Западносибирска Низина

голема низина во западниот дел на Сибир

Западносибирска Низина (руски: Западно-Сибирская низменность) или Западносибирска Рамница (Западно-Сибирская равнина) — голема рамница која го зазема западниот дел на Сибир, помеѓу венецот Урал на запад, реката Енисеј на исток и Алтајските Планини на југоисток. Голем дел од низината се одликува со слаб исцед и затоа ги содржи најголемите мочуришта и плавни рамници на светот. Поважни градови во неа се Омск, Новосибирск, Томск и Чељабинск. Над половина од нејзината површина има надморска височина помала од 100 метри[1].

Поглед на Западносибирската Низина од Транссибирската железница кај Татарск.
Опфат на Западносибирска Низина во рамките на Северна Азија.

Географија

уреди

Низината е сместена источно од Урал, претежно на територијата на Русија. Се смета за најголемата непрекината низина во светот, со површина од 2,6–2,7 милиони квадратни километри, или една третина од Сибир[2]. Долга е 2.400 км во правец север-југ, од Северноледениот Океан до подножјето на Алтајските Планини, а широка е 1.900 км во правец исток-запад, од Урал до реката Енисеј.

Западносибирката Низина има осум растителни области: тундра, шумотундра, северна тајга, средна тајга, јужна тајга, поттајгова шума, шумостепа и степа. Животинскиот свет е присутен со голем број видови: од 107 во тундрите до 278 или повеќе во шумостепите. Долгата река Енисеј тече во приближно јужно-северен правец во должина 3.530 км сè до Северноледениот Океан, каде се влева со над 20 милиони литри во секунда. Заедно со нејзината притока Ангара, течението е долго дури 5.530 км. Долината на Енисеј има улога на граница помеѓу Западносибирската Низина и Средносибирската Висорамнина. Ледничките наноси се протегаат на југ сè до спојот на реките Об и Иртиш, наместа образувајќи ниски ридови и сртови; но, со исклучок на нив, низината е многу рамна и еднолична.

Зимите во низината се долги и сурови. Климата е подарктичка или континентална. Два поголеми града на ова подрачјхе се Сургут и Нижневартовск.

Геологија

уреди

Западносибирската Низина претежно се состои од кенозоички нанос, што ја прави многу ниска и рамномерна. Кога морското ниво би се накачило за 50 метри, би се поплавило сето земјиште помеѓу Северноледениот Океан и Новосибирск. Ова е подрачје на Земјината кора со исклучително долго минато на слегнување, чии хоризонтални наслаги стари до 65 милиони години. Многу од наносите во низината се настанати со ледени брани, кои како препреки ги пресвртиле водите на реките Об и Енисеј наназад, пренасочувајќи ги во Каспиското Море, а можеби и во Аралското Езеро. Подрачјето е многу мочурливо и почвите се претежно тресетни хистосоли а, во бездрвниот северен дел — хистели.

Со своите издигнати тресетишта, низината е меѓу најголемите тресетни површини во светот. Се смета дека Васјуганското Мочуриште е најголемото издигнато блато на светот, со површина од 51.600 км2.

Во јужниот дел на низината виреат богати тревишта поради отсуството на траен мраз. Оваа растителност потекнува од продолжетокот на Казашката Степа, но речиси сета е отстранета до почетокот на XXI век.

Напролет големи површини се поплавуваат, а мочуриштата оневозможуваат каква било обработка на земјата. Најзначајни реки во Западносибирската Низина Об, Иртиш и Енисеј. Има многу езера и големи бари, како и големи резерви на нафта и земен гас.[2]

Поврзано

уреди

Наводи

уреди
  1. „Russia“. Encyclopædia Britannica. Посетено на 2006-10-24.
  2. 2,0 2,1 „Western Siberian Plain“. Columbia Encyclopedia. Посетено на 2006-10-24.

Надворешни врски

уреди

62°00′N 76°00′E / 62.000° СГШ; 76.000° ИГД / 62.000; 76.000