Врвнојазична согласка
Врвнојазична согласка (апикална)[1] е глас што се создава со попречување на минувањето на воздухот со врвот на јазикот. Противположна е на рамнојазичната согласка, што се создава со попречување на воздухот со рамниот дел на јазикот (веднаш зад врвот).
| Врвнојазична согласка | |
|---|---|
| ◌̺ | |
| МФА-бр. | 409 |
| Шифрирање | |
| Единица (дек.) | ̺ |
| Уникод (хекс.) | U+033A |
| Места на творба |
|---|
Уснени |
| Двоуснени |
| Уснено–заднонепчени |
| Уснено–преднојазични |
| Усненозабни |
| Забноуснена |
Двозабни |
Преднојазични |
| Јазичноуснени |
| Меѓузабни |
| Забни |
| Забно-венечни |
| Венечни |
| Задновенечни |
| Заднонепчено-венечни |
| Свиени |
Среднојазични |
| Задновенечни |
| Венечно-преднонепчени |
| Преднонепчени |
| Уснено-преднонепчени |
| Заднонепчени |
| Ресични |
| Ресично-надгласилни |
Заднојазични |
| Голтнички |
| Надгласилно-голтнички |
| Надгласилни |
Гласилни |
| Облик на јазикот |
Врвнојазични |
| Рамнојазични |
| Подјазични |
Странични |
Преднонепчени |
| Голтнички |
Поврзано: Начин на творба |
| Оваа страница содржи фонетски информации изразени со МФА, кои може да не се прикажат исправно кај некои прелистувачи. [Помош] |
Оваа разлика во творбата не е баш често застапена во рамките на поединечните јазици, и обично важи само за струјните и слеаните гласови. Така, македонскиот има само рамнојазични парници на [t]/[d], а англиските наречја имаат или врвнојазични или рамнојазични (не обете). Меѓутоа, некои варијанти на арапскиот како хадрамскиот, го реализираат [t] како рамнојазично, но [d] како врвнојазично.
Српскохрватскиот и баскискиот ја имаат оваа разлика кај венечните струјни согласки. Мандаринскиот ја корист кај задновенечните струјни гласови (т.н. „венечно-предонепчената“ и „свиената“ низа). Канадскиот јазик лилует ја има како споредно својство (со споредна творба) кај противположноста на веларизираните и невеларизираните струјни согласки. Многу австралиски јазици прават разлика помеѓу врвнојазична и рамнојазична творба кај носните, избувните и, најчесто, страничните приближни согласки.
Во Меѓународната фонетска азбука (МФА), врвнојазичните гласови се означуваат со дијакритичкиот знак U+033A ̺ придружнен подреден превртен мост (HTML: ̺).
Поврзано
уредиНаводи
уреди- Ladefoged, Peter; Maddieson, Ian (1996). The Sounds of the World's Languages. Oxford: Blackwell. ISBN 978-0-631-19815-4.
- ↑ Наречена и апикал.