Сао Мигел (остров)
Островот Сао Мигел (португалски за Свети Михаил, португалски изговор: [sɐ̃w miˈɣɛɫ]), наречен "Зелен Остров" (Ила Верде), е најголемиот и најнаселен остров во португалскиот архипелаг на Азорските острови. Островот зафаќа 760 км2 и има околу 140,000 жители. Со 45,000 жители, Понта Делгада е најголемиот град во архипелагот.
| Сао Мигел Ilha de São Miguel Зелен Остров | |
|---|---|
| Остров | |
 Лагуната Сете Сидадес на островот Сао Мигел. | |
| Етимологија: Португалски за Свети Михаил | |
| Прекар(и): Ила Верде | |
 Мапа на островот Сао Мигел | |
| Земја | Португалија |
| Автономен Регион | Азори |
| Острови | Источна група |
| Општини | |
| Површина | |
| • Вкупна | 744,55 км2 (28,747 ми2) |
| Население (2011) | |
| • Вкупно | 137.830 |
| • Густина | 1,9/км2 (4,8/ми2) |
| Демоним | Мигиленци |
| Етнички групи | Португалци |
| Географски Институт на Португалија (2010) | |
Историја
уреди
Во 1427, Сао Мигел станал вториот од островите откриени од страна на Гонсалу Вељо Кабрал за да биде населен со колонисти од континентална Португалија. Овој датум е неизвесен бидејќи се верува дека островот бил откриен меѓу 1426 и 1437 и впишан во портоланите од средината на 14 век. За неговото откритие потоа пишувал отецот Гаспар Фрутуозо во историјата за Азорите,
„Суададес да Тера“: "Овој остров Сао Мигел каде (...) што сме е планински со многу потоци и кога го откривме, беше преполн со дрвјата... поради неговата влажност, водате и потоци топли од сонцето..."
Некаде по првото населување на Повоасан Веља, на југоисточниот брег, (помеѓу 1439-1444) се случила вулканска ерупција во кратерот на Сете Сидадес (тогаш ненаселен). Не постои евиденција за точниот датум, но Гаспар Фрутуозо истакнал дека морепловците на враќање на Сао Мигел (наскоро по нивното откритие) виделе дека западниот дел од островот целосно се променил и дрвени стебла пливале во водите околу островот. По пристанувањето во Повоасан, доселениците изјавиле дека чувствуваат треперење и потреси; "...оние доселеници кои живеат во нивните земјени дупки од слама и сено, цела година слушале бучава, татнежи од под земјата со големи потреси и оган од врвот кој исчезнал."
На почетокот на 15 век, Инфанте Хенрик прв го дозволил населувањето на Азорите, и многу доселеници од историските покраини на Екстремадура, Алто Алентехо, Алгарве и Мадејра отпатувале во Сао Мигел, под уредба на Круната (Carta Régia ). Плодните почви и умерената клима привлекле доселеници и од други земји, особено Французи и културни малцинства како Евреи и некои Маври. Неговата географска положба и плодните почви му овозможиле брз економски развој. Воспоставениот воен гарнизон на островот го направил задолжителна станица во комерцијалната трговија со Африка и Азија, додека извозот на шеќер, а подоцна иорцеинот (боја извезувана во Фландрија за изработка на текстил) го стабилизирал извозот и трговијата на островот.
Главен град на островот бил Вила Франка ду Кампу, кој бил опустошен од страна на земјотресот и лизгање на земјиштето во 1522. Трагедијата овозможила да се подигне Понта Делгада со административен и економски статус на главен град и бизнис центар од 1546.
Во тек на 1580 португалската криза околу престолот, луѓето од Сао Мигел ја добиле поморската Битка кај Вила Франка против француски ескадрила која ги поддржувала претензиите на Антонио, пред оние на Крату.
Со Португалската реставрациска војна (1640), островот ја повратил својата позиција како трговски центар, создал нови контакти во Бразил, кој во голема мера бил колонизиран во текот на овој период. Некои историските градби на островот, вклучително конаци и цркви, датираат од овој период; архитектонското проширување и развој на островот дошло од приходите од извозот на портокали, главно за Велика Британија.
Во 1831 година, за време на Либералните Војни, по доаѓањето на војниците лојални на Кралицата Марија II во Нордесте (пратени од идниот Војвода од Терсеира), бил организиран отпор кон апсолутистичкиот режим на островот. Во 1832, ова милиција прогласила верност кон Повелбата (уставна монархија) и кон Кралицата Марија, формирајќи контингент кој пловел на континентот, вклучен во ослободувањето на Порто.
По Либералните Војни, периодот на Девуризам овозможил економијата да се развива а пристаништето на Понта Делгада да се прошири, преку извоз на нови култури, како што се чај, ананас и тутун. Развојот на риболовната индустрија и проширување на млечната индустрија овозможило раст на многу населби на островот.
Подоцна островот станал седиштето на Автономниот Регион на Азорите, кој се наоѓа во Понта Делгада, додека неговата економска, социјална и политичка важност продолжила да расте во рамките на архипелагот.
Географија
уреди
Сао Мигел е испресечен со многу раседи од северозапад кон југоисток во насока на Терсеирскиот Гребен, тројна раскрсница на евроазиската, африканската и северноамериканската тектонска плоча. Овој систем најдобро е изразен во западниот дел од островот со големи геолошки формации, со многу конуси и фисурални структури во внатрешноста на островот. Збисевски (1959), меѓу другите (белешки) идентификува осум геоморфолошки структури на Сао Мигел кои одговараат на одликите на островот, вклучувајќи ги:
- Масивот Сете Сидадес – област која го зафаќа крајниот западниот дел на островот, и одговара на централниот вулкански кратер и калдерата исполнета со езеро, со депозитите на пемза, лавини куполи и маар. На североисточното крило на овој вулкан е грабенот Мостаирос, тектонска структура создадена од колапс на земјиштето и се наоѓа по должината на северозапад кон југоисток.
- Вулкански систем Пикос или Регионот Пикос- се наоѓа по должината на северозапад-југоисток и ги дефинира релативно подигнатите конуси помеѓу Сете Сидадес и Масивот Агуа де Пау;
- Масивот Агуа де Пау - оваа централна одлика одговара на централниот вулкан на островот, а ги вклучува Лагоа ду Фогу (Езерото од оган и сулфур), многу лавини куполи и вулкански купи. На североисточното крило на Масивот на Рибеире Гранде видлив е грабенот, што претставува тектонски депресија ориентирана северозапад кон југоисток;
- Висорамнината Ачада дас Фурнас - регион во централната рамнина означена со конуси и маар, со депозити од запад-северозапад кон исток-југоисток и северозапад кон југоисток;
- Вулканот Фурнас - се наоѓа во источниот дел на островот, по должината на јужниот брег и се состои од две стари калдери, од страна на езерото (Лагоа дас Фурнас). Во рамките на овој систем може да се најдат многу вулкански купи, маар и лавини куполи;
- Вулкан Повоасао - се состои од централна калдера, генерално добро еродирана и чиј јужниот дел на работ исчезнал на јужниот брег. Во рамки на вулканот, означени се речни долини и карпи, неколку конуси;
- Регион Тронкеира - го зафаќа крајниот источен дел на островот и одговара на планинскиот регион, поделен од страна на многу речни долини кои обично се поделени со тектонски фрактури;
- Северна Крајбрежна Платформа - се наоѓа по должината на североисточниот дел на островот и претставува зона на релативно умерена топографија, ограничена со брегот на север и северниот дел, со кратерските прирабници на вулканите Фирнас и на Повоасан на југ.
Вулкански зони
уреди
Сете Сидадес
уреди
Стратоволанот на Сете Сидадес е најпознат по големата калдера со пречник од 5 километри и просечната длабочина од 350 метри. Внатре има две езера (Лагоа Верде на југ и Лагоа Азул на север) и многу вулкани од трахитска природа. Според најновите теории, оваа калдера била формирана во три фази, по три големи откритија датирано околу 36.000 години, 29.000 години и 16.000 години. Овој вулкан е еден од најактивните на Азорите од пред 5.000 години има доживеано 17 многу експлозивни ерупции во калдеирата, 4 стромболски ерупции на падините и три суртсејски ерупции од страните до брегот за време на историскиот период.
Агуа де Пау
уредиАгуа де Пау е стратовулкан кој го зазема центарот на островот и на врвот е пресечен со калдерата од околу 3 километри во пречник. Страните, особено на север, се покриени со мноштво моногени вулкани: трахитски куполи и згурести конуси. Појавата на Фого датира од околу 200.000 години, централното здание кое се чини дека веќе ја има стекнато својата актуелна морфологија пред околу 100.000 години. За 35.000 години, овој вулкан е место на неколку плинискии ерупции кои овозможиле да се обликува тековната калдера. Во последните 5.000 години, 7 високо експлозивни ерупции се случи во областа на врвот, вклучувајќи го и познатиот Фого датиран од 4640 и историската ерупција на 1563. Во истиот период, 4 стромболски ерупции вулкански се случиле на периферијата на масивот, кои ја вклучуваат историската ерупција на Пику, сега познат како Пико Квимадо во 1563.
Фурнас
уредиФурнас исто така е стратовулкан, но за разлика од претходните два, тој е составен од две испреплетени калдери: најголемиот е датиран пред околу 30.000 години, вториот околу 12.000 години. Тоа е многу активен вулкан кој за 5.000 годиниимал 10 ерупции на сублинеана природа со означен феретоматски карактер, од кои две се историски. Првата завршила кога првите доселеници се населиле на островот Сао Мигел околу 1440 а втората се случила во 1630 година и предизвикала смрт на околу 200 луѓе. Овој вулкан бил особено добро проучен во годините 1990-2000, со оглед на бројните геолошки ризици што ги претставува.
Регионот кој се наоѓа помеѓу планините на Сете Сидадес и масивот Фого се состои од 270 моногенски вулкани. Ова се главно базалтни конуси од згура кои се формираат за време на стромболиски или хавајски ерупции. Тоа е веројатно најновата област на Сао Мигел. Најмладиот вулкани на оваа група, релативно добро датирани: хронологија овозможува да се сметаат 19 ерупции во последните 3000 години, од кои само една била историска. Тоа е таканаречената ерупција на Фого 2 која се случила во 1652 година.
Брегот се одликува со наизменични длабоки долини и гребени срамнети со земја ( "Lombas"), често покриени со култури или пасишта. На места, колапсот на карпите довел до ниски тераси во близина на морето, наречени "fajãs". Црн крупен песок на плажите погодени од бранови има особено на северниот брег (Рибеира Гранде), но, исто така, на јужниот брег (Рибеира Квенте).
Биоразновидност
уредиСтарите шуми најчесто се заменети со обработени полиња и увезени дрвја и растенија, како и сеприсутните дрвја cryptomeria. Постојат некои извори на топла вода (caldeiras), обично се наоѓа во центарот на островот, во областа која се протега од Повоасан да Нордесте.
Највисока кота на Сао Мигел е Пико де Вара на 1,103 метри. Лежи на источниот крај од островот и е дом на ендемски и критично загрозени видови птици.
Се организираат тури и патувања за набљудување на китови, почнувајќи од Понта Делгада и Вила Франка ду Кампу. Може да се видат морски желки, делфини и грбави китови.
Клима
уредиСлично на другите острови во архипелагот, Сао Мигел е под влијание на океански струи и ветрови, и, особено, Голфската Струја. Температурите се движат помеѓу 14 °C (57 °F) и 26 °C (79 °F) во текот на целата година. Локацијата, исто така, го прави подложен на многу бури и врнежи во текот на зимските периоди. Иако климатските режими зависат од локалната топографија, најголемиот град Понта Делгада има суптропска средоземна клима (Кепен) со ниска сезонска променливост и дневна температурна варијација.
| Климатски податоци за Понта Делгада, Азори (1981–2010) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Месец | Јан | Фев | Мар | Апр | Мај | Јун | Јул | Авг | Сеп | Окт | Ное | Дек | Годишно |
| Највисока забележана °C (°F) | 20.2 (68.4) |
20.4 (68.7) |
22.8 (73) |
22.6 (72.7) |
24.0 (75.2) |
25.6 (78.1) |
28.2 (82.8) |
28.8 (83.8) |
28.6 (83.5) |
26.2 (79.2) |
25.5 (77.9) |
22.6 (72.7) |
28.8 (83.8) |
| Прос. висока °C (°F) | 16.8 (62.2) |
16.6 (61.9) |
17.0 (62.6) |
17.7 (63.9) |
19.1 (66.4) |
21.4 (70.5) |
23.9 (75) |
25.3 (77.5) |
24.3 (75.7) |
21.9 (71.4) |
19.4 (66.9) |
17.8 (64) |
20.1 (68.17) |
| Сред. дневна °C (°F) | 14.5 (58.1) |
14.1 (57.4) |
14.5 (58.1) |
15.1 (59.2) |
16.4 (61.5) |
18.6 (65.5) |
20.9 (69.6) |
22.1 (71.8) |
21.4 (70.5) |
19.2 (66.6) |
16.9 (62.4) |
15.4 (59.7) |
17.43 (63.37) |
| Прос. ниска °C (°F) | 12.2 (54) |
11.5 (52.7) |
12.0 (53.6) |
12.3 (54.1) |
13.6 (56.5) |
15.8 (60.4) |
17.8 (64) |
19.0 (66.2) |
18.4 (65.1) |
16.5 (61.7) |
14.3 (57.7) |
12.9 (55.2) |
14.69 (58.43) |
| Најниска забележана °C (°F) | 4.4 (39.9) |
3.5 (38.3) |
4.2 (39.6) |
5.3 (41.5) |
6.6 (43.9) |
8.3 (46.9) |
11.9 (53.4) |
11.9 (53.4) |
9.6 (49.3) |
8.6 (47.5) |
7.4 (45.3) |
5.7 (42.3) |
3.5 (38.3) |
| Прос. дожд мм (ин) | 96.9 (3.815) |
84.0 (3.307) |
87.7 (3.453) |
76.7 (3.02) |
72.0 (2.835) |
39.6 (1.559) |
26.6 (1.047) |
46.1 (1.815) |
91.9 (3.618) |
108.5 (4.272) |
108.7 (4.28) |
146.9 (5.783) |
985.6 (38.803) |
| Прос. бр. дождливи денови (≥ 0.1 mm) | 19.7 | 18.4 | 19.5 | 17.5 | 12.2 | 9.3 | 8.9 | 8.1 | 12.5 | 16.5 | 17.9 | 17.7 | 178.2 |
| Прос. релативна влажност (%) | 82 | 82 | 81 | 79 | 80 | 80 | 78 | 79 | 80 | 80 | 82 | 83 | 80 |
| Сред. бр. сончеви часови месечно | 97 | 103 | 120 | 141 | 174 | 163 | 208 | 213 | 175 | 142 | 109 | 93 | 1.738 |
| Извор бр. 1: Институт за метеорологија,[1] Weatherbase (some records)[2] | |||||||||||||
| Извор бр. 2: NOAA (sun and humidity 1961–1990) [3] | |||||||||||||
Административна поделба
уреди
Поради доминантноста на вулкански конуси и кратери во внатрешноста, човечките населби се развиле првенствено на крајбрежните и внатрешни рамнини. Покрај тоа, постојат неколку заедниците кои се развиле во рамки на старите кратери (како што се Сете Сидадес, Фурнас или Повоасан), по долините (како што се Рибеира Ча, Пилар да Бретања) или крајбрежните делти (Мостеирос). Овие населби во голема мера се концентрирани околу парохиски цркви и многу плодните парцели на земјиште. Заедниците останувале прилично изолирани во текот на годината, со оглед на големите растојанија и грубиот пејзаж на островот и станале интегрирани дури со развојот на многуте патни мрежи. Два града се поразвиени: Понта Делгада и Рибеира Гранде. Административно, островот е поделен на пет општини:
- Лагоа, најмлада од општините на Сао Мигел, со население од околу 14,126 жители (2008 попис),
- Нордесте, буквално североисточна општина, позната по изобилство на природна вегетација и на највисоката точка на островот Пико де Вара;
- Понта Делгада, го вклучува не само индустриско-комерцијалниот град Понта Делгада, туку и многу рурални парохии, како и големиот кратер на Сете Сидадес;
- Повоасан, дом на првата колонија на островот, сместена во југоисточниот дел од островот, и вклучува активни и неактивни вулкани како Фурнас и кратерот на Повоасан;
- Рибеира Гранде, втората најголема општина, со околу 30,852 жители, со повелба во 1981 година, која вклучува широка област на северниот брег (вклучувајќи парохија на Рабо де Пеиксе, најголемата парохија на населението); и
- Вила Франка ду Кампу, порано главен центар додека историскиот град на Сао Мигел не бил речиси уништен од земјотресот и лизгање на земјиштето во 1522. Општината се наоѓа долж јужниот брег меѓу Лагоа и Повоасан.
Емиграција
уреди| Развој 1813 - 2011[4] | |
|---|---|
| Година | Население на островот |
| 1813 | 62 401[5] |
| 1864 | 105 403 |
| 1878 | 121 229 |
| 1890 | 118 644 |
| 1900 | 122 169 |
| 1911 | 116 967 |
| 1920 | 111 745 |
| 1930 | 127 758 |
| 1940 | 147 948 |
| 1950 | 167 239 |
| 1960 | 168 687 |
| 1970 | 151 454 |
| 1981 | 131 908 |
| 1991 | 125 915 |
| 2001 | 131 609 |
| 2011 | 137 699 |
Островот Сао Мигел, како и остатокот од Азорите, е под влијание на многубројни емиграциони бранови, прво, од седумнаесеттиот век, главно во Бразил. Во XIX век, економската криза поради намалувањето на производството на портокали предизвикала многу луѓе на островот да бараат подобра судбина на други места, вклучувајќи ги и Бермуда и Хаваи. Подоцна, САД, а особено Масачусетс, но исто така Бразил и Венецуела, и конечно Канада, каде живеат доста иселеници од Сао Мигел.[6] Од 1980-тите, емиграцијата стана квантитативно незначителна. Напротив, сега се вработени работници од Бразил и од Источна Европа.
Знаменитости
уреди
Се нарекува "Зелен остров" од неговото откритие во 15 век, Сао Мигел ги заведува туристите со своите зелени ливади, стрмни карпи и кратерски езера со понекогаш изненадувачки тонови и со впечатливи контрасти помеѓу белиот ѕид и црниот базалт.
Понта Делгада
уреди- Светилиштето на Господ Свети Христос на Чудата и гробот на Преподобната Мајка Тереза;
- Зад "портите на градот" (три свода опкружени со базалт), црквата Сао Себастијан и градското собрание;
- Тврдината Сао Брас и манастир на Пресвета Богородица на Надежта;
- "Портас ду Мар", со ресторани и продавници.
Западно од островот
уреди- Селото Сете Сидадес, со две езера, едно зелено, друго сино, кое може да се видат од Виста ду Реи и Серрадо дас Фреирас;
- Езерата Лагоа ду Канарио и Лагоа де Сантјаго;
- Пико де Карвао, од каде има поглед на голем дел од островот.
Центарот
уреди- Рибера Гранде, втор град на островот со убави куќи и цркви од 16 до 18 век; на исток од градот, може да се посетат плантажите со чај, како Ча Чареана;
- Езерото Лагоа ду Фого;
- Пред Вила Франка ду Кампу, на јужниот брег, островот, денес прогласен за природен резерват, е формиран од врвот на подводниот вулкан.
Источно од островот
уреди- Фурнас со сулфурен чад ("caldeiras") и Ботаничка градина Тера Ностра, дом на повеќе од три илјади видови дрвја и грмушки, вклучувајќи палми, папрати, гинко билоба, камелии, ловорики, рајски птици и кој има огромен базен на топла вода;
- Лагоа дас Фурнас, огромно езеро чиишто брегови се покриени со вегетацијаи;
- Рибеира Квенте и неговата голема црна песочна плажа;
- Нордесте и стрмните карпи на источниот брег.
Луѓе и настани
уреди- Фудбалерот Педро Мигел Паунета (поранешен играч на ПСЖ) и пејачката Нели Фуртадо потекнуваат од Сао Мигел.
- Ноќта на 27-28 октомври 1949 година, авионот Париз-Њујорк на "Ер Франс", на кој , меѓу другите, патувал боксерот Марсел Сердан (големата љубов на Едит Пјаф), и виолинистката Жинет Неве, се урнал на островот. Немало преживеани.
Наводи
уреди- ↑ „Normais Climatológicas – 1981–2010 (provisórias) – Ponta Delgada“ (португалски). Instituto de Meteorologia. Посетено на March 18, 2013.
- ↑ „Weatherbase: Historical Weather for Ponta Delgade“. Архивирано од изворникот на 2020-04-30. Посетено на March 18, 2013.
- ↑ „Ponta Delgata“. WMO-No. 847: Climatological Normals (CLINO) For The Period 1961–1990. NOAA.
- ↑ http://populacaodosacores.jimdo.com/%7Ctitre=População[мртва врска] dos Açores|consulté le=13 ноември 2014
- ↑ https://repositorio.uac.pt/bitstream/10400.3/554/1/ArturTeodoroMatos_p163-180.pdf%7Ctitre=Achegas[мртва врска] para a história económica e social da ilha de São Miguel no ano de 1813|consulté le=13 ноември 2014
- ↑ Cordeiro, Carlos. Europa, Atântico e o Mundo: mobilidades, crises, dinâmicas culturais: pensar com Maria Manuela Tavares Ribeiro. Imprensa da Universidade de Coimbra. стр. 275–288. ISBN 9789892613369.
- Извори
- Carmo, R. (2004). Geologia estrutural da região Povoação – Nordeste (ilha de S. Miguel, Açores). Tese de Mestrado em Vulcanologia e Avaliação de Riscos Geológicos. Universidade dos Açores, Departamento de Geociências. стр. 121.
- Ferreira, T. (2000). Caracterização da actividade vulcânica da ilha de S. Miguel (Açores): vulcanismo basáltico recente e zonas de desgaseificação. Avaliação de riscos. Tese de Doutoramento no ramo de Geologia, especialidade de Vulcanologia. Universidade dos Açores, Departamento de Geociências. стр. 248.
- Ferreira, T.; Tanguy, Jean-Claude (2001). Volcanoes of Europe. Oxford University Press. стр. 243. ISBN 0-19-521754-3.
- Gaspar, J.L.; Ferreira, T.; Queiroz, G.; Wallenstein, N.; Pacheco, J.; Guest, J.; Duncan, A.; Cole, P. (1995). Evolução morfoestrutural do vulcão das Furnas (ilha de S. Miguel, Açores). IV Congresso Nacional de Geologia. Universidade do Porto Faculdade de Ciências, Museu e laboratório Mineralógico e Geológico, Mem. 4. стр. 999–1003.
- Queiroz, G. (1997). Vulcão das Sete Cidades (S. Miguel, Açores): História eruptiva e avaliação do Hazard.Tese de doutoramento no ramo de Geologia, especialidade de Vulcanologia. Universidade dos Açores, Departamento de Geociências. стр. 226.
- Wallenstein, N. (1999). Estudo da história eruptiva recente e do comportamento eruptivo do vulcão do Fogo (S. Miguel, Açores). Avaliação preliminar do hazard. Tese de doutoramento no ramo de Geologia, especialidade de Vulcanologia. Universidade dos Açores, Departamento de Geociências. стр. 266.
- Zbyszewsky, G.; Moitinho de Almeida, F.; Veiga Ferreira, O.; de Assunção, C.T. (1958). Notícia explicativa da Folha "B", da ilha S. Miguel (Açores) da Carta Geológica de Portugal na escala 1:50000. Publ. Serviços. Geológicos de Portugal, Lisboa. стр. 37.
- Zbyszewsky, G.; Veiga Ferreira, O.; de Assunção, C.T. (1959). Notícia explicativa da Folha "A", da ilha S. Miguel (Açores) da Carta Geológica de Portugal na escala 1:50000. Serviços. Geológicos de Portugal, Lisboa. стр. 22.
- Zbyszewsky, G. (1961). Étude geologique de l’ile de S. Miguel (Açores). Comunicações Serviços Geológicos de Portugal, 45l. стр. 5–79.