Арапово

село во Солунско, Егејска Македонија

Арапово или Арапли (грчки: Νέα Μαγνησία, Неја Магнисија, до 1927 г. Αραπλή, Арапли,[2] до 1952 г. Λαχανόκηπος/Λαχανόκηποι, Лаханокипос/Лаханокипи[3]) — село во Солунско, Егејска Македонија, денес во општината Делта на Солунскиот округ во областа Централна Македонија, Грција. Сè до 1920-тите било населено исклучиво со Македонци кои денес во него се малцинство.[4]

Арапово
Νέα Μαγνησία
Арапово is located in Грција
Арапово
Арапово
Местоположба во областа
Арапово во рамките на Делта (општина)
Арапово
Местоположба на Арапово во Солунскиот округ и областа Централна Македонија
Координати: 40°41.16′N 22°50.45′E / 40.68600° СГШ; 22.84083° ИГД / 40.68600; 22.84083
ЗемјаГрција
ОбластЦентрална Македонија
ОкругСолунски
ОпштинаДелта
Општ. единицаЕхедор
Надм. вис.&100000000000000030000003 м
Население (2021)[1]
 • Вкупно4.088
Час. појасEET (UTC+2)
 • Лето (ЛСВ)EEST (UTC+3)
Македонка од Арапово, цртеж од 1804 г.

Географија

уреди

Селото се наоѓа во Солунското Поле во областа Вардарија, на левиот брег на реката Галик. Практично претставува предградие на Солун. Во него е сместен Араповскиот манастир „Пресв. Богородица Скоропослушница“.

Историја

уреди

Во Отоманското Царство

уреди

Арапово првично било независно село, но потоа било претворено во чифлик во даночниот округ на ливадските пазачи.[5] Жителите одгледувале животни за потребите на османлиската војска. Во XVII век селото имало 8 куќи, а во 1771 г. христијанските жители плаќале 540 аспри данок.[6] Во 1860 г. е изградена црквата „Св. Атанасиј“. На крајот од XIX век Арапово било македонско село во Солунската каза. Во „Етнографија на вилаетите Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. Арапли (Araplie) е село со 15 домаќинства сочинети од 58 жители Македонци, а соседното маало Шамли (Chamlié) има 10 жители, исто така Македонци.[7][8]

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) во 1900 г. Арапово имало 155 жители Македонци.[7][9] Околу 1900 г. во Арапово се доселиле жители на Балџа и Додулари.[5]

Според Христо Силјанов след Илинденското востание во 1904 г. целото село (Араплија) преминало под врховенството на Бугарската егзархија.[10] По податоци на егзархискиот секретар Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 г. во Араплија (Araplia) имало 200 Македонци, сите под егзархијата.[7][11]

Во 1905 г. во селото имало 78 Македонци, сите под егзархијата.[5]

Според извештај на Димитриос Сарос од 1906 г. Арапли (Ἀραπλί) е „словенојазично“ село во Солунската митрополија со 75 жители со сопствена национална свест. Меѓутоа, во овој период веќе работела бугарската пропаганда — селото имало едно бугарско училиште со 6 ученици и 1 учител.[12]

Во Грција

уреди

Во 1913 г. по Втората балканска војна Арапово влегло во составот на Грција, кога имало 240 жители.[4] Во 1926 г. селото е преименувано во Лаханокипос. Во 1920 г. населението се накачило на 413 жители, од кои некои веќе биле дојденци Во овој период се доведени туркојазични Грци од Мала Азија.[4] Во 1928 г. е заведено како мешано староседелско-дојденско со 329 дојденски семејства сочинети од 1.209 жители.[13] Дел од Македонците (официјално 15 лица) се преселиеле во Бугарија поради теророт врз староседелското население.[4] Во 1952 г. селото е одново преименувано, овојпат во Неја Магнисија, во превод Нова Магнезија.

Население

уреди

Еве преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:

Година 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011 2021
Население 2.070 3.451 3.026 3.170 3.770 3.664 4.011 4.266 4.088
Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија

Културни и природни знаменитости

уреди
Верски објекти

Наводи

уреди
  1. „Попис на населението од 2021 г. Трајно население“. Државен завод за статистика на Грција.
  2. „Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας“. Πανδέκτης: Name Changes of Settlements in Greece. Посетено на 12 април 2021.
  3. „Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας“. Πανδέκτης: Name Changes of Settlements in Greece. Посетено на 12 април 2021.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Симовски, Тодор Христов (1998). Населените места во Егеjска Македониjа (PDF). II дел. Скопjе: Здружение на децата-бегалци од Егејскиот дел на Македонија, Печатница „Гоце Делчев“. стр. 310. ISBN 9989-9819-6-5.
  5. 5,0 5,1 5,2 Μπαλάσης, Ευγένιος (Ιούλιος 2009). Οικισμοί του Κάμπου της Θεσσαλονίκης την περίοδο 1900-1940 : Μεταπτυχιακή Εργασία Επιβλ. Καθ. Μ. Μυρίδης (грчки). Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Πολυτεχνικής Σχολή. Τμήμα Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών Τεχνικές και Μέθοδοι στην Ανάλυση, Σχεδίαση και ∆ιαχείριση του Χώρου Χαρτογραφική Παραγωγή και Γεωγραφική Ανάλυση. стр. 40. Проверете ги датумските вредности во: |year= (help)
  6. „Портал на поранешната општина Ехедор“. Архивирано од изворникот на 2024-01-29. Посетено на 2024-01-29.
  7. 7,0 7,1 7,2 Како што е општопознато, Македонците во бугарските извори се присвојуваат и водат како Бугари, и покрај признанието дека самите се изјаснувале како Македонци.
  8. Македония и Одринско : Статистика на населението от 1873 г. София: Македонски научен институт – София, Македонска библиотека № 33. 1995. стр. 150–151. ISBN 954-8187-21-3.
  9. Кѫнчовъ, Василъ (1900). Македония. Етнография и статистика. София: Българското книжовно дружество. стр. 141. ISBN 954430424X.
  10. Силяновъ, Христо (1943). Освободителнитѣ борби на Македония (PDF). II. Следъ Илинденското възстание. София: Издание на Илинденската Организация. стр. 126.
  11. Brancoff, D. M (1905). La Macédoine et sa Population Chrétienne : Avec deux cartes etnographiques (PDF). Paris: Librarie Plon, Plon-Nourrit et Cie, Imprimeurs-Éditeurs. стр. 218–219.
  12. Παπαδόπουλος, Στ. Ι (1975). „Η κατάσταση της παιδείας το 1906 στην ύπαιθρο του Κάζα Θεσσαλονίκης: (Μια ανέκδοτη έκθεση του Δημητρίου Μ. Σάρρου)“ (PDF). Μακεδονικά (грчки). Θεσσαλονίκη: Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών. XV (8): 136–137. Занемарен непознатиот параметар |lang-hide= (help)
  13. Κατάλογος των προσφυγικών συνοικισμών της Μακεδονίας σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ) έτος 1928, Архивирано од изворникот на 20 јуни 2012, Посетено на 20 јуни 2012