Гимбабица (Избишта)

Гимбабица — археолошко наоѓалиште во преспанското село Избишта. Претставува некропола од хеленистичко време. Се наоѓа северно од селото, каде при реконструкцијата на патот Ресен-Охрид, во 1953 година се откриени неколку гробови. Во гробовите биле најдени два целосно зачувани кантароса и една чинија. Кантаросите се со црн фирнајс, а чинијата со окер боја. Наодите се чуваат во Заводот и музеј во Охрид.

Второ истражување

По 65 години приказната за оваа некропола останала затворена, сè до нејзиното повторно актуелизирање во 2018 година кога започнале археолошки истражувања под раководство на м-р Перо Арџанлиев потпомогнат од неговиот стручен тим, Илија Бошковски, Радомир Ивановиќ, Игор Ефтимовски и Роберт Поповски.

Во археолошките истражувања од 2018 година ова наоѓалиште било точно сместено и хронолошки потврдено, а во 2019 година фокусот на истражувањето на археолозите бил насочен кон добивање на повеќе информации за ширењето и организацијата на некрополата, погребниот ритуал кај античките Преспанчани и одликите на нивната материјална култура. Периодот од 3 кон 4 век пр.н.е бил исполнет со промени во начинот на живот во Охридско-Преспанскиот регион, културните текови и општествено уредување, а тој период на промени бил јасно изразен и во двете различни погребни форми засега откриени на Гимбабица. Истражувањата од 2019 година потврдиле дека оваа некропола е постара, некои гробови датираат од 4 век.пр.н.е.

Оваа раноантичка некропола е позната и како вечно почивалиште на воини, дами и металурзи кои живееле пред повеќе од 2.300 години. На војничката култура меѓу жителите на заедниците кои се погребувале кај Гимбабица укажуваат откриените копја и ножеви, откриените бронзени садови за вино, бронзен накит, ѓердан од стаклени перли и сл. даваат информации за нивниот вкус, откриениот стригил (метална алатка за стругање нечистотии од кожата) и железната алатка се претпоставува дека се користеле за некаква рударска или металообработувачка дејност. Рудните резерви на регионот веројатно биле и основата за богатството на заедницата која ја формирала далеку попознатата Требенишка некропола.

Поврзано

• Јамиште— пат од римско време;
• Кула — населба од хеленистичко време;
• Избишта;
• Список на археолошки наоѓалишта во Ресенско;