Франсиско Ферер

Франсиско Ферер Гардија (шпански: Francisco Ferrer Guardia, 14 декември 1859 – 13 октомври 1909) – шпански просветител и анархист.

Франсеско Ферер

Почеток

За време на своите рани години, тој исто бил во Париз, каде што се состанал со бројни анархисти како Себастијан Форе, Жан Граве, Чарлс Малато, кругови меѓу кои биле Емил Зола и Анатол Франс, на крајот на 19 век, неговата либерална и педагошка теорија била формирана и усовршена. Во тие години работата, студиите и патувањата најчесто се поврзуваат со Пол Робин, Лујџи Фабрио и Елис Реклус.

Својата склоност да ги воспитува и образова луѓето од масите исклучени од знаење и наука се појавува на самиот почеток на неговиот социо-политички ангажман, како што било потврдено со формирањето на патна библиотека со која тој оди во руралните делови на Каталонија, Каталонија ќе го забрза ширењето на сето знаење и на тој начин ќе ја разбуди свеста за неизбежноста на националната револуција.

Но, причините што влијаеле врз неговиот ангажман во областа на слободарското образование, исто така, се психолошки по природа - да се создаде педагогија која целосно ќе се разликува од она на кое тој бил подложен како дете, живеејќи во многу конзервативно семејство во Шпанија, со силно обележана култура на црквата и монархијата. Тој подоцна ќе ја потврди оваа психолошка реакција во едно писмо: "Сè што сакам е токму спротивното од она што го доживеав досега".

Благодарение на донацијата на Мис Монија, која се состанала на шпанскиот вечерен курс Фере во Париз кој ги "освои" своите идеали за клевета за педагогијата, може да ја започне својата единствена и трагична авантура, станувајќи светски симбол на слободарско образование.

Против државата и црквата

Појдовна точка на неговата теорија и практика, е силната критика на логиката и идеолошките функции на постоечките училишта. Во неговите најпознати текстови Модерни Училишта, Ферер го вели следново: {{Училиштето е затвор за деца, како физички, така и интелектуално и морално, ова го води развојот на своите вештини во вистинската насока, ги ограбува на контакт со природата, така што тие можеле да ја обликуваат според нивните потреби ... Денес образовањето припитомување и вежба... Постои само една јасна идеја и желба: да се навикнат децата да слушаат, да се верува и мисли според општествените догми кои го одржуваат општество ... Не е дозволено спонтан развој на детските способности, слободно исполнување на физички, интелектуални и морални потреби.

Државата и Црквата, според Ферер, имаат образовна цел за луѓето кои сакаат да служат и почитуваат, преку лажно знаење и религија. За да ја потврди својата критика, тој пишува: {{Да го земеме предвид она што се случува денес: надвор од потребите на детето, е разработена програма што се смета за неопходна за неговата општа култура... И со какви и со колку средства мораат професорите да го постигнат ова! На сите начини, дури и несоодветни, тие се обидуваат да го привлечат вниманието на детето, неговата активност и желба, а оние кои се најмногу страсни за него се сметаат за најдобри едукатори.}}

Принципи на современата школа

Ферер секогаш инсистирал на концептот на "рационално" и "научно" образование. Концептот на "рационална" е дефиниран во опозиција на верско и догматско воспитување, "научно" се објаснува како позитивистичка вредност на сите научни откритија, се применуваат за сите области на човечкиот живот, а пред сè во областа на образованието и воспитувањето. Неговите идеи се силно обележани со овие концепти, понекогаш дури и на штета на слободарските аспекти на образованието.

Неговиот концепт за сеопфатно образование е различен од училиштето на Поло Робин, што е особено очигледно со споредување на практиките на Семпиус и современото училиште. Ферер ја поддржува вредноста на практичното образование, што се однесува на откривањето на научните принципи својствени на позитивизмот. Од обединета теорија и практика се раѓа револуционерната димензија на отфрлањето на хиерархиската поделба на трудот.

Девојчињата и момчињата

Во 1901 Ферер се вратил во Шпанија, по 16 години егзил, ситуацијата во таа земја била многу тешка и проблематична. Две третини од населението било неписмено, само една третина од градовите имале училиште што било многу конзервативно, под цврста контрола на Црквата и државната бирократија.

На 8 септември 1901 година се отворила првата модерна школа со 30 студенти (12 девојки и 18 момчиња). Заедничко школување се практикувало веднаш, што никогаш не се случило во шпанската школа. Во 1905 година, веќе имало 147 подружници во Барселона, а во 1908 година имало 10 модерни училишта со по 1000 ученици во Барселона. Во тие години, училиштата се отворени низ Шпанија, Мадрид, Севиља, Малага, Гранада, Кадис, Кордоба, Палма де Мајорка, Валенсија.

Училиштето, исто така, добило и библиотека, автономната издавачка куќа која печати соодветни учебници, проширувајќи лирски, антисклерозни и антимилитарни идеи. Исто така постои и училиштен билтен, уреден од Анселмо Лоренсо. Помеѓу октомври 1901 и мај 1909. Објавени се 62 броја.

Фереровото образование јасно покажува дека образованието е револуционерниот елемент и врз основа на фактот дека тоа е незнаењето на основната причина за разликата помеѓу опсег, како и да придонесе за одржување на овие разлики. Затоа, современото училиште има ослободителна задача кон пролетаријатот и целиот народ. И тоа придонесува за позитивна наука, бидејќи тоа го ослободува умот од каква било догма.

Клучен збор: слобода

Наставникот, според Ферер, не треба толку многу да ги базира своите предавања на "вистините на другите", туку да му овозможи на ученикот "да ја открие вистината која е неговата, преку методот што тој самиот ќе го направи совршен". Затоа, клучниот збор е слобода.

Со цел да се постигне независност од државата, модерните училишта биле платени, но сите придонеле за нивните способности. Немало ниту награда ниту казна, ниту каква било форма на евалуација, едноставно евиденција за напредокот постигнат од страна на учениците.

Последни години

Во 1906 модерните училишта биле развиени во цела Шпанија, Давид Ферер бил обвинет за соучество во убиството на кралот Алфонсо II. Училиштето било затворено и Ферер бил уапсен. Тој бил суден 13 месеци затвор, но тој добил помилување благодарение на меѓународната мобилизација која се развивала во негова корист.

Ферер се враќа во Шпанија во јули 1909. за време на настанот, "трагични недели", поради семејни причини. Властите го фатиле на 31 септември 1909 година, по пет недели се крие во пештерите на неговата фарма, затворен во тврдината на Монџуик во Барселона, под обвинение дека е една од причините за востанието. На 13 октомври 1909 година, Франсеско Ферер бил застрелан во тврдината во Барселона.

Бидејќи Ферер бил познат и надвор од Шпанија, неговото исчезнување предизвикало бран на огорченост низ Северна Америка и Западна Европа. Во Обединетото Кралство, Џорџ Бернард Шо, Херберт Џорџ Велс и Артур Конан Дојл протестирале со Петар Кропоткин и други анархисти. Во Аргентина демонстрациите се претвориле во четиридневен генерален штрајк.

Надворешни врски

• Колекција на Ферер
• Страница за Ферер
• Франсиско Ферер