Шега со Станец
Шега со станец (хрватски: Novela od Stanca) - драма во стихови (сценска игра) на хрватскиот писател Марин Држиќ од 1551 година.
Ликови уреди
Во драмата се појавуваат следниве ликови:[1]
- Станец, селанец
- Влахо, млад дубровчанин
- Михо, млад дубровчанин
- Џиво, млад дубровчанин
- Самовили
- Маскари
Содржина уреди
Дејството на комедијата се одвива во Дубровник, една ноќ за време на Поклади. Влахо, Михо и Џиво се тројца другари на кои им е здодевно и сакаат да си направат некаква забава. Џиво им кажува дека видел некој селанец кој дошол во Дубровник со намера да продаде јаре, маст и сирење и предлага да се пошегуваат со него. Оттука, тој се преоблекува како селанец и му пристапува на селанецот Станец, кој заспал покрај еден извор. Џиво му кажува дека своевремено и тој самиот бил старец и дека еднаш заспал крај водата при што самовилите го поканиле да игра оро со нив, а потоа го претвориле во млад човек. Наивниот Станец верува во приказната, а набргу доаѓаат маскарите и тој помислува дека тие се самовилите. Маскарите, исто така, се шегуваат со него, претставувајќи се како самовили и го канат на оро. Станец ги моли да го претворат во млад човек, но тие му ги врзуваат рацете, му ја бричат брадата, а лицето му го бојат со црна боја. Во меѓувреме, маскарите му го земаат јарето и другите производи, но сепак му остваат пари колку што чини неговата стока. Дури кога тие заминуваат, Станец ја согледува измамата.[1]
Осврт кон делото уреди
„Шега со Станец“ претставува весела игра, напишана во стихови, дванаесетерци кои се римувани на крајот и во средината. Покрај основната цел на оваа комедија - да развесели и да насмее, таа обработува и неколку дурги проблеми, како што се протестот на младите дубровчани против строгиот однос на родителите, како и проблемот на нерамноправните бракови. Имено, старецот Станец е оженет со многу помлада жена која ја држи во страв, зашто е исплашен од разликата во годините. Притоа, тој не сфаќа дека неговиот брак со Миона не е нормален и не може да разбере дека се однесува лошо кон неа. Она што импресионира во комедијата е леснотијата со која Држиќ ги води на сцената своите јунаци и го гради нивниот однос кон другите ликови во драмата. Навистина, се забележува и нешто наивно и невешто во композицијата на стиховите, но оригиналноста на содржината и свежината на јазикот ги надоместуваат овие слабости.[2]
Изданија на македонски јазик уреди
Комедијата „Шега со Станец“ била објавена во 1970 година од издавачката куќа „Македонска книга“, како дел од библиотеката „Атлас“, а во препев на Георги Сталев, кој истовремено е автор и на предговорот. Книгата била отпечатена во јуни 1970 година, во графичкиот завод „Гоце Делчев“ во Скопје, во тираж од 10.000 примероци.[1]