Манастирот Јазак со манастирската црква посветена на празникот Воведение на Пресвета Богородица се наоѓа на работ на Фрушка Гора во истоименото место Јазак во Ириг. Припаѓа на Сремската епархија на Српската православна црква и претставува недвижно културно богатство како културен споменик од исклучително значење за Србија.

Манастир Јазак
Поглед кон манастирот
Информации
Манастир на:Српска православна црква
Основан1736 - 1741
Посветен наВоведение на Пресвета Богородица
ЕпархијаСремската епархија
Личности
Основач (и)Јован Бранковиќ
Игуменигуменија Параскева Драпшин
Место
МестоИриг
Отворен за јавностаДа

Историја

уреди
 
Манастир Јазак

Основан е во 1736 година на рамниот крај на еден мал слив, меѓу две гребени, на јужната падина на Фрушка Гора, на делот познат како Градац. Манастирскиот комплекс се состои од црква со камбанарија, од три страни опкружена со конаци, додека од четвртата страна има ѕид и засводен влез во манастирската порта. Во средината на портата се наоѓа манастирската црква со трикатна камбанарија.[1]

На оддалеченост од околу два километри северно од манастирот се наоѓаат остатоците од манастирот Стари Јазак, кој според преданието бил основан од св. Деспот Јован Бранковиќ, помладиот син на св. Стефан Слепиот и Св. Мајка Ангелина. Манастирот бил посветен на Воведение на Пресвета Богородица во храм (4 декември). Првата пишана информација доаѓа од 1522 година. Се споменува во ракописот Триод препишан од јазачкиот монах Лаврентије.[2]

Со оглед на тоа што не се зачувани докази за манастирот од 17 век, се претпоставува дека тој бил напуштен до Големата преселба на Србите во 1690 година. Така, во 1705 година од Неродимље биле пренесени моштите на царот Урош, поради што манастирот уживал голем углед. Во 1736 година, во времето на митрополитот Виќентије Јовановиќ, била донесена одлука да се изгради нова црква Св. Троица во барок, која во јуни 1758 година ја осветил митрополитот Павле Ненадовиќ, а во него бил пренесен и инвентарот на стариот манастир.[3]

Стари Јазак потоа бил претворен во женски манастир, кој по наредба на Марија Терезија ​​во 1773 година редуцирање на манастирите бил раселен и брзо се претворил во урнатини, кои и денес стојат на истото место. Во новата црква од 1759 до 1769 година е изработен иконостас со 58 икони, дело на Димитрије Бачевиќ и неговите помошници Теодор Крацун и Димитрије Поповиќ. Бидејќи внатрешноста на црквата била само искречена, во 1899 година зографот Павле Чортановиќ (1830-1903) насликал ѕидни слики во масло со поединечни фигури од националниот и општохристијанскиот пантеон на светители.[4]

Манастирот Јазак е женски и има 11 монахињи на чело со игуманија Параскева Драпшин од 20 ноември 1990 година.[5]

Извори

уреди
  1. „Молитвено прослављен Свети цар Урош у манастиру Јазак на Фрушкој Гори • Радио ~ Светигора ~“. svetigora.com (српски). 2021-12-15. Посетено на 2023-11-01.
  2. „Молитвено прослављен Свети цар Урош у манастиру Јазак на Фрушкој Гори • Радио ~ Светигора ~“. svetigora.com (српски). 2021-12-15. Посетено на 2023-11-01.
  3. „манастир јазак“. Епархија сремска (англиски). Посетено на 2023-11-01.
  4. „манастир јазак“. Епархија сремска (англиски). Посетено на 2023-11-01.
  5. „манастир јазак“. Епархија сремска (англиски). Посетено на 2023-11-01.

Надворешни врски

уреди