Википедија

Аврамски религии

Аврамските религии (збирен поим: аврамизам) — група религии кои водат потекло од јудаизмот на старите Израелци и обожавањето на Богот на Авраам. Аврамските религии се монотеистички, наречени така според Авраам (голема фигура опишана во Танахот и во Куранот, признаена од Евреите, христијаните, муслиманите и други).[1] Трите големи религии своето потеклото го наоѓаат во двата сина на Авраам. За Евреите и христијаните тоа е неговиот најмлад син Исак и за муслиманите, неговиот најстар Исмаил.

Симболи на трите најголеми религиозни религии: Еврејската Давидова ѕвезда, христијанскиот крст и ѕвездата со полумесечина која го претставува исламот.</ref>
Верски групи како процент од светската популација (2005)

Аврамските религии се прошириле на глобално ниво преку прифаќањето на христијанството од страна на Римската Империја во IV век и исламот од исламските империи од VII век. Денес аврамските религии се една од најголемите поделби во компаративната религија (заедно со религиите од Индија, Иран и Источна Азија ).[2] Најголемите аврамски религии по хронолошки редослед на основање се јудаизмот (основата на другите две религии) во VII век пр.н.е.,[3] христијанството во I век од н.е., и исламот во VII век од н.е.

Христијанството, исламот и јудаизмот се аврамски религии со најголем број приврзаници.[4][5][6] Аврамските религии со помалку приврзаници ја вклучуваат друзиската вера [7] (понекогаш се смета за дел од исламот),бахаизмот и растафаријанството .[8][9]

Од 2015 , се проценува дека 55.5% (3.8 милијарда луѓе) од вкупната популација на светот се припадници на аврамските религии. Христијани се декларираат 31.2% од светската популација, Исламот има 24.1%, а јудаизмот 0.2%[10][11][12]

Потекло на поимот

уреди

Католичкиот изучувач на исламот Луј Масињон изјавил дека изразот „аврамска религија“ значи дека сите овие религии потекнуваат од еден духовен извор.[4] Современиот термин потекнува од множината форма на „религијата на Ибрахим“, арапската форма на името на Авраам.[13]

Божјото ветување во Откровение 15: 4-8 во врска со наследниците на Авраам станало парадигматско за Евреите, кои за Авраам велат „нашиот татко Авраам“ (Аврахам Авину ). Со појавата на христијанството, апостол Павле, во Римјаните 4: 11-12, исто така го нарекол „татко на сите“ оние што имаат вера, обрежани или необрежани. Исламот исто така се замислил како религија на Авраам.[14]

Сите аврамски религии тврдат директна лоза на Авраам, иако во христијанството тоа повеќе се сфаќа во духовна смисла:

  • Авраам е запишан во Тората како предок на Израелците преку неговиот син Исак, роден од Сара преку ветување дадено во Стариот завет. [ Откровение 17:16 ] [15]
  • Христијаните го потврдуваат потеклото на Евреите во Авраам, но за нив верата е таа што го одредува прашањето на христијанското, а не линеарното директно потекло.[14]
  • Исламската традиција е дека Мухамед, како Арап, потекнува од синот на Авраам, Исмаил . Еврејската традиција ги изедначува и потомците на Исмаил, Исмаелитите со Арапите, додека потомците на Исак преку Јаков, кој подоцна бил познат и како Израел, се Израелците.[16]

Потекло и историја

уреди

Цивилизациите што се развиле во Месопотамија влијаеле врз некои религиозни текстови, особено на Хебрејската Библија и Стариот завет. За Авраам се вели дека потекнува од Месопотамија.[17]

  • Јудаизмот се смета себеси за религија на потомците на Јаков, [n 1] внук на Авраам. Има строго унитарно гледиште за Бог, а централната света книга за скоро сите гранки е Мазоретичкиот текст како што е објаснето во Тората. Во 19 век и 20 век, јудаизмот развил мал број гранки, од кои најзначајни се православните, конзервативните и реформираните .
  • Христијанството започнало како секта на јудаизмот [n 2] во Средоземјето [n 3] од првиот век од н.е. и се развило во посебна религија - христијанство - со карактеристични верувања и практики. Исус е централна фигура на христијанството, за кое скоро сите деноминации се смета дека е Бог Син, една личност на Троица. Во текот на многуте векови, христијанството се поделило на три главни гранки (католички, православни и протестанти ), десетици значајни деноминации и стотици помали.
  • Исламот се појавил на Арапскиот Полуостров [n 4] во VII век од н.е. со строго унитарно гледиште за Бога .[n 5] Муслиманите сметаат дека Куранот е крајниот авторитет, како што е откриено и објаснето преку учењата и практиките [n 6] на еден централен, но не божествен пророк, Мухамед. Исламската вера ги смета сите пророци и гласници од Адам преку последниот гласник (Мухамед) да ги носат истите исламски монотеистички принципи. Набргу по основањето, исламот се поделил на две главни гранки (сунитски и шиитски ислам), од кои секоја сега има голем број деноминации.

Припаднички религии

уреди
 
Еврејски рабин со Тора

Јудаизам

уреди

Еден од основните текстови на јудаизмот е Танах, каде се кажува за односот на Израелците со Бог од нивната најрана историја до изградбата на Вториот храм (околу 535 пр.н.е.). Авраам е поздравен како прв хебрејски татко на еврејскиот народ . Еден од неговите правнуци бил Јуда, од кого религијата на крајот го добила своето име. Израелците првично биле поголем број племиња кои живееле во Кралството Израел и Јудеја.

Откако биле освоени и прогонети, некои членови на Кралството Јудеја на крајот се вратиле во Израел. Подоцна тие формирале независна држава под Хасмонејската династија во 2 и 1 век пр.н.е., пред да потпаднат под власта на Римското Царство, кое исто така ја освоило државата и ги растерало нејзините жители. Од 2 до 6 век, Евреите го напишале Талмудот, долгогодишно дело на правни пресуди и библиска егзегеза, што заедно со Танахот е клучен текст на јудаизмот.

Христијанство

уреди
 
Христијанството се темели на учењата во Библијата.

Христијанството започнало во 1 век како секта во рамките на јудаизмот што прв ја водел Исус. Неговите следбеници го сметале за Месија, како во Исповедта на Петар. Тие веруваат дека по неговото распнување и смрт[18] постои воскреснување и дека Бог ќе се врати на крајот на времето за да им суди на живите и мртвите и да создаде вечно Божјо Царство. Неколку децении по смртта на Исус, новото движење се разделило од јудаизмот. Христијанското учење се заснова на Стариот и на Новиот завет на Библијата.

После неколку периоди на наизменични гонења и релативен мир наспроти римските власти под различни администрации, христијанството станало државна црква на Римската Империја во 380 година, но од самиот почеток е поделено во разни цркви. Византиското Царство се обидела да го обедини христијанскиот свет, но тоа официјално завршило со источно-западниот раскол од 1054 година. Во 16 век, раѓањето и растот на протестантизмот за време на реформацијата дополнително го поделиле христијанството.

Ислам

уреди
 
Кенотаф над пештерата на патријарсите,кој традиционално се смета за гробот на Авраам.

Исламот се заснова на учењата на Куранот. Иако смета дека Мухамед е Печат на пророците, исламот учи дека секој пророк го проповедал исламот, бидејќи зборот ислам буквално значи потчинување на Бога, главниот концепт што го проповедаат сите аврамски пророци. Според учењата на Куранот, муслиманите се директно и конечно откритие и зборови на Алах (т.е. Бог на арапски). Исламот, како христијанството, е универзална религија. Како јудаизмот, тој има строго унитарна концепција за Бог, наречена тевхид или „строг“ монотеизам.

Други аврамски религии

уреди

Бабизам

уреди

Бабизмот[19] ( персиски: بابیه ), исто така познат како бајанска вера [20][21] ( арапски : بيانة , Бајани ), е монотеистичка религија во која се тврди дека постои еден бестелесен, непознат и несфатлив Бог[22] кој ја манифестира својата волја во бескрајна серија на теофании, наречени богојавленија (арапски: ظهور الله ). Тоа е исклучително мала религија, со не повеќе од неколку илјади приврзаници според тековните проценки, од кои повеќето се сконцентрирани во Иран. Основана е од „Али Мухамед Ширази“ кој прв ја презеде титулата Баб ( „Порта“) од каде религијата го добила своето име, односно, од верувањето дека тој бил портата на дванаесеттиот имам.[23][24]

Основан во 1844 година, бабизмот цветал во Персија до 1852 година, а потоа продолжил да постои во Османлиската Империја, особено во Кипар. Како аномалија меѓу исламските месијански движења, движењето сигнализира прекин на исламот, започнувајќи нов религиозен систем со свои уникатни закони, учења и практики.

 
Деветкраката ѕвезда како симбол на бахаизмот

Бахаизам

уреди
 
Друзиска ѕвезда

Бахаизмот, кој датира од крајот на 19 век, е ново религиозно движење, кое понекогаш е наведено како аврамско од страна на научни извори на различни полиња.[25][26][27][28] :48–49 Бахаула (1817–1892), основачот, тврдел дека е пророк со потекло од Авраам.[8][29][30] Религијата дели многу заеднички точки со јудаизмот, христијанството и исламот.[31][32][33] Го нагласува монотеизмот и верува во еден вечен трансцендентен Бог,[34][35]

Друзизам

уреди

Друзизам е монотеистичка религија заснована на учења на високи исламски фигури како Хамза ибн-Али ибн-Ахмад и Ал-Хаким би-Амр Алах, и грчки филозофи како Платон и Аристотел.[36][37] Хамза ибн Али ибн Ахмад се смета за основач на друзизмот и главен автор на ракописите.[38] Јето од Мидијан се смета за предок на Друзите, кои го почитуваат како свој духовен основач и главен пророк.[39][40][41][42][43]

Посланието на мудроста е основниот текст на друзизмот [44] кој вклучува елементи на исламот,[45] гностицизмот,[46] неоплатонизмот,[47] питагорејанството,[48][49] христијанството, хиндуизмот [49][50] и други филозофии и верувања, создавајќи посебна и таинствена теологија која е позната по толкувањето на езотерично религиските списи и истакнувањето на улогата на умот и вистинитоста.[49] Друзите ја следат теофанијата,[51] и веруваат во реинкарнација или пренесување на душата.[52] На крајот на циклусот на повторното раѓање, што се постигнува преку последователни реинкарнации, душата се соединува со Космичкиот ум (Ал Аакал Ал Кули).[53] Во друзизмот Исус се смета за еден од најважните Божји пророци.[54][55]

Друзизмот често се класифицира како гранка на Исмаили шиитскиот ислам. И покрај тоа што верата првично се развила од Исмаили Исламот, друзите не се сметаат за муслимани.[56]

Мандејство

уреди

Мандејството ( арап. مندائية , Мандаја) е монотеистичка гностичка религија [57] :4 со силно дуалистички поглед на светот. Нејзините приврзаници, Мандејците, ги почитуваат Адам, Авел, Сет, Енос, Ное, Шем, Арам и особено Јован Крстител . Повремено, Мандејците се нарекуваат „христијани на Свети Јован“ од страна на Евреите и христијаните.[58]

Мандејците не го обожаваат Богот на Авраам и го мразат Авраам сметајќи го, заедно со Мојсеј, Исус и Мохамед, за лажен пророк. Тие ги сметаат аврамските религии на јудаизмот, христијанството и исламот како непријателски религии.[59] Авраам, или Брахам, бил свештеник на Мандајците,[60][61] кој, бидејќи бил обрежан, излегол во пустината со лепрозните и нечистите и почнал да му се поклонува на Јурба, една од силите на Темнината. Тогаш, преку моќта на темнината на Јурба, Авраам и неговиот народ станале силни.[62]

Растафаријанство

уреди

Растафаријанството понекогаш се наведува и како аврамска религија. Класифицирано како ново религиозно движење и социјално движење, се развило во Јамајка во текот на 1930-тите. Нема недостаток на централизиран авторитет и има многу хетерогеност кај практичарите, познати како Растафари, Растафаријани или Раста.

Растафаријанството потекнува од сиромашните и социјално обесправени афро-јамајски заедници. Неговата афроцентрична идеологија во голема мерка била реакција против тогашната доминантна британска колонијална култура на Јамајка. Под влијание на и Етиопијанството и движењето „ Назад кон Африка“ промовирано од црни националистички личности како Маркус Гарви . Движењето се развило откако неколку христијански свештеници, особено Леонард Хауел, прогласиле дека крунисувањето на Хаил Селасие како Цар на Етиопија во 1930 година исполнува библиско пророштво. Во 1960-тите и 1970-тите се здобило со зголемена респектибилност во рамките на Јамајка и поголема видливост во странство преку популарноста на реге- музичари како Боб Марли. Ентузијазмот за растафаријанството се намалил во осумдесеттите години на минатиот век, по смртта на Хаиле Селаси и Марли. Постојат околу 700.000 до 1 милион растафаријанци низ целиот свет, најмногу во Јамајка но нивни заедници можат да се најдат во повеќето најголеми светски центри.

Самарјанство

уреди

Самарјанството се заснова на некои исти книги што се користат како основа на јудаизмот, но се разликува. Верските дела ја вклучуваат Самарјанската верзија на Тората, самарјанска литургија и законски кодекси и библиски коментари.

Шабакизам

уреди

Шабакизмот е името дадено на верувањето и практиките на Шабаците во регионот Курдистан и околу Мосул во Ирак . Мнозинството се сметаат за шиити, а малцинството се смета за сунити .[63][64][65][66] И покрај ова, нивната вистинска вера и ритуали се разликуваат од исламот и имаат одлики што ги прават да се разликуваат од соседните муслимански популации. Овие вклучуваат одлики од христијанството, вклучително и исповед, и консумирање алкохол. Шабаците одат на аџилак во светиот шиитски градови како што се Наџаф и Кербала, и следат многу шиитски учења.[67] Главниот религиозен текст на Шабаците е Бујрук или Китаб ал-Манагиб (Книга на примери на дела).[68][69] Шабакизмот смета дека поезијата на Исмаил I е откриена од Бога и тие ја рецитираат поезијата на Исмаил за време на верските состаноци.[70]

Јаздијанизам (религии на Језидите, Јарсани и Хинаризам)

уреди

Јаздијанизмот, или Култот на ангелите, е предиисламска, природна религија на Курдите. Терминот го вовел курдскиот научник Мехердад Изади за да го претставува она што тој го смета за „оригинална“ религија на Курдите [71] како примарни жители на Загоровските планини, сè до нивната зголемена исламизација во текот на 10 век.[72] Според Изади, јаздијанизмот сега се продолжува во јазидизам, јарзанизам и хинаризам.[73] Трите традиции поднесени под терминот јаздијанизам првенствено се практикуваат во релативно изолирани заедници, од Курасан до Анадолија и делови од западен Иран.

Заеднички аспекти

уреди

Сите религии ја прифаќаат традицијата што Бог му ја открил на Авраам.[74] Сите се монотеистички и го сфаќаат Бог како трансцендентен творец и извор на моралниот закон.[75] Нивните религиозни текстови содржат многу исти фигури, истории и места, иако честопати ги презентираат со различни улоги, перспективи и значења.[76] Верниците кои се согласуваат за овие сличности и за заедничкото потекло од Авраам, имаат тенденција да бидат попозитивни и кон другите аврамски групи.[77]

Поврзано

уреди

Надворешни врски

уреди

Наводи

уреди
  1. ↑ "Philosophy of Religion". Encyclopædia Britannica. 2010.
  2. ↑ „classification of religions | Principles & Significance“. Encyclopedia Britannica (англиски). Посетено на 2020-08-15.
  3. ↑ Atzmon, Gil Hao, Li Pe'er, Itsik Velez, Christopher Pearlman, Alexander Palamara, Pier Francesco Morrow, Bernice Friedman, Eitan Oddoux, Carole Burns, Edward Ostrer, Harry. Abraham's Children in the Genome Era: Major Jewish Diaspora Populations Comprise Distinct Genetic Clusters with Shared Middle Eastern Ancestry. Elsevier. OCLC 745476855.CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)
  4. ↑ 4,0 4,1 Massignon 1949
  5. ↑ Smith 1998
  6. ↑ Derrida 2002
  7. ↑ Obeid, Anis (2006). The Druze & Their Faith in Tawhid. Syracuse University Press. стр. 1. ISBN 978-0-8156-5257-1.
  8. ↑ 8,0 8,1 „Abrahamic Religion“. Christianity: Details about... Christianity Guide. Архивирано од изворникот на 30 September 2008. Посетено на 19 September 2009.
  9. ↑ „Why 'Abrahamic'?“. Lubar Institute for Religious Studies at U of Wisconsin. Архивирано од изворникот на 4 October 2013. Посетено на 3 March 2012.
  10. ↑ The numbers, based on upper bounds, do not add to 100%. Hunter, Preston. „Major Religions of the World Ranked by Number of Adherents“. Adherents.com. Архивирано од изворникот на 22 April 2011. Посетено на 24 October 2006.
  11. ↑ „FIELD LISTING :: RELIGIONS“. World Factbook. CIA. 2013. Архивирано од изворникот на 4 June 2011. Посетено на 9 September 2013.
  12. ↑ Barrett, David A. (2001). World Christian Encyclopedia. стр. 4. Архивирано од изворникот на 16 April 2011. Посетено на 11 August 2016.
  13. ↑ Guy G.Stroumsa, The Making of the Abrahamic Religions in Late Antiquity, ISBN 978-0-191-05913-1 Oxford University Press 2015 p.7
  14. ↑ 14,0 14,1 Jon D. Levenson, Inheriting Abraham: The Legacy of the Patriarch in Judaism, Christianity, and Islam, Princeton University Press, 2014 ISBN 978-0-691-16355-0 ch.1 & pp.3, 6, 178-179
  15. ↑ Scherman, pp. 34–35.
  16. ↑ Saheeh al-Bukharee, Book 55, hadith no. 584; Book 56, hadith no. 710
  17. ↑ Bertman, Stephen (2005). Handbook to life in ancient Mesopotamia (Paperback. изд.). Oxford [u.a.]: Oxford Univ. Press. стр. 312. ISBN 978-0195183641.
  18. ↑ Pavlac, Brian A (2010). A Concise Survey of Western Civilization: Supremacies and Diversities. Chapter 6.
  19. ↑ EB (1911).
  20. ↑ This has been the standard term which the modern followers of Bábism have adopted in order to identify themselves, however it has not been popular within scholarship, modern and contemporary to the religion's founders, the majority of scholars—such as Browne for instance—choosing to refer to the religion as Bábism or the Bábí Faith
  21. ↑ Varnava, Andrekos, Nicholas Coureas, and Marina Elia, eds. The Minorities of Cyprus: Development patterns and the identity of the internal-exclusion. Cambridge Scholars Publishing, 2009. p. 362
  22. ↑ „The Bab's Persian Bayan“. www.h-net.org. Посетено на 2020-08-15.
  23. ↑ Saiedi, Nader (2008). Gate of the Heart. Waterloo, ON: Wilfrid Laurier University Press. стр. 19. ISBN 978-1-55458-035-4.
  24. ↑ Momen, Moojan. „Bab, Sayyid 'ali Muhammad (1819–1850)“. Encyclopedia of Global Religion. 2455 Teller Road,  Thousand Oaks  California  91320  United States: SAGE Publications, Inc. ISBN 978-0-7619-2729-7. no-break space character во |location= во положба 18 (help)CS1-одржување: место (link)
  25. ↑ „Why 'Abrahamic'?“. Lubar Institute for Religious Studies at University of Wisconsin - Madison. 2007. Архивирано од изворникот на 9 August 2014. Посетено на 15 September 2014.
  26. ↑ Празен навод (help)
  27. ↑ Lawson, Todd (13 December 2012). Cusack, Carole M.; Hartney, Christopher (уред.). „Baha'i Religious History“. Journal of Religious History. 36 (4): 463–470. doi:10.1111/j.1467-9809.2012.01224.x. ISSN 1467-9809. Архивирано од изворникот на 27 September 2013. Посетено на 5 September 2013.
  28. ↑ Beit-Hallahmi, Benjamin (28 December 1992). Rosen, Roger (уред.). The illustrated encyclopedia of active new religions, sects, and cults (1. изд.). New York: Rosen Pub. Group. ISBN 978-0-8239-1505-7.
  29. ↑ Hatcher, W.S.; Martin, J.D. (1998). The Bahá'í Faith: The Emerging Global Religion. Wilmette, IL: Bahá'í Publishing Trust. ISBN 978-0-87743-264-7.
  30. ↑ Flow, Christian B.; Nolan, Rachel B. (16 November 2006). „Go Forth From Your Country“ (PDF). The Harvard Crimson. Архивирано од изворникот (PDF) на 7 January 2009. Посетено на 23 August 2016.
  31. ↑ (Thesis). Отсутно или празно |title= (help)
  32. ↑ Stockman, Robert H. (2006). Gallagher, Eugene V.; Ashcraft, W. Michael (уред.). Introduction to New and Alternative Religions in America. Greenwood Publishing. стр. 185–218. ISBN 978-0-275-98712-1.
  33. ↑ Buck, Christopher (1999). Paradise and paradigm: key symbols in Persian Christianity and the Baháí̕ Faith, Volume 10 of Studies in the Bábí and Bahá'í religions. SUNY Press. стр. 326. ISBN 978-0-7914-4061-2.
  34. ↑ Празен навод (help)
  35. ↑ Smith 2008
  36. ↑ Léo-Paul Dana (1 January 2010). Entrepreneurship and Religion. Edward Elgar Publishing. стр. 314. ISBN 978-1-84980-632-9.
  37. ↑ Terri Morrison; Wayne A. Conaway (24 July 2006). Kiss, Bow, Or Shake Hands: The Bestselling Guide to Doing Business in More Than 60 Countries (illustrated. изд.). Adams Media. стр. 259. ISBN 978-1-59337-368-9.
  38. ↑ Hendrix, Scott; Okeja, Uchenna, уред. (2018). The World's Greatest Religious Leaders: How Religious Figures Helped Shape World History [2 volumes]. ABC-CLIO. стр. 11. ISBN 978-1440841385.
  39. ↑ Corduan, Winfried (2013). Neighboring Faiths: A Christian Introduction to World Religions. стр. 107. ISBN 978-0-8308-7197-1.
  40. ↑ Mackey, Sandra (2009). Mirror of the Arab World: Lebanon in Conflict. стр. 28. ISBN 978-0-393-33374-9.
  41. ↑ Lev, David (25 October 2010). „MK Kara: Druze are Descended from Jews“. Israel National News. Arutz Sheva. Посетено на 13 April 2011.
  42. ↑ Blumberg, Arnold (1985). Zion Before Zionism: 1838–1880. Syracuse, NY: Syracuse University Press. стр. 201. ISBN 978-0-8156-2336-6.
  43. ↑ Rosenfeld, Judy (1952). Ticket to Israel: An Informative Guide. стр. 290.
  44. ↑ Nejla M. Abu Izzeddin (1993). The Druzes: a new study of their history, faith, and society. BRILL. стр. 108–. ISBN 978-90-04-09705-6. Архивирано од изворникот на 7 July 2014.
  45. ↑ Daftary, Farhad (2013-12-02). A History of Shi'i Islam. I.B.Tauris. ISBN 978-0-85773-524-9.
  46. ↑ Quilliam, Neil (1999). Syria and the New World Order. Michigan University press. стр. 42. ISBN 9780863722493.
  47. ↑ The New Encyclopaedia Britannica. Encyclopaedia Britannica. 1992. стр. 237. ISBN 9780852295533. Druze religious beliefs developed out of Isma'ill teachings. Various Jewish, Christian, Gnostic, Neoplatonic, and Iranian elements, however, are combined under a doctrine of strict monotheism.
  48. ↑ Rosenthal, Donna (2003). The Israelis: Ordinary People in an Extraordinary Land. Simon and Schuster. стр. 296. ISBN 978-0-684-86972-8.
  49. ↑ 49,0 49,1 49,2 Kapur, Kamlesh (2010). History of Ancient India. Sterling Publishers Pvt. Ltd. ISBN 978-81-207-4910-8.
  50. ↑ Tsimhoni, Daphne (2006-10). „The Israelis, Ordinary People in an Extraordinary Land: Donna Rosenthal“. Digest of Middle East Studies. 15 (2): 130–133. doi:10.1111/j.1949-3606.2006.tb00039.x. ISSN 1060-4367. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  51. ↑ Swayd, SDSU, Dr. Samy, Druze Spirituality and Asceticism, Eial, Архивирано од изворникот (an abridged rough draft; RTF) на 5 October 2006
  52. ↑ Nisan 2002.
  53. ↑ „Druze“. druze.org.au. 2015. Архивирано од изворникот на 14 February 2016.
  54. ↑ Hitti, Philip K. (1928). The Origins of the Druze People and Religion: With Extracts from Their Sacred Writings. Library of Alexandria. стр. 37. ISBN 9781465546623.
  55. ↑ Dana, Nissim (2008). The Druze in the Middle East: Their Faith, Leadership, Identity and Status. Michigan University press. стр. 17. ISBN 9781903900369.
  56. ↑ „Are the Druze People Arabs or Muslims? Deciphering Who They Are“. Arab America (англиски). Arab America. 8 August 2018. Посетено на 13 April 2020.
  57. ↑ Buckley, Jorunn Jacobsen (2002), The Mandaeans: ancient texts and modern people (PDF), Oxford University Press, ISBN 9780195153859, Архивирано од изворникот (PDF) на 11 October 2017, Посетено на 7 December 2017
  58. ↑ Edmondo, Lupieri (2004). „Friar of Ignatius of Jesus (Carlo Leonelli) and the First "Scholarly" Book on Mandaeaism (1652)“. ARAM Periodical. 16 (Mandaeans and Manichaeans): 25–46. ISSN 0959-4213.
  59. ↑ Lupieri 2001
  60. ↑ https://www.telegraph.co.uk/news/2019/03/16/pictures-day-16-march-2019/iraqis-sabeans-followers-pre-christian-religion-considers-prophet/
  61. ↑ Smith, Andrew Phillip. John the Baptist and the Last Gnostics: the Secret History of the Mandaeans. Watkins, 2016.(pp18-20)
  62. ↑ Drower 1937
  63. ↑ Mina al-Lami (21 August 2014). „Iraq: The Minorities of the Nineveh Plain“. Архивирано од изворникот на 15 October 2014. Посетено на 9 October 2014.
  64. ↑ Kamal, Adel. „The Shabak Search for Identity“. Niqash.org. Архивирано од изворникот на 27 July 2018. Посетено на 1 August 2018.
  65. ↑ al-Lami, Mina (21 July 2014). „Iraq: The minorities of Nineveh“. BBC News. Архивирано од изворникот на 3 August 2018. Посетено на 1 August 2018.
  66. ↑ „Iraq's Religious, Ethnic Minorities Disappearing Due to ISIS Violence and Global Inaction - Non Profit News - Nonprofit Quarterly“. nonprofitquarterly.org. 2016-07-07. Архивирано од изворникот на 28 July 2018. Посетено на 1 August 2018.
  67. ↑ Imranali Panjwani. Shi'a of Samarra: The Heritage and Politics of a Community in Iraq. стр. 172.
  68. ↑ Leezenberg, Michiel. „The Shabak and the Kakais“. Архивирано од изворникот на 12 April 2016. Посетено на 2 November 2014.
  69. ↑ Assyrian News Agency (16 August 2005). „Kurdish Gunmen Open Fire on Demonstrators in North Iraq“. Архивирано од изворникот на 3 March 2016. Посетено на 7 October 2014.
  70. ↑ Vinogradov, A. (1974). „Ethnicity, Cultural Discontinuity and Power Brokers in Northern Iraq: The Case of the Shabak“. American Ethnologist. 1: 207–218. doi:10.1525/ae.1974.1.1.02a00110. JSTOR 643810.
  71. ↑ Foltz, Richard (2013-10-22). „Two Kurdish Sects: The Yezidis and the Yaresan“. Religions of Iran: From Prehistory to the Present. стр. 219. ISBN 978-1-78074-307-3. Архивирано од изворникот на 2015-02-04. Посетено на 2020-08-15.
  72. ↑ Izady, M. R. (December 2004). „Kurdish History and Culture“. Kurdistan Regional Government. Архивирано од изворникот на 14 May 2019. Посетено на 21 August 2019.
  73. ↑ Izady, 1992. pp. 170 passim
  74. ↑ Peters, Francis E.; Esposito, John L. (2006). The children of Abraham: Judaism, Christianity, Islam. Princeton University Press. ISBN 978-0-691-12769-9.
  75. ↑ „Religion: Three Religions – One God“. Global Connections of the Middle East. WGBH Educational Foundation. 2002. Архивирано од изворникот на 17 September 2009. Посетено на 20 September 2009.
  76. ↑ Kunst, J. R.; Thomsen, L. (2014). „Prodigal sons: Dual Abrahamic categorization mediates the detrimental effects of religious fundamentalism on Christian-Muslim relations“. The International Journal for the Psychology of Religion. 25 (4): 1–14. doi:10.1080/10508619.2014.937965. |hdl-access= бара |hdl= (help)
  77. ↑ Kunst, J.; Thomsen, L.; Sam, D. (2014). „Late Abrahamic reunion? Religious fundamentalism negatively predicts dual Abrahamic group categorization among Muslims and Christians“. European Journal of Social Psychology. 44 (4): 337–348. doi:10.1002/ejsp.2014.

Белешки

уреди
  1. ↑ јаков бил наречен исто така Израел, име за кое во Библијата се вели дека му го дал Бог.
  2. ↑ cf. Judaizer, Messianic Judaism
  3. ↑ With several centers, such as Rome, Jerusalem, Alexandria, Thessaloniki and Corinth, Antioch, and later spread outwards, eventually having two main centers in the empire, one for the Western Church and one for the Eastern Church in Rome and Constantinople respectively by the 5th century CE
  4. ↑ Islam arose specifically in Tihamah city of Mecca and Hejaz city of Medina of Arabia
  5. ↑ The monotheistic view of God in Islam is called tawhid which is essentially the same as the conception of God in Judaism
  6. ↑ Teachings and practices of Muhammad are collectively known as the sunnah, similar to the Judaic concepts of oral law and exegesis, or talmud and midrash
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Аврамски_религии&oldid=5012758“