Бисерка Цвејиќ
Бисерка Цвејиќ (родена Катушиќ; Крило, 5 ноември 1923 - Белград, 7 јануари 2021 година) била српска оперска пејачка.
Биографија
уредиБисерка е родена во Далмација, а потоа со родителите се преселила во Белгија. Започнала да пее во црква каде ја советувале да учи пеење. По Втората светска војна се враќа во Југославија. Се запишала на Музичката академија во Белград во класата на професорот Јосип Ријавец, познат тенор. Директорот на белградската опера Оскар Данон и понудил постојан ангажман. Таа го имала своето деби на сцената во 1950 година. Нејзината прва голема улога била Шарлот во операта Вертер (1954). Во следната улога, Ебола во операта Дон Карлос, постигнала голем успех.
Заминала во Виена од Белградската опера во 1961 година, каде што учествувала на снимањето на операта Војна и мир на Сергеј Прокофјев. На аудицијата во Виена таа во судницата пеела сцена од Аида и аријата Ебола. Шест месеци подоцна, таа добила покана од Државната опера во Виена да ја замени Џулиет Симионато. Таа доживеал голем успех на сцената на оваа оперска куќа. Била ангажирана од Херберт фон Карајан, а нивната соработка траела до 1979 година. Дваесет години настапувала во Виенската државна опера како водечки мецосопран. Интерпретирала 25 улоги и имала околу 370 изведби.
На нејзината посета на Сплит диригирал Курт Адлер од Метрополитен операта. Била поканета да го посети Митрополитен, а со оваа куќа соработувала од 1961 до 1968 година.[1] Настапувала во Минхен, Берлин, Барселона, Неапол, Верона, Москва, Лондон, Токио, Буенос Аирес... Дебитирала на Миланската скала во јануари 1970 година со улогата на Далила во операта Самсон и Далила. Нејзини најважни улоги биле: Кармен, Амнерис, Еболи, Акучена, Бранген, Фрика и Далила.
Бисерка Цвејиќ била позната и како ораториумска пејачка и интерпретатор на соло песни. Критичарите ја опишувале како мецосопран од Верди, суверена пејачка со униформа, младешки свеж глас.[2] Нејзините толкувања се опишани како префинети.[2] Таа одлично го совладала и јазикот на француските оперски ликови.
Се повлекла од оперската сцена со полна сила во 1978 година. Таа има изведено вкупно 77 мецосопрански улоги во речиси 1.800 изведби на сцените ширум светот.[3] Следните дваесет години работела како педагог, односно професор по соло пеење на Факултетот за музичка уметност во Белград, а подоцна и на Академијата за уметности во Нови Сад. Еден од нејзините ученици е Жељко Лучиќ, еден од најдобрите баритони во светот.[4]
Заедно со сопругот Душан Цвејиќ е автор на книгата „Уметноста на пеењето“.[5]
Највисокото француско одликување, Легијата на честа, и било доделено во 2001 година. По повод нејзиниот 90-ти роденден, Музејот на Народниот театар во Белград организирал изложба и концерт во декември 2013 година.[6] По повод нејзиниот 95 роденден. На нејзиниот роденден била отворена изложбата „Бисерка Цвејиќ – од светска дива до врвен педагог“.[7]
На крајот на 2014 година и била доделена наградата за животно дело Доситеј Обрадовиќ[8] во февруари 2015 година.[9] Починала на 7 јануари 2021 година.[10] и била погребана на Новите гробишта во Белград.[11]
Наводи
уреди
- ↑ Metropolitan Opera, Cvejic, Biserka (Mezzo Soprano) Архивирано на 27 јануари 2022 г. performance record on the MetOpera Database
- ↑ 2,0 2,1 „AKUD "Lola" - Tradicija u novom ruhu - БИСЕРКА ЦВЕЈИЋ“. -. Архивирано од изворникот на 20 октомври 2013.
- ↑ „Народно позориште у Београду - ПРОМОЦИЈА КЊИГЕ „БИСЕРНА БИСЕРКА" О ПРИМАДОНИ БИСЕРКИ ЦВЕЈИЋ“. -{www.narodnopozoriste.co.rs}-.
- ↑ Бисеркина каријера као велика ниска („Вечерње новости“, 26. октобар 2013)
- ↑ „РТС :: Бисерка Цвејић - уметност певања“. -{www.rts.rs}-.
- ↑ Посвета Вердијевој хероини („Политика“, 9. децембар 2013)
- ↑ Част је и привилегија што имамо Бисерку Цвејић („Политика”, 13. децембар 2018)
- ↑ Доброту поклања студентима („Политика“, 29. новембар 2014)
- ↑ Харизма Бисерке Цвејић („Политика“, 22. фебруар 2015)
- ↑ OTIŠLA OPERSKA DIVA: Preminula Biserka Cvejić
- ↑ САХРАЊЕНА БИСЕРКА ЦВЕЈИЋ: На Новом гробљу у Београду упућен последњи поздрав оперској диви („Вечерње новости”, 13. јануар 2021)
Надворешни врски
уреди- Бисерка Цвејиќ изведува арија од операта Дон Карлос
- Бисерка Цвејиќ изведува арија од операта Кармен
- Херберт фон Карајан немал навика да зборува долго време - интервју („Политика“, 19.01.2014)
- Бисерка Цвејиќ ќе им додели плакета на најдобрите студенти на Факултетот за музичка уметност („Вечерње новости“, 29.11.2015)
- Изложба по повод 95-тиот роденден на оперската уметница Бисерка Цвејиќ (Б92, 02.11.2018)
- Се сеќавам само на убави работи („Политика“, 21.01.2019)
- САКАНА ПРОФЕСОРКА И НУКАРКА СО БИСЕРЕН ГЛАС: Се повлече од сцената во 1978 година кога беше на врвот на кариерата („Вечерње новости“, 8 јануари 2021 година)
- ЉУБОВТА МЕ ТРИЖИ И МИ ДАВА СИЛА: Последното интервју на Бисерка Цвејиќ за „Новости“ („Вечерње новости“, 07.01.2021)
- Учениците беа нејзини деца („Политика“, 09.01.2021)
- Секогаш едноставно и природно („Политика“, 11.01.2021)