Википедија

Алфа Зајак

ѕвезда во соѕвездието Зајак

Алфа Зајак ( α Leporis, скратено Alpha Lep, α Lep ), формално наречена Арнеб /ˈɑrnɛb/,[12][13] е најсветлата ѕвезда во соѕвездието Зајак .

α Зајак
Локација на α Зајак (заокружено)
Податоци од набљудување
Епоха J2000      Рамноденица J2000
Соѕвездие Зајак
Ректасцензија 05ч 32м &1000000000438161200000043,81612с[1]
Деклинација −17° 49′ &1000000000020241400000020,2414″[1]
Прив. величина (V) 2.589[2]
Особености
Развојна фаза Сина јамка (жолт суперџин)[3]
Спектрален тип F0 Ib[4]
U−B Боен показател +0.386[2]
B−V Боен показател +0.2[5]
Астрометрија
Радијална брзина (Rv)+23.9[6] км/с
Сопствено движење (μ) Рект: +3.56[1] млс/г
Дек.: +1.18[1] млс/г
Паралакса (π)1.47 ± 0.14[1] млс
Оддалеченост2.200 ± 200 сг
(680 ± 60 пс)
Апсолутна величина (MV)-5.7[7]
Податоци
Маса13,9 ± 0,8[8] M☉
Полупречник129[9] R☉
Површ. грав. (log g)1,34 ± 0,07[8]
Сјајност30,502 ± 3.111[10] L☉
Температура7,253 or 7,290[11] K
Вртежна брзина (v sin i)13–21[5] км/с
Други ознаки
Arneb, 11 Leporis, BD−17°1166, FK5 207, HD 36673, HIP 25985, HR 1865, SAO 150547
Наводи во бази
SIMBAD— податоци

Именување

уреди

Алфа Зајак е ознака добиена според Бајеровото означување на ѕвездите .[6] Традиционалното име Арнеб доаѓа од арапскиот أرنب 'arnab 'зајак' ('Lepus' е латински збор за зајак ).[14] Во 2016 година, Меѓународната астрономска унија организирала Работна група за имиња на ѕвезди (WGSN) [15] за да ги каталогизира и стандардизира соодветните имиња за ѕвездите.[7] Првиот билтен на WGSN од јули 2016 година [16] вклучувал табела со првите две серии на имиња одобрени од WGSN; во кој било вклучено и името Арнеб за оваа ѕвезда.[1][17]

На кинески ,廁( Cè), што значи Тоалет, се однесува на астеризам кој се состои од α Leporis, β Зајак, γ Зајак и δ Зајак .[5][18] Следствено, кинеското име за самиот α Leporis е廁一( Cè yī ), „Првата ѕвезда од тоалетот“.[19]

Својства

уреди

Алфа зајак е масивна ѕвезда со околу 14 пати поголема маса од Сонцето . Аголниот дијаметар на оваа ѕвезда измерен со интерферометар, по корекција за затемнување на екстремитетите, е 1.77 ± 0.09 mas .[20] На проценето растојание од 2 218 светлосни години (680 парсеци), ова дава физичка големина од околу 129 пати поголема од радиусот на Сонцето .[9] Алфа Зајак има ѕвездена класификација на F0 Ib, со класа на сјајност Ib што покажува дека е жолта суперџин со помала сјајност. Од 1943 година, спектарот на оваа ѕвезда служи како една од стабилните точки на прицврстување според која се класифицираат другите ѕвезди.[3] Делотворната температура на надворешната обвивка е околу 7.300 K, што и дава на ѕвездата жолтеникаво-бела нијанса што е типична за ѕвездите од типот F.[4] Се проценува дека е стара 13 милиони години.[8]

Арнеб е постара, умирачка ѕвезда која веќе поминала низ фазата на црвениот суперџин и сега се собира и се загрева во последните фази на ѕвездената еволуција, во сина јамка [2]. Врз основа на неговата проценета маса, се очекува да го заврши својот живот со спектакуларна ѕвездена експлозија позната како супернова[21]. Сепак, тоа не се очекува да се случи уште милион години.[10][11]

Имињаци

уреди

USS Arneb (AKA-56) бил брод на морнарицата на Соединетите држави .[22]

Наводи

уреди
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 van Leeuwen, F. (November 2007). „Validation of the new Hipparcos reduction“. Astronomy and Astrophysics. 474 (2): 653–664. arXiv:0708.1752. Bibcode:2007A&A...474..653V. doi:10.1051/0004-6361:20078357. S2CID 18759600.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Gutierrez-Moreno, Adelina; и др. (1966), „A System of photometric standards“, Publications of the Department of Astronomy University of Chile, Publicaciones Universidad de Chile, Department de Astronomy, 1: 1–17, Bibcode:1966PDAUC...1....1G
  3. ↑ 3,0 3,1 Smiljanic, R.; Barbuy, B.; De Medeiros, J. R.; Maeder, A. (April 2006), „CNO in evolved intermediate mass stars“, Astronomy & Astrophysics, 449 (2): 655–671, arXiv:astro-ph/0511329, Bibcode:2006A&A...449..655S, doi:10.1051/0004-6361:20054377, ISSN 0004-6361
  4. ↑ 4,0 4,1 Gray, R. O.; Napier, M. G.; Winkler, L. I. (April 2001), „The Physical Basis of Luminosity Classification in the Late A-, F-, and Early G-Type Stars. I. Precise Spectral Types for 372 Stars“, The Astronomical Journal, 121 (4): 2148–2158, Bibcode:2001AJ....121.2148G, doi:10.1086/319956
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Ayres, Thomas R. (2018-02-20). „Cracking the Conundrum of F-Supergiant Coronae“. The Astrophysical Journal. 854 (2): 95. arXiv:1802.02552. Bibcode:2018ApJ...854...95A. doi:10.3847/1538-4357/aaa6d7. ISSN 0004-637X.
  6. ↑ 6,0 6,1 Evans, D. S. (June 20–24, 1966), „The Revision of the General Catalogue of Radial Velocities“, Во Batten, Alan Henry; Heard, John Frederick (уред.), Determination of Radial Velocities and their Applications, Proceedings from IAU Symposium no. 30, 30, University of Toronto: International Astronomical Union, стр. 57, Bibcode:1967IAUS...30...57E
  7. ↑ 7,0 7,1 Giridhar, S.; Goswami, A.; Kunder, A.; Muneer, S.; Selvakumar, G. (2013-08-01). „Identification of metal-poor stars using the artificial neural network“. Astronomy and Astrophysics. 556: A121. arXiv:1307.6308. Bibcode:2013A&A...556A.121G. doi:10.1051/0004-6361/201219918. ISSN 0004-6361. Alpha Leporis' database entry at VizieR.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 Lyubimkov, Leonid S.; и др. (February 2010). „Accurate fundamental parameters for A-, F- and G-type Supergiants in the solar neighbourhood“. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 402 (2): 1369–1379. arXiv:0911.1335. Bibcode:2010MNRAS.402.1369L. doi:10.1111/j.1365-2966.2009.15979.x. S2CID 119096173.
  9. ↑ 9,0 9,1 Lang, Kenneth R. (2006), Astrophysical formulae, Astronomy and astrophysics library, 1 (3rd. изд.), Birkhäuser, ISBN 3-540-29692-1. The radius (R*) is given by:
     
  10. ↑ 10,0 10,1 McDonald, I.; Zijlstra, A. A.; Watson, R. A. (2017-10-01), „Fundamental parameters and infrared excesses of Tycho-Gaia stars“, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 471 (1): 770–791, arXiv:1706.02208, doi:10.1093/mnras/stx1433, ISSN 0035-8711 Arneb's database entry at VizieR.
  11. ↑ 11,0 11,1 Luck, R. Earle (2014). „Parameters and Abundances in Luminous Stars“. The Astronomical Journal. 147 (6): 137. Bibcode:2014AJ....147..137L. doi:10.1088/0004-6256/147/6/137. Alpha Leporis' database entry at VizieR.
  12. ↑ Kunitzsch, Paul; Smart, Tim (2006). A Dictionary of Modern star Names: A Short Guide to 254 Star Names and Their Derivations (2nd rev.. изд.). Cambridge, Massachusetts: Sky Pub. ISBN 978-1-931559-44-7.
  13. ↑ „IAU Catalog of Star Names“. Посетено на 28 July 2016.
  14. ↑ Kaler, James B., „ARNEB (Alpha Leporis)“, Stars, University of Illinois, Посетено на 2012-01-08
  15. ↑ „IAU Working Group on Star Names (WGSN)“. Посетено на 22 May 2016.
  16. ↑ „Bulletin of the IAU Working Group on Star Names, No. 1“ (PDF). Посетено на 28 July 2016.
  17. ↑ Allen, Richard Hinckley (1899), Star-names and Their Meanings, G. E. Stechert, стр. 268
  18. ↑ (на кинески) 中國星座神話, written by 陳久金.
  19. ↑ (на кинески) 香港太空館 - 研究資源 - 亮星中英對照表 Архивирано на 25 октомври 2008 г., Hong Kong Space Museum. Accessed on line November 23, 2010.
  20. ↑ Garrison, R. F. (December 1993), „Anchor Points for the MK System of Spectral Classification“, Bulletin of the American Astronomical Society, 25: 1319, Bibcode:1993AAS...183.1710G, Архивирано од изворникот на June 25, 2019, Посетено на 2012-02-04
  21. ↑ Richichi, A.; Percheron, I.; Khristoforova, M. (February 2005), „CHARM2: An updated Catalog of High Angular Resolution Measurements“, Astronomy and Astrophysics, 431 (2): 773–777, Bibcode:2005A&A...431..773R, doi:10.1051/0004-6361:20042039
  22. ↑ „The Colour of Stars“, Australia Telescope, Outreach and Education, Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation, December 21, 2004, Архивирано од изворникот на 2013-12-03, Посетено на 2012-01-16
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Алфа_Зајак&oldid=5277564“