Википедија

Млечка

Млечка (Euphorbia myrsinete),[1] сина жичка [1] или широколисна глаукозна жица — сочен вид на цветни растенија од семејството на Euphorbiaceae.

Млечка
Научна класификација [ у ]
Царство: Растенија
клад: Скриеносеменици
клад: Евдикоти
клад: Розиди
Ред: Малпигиовидни
Семејство: Млечки
Род: Млечки
Вид: Млечка
Научен назив
Euphorbia myrsinites
L.
Euphorbia myrsinites
Scientific classification edit
Kingdom: Plantae
Clade: Tracheophytes
Clade: Angiosperms
Clade: Eudicots
Clade: Rosids
Order: Malpighiales
Family: Euphorbiaceae
Genus: Euphorbia
Species:
E. myrsinites
Binomial name
Euphorbia myrsinites

Распространетост

уреди

Млечката е појавена во југоисточна Европа и Мала Азија, од Италија на исток преку Балканот до Крим и Турција.[2][1]

Етимологија

уреди

Специфичниот епитет мирсинити потекнува од грчкиот збор μυρσινίτης (мирсинити), што се користел во Диокоридиевата Де Материја Медика за да се опише нејзината сличност со μυρσίνη (мирсина), ака мирта (Myrtus communis).[3][4]

Опис

уреди

Млечката е зимзелено повеќегодишно растение. Има развлечени стебла кои растат од 20 до 40 cm во должина. Лисјата се спирално распоредени, месести, бледо глаукозно синкаво-зелени, долги 1–2 cm. Цветовите се незабележителни, но опкружени со светли сулфурно-жолти леќи (затемнето црвено во сортата „Вашфилд“); тие се создаваат во текот на пролетта.[5]

Видот припаѓа на фамилијата Euphorbiaceae или народно позната како млечка. Тие се сукулентни растенија со месести листови кои во стебленцето содржат млечни канали. Растат до 30 cm, со спирално распоредени листови, а соцветието е со жолта боја. Течноста (млеч) која ја содржат може да предизвика иритација на кожата. Застапени се во југоисточна Европа, Мала Азија, Италија, на Балканот, на Крим и Турција. Во Националниот парк Галичица е широко распространет и често се среќава. [6]

Растенијата се размножуваат првенствено со семе и се способни да исфрлат семе до 15 стапки.[7]

Токсичност

уреди

Млечниот сок од растението може да предизвика значителна иритација на кожата и очите кај луѓето и може да предизвика слепило при контакт со очите. Млечката предизвикува гадење, повраќање и дијареја доколку се проголта.[8] При отстранување на овие растенија треба да се користат очила, ракавици и заштитна опрема. Децата повеќе се поподложни на симптоми од млечката од возрасните, па не се препорачуваат простории за играње кои се во близина на видовите. Домашните миленици можат да имаат слични реакции на изложеност на сок од млечка.

Одгледување

уреди

Млечките се одгледуваат како украсно растение за карактеристичното зеленило кое го имаат со сребрено-сива боја, и се користат во градинарски граници, масовни насади „модернистички“ и како растение во саксија. Засадени се во градини толерантни на суша во Калифорнија и во други суви клими.

Во Обединетото Кралство, култивираното растение се стекна со Наградата за заслуги на градината на Кралското хортикултурно здружение.[9][10]

Штетен плевел

уреди

Млечките се идентификуваат како штетен плевел и / или инвазивни видови во некои региони. Неговото одгледување е нелегално во американската држава Колорадо, каде што е класифицирано како штетен плевел од класа А, а од сопствениците на земјиштето се бара законски да го искорени.[11][12]

Млечката е исто така класифициран како штетен плевел во американската држава Орегон, подложен на карантин.[13]

Млечката била наведена како штетен плевел во округот Солт Лејк, Јута во 2007 година, и оттогаш е нелегална за продажба во округот.[14] Сопствениците на земјиштето во округот Солт Лејк и управителите на земјиште се законски одговорни да ги содржат, контролираат или искоренуваат видовите на нивниот имот. Друштвото за природни растенија во Јута, исто така, официјално препорача да биде наведено како штетен плевел во државата Јута.

Контрола

уреди
Физичка контрола
Малата наезда може да се контролира преку повеќегодишно копање на барем 4 метри од коренот. Видот е најдобро контролиран во пролет кога почвата е влажна и пред производството и дистрибуција на семето. Задолжително треба да се фрлат сите делови од растението во ѓубре наместо да се користат за компостирање.[15]
Хемиска контрола
Млечката е ефикасно контролирана со производи што содржат 2, 4-D и дикамба (т.е. Плевел Б Гон) кои се применуваат кон крајот на есента.[16]
Биолошка контрола
Во моментов нема познати биоконтроли, иако на видот има бубачки од болвата (Афтона), кој има висок процент на преживување на живиот сноп во лабораториските студии.[17]

Наводи

уреди
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 „Euphorbia myrsinites“. Информативна мрежа за гермоплазмени ресурси. Служба за земојоделско истражување, Министерство за земјоделство на САД. Посетено на 12 January 2018. (англиски)"Euphorbia myrsinites". Germplasm Resources Information Network (GRIN). Земјоделска служба за истражување (ARS), Министерство за земјоделство на САД (USDA). Retrieved 12 January 2018.
  2. ↑ Flora Europaea: Euphorbia myrsinites
  3. ↑ Gledhill, David (2008). The Names of Plants (4. изд.). United Kingdom: Cambridge University Press. стр. 268. ISBN 978-0-511-47376-0.
  4. ↑ Dioscorides, Pedanius (2000). De Materia Medica. South Africa: IBIDIS Press cc. стр. 722. ISBN 978-0-620-23435-1.
  5. ↑ Huxley, A., ed. (1992). New RHS Dictionary of Gardening. ISBN 0-333-47494-5
  6. ↑ НП Галичица
  7. ↑ „Myrtle Spurge Fact Sheet“ (PDF). Salt Lake County Weed Control Program. Архивирано од изворникот (PDF) на 5 јули 2010. Посетено на 10 March 2013.
  8. ↑ „WEED MANAGEMENT PLAN“ (PDF). Asotin County Noxious Weed Control Board.
  9. ↑ „Euphorbia myrsinites AGM“. Royal Horticultural Society. Посетено на 23 June 2020.
  10. ↑ „AGM Plants - Ornamental“ (PDF). Royal Horticultural Society. July 2017. стр. 38. Посетено на 25 February 2018.
  11. ↑ Myrtle Spurge
  12. ↑ Colorado Noxious Weed Act, CRS § 35-5.5-101 et seq.; Rules Pertaining to the Administration and Enforcement of the Colorado Noxious Weed Act, 8 CCR 1206-2 § 3.1.
  13. ↑ Oregon State-listed Noxious Weeds
  14. ↑ „Salt Lake County Weeds“. Архивирано од изворникот на 2012-11-13. Посетено на 2021-07-25.
  15. ↑ „Myrtle Spurge Fact Sheet“ (PDF). Salt Lake County Weed Control Program. Архивирано од изворникот (PDF) на 5 јули 2010. Посетено на 10 March 2013.
  16. ↑ „Myrtle Spurge Fact Sheet“ (PDF). Salt Lake County Weed Control Program. Архивирано од изворникот (PDF) на 5 јули 2010. Посетено на 10 March 2013.
  17. ↑ „Myrtle Spurge“. ODA Plant Programs, Noxious Weed Control. Архивирано од изворникот на 2013-06-11. Посетено на 2021-07-25.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Млечка&oldid=5173109“