Методиј Кусев или Кусевич бил духовник на Егзархијата, општественик, борец за црковна независност и политичка слобода, Старозагорски митрополит од 1896 до 1922 година.

Методиј Старозагорски
Роден 1838 или 1840
Прилеп, денес Република Македонија
Починал 21 март 1922
Стара Загора, Бугарија

Животопис уреди

Рани години уреди

Митрополит Методиј е роден во 1838 г. во македонскиот град Прилеп како Тодор Јовчев Кусев. Завршува основно образование во Алилодидактичкото грчко училиште, а потоа грчката прогимназија во својот роден град.

 
Споменик на Митрополит Методиј Кусев во Стара Загора.

Кусев е еден од првите кој бара да се возобнови Светиклиментовата Охридска архиепископија како македонска народна црква. Уште како еден од најагилните и најталентираните членови на прилепската младина и секретар на Прилепската црковно-училишна општина, Тоде Кусев, идниот митрополит Методиј Кусевич, по повод излегувањето на бугарскиот весник „Македонија“ во јануари 1867 година во Цариград, се појавил со свој допис во весникот:[се бара извор]

Вашиот весник со самото име го зачудува секого во Македонија до таа мера што секој трча да види што весник е тоа што го носи името на нашата земја...

Во истото писмо нагласува дека:

Искрата на нашата иднина. Но, колку и да се мачеа да не сопрат да одиме напред, не можеа да го искоренат сосем чувството Македонците да не бидат Македонци. Не само во Охрид, денеска се будат и ги бараат своите права и од цела Македонија. Сите гледаат да си отвораат училишта, да се воведе служба во црквите на старословенски јазик, да не ги оставаат училиштата и народните работи во рацете на еден-двајца што дошле од друго место... Насекаде почнуваат да се воведуваат трговски книги не на грчки, туку на мајчин јазик

На Првиот црковно-народен собор на Бугарската егзархија во Цариград во 1871 г., како претставник на Битолската (Пелагониската) епархија, Тодор Кусев одигрува клучна ролја за обединувањето на сите претставени бугарски епархии.

Во 1873 г. Тодор Кусев е потстриган во монаштво под името Методиј и е назначен за протосингел на Пловдивската митрополија (до 1880 година). За усрдното служение е воведен во архимандритски чин. За време на Априлското востание, во услови на исклучителен ризик архимандрит Методиј им претставува на претставниците на Големите сили во Цариград докази за ѕверските насилства врз бугарското христијанско население. Значајна е и помошта, која Методиј ја дава на руската главна команда во Руско-турската војна. Методиј Кусев учествува и во движението против Берлинскиот конгрес од 1878 година, кој ја оставил неговата родна Македонија под османска власт.

Од 1879 до 1886 година е протосингел на егзарх Јосиф I. Во 1886 година заминува да се школува во Русија, каде ја завршува Киевската духовна богословија, а потоа се школува во познатата Петербуршка духовна академија. Во ова време, според Александар Трајановски: Алек­сандар Тра­ја­­нов­ски: „Архимандритот Кусевич, прво во Солун, а по­тоа и во Цариград агитирал меѓу Македонците за ре­шавање на ма­ке­дон­ско­то црковно прашање преку возобновување на Ох­рид­ска­та ар­хи­е­пи­скопија на унијатска основа, затоа што бил ра­зо­чаран од по­ли­ти­ка­та која Русија и Бугарија ја воделе кон Ма­ке­донија. По сè изгледа, ова движење го привлекло Кусевич и тој потајно посакувал оваа дипломатска лакрдија да стане ре­ал­ност“.[1]

Од 1892 до 1893 година архимандрит Методиј е први ректор на Цариградската духовна богословија (денешната Пловдивска духовна богословија „Св. св. Кирил и Методиј“).

Старозагорски митрополит уреди

 
Корици на „Македонија во своите жители само срби нема“
 
Корици на „Погромот на Бугарија. Виновникот.“

На 22 април 1894 г., архимандрит Методиј добива епископски сан со титула Велички и е назначен за управител на епархијата на Стара Загора. В 1895 година Кусев заедно с Илија Георгов, Георги Паунчев и Георги Капчев е член на делегација, која од името на Македонскиот комитет во Плоешти ја моли руската влада за приложување на ветените од Берлинскиот конгрес реформи во Македонија.[2] Во 1896 г. Светиот Синод на Бугарската егзархија го избира за Старозагорски митрополит (1896 - 1904 и 1920 - 1922).

За време на Балканските војни Митрополит Методиј развива дејност во полза на словенското население од Македонија. Во 1913 година ја издава книгата „Македонија во своите жители само Срби нема“. Во 1914 година Методиј Кусев ја издава книгата „Погромот на Бугарија. Виновникот“, во која ја обвинува руската политика за бугарската национална катастрофа.[3]

Митрополит Методиј игра видна ролја во општествениот живот на Стара Загора. Автор е на многу статии и брошури за црковни и национални прашања. По негова иницијатива е создаден убавиот парк „Ајазмото“. За неговите огромни заслуки кон градот и неговите граѓани, кон крајот на 2000 г. Митрополит Методиј Старозагорски е удостоен посмртно од клуб „Отворено општество“ со титулата „Личност на милениумот“.

Методиј Старозагорски умира на 1 ноември 1922 г. Погребан е во Стара Загора, во паркот „Ајазмото“, непосредно до црквата „Свети Теодор Тирон“.

Извори уреди

Белешки уреди

  1. Трајановски, Александар (2001). Црковната организација во Македонија и движењето за возобновување на Охридската архиепископија од крајот на XVIII и во текот на XIX век – до основањето на ВМРО. Скопје: ИНИ. стр. 204.
  2. Централният македонски комитет на Георги Капчев (1898 - 1899), во: Елдъров, Светлозар. Върховният македоно-одрински комитет и македоно-одринската организация в България (1895 - 1903), Иврай, 2003, стр. 245.
  3. Погрома на България. Виновникътъ, отъ единъ петдесеть годишенъ дѣецъ за освобождението на стара България - Македония. Старъ българинъ, Македонецъ. Д-рпечатница „Свѣтлина“, Стара Загора, 1914.