Тода (јазик)
Тода (தோதா) е дравидски јазик познат по големиот број на струјни и трепетни согласки. Ова е матичен јазик на народот Тода (~ 1.000 жит.) што живее во Нилгирските Ридови во јужна Индија.
Тода | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
தோதா (тōтā) | ||||||
Застапен во | Индија | |||||
Подрачје | Нилгирски Ридови | |||||
Говорници | 1.100[1] | |||||
Јазично семејство | дравидско
| |||||
Јазични кодови | ||||||
ISO 639-3 | tcx | |||||
|
Фонеми
уредиСамогласки
уредиЈазикот има шеснаесет самогласки, што е необично многу за дравидски јазик. Постојат осум вида на самогласки, секоја во долга и кратка варијанта. Разликата во самиот глас помеѓу кратките и долгите е мошне мала, освен кај /e/, што се јавува како [e] кога е кратка, а како [æː] кога е долга.
Предни | Средни | Задни | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
НЗ | З | НЗ | З | НЗ | З | |
Затворени | i | y | ɨ | u | ||
Средни | e | ɵ | o | |||
Отворени | æː | ɑ |
Согласки
уредиЈазикот тода има необичен број на струјни и трепетни согласки. Има дури седум места на творба - највеќе од сите дравидски јазици. Безвучните странични согласки се вистински струјни гласови, а не безвучни приближни согласки. Крајно необична е свиената странична согласка.
Безвучните струјни согласки алофонски се озвучуваат меѓусамогласно. (Постојат и неменливо звучни струјни согласки ʒ, ʐ, ɣ, но тие се маргинални) Носните гласови и /r̠, ɽ͡r, j/ алофонски се обезвучуваат или делумно обезвучуваат во крајна положба или кога стојат до безвучни согласки.
Уснени | Забно- венечни |
Врвнојазични венечни | Врвнојазични венечни (вдлабнати, т.н. „свиени“) |
Рамнојазични задновенечни (преднонепчено-венечни) |
Подјазични преднонепчени (свиени) |
Среднојазични преднонепчени | Заднонепчени | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Прости | Шушкави | Странични | Прости | Омекнати | Прости | Омекнати | Прости | Омекнати | Странични | ||||||
Носни | m | n̠ | ɳ | ||||||||||||
Избувни и слеани |
Безвучни | p | t̪ | ts̪ | t̠ | t̻ʃ | ʈ | k | |||||||
Звучни | b | d̪ | dz̪ | d̠ | d̻ʒ | ɖ | ɡ | ||||||||
Струјни | Безвучни | f | θ | s̪ | ɬ̪ | s̠ | ʃ | ʂ | (ɬ̢) | x | |||||
Звучни | ʒ | ʐ | (ɣ) | ||||||||||||
Трепетни | r̘ | r̘ʲ | r̠ | r̠ʲ | ɽ͡r | ɽ͡rʲ | |||||||||
Странични | l̪ | ɭ | |||||||||||||
Приближни | j | w |
Поврзано
уредиНаводи
уреди- ↑ Ethnologue (2009). „Тода“. Ethnologue: Јазици во светот (16th. изд.). Ethnologue. Архивирано од изворникот на 2012-09-25. Посетено на 2012-07-20. Text "Тода: јазик во Индија" ignored (help) (англиски)
Библиографија
уреди- Emeneau, Murray B. 1984. Toda Grammar and Texts. American Philosophical Society, Memoirs Series, 155. Philadelphia: American Philosophical Society.
- Siniša Spajić, Peter Ladefoged, P. Bhaskararao, 1994. "The rhotics of Toda". In UCLA Working Papers in Phonetics 87: Fieldwork Studies of Targeted Languages II.