Мецосопран
Мецосопран[1] (од италијански: mezzo soprano „полусопрано“; француски: bas-dessus; германски: die Mezzosoprane) — еден од пејачките гласови за жени и момчиња, кој по висина се наоѓа помеѓу алт и сопран. Се разликува од сопранот по потемната боја и понискиот регистер: a—h♭2, во исклучителни случаи и до c3 (високо це).
Во минатото во пејачкиот глас мецосопран пееле и пејачи од кастрати. Некои од улогите за женски мецосопрани се напишани така што нив ги глумат младо момче со типично малку повисок глас. Пример е улогата на Керубин во операта Свадбата на Фигаро.
Мецоспораните обично имаат споредни улоги во оперите. Има забележителни исклучоци од ова: улогата на Кармен во истоимената опера (и други француски опери од 19 век), Росина во Севилскиот бербер итн. Меѓутоа, овие улоги ги пеат и сопрани.
Мецосопрановите се делат во три категории: колоратурни, лирски и драмски.
- Колоратурните мецосопрани имаат многу подвижен глас во повисокиот регистар, каде што од нив се изискува виртуозност во изведувањете брзи музички пасажи. Пејачките со овој глас успешно пеат улоги напишани за гласови на кастрати. Познати колоратурни мецосопрани се: Чечилија Бартоли, Тереза Берганца, Мерилин Хорн и Елина Гаранча.
- Лирските мецосопрани имаат нежен, чувствителен и понекогаш речиси плачлив глас. Овој вид глас е идеален за улоги каде пејачките прикажуваат машки ликови. Оперски пејачи од овој гласовен тип се: Џенет Бејкер, Агнес Балца, Малена Ернман, Магдалена Кожена, Татјана Тројанос и Фредерика фон Штаде.
- Драмските мецосопрани имаат моќен глас кој може да ја надмине моќта на оркестарот и хорот. Арии за овие гласови посебно напишале Верди, Вагнер и Штраус. Меѓу најпознатите драмски мецосопрани се: Ирина Архипова, Фјоренца Косото, Бисерка Цвејиќ, Криста Лудвиг, Џулиета Симионато и Ширли Верет.
Типични мецосопрански улоги во опери
уредиКолоратурни мецосопрани
уреди- Изабела (Италијанката во Алжир, Џоакино Росини)
- Јулиј Цезар (Јулиј Цезар, Г. Ф. Хендл)
- Леонора (Фаворита, Гаетано Доницети)
- Орсини (Лукреција Борџија, Гаетано Доницети)
- Росина (Севилскиот бербер, Џоакино Росини)
- Танкреди (Танкреди, Џоакино Росини)
Лирски мецосопрани
уреди- Дидо, (Дидона и Енеја, Хенри Персел)
- Дорабела (Така прават сите, В. А. Моцарт)
- Кармен (Кармен, Жорж Бизе) - може да биде и улога за драмски мецосопран
- Керубино (Свадбата на Фигаро, В. А. Моцарт)
- Лола (Кавалерија рустикана, Пјетро Маскањи)
- Октавијан (Кавалер со роза, Рихард Штраус)
- Орловски (Лилјакот, Јохан Штраус)
- Пепелашка (Пепелашка, Џоакино Росини)
- Сузуки ( Мадам Батерфлај, Џакомо Пучини)
- Флора Бервоа (Травијата, Џузепе Верди)
- Шарлот (Вертер, Жил Масене)
Драмски мецосопрани
уреди- Амнерис (Аида, Џузепе Верди)
- Азучена (Трубадур, Џузепе Верди)
- Дидона (Тројанците, Хектор Берлиоз)
- Кармен (Кармен, Жорж Бизе) - може да биде и улога за лирски мецосопран
- Далила (Самсон и Далила, Камиј Сен-Санс)
- Марина (Борис Годунов, Модест Мусоргски)
- Ортруд (Лоенгрин, Рихард Вагнер)
- Принцезата од Еболи (Дон Карлос, Џузепе Верди)
- Фрика (Рајнско злато; Валкири, Рихард Вагнер)