Акутен бронхитис

Акутен бронхитис (Bronchitis acuta) претставува краткотрајно (акутно) воспаление на слузницата на бронхиалното стебло. Најчесто се јавува во есен и зима т.е во студена и влажна сезона. Се развива во три етапи: - на почетокот како ринофарингетис, што значи кијавица и ангина, во траење од еден до три дена; - потоа сув бронхитис со кашлица, оскудна слузава плунка и покачена температура до 38 степени; - и најпосле како катарален бронхитис со кашлица и течна обилна плунка. Акутниот бронхитис може да се јави како самостојна болест или во склоп на друго заболување, на пример мали сипаници. Кај возрасните поминува лесно за неколку денови, а кај децата може да се комплицира со бронхопнеуномија.

Акутен бронхитис
Специјалност	Пулмологија
Симптоми	Кашлица со спутум, свирење во градите, недостиг на здив, треска, чувство на стегање во градите
Времетраење	До 6 недели
Причинители	Вообичаено вирусна инфекција
Ризик-фактори	Пушење, прашина, загаден воздух
Дијагностички метод	Врз основа на симптомите
Диференцијална дијагноза	Астма, пневмонија, бронхиолит, бронхиектазија, ХОББ
Спречување	Избегнување на загаден воздух, миење на рацете
Лекување	Одмор, парацетамол (ацетаминофен), НСАИЛ
Честота	~5% една или повеќе епизоди годишно

Етиологија и патогенеза

Најчеста примена за настанување на акутниот бронхитис е вирусна инфекција при настинка особено во зимскиот период. Друга причина се бактерии како: хемофилус инфлуенце, стрептококи и др. коишто најчесто од горните дишни патишта се спуштаат према долу. Поретка причина може да биде алергиска реакција, габични инфекции и физички фактори. Основни промени во бронхиите се едем, зголемена секреција, а понекогаш и бронхоспазам.

Клиничка слика

Кашлицата е основен знак и секогаш е присутна при акутен бронхитис. Во почетокот е сува и непродуктивна, а подоцна станува продуктивна, со искашлубање на мукоидна, мукопурулентна содржина. Кашлицата понекогаш е пратена со препотување. Болниот може да чувствува лесна омалаксаност, субфебрилност, секреција од носот. Кашлицата понекогаш може да се јави во пароксизби – напади предизвикани со вдишување на ладен воздух, пушење, физички напор, зборување или смеење. Ако има гушење и свирење во градите значи има присуство на бронхоспазам.

Тек на болест

Трае 5- 7 дена, но кашлицата и искашлувањето можат да траат 3- 4 недели.

Лекување

Лекувањето е етиолошко и симптоматско. Кај повеќето болни тоа е симптоматско и се состои од одмор во постела, примање на течности (2- 4 литри дневно, во облик на чаеви, сокови, лимонада), витамини, андол. Кај упорна сува кашлица може да се даде и антитусик и се забранува пушењето. Кога има зголемена слузаво- гнојна секреција болеста се третира и етиолошки со антибиотици со широк спектар како пеницилин.

Терапија:

1. Течности
2. Витамини (Vitamin C 500 гр. 2- 3 пати по една таблета)
3. Антипиретици (paracetamol, analgin, upsarin, andol)
4. Антитусици (сируп herbion- сируп од тегавец, prospan, бел слез)
5. Муколитици (сируп herbion – јаглика, prospan, tusidil, medoprim)

Надворешни врски

Класификација	П · Р · П МКБ-10: J20-J21 МКБ-9-CM: 466 MeSH: D001991
Надворешни извори	MedlinePlus: 001087 eMedicine: article/297108