна на хрватската рок-група Азра.[9]
- „Кога Мики вели дека се плаши“ (хрватски: Kada Miki kaže da se boji) — песна на Азра од 1981 година.[10]
- „Во страв од стравот“ (англиски: In Fear of Fear) — песна на британската рок-група Баухаус од 1981 година.[11]
- „Стравот е најдобриот пријател на човекот“ (англиски: Fear Is A Man's Best Friend) — песна на американскиот рок-музичар Џон Кејл (John Cale) од 1974 година.[12]
- „Страв“ (англиски: Fear) — музички албум на Џон Кејл од 1974 година.[13]
- „Страв и виски“ (англиски: Fear And Whiskey) — музички албум на британската рок-група Меконс (Mekons) од 1985 година.[14]
- „Страв од црна планета“ (англиски: Fear Of A Black Planet) — песна на американската рап-група Паблик енеми (Public Enemy) од 1990 година.[15]
- „Бранови на стравот“ (англиски: Waves of Fear) — песна на американскиот рок-музичар Лу Рид од 1982 година.[16]
- „Страв“ (англиски: Fear) — песна на британската поп-пејачка Шаде (Sade) од 1985 година.[17]
- „Страв“ (англиски: Fear) — песна на американската рок-група Throwing Muses од 1986 година.[18]
Наводи
уреди- ↑ Григор Витез, Песни. Мисла, Македонска книга, Култура, Наша книга и Детска радост, Скопје, 1990, стр. 34-35.
- ↑ Оскар Давичо, Песме. Српска књижевна задруга, Београд, 1958, стр. 163.
- ↑ Viljem Batler Jejts, Kula. Beograd: Beogradski izdavačko-grafički zavod, 1978, стр. 67.
- ↑ Dušan Puvačić, „Per Lagerkvist“, во: Lagerkvist, Krvnik – Vječni smiješak. Beograd: Rad, 1964, стр. 126.
- ↑ Анте Поповски, Дрво што крвави. Скопје: Детска радост, Наша книга, Македонска книга, Култура, Мисла, 1991, стр. 20.
- ↑ Milisav Savić, Hleb i strah. Beograd: Laguna, 2019.
- ↑ Savremena poljska poezija. Beograd: Nolit, 1964, стр. 222-223.
- ↑ Zbignjev Herbert, Izabrane pesme. Beograd: Treći trg – Čigoja štampa, стр. 53-54.
- ↑ Azra, Filigranski pločnici, Komuna, CD 1005.
- ↑ Sunčana strana ulice, Komuna, CD 1002.
- ↑ Bauhaus, Mask, Beggars Banquet BBL 29CD.
- ↑ YouTube, John Cale - Fear Is A Man's Best Friend (пристапено на 14.2.2018)
- ↑ YouTube, John Cale - Fear Is A Man's Best Friend (пристапено на 14.2.2018)
- ↑ Mekons* – Fear And Whiskey (пристапено на 26.2.2024)
- ↑ DISCOGS, Public Enemy – Fear Of A Black Planet (пристапено на 25.8.2019)
- ↑ YouTube, Lou Reed ~ Waves of Fear (пристапено на 2.10.2017)
- ↑ DISCOGS, Sade – Promise (пристапено на 25.8.2019)
- ↑ Throwing Muses – Throwing Muses (посетено на 29.10.2024)